یک روانشناس خانواده بابیان اینکه سازگاری یعنی رفتار‌هایی که به فرد برای انطباق با محیط کمک می‌کند، گفت: در مشاوره‌های پیش از ازدواج افