اهداف موشک‌های ایران؛ انتقام سخت از آمریکا و هشدار به اقلیم کردستان!

چنین اقدامی، گمانه زنی‌هایی را مطرح کرده مبنی بر این که ایران در حملات موشکی خود، در واقع با یک تیر، دو نشان را هدف قرار داده است؛ بدین معنا که اراده کرده تا هم آمریکا را از مواضع خود عقب بنشاند و هم هشداری جدی به اقلیم کردستان مبنی بر تمایل به استقلال و اتحاد با نیرو‌های آمریکایی بدهد، به ویژه اینکه هم حزب دموکرات کردستان و هم اتحادیه میهنی کردستان با خروج امریکا از عراق مخالف هستند و نمایندگان کرد در رای گیری پارلمان عراق مبنی بر خروج آمریکا از عراق شرکت نکردند.

در همین حال، واکنش مقامات اقلیم کردستان به بمباران اربیل نشان از این مساله دارد که آن‌ها هشدار ایران ـ به دنبال مخالفت اقلیم کردستان با خروج آمریکا از عراق ـ را دریافت کرده اند و سعی می‌کنند در موضع گیری خود، بینابینی حرکت کرده و بکوشند دامنه تنش‌ها را به اقلیم کردستان نکشند.

 

در کنار اعلام هشدار ایران به اقلیم کردستان در موضوع مذکور، واکنش ترامپ رئیس جمهور آمریکا به مصوبه پارلمان عراق درباره خروج نیرو‌های خارجی و به ویژه آمریکایی از عراق به ویژه در ارتباط با مساله اقلیم کردستان نیز قابل تامل است. ترامپ در واکنش خود، ضمن تهدید عراق به اعمال شدیدترین تحریم ها، اعلام کرده که از تمایل کردستان عراق برای استقلال حمایت می‌کند. پرسش اینجاست که آیا این تهدید او در مورد کردستان عراق، امکان تحقق خواهد داشت؟

سیروان خسروزاده کارشناس مسائل سیاسی و پژوهشگر حوزه مناطق کردنشین غرب آسیا در این باره به دیدارنیوز گفت: در ابتدا و قبل از عراق، باید به مساله خروج آمریکا از سوریه و انتقاداتی که به همراه داشته اشاره کرد. مخالفان ترامپ معتقدند که خروج آمریکا از سوریه به خدشه دار شدن چهره آمریکا در عرصه بین المللی و ناامید شدن متحدین آمریکا منجر شده است، این انتقادات از آن رو است که مخالفین عقیده دارند خروج از سوریه در واقع عقب نشینی در برابر روسیه بوده است و در عراق نیز اگر آمریکا نیروهایش را خارج کند، روسیه بلافاصله این خلأ را پر خواهد کرد، به علاوه در صورت خروج آمریکا، عراق به صورت کامل تحت اختیار ایران درمی آید.

وی ادامه داد: مسلما عراق نفت خیز با سوریه جنگ زده متفاوت است، آمریکا از زمان سقوط صدام، هزینه‌های گزافی در عراق متحمل شده است. مساله رفتن آمریکایی‌ها در زمان اوباما هم مطرح شد، اما تفاوتی که وجود دارد، فرق میان خروج و اخراج است. آنچه زمان اوباما وجود داشت خروج آمریکا بود و بحثی که الان مطرح است اخراج و بیرون انداختن آمریکاست که این مساله در صورت تحقق، حالتی ناخوشایند برای وجهه کشوری که خود را ابرقدرت جهان می‌داند داشته و به ابزاری تبلیغاتی در دست مخالفین ترامپ تبدیل می‌شود؛ به ویژه اینکه این خروج به حساب پیروزی ایران در منطقه و در عراق گذاشته خواهد شد.

 

خسروزاده در خصوص ادعای آمریکا مبنی بر کمک به جدایی کرد‌ها گفت: یکی از مهم‌ترین مسائلی که در ارتباط با تهدید‌های آمریکا نسبت به دولت عراق مطرح شده است، صحبت یک سناتور آمریکایی درباره فرصت طلایی برای جدایی کرد‌ها و استقلال کردستان عراق با حمایت آمریکا است. مطرح کردن این بحث، صرفا اهرمی برای اعمال فشار و تهدید دولت عراق است، چراکه آمریکا برنامه‌ای برای این کار ندارد. این ادعا به همین دلیل ساده که استقلال کردستان ربطی به عزم آمریکا ندارد، تنها یک بلوف و تهدید است، زیرا در وهله اول دو کشور ایران و ترکیه نسبت به استقلال کردستان بسیار حساس هستند و حتی در جریان رفراندومی که چند سال پیش برگزار شد، مقامات این دو کشور نگرانی‌های خود نسبت به اقلیم کردستان را اعلام کردند و پس از آن حتی تحریکات نظامی در مرز‌ها و بحث تحریم اقتصادی نیز مطرح شد، این در حالی است کردستان عراق به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در صورت استقلال تنها در شرایطی قادر به ادامه حیات است که روابطی بدون تنش با ایران و ترکیه داشته باشد.

