چیزی درباره ویروس"دلتا" شنیده اید؟ ویروس جهش یافته کرونایی که متاسفانه پیک پنجم کرونا را با خود برای ایرانیان سوغات آورده است.
دیدارنیوزـ نسرین نیکنام: انگار همه چیز دست به دست هم داده است تا بساط ماندن کرونا در ایران به درازا بکشد و این ویروس منحوس همچنان از هر فرصتی برای جهش کردن و ماندن استفاده کند؛ بازگشایی سالن‌های عروسی، برپا بودن زمینه برای سفر رفتن، برگزاری کنکور و انتخابات بهترین زمان برای این است تا کووید ۱۹ با خیال راحت از سفره‌ای که برایش پهن شده بهترین استفاده را بکند.
شاید اوج گرفتن کرونا در استان‌های جنوبی و بالا رفتن تعداد شهر‌های قرمز تا ۲۲ شهر نشانه در هفته‌های اخیر دلیل محکمی بر این احتمال باشد؛ بسیاری از شهر‌های جنوبی مدتهاست وارد پیک پنجم شده اند تا جاییکه چند روز پیش در یکی از شهر‌های سیستان و بلوچستان همه جا تعطیل شد و مردم به ماندن در خانه محکوم شدند.
یکی از نگرانی‌ها با زیاد شدن "دلتا" این است که این ویروس جدید چه علائمی دارد؟ جامعه هدف آن چه گروه‌های هستند و آیا راه درمانی جدیدی دارد؟
زالی فرمانده ستاد مقابله با کرونا در این باره گفته است: موردی از ابتلا به ویروس جهش یافته کرونا موسوم به دلتا را در تهران نداشته‌ایم، اما نگفت که سایر استان‌ها هم از ورود این ویروس جدید در امان هستند و آیا بالا رفتن آمار مبتلایان و فوت شدگان هشداری برای ظهور دلتا است.
زالی درباره ویروس دلتا این را هم گفت که هر فرد مبتلا به این ویروس ۸ تا ۱۲ نفر را مبتلا می‌کند و شدت سرایت آن از سایر انواع ویروس‌ها بیشتر است، اما روش پیشگیری و درمان با قبلی‌ها یکی است.
با اینکه برخی از کشور‌های دنیا جشن پایان کرونا گرفتند و ماسک هایشان را از صورت هایشان برداشتند، اما در ایران سالمندان هنوز در صف‌های طولانی ساعت‌ها می‌ایستند تا نوبت واکسنشان برسد و شرکت‌های مختلف می‌کوشند با تولید واکسن‌های مختلف توان و قدرت خود را به رقیب نشان دهند و در نهایت مردم هم عادت کردند با کرونا زندگی کنند، چون اگر غیر از این بود بساط عروسی‌ها بر پا نمی‌شد، سالن‌های عروسی هر شب پر نبود و جاده‌ها میزبان این همه خودرو در ایام تعطیل و غیر تعطیل نمی‌شدند.
فارغ از اینکه بخش عمده‌ای از مشکلات این روز‌ها گردن دولت و متولیان امور بهداشت کشور است که نتوانستند یک برنامه درست و منسجم برای از بین بردن کرونا داشته باشند، اما بهتر است جانب انصاف را هم رعایت کنیم و این را بپذیریم که رعایت نکردن فاصله اجتماعی و نزدن ماسک در فضا‌های عمومی بهترین فضا برای رشد ویروس کرونا است و ما خیلی راحت این شرایط را برای آن مهیا کرده‌ایم.
خرداد ماه همه چیز داشت خوب پیش می‌رفت و خلوتی بیمارستان‌ها و پایین آمدن تعداد بستری‌ها و خارج شدن بسیاری از شهر‌ها از رنگ قرمز این خبر خوش را داشت که شاید به آمار دو رقمی فوتی‌های فروردین برگردیم هر چند اوضاع همان زمان هم در جنوب خوب نبود و با شروع تیر همه چیز تغییر کرد و روز گذشته عاطفه عابدینی، دبیر کمیته علی کشوری کووید ۱۹ از احتمال وقوع پیک پنجم کرونا در ایران تا اواخر تیرماه خبر داد؛ و گفت: با توجه به روند شیوع کرونا در ایران پیک پنجم کرونا به زودی شروع خواهد شد.
در حال حاضر اوضاع در استان هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان و کرمان و یزد هم خوب نیست که عابدینی در این زمینه می‌گوید: باید اقداماتی برای محدودیت حرکت از استان‌های نام برده داشته باشیم که البته کاری سخت و مستلزم تصمیمات کشوری است.
از سوی دیگر آمار‌ها نشان می‌دهد در شهر تهران نیز با شیبی خیلی آرام شاهد افزایش موارد سرپایی بیماری هستیم. نوع جهش ویروس از پیک چهارم متفاوت است. در پیک چهارم بالای ۸۰ درصد موارد از نوع انگلیسی بودند و اکنون بیشتر موتاسیون‌ها نوع هندی ویروس است و تنها راه مقابله با زیاد شدن آن همکاری مردم در رعایت پروتکل‌های بهداشتی است.
دبیر کمیته علمی کشوری کووید۱۹، درباره علت کاهش سرعت انتقال بیماری از نواحی جنوبی به قسمت میانی و شمالی کشور نسبت به پیک قبلی، نیز گفت: در پیک چهارم در استان خوزستان به یکباره شاهد افزایش موارد بیماری بودیم. در واقع به دلیل تعطیلات نوروز و موج سفر‌ها شاهد افزایش آتش‌فشانی پیک چهارم بودیم و خوشبختانه در پیک پنجم این موضوع را نداریم. از طرفی سرعت روش‌های بیماریابی ما افزایش یافته است و بیماران را زودتر شناسایی می‌کنیم. این موضوعات در کنار افزایش آگاهی مردم برای مراجعه سریع‌تر به پزشک و رعایت پروتکل‌ها سبب شده تا آمار مرگ و میر کاهش یابد، اما این موضوع به معنای کنترل بیماری نیست. اکنون در استانی مانند سیستان و بلوچستان که پیش از این موارد سرپایی کمی داشته است، موارد سرپایی و بستری خیلی افزایش یافته است.
پزشکان و محققان درباره ویروس دلتا می‌گویند: مبتلایان به نوع هندی چندان علائم خاص و جدایی از نوع ووهان ندارد، اما نوع هندی و انگلیسی سرعت پیشرفت بیشتری دارند و می‌توانند ظرف چند روز درگیری ریه و نارسایی تنفسی بدهند؛ برای همین آغاز سریع‌تر درمان از اولویت‌های کادر درمان است. از طرف دیگر مقدار سرایت جهش انگلیسی و هندی از فردی به فرد دیگر بیشتر شده، زیرا بار ویروس سنگین‌تر و درگیری خانوادگی و خوشه‌ای در این افراد خیلی بیشتر است.
عابدینی درباره وضعیت ابتلا به جهش آفریقای جنوبی در کشور نیز بیان کرد: برای اینکه نوع ابتلا مشخص شود انتظار داریم ویروس به شکل کامل رمزگشایی شود تا ببینیم از چه نوعی است و البته این این امکان نیست که همه موارد مشکوک را از نظر نوع جهش بررسی کنند؛ اما چند موردی که بررسی شد مشخص کرد که نوع آفریقای جنوبی هم گزارش شده است.
هیچ وقت نمی‌توان گفت کرونا را کاملا تمام کردیم و دیگر وجود ندارد دقیقا مانند اینکه نمی‌توانیم درباره آنفلوآنزا چنین صحبتی کنیم. وقتی می‌توان عوارض بیماری را کاهش داد و بر کنترل آن موفق بود که هم واکسیناسیون کامل شوند و تا زمانی که حد قابل قبولی از مردم واکسینه نشدند، رعایت پروتکل‌ها را در اولویت قرار دهیم. مهم‌ترین موضوع در کنترل ویروس، انتقال از طریق هوا است که در محیط‌های بسته، شلوغ و بدون ماسک اتفاق می‌افتد و با رعایت این امر می‌توان بیماری را کنترل کرد.