ظریف درصدد است حمایت‌هایی را به دست آورد تا در صورت انجام مذاکراتی ـ نه با آمریکا از طریق اروپا ـ بلکه از سوی دیگر نیرو‌ها تعامل برقرار شود. بدین معنا می‌توان انتظار داشت تا تعامل هم مانند هر امر بین‌المللی دربربگیرد و به کسب منفعت از این طریق امیدوار بود، اما قدرت واقعی در ایران که در برخی رسانه‌ها و نهاد‌ها بروز می‌کند با هرگونه تعامل، مخالفت دارد و براین اعتقاد است که دنیای غرب باید از نظرات ایران پیروی کند و آن را بپذیرد و تنها این امر می‌تواند منجر به راه حل نهایی شود، اما اروپا زیربار اولتیماتوم ایران نخواهد رفت، ولو اینکه بعضی نظرات کشور ما را هم پذیرفته باشد، زیرا آن‌ها دارای قدرت هستند و از اجرایی شدن اولتیماتوم ایران زیان نمی‌بینند.
دیدارنیوز ـ امروز مهلت ایران به کشور‌های اروپایی به منظور جبران تعهدات برجامی به پایان می‌رسد. تا به امروز فرانسه تلاش فراوانی کرد تا گام سوم ایران برای مدتی عقب بیفتد، برهمین اساس امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه بسیار کوشید تا ملاقاتی بین حسن روحانی و دونالد ترامپ روسای جمهوری ایران و آمریکا شکل دهد که به دلیل عدم پذیرش از سوی کشورمان چنین نشد.
ایران اعلام کرده است که فقط در مقابل خرید نفت و پرداخت نقدی پول آن از اجرای کاهش تعهد برجامی منصرف خواهد شد. حسن روحانی، رئیس جمهوری در این رابطه اعلام کرد: «اروپایی‌ها تا روز پنجشنبه فرصت دارند تا اقدام کنند، در غیر اینصورت ایران گام سوم در کاهش تعهدات برجامی را بر می‌دارد.»
هنوز جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجام از سوی ایران مشخص نیست و رسانه‌ای نشده، اما سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه در این خصوص گفته است: «این گام محکم‌تر از گام‌های اول و دوم خواهد بود.» با این حال مقامات ایرانی اظهار داشته‌اند درصورتی که طرف مقابل به تعهدات خود در برجام عمل کند، ایران می‌تواند به تعهدات قبلی خود بازگردد و این روندی برگشت‌پذیر است و از آنجا که بسیار بعید به نظر می‌رسد اروپا در این فاصله زمانی اقداماتی را انجام دهد تا رضایت ایران به دست آید، احتمال زیاد گام سوم اجرایی خواهد شد.
فریدون مجلسی کارشناس روابط بین‌الملل در خصوص گام سوم کاهش تعهدات برجامی از سوی جمهوری اسلامی در گفتگو با دیدارنیوز گفت: قصد جمهوری اسلامی از برداشتن گام سوم هنوز اعلام نشده و بسیار مبهم است.
وی با اشاره به اینکه برای گام سوم کاهش تعهدات برجامی دو حالت را باید مدنظر قرار داد، بیان کرد: گام سوم یا ناقض تعهدات ایران در برجام است که به منزله خروج ایران از این توافق هسته‌ای به حساب می‌آید و در واقع به معنای تلافی کاری که آمریکایی‌ها با لحن دیگری انجام دادند وعدم همکاری اروپا، صورت خواهد پذیرفت یا تنها برای سوق دادن اروپایی‌ها جهت اجرای تعهدات‌شان طرح می‌شود.
این کارشناس روابط بین‌الملل درباره نتیجه چنین تصمیم‌گیری در حالت اول اظهار داشت: بازگشت شش قطعنامه احمدی‌نژادی برجام نتیجه این کار خواهد بود که به بین‌المللی شدن تحریم‌هایی که در حال حاضر تحمیلی و تنها از سوی آمریکا است، منجر می‌شود.
مجلسی در رابطه با واکنش‌ها پس از برداشتن گام سوم ابراز کرد: واکنش‌های نظامی، تحریم اقتصادی یا محاصره دریایی و منع پرواز به ایران واکنش‌های احتمالی است که می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و ابزار‌های بین‌المللی جهت محکوم کردن ایران وجود دارد، به همین دلیل شاهد هستیم که این روز‌ها آقای ظریف بیش از یک ماه است علنا در خانه نبوده و به کشور‌های اروپایی و آسیایی رفت و آمد می‌کند و تلاشش برآن است تا حمایت آن‌ها را جلب کند، برهمین اساس براین تصور نیستم که گام سوم ناقض برجام باشد، زیرا در صورتی که قرار بود چنین باشد این فعالیت دیپلماتیک انجام نمی‌گرفت.
وی درخصوص واکنش احتمالی اروپایی‌ها با توجه به اینکه تا این مرحله منطقی و بدون شتابزدگی رفتار کرده‌اند، توضیح داد: واکنش منطقی و بدون شتابزدگی اروپایی‌ها عنوان مطالبی است که مطرح و اعلام می‌سازند، اما آن‌ها رعایت اصولی قرارداد را نمی‌کنند. به طور نمونه تاکید می‌ورزند که بر شرکت‌های اقتصادی خود حاکمیت ندارند و عدم انجام معامله با ایران توسط این بنگاه‌های اقتصادی تصمیم خودشان است، ولی باید دید درچنین شرایطی با اینستکس چگونه عمل می‌کنند؟ ایراد بزرگ مسئله فوق در این است که تجارت ایران در صورتی که به همین منوال پیش رود به یک نوع بهره‌مندی از کمک‌ها و صدقات غرب محدود می‌شود که با استقلال کشور، دارای مغایرت است و به برنامه نفت در برابر غذا در زمان صدام حسین شباهت دارد.
این کارشناس روابط بین‌الملل در ادامه اضافه کرد: با تمام تلاشی که اروپایی‌ها برای اینستکس انجام می‌دهند، باید این نکته را مورد اشاره قرار داد که اجرا را منوط به موافقت آمریکا کردند و به دنبال آن هستند تا مهلتی برای کشور‌های خریدار نفت ایران دریافت کنند.
مجلسی در خصوص موفقیت ظریف از سفر‌هایی که انجام داده است، تاکید کرد: ابتدا باید پاسخ این سوال را پیدا کنیم که به کدام دلیل کشور‌های مقصد ظریف از تحریم‌های آمریکا حمایت و به آن عمل می‌کنند که او برای خنثی کردن این حمایت‌ها سفر‌های فوق را انجام می‌دهد؟
وی در ادامه افزود: کشور‌های مورد توجه وزیر امور خارجه، اجباری برای حمایت از ایران ندارند، از روی ترس تحریم‌ها و بابت از دست دادن منافع اقتصادی‌شان تن به سفارشات آمریکا بابت تحریم‌های ایران می‌دهند، البته این اقدامات آمریکا در آینده موجب بی‌اعتمادی خواهد شد، زیرا زمانی که چند کشور را به تحریم درمی‌آورد، در عمل خود را تحریم کرده است.
مجلسی در این خصوص افزود: ظریف درصدد است حمایت‌هایی را به دست آورد تا در صورت انجام مذاکراتی ـ نه با آمریکا از طریق اروپا ـ بلکه از سوی دیگر نیرو‌ها تعامل برقرار شود. بدین معنا می‌توان انتظار داشت تا تعامل هم مانند هر امر بین‌المللی دربربگیرد و به کسب منفعت از این طریق امیدوار بود، اما قدرت واقعی در ایران که در برخی رسانه‌ها و نهاد‌ها بروز می‌کند با هرگونه تعامل، مخالفت دارد و براین اعتقاد است که دنیای غرب باید از نظرات ایران پیروی کند و آن را بپیذیرد، تنها این امر می‌تواند منجر به راه حل نهایی شود.
این کارشناس روابط بین‌الملل تحلیل خود را از برداشتن گام سوم چنین بیان کرد: اروپا زیربار اولتیماتوم ایران نخواهد رفت، ولو اینکه بعضی نظرات کشور ما را هم پذیرفته باشد، زیرا آن‌ها دارای قدرت هستند و از اجرایی شدن اولتیماتوم ایران زیان نمی‌بینند.