طبق یافتههای مطالعاتی، افزایش مصرف مواد مغذی حفاظت کننده مغز موجب بهبود ابعاد مختلف عملکرد شناختی نظیر یادگیری و حافظه میشود.
دیدارنیوز ـ مغز انسان اندام پیچیدهای است که به مواد مغذی فراوانی نیاز دارد تا بتواند بهخوبی کار کند. ثابت شده است که کمبود مواد مغذی در ایجاد اختلالات روانی و زوالِ شناختی مرتبط با سن و اختلال در رشد، نقش بسزایی دارد. از سوی دیگر، مطالعات مختلفی هم بر روی انسان و هم حیوانات نشان دادهاند که افزایش مصرف مواد مغذیِ مفید برای مغز، جنبههای مختلف فعالیت شناختی همچون تقویت حافظه و یادگیری را افزایش میدهد.
برخی مواد مغذی میتوانند به بهبود عملکرد مغز کمک کنند. به عنوان مثال کمبود ویتامینهای B میتواند به افت حافظه و اختلال در عملکرد شناختی منجر شود.
تعداد کمی از ویتامینها و مواد معدنی هستند که به کارایی مغز کمک میکنند، اما صدها ترکیب گیاهی میتوانند این کار را انجام دهند. بیشتر مردم این دو مفهوم را با هم اشتباه میگیرند و این امر طبیعی است.
ویتامین گروه B نقش مهمی در سلامت مغز دارد. تیامین یکی از ویتامینهای گروه B است که به وفور در بافت عصبی و مغز یافت میشود. این ویتامین نقش مهمی در هدایت محرکهای عصبی دارد. بعلاوه فقدان شدید این ویتامین میتواند منجر به سندروم کورساکوف شود؛ این سندروم، اختلال مزمن حافظه است که اغلب در افراد الکلی و افراد مبتلا به بیماریهای نظیر ایدز مشاهده میشود.
بیشترین تراکم این ویتامین ضروری، در مغز یافت میشود، بهویژه در غدهی هیپوفیز (۴۰۰ میلیگرم در هر کیلوگرم). میتوانید مقادیر زیادی از این آنتیاکسیدان قوی را در میوههای خانوادهی مرکبات و سبزیجات بیابید. ویتامین C در سنتز دوپامین که یک انتقالدهندهی عصبی است اهمیت دارد، و همچنین در برابر استرس اکسیداتیو هم از مغز محافظت میکند. این ویتامین در بدن ذخیره نمیشود؛ بنابراین باید هر روز مقداری کافی از این ویتامین را از غذایتان دریافت کنید.
ویتامین د از ویتامینهایی است که بدن انسان توانایی تولید آنرا دارد؛ یعنی شما احتیاج ندارید که حتما ویتامین د را به صورت مکمل دریافت کنید. در افراد سالم، ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در معرض نور آفتاب بودن کافی است تا ویتامین دی مورد نیاز بدن تامین شود. البته در نظر داشته باشید که ۲۵% پوست بدن یا بیشتر باید در معرض آفتاب قرار گیرد. همچنین بعضی از مواد غذایی مانند قارچ نیز منبع سرشار ویتامین د هستند.
اما ویتامین د موجود در شیر را نباید جزو منابع ویتامین د در نظر گرفت؛ چرا که این ویتامین د به طور مستقیم با بیماریهای قلبی و آترواسکلروز در ارتباط است.
تا جایی که به مواد معدنی مربوط میشود، کلسیم مهمترین مادهی معدنی حیاتی برای فعالیت مغز سالم است. کلسیم نقش مهمی به عنوان پیامرسان سلولهای عصبی ایفا میکند و همچنین انتقالات عصبی را تنظیم کرده و تحریکپذیری عصبی را هم کنترل میکند. سطح پایین این مادهی معدنی ضروری در بدن معمولا کمیاب است چرا که بدن ذخیرهی فراوانی از این مادهی معدنی در استخوانها دارد. با این حال، بعضی داروها ممکن است سطح این ماده را کاهش دهند که این امر منجر به مشکلات گوناگونی برای سلامتی انسان میشود.
اسید فولیک به ترکیبات مختلفی اشاره دارد که با نام فولات شناخته میشوند و میتوان آنها را از مواد غذایی مختلفی همچون اسفناج و مارچوبه و عدس دریافت کرد. نیمی از ذخایر این ویتامین در بدن، در کبد جمع شدهاند و به همین دلیل است که آسیب کبدی میتواند منجر به کمبود چندین ویتامین مهم از گروه B شود. اسید فولیک در سنتز اسیدهای آمینه و تشکیل بافت عصبی هم نقش مهمی ایفا میکند. متابولیسم اسید فولیک شدیدا به تامین دیگر ویتامینهای گروه B وابسته است. کمبود این ویتامین و دیگر ویتامینهای گروه B با مشکلات رشد در کودکان مرتبط است.
مقادیر زیادی روی در بهاصطلاح «نورونهای حاوی روی» وجود دارند که منحصرا در پیشامغز (ناحیهی جلویی مغز) یافت میشوند. دانشمندان هنوز نمیدانند روی چه نقشی در حفظ سلامت مغز ایفا میکند، اما کمبود آن با اختلالات مختلف عصبی و روانی در ارتباط است. برای نمونه، تغییراتی در هموستاز روی در مبتلایان به بیماریهای پارکینسون و آلزایمر دیده شده است. غذاهای سرشار از روی عبارتند از تخم کدو و گوشت گاو و میگو، اما این کانی را در برخی از قرصهای مکمل موجود در بازار هم میتوانید پیدا کنید.
مغز انسان اندامی است که عملکرد پیچیدهاش تا حد زیادی به تعداد زیادی از ریزمغذیها وابسته است. مطالعات نشان میدهند که ویتامینهای گروه B و ویتامین C و مواد معدنی برای فعالیت طبیعی مغز اهمیت دارند. علاوه بر این، کمبود هر کدام از این ویتامینها میتواند منجر به مشکلات رشدی در کودکان و بیماریهای روانی در بزرگسالان شود.
منبع: یکتاپرس