وی افزود: ترکیه پیش‌تر مخالفت خود با روند شکل گیری یک موجودیت کردی در شمال سوریه را شدیدا نشان داده است، این کشور همچنین به شکل فزاینده‌ای محدودیت‌ها و سخت گیری‌های بیشتری بر کرد‌ها اعمال می‌کند، بر اساس این شواهد، محتمل است حتی در صورت تشکیل کردستان مستقل در عراق، ترکیه به آن حمله نظامی نیز بکند.

 

سیروان خسروزاده در خصوص واکنش کرد‌های عراق به ادعای آمریکا گفت: بعید است کرد‌های عراق بازهم فریب وعده‌های آمریکا را بخورند و فراموش کنند که آمریکا همواره از آن‌ها به عنوان ابزاری برای بازی کردن در منطقه استفاده کرده و در مواقع نیاز، از آن‌ها حمایت نکرده است.

وی در پاسخ به این سوال که چرا کرد‌ها و سنی‌ها تمایلی به خروج آمریکا از عراق ندارند و در رای گیری شرکت نکردند، گفت: سنی‌های عراق پس از سقوط صدام به حاشیه رانده شده و در سیاست گذاری‌ها و ساختار جدید، جایگاهی نداشته و ندارند، این مساله همچنین یکی از دلایل همکاری بخشی از جامعه سنی عراق با داعش بود، بنابراین سنی‌های عراق نسبت به دولت مرکزی و جریان‌های شیعه بسیار بدبین هستند و این نگرانی در آن‌ها وجود دارد که اگر حضور نظامی آمریکا در عراق خاتمه یابد، آن‌ها تحت فشار تبعیض‌ها و محدودیت‌های بیشتری قرار گیرند.

 

خسروزاده ادامه داد: در خصوص مخالفت کرد‌ها با خروج آمریکا دو نکته وجود دارد: یکی اینکه کرد‌ها با حکومت مرکزی عراق تنش‌هایی دارند چراکه پس از سقوط صدام مقرر شد بر اساس ماده ۱۴۰ قانون اساسی، در خصوص مناطقی که بین عرب‌ها و کرد‌ها محل مناقشه است، رفراندوم برگزار شود. با گذشت نزدیک به ۱۶ سال از سقوط صدام هنوز زمینه‌های این رفراندوم فراهم نشده و قرار هم نیست برگزار شود.

وی در ادامه به دیگر مسائل مورد اختلاف میان کرد‌ها و حکومت مرکزی عراق از جمله منابع انرژی و نیرو‌های نظامی اشاره کرد و در این رابطه گفت: به عنوان مثال برای کرد‌ها این سوال مطرح است که نیرو‌های پیشمرگه کرد می‌بایست در شمول نیرو‌های نظامی عراق باشند یا نه و بودجه این ارتش بر عهده دولت عراق است یا اقلیم کردستان؟ بنابراین بدبینی‌های میان حکومت عراق و کرد‌ها سابقه‌ای دیرینه دارد. دولت مرکزی عراق باوری به همدل بودن کرد‌ها ندارد و معتقد است کرد‌ها از هر فرصتی برای جدایی استفاده می‌کنند، کرد‌ها نیز از طرف دیگر اعتقاد دارند اگر عبدالمهدی برکنار شود، ممکن است تنش‌ها افزایش پیدا کرده و حتی جنگ شود؛ بنابراین حضور نیرو‌های آمریکایی برای ممانعت از شکل گیری این وضعیت را ضروری می‌پندارند.

تحلیلگر مسائل سیاسی ادامه داد: دلیل دیگر مخالفت کرد‌ها این است که آن‌ها علی رغم ضربه‌هایی که از اعتماد به آمریکا خوردند، شرایط شان در منطقه به گونه‌ای است که به یک حامی نیاز دارند و هنوز امیدوارند بتوانند در آینده به کمک آمریکا به وضعیت بهتری دست یابند. کرد‌ها همچنین نگرانند پس از خروج آمریکا، دولت عراق تعهدات و توافقات خود با کرد‌ها را نقض و به دنبال آن ساختار فدرالی در عراق مضمحل شده و دولتی بر سر کار بیایید که معتقد باشد عراق یک جمهوری عربی است و هیچ گونه حقی برای کرد‌ها قائل نباشد. این نگرانی نیز وجود دارد اگر عبدالمهدی کنار رود دولت تندرویی بر سرکار بیاید که ضمن نادیده گرفتن کرد‌ها دستاوردهایشان را نیز نابود کند.

سیروان خسرو زاده در پاسخ به این سوال که آیا برخورد موشک‌های ایران به پایگاه نظامی آمریکا در اقلیم کردستان می‌تواند هشداری به رهبران و احزاب کردستان عراق باشد گفت: آنگونه که از لحن بارزانی برمی آید، این هشدار به دنبال مخالفت کرد‌ها با خروج نیرو‌های آمریکایی از عراق داده شده است، زیرا همان طور که گفتم ترکیه و ایران با استقلال اقلیم کردستان شدیدا مخالف هستند و در این میان اگر نیرو‌های آمریکایی از عراق خارج شوند، از آنجا که کرد‌ها به یک متحد در منطقه نیاز دارند ناچارند به سمت ایران یا ترکیه چرخش کنند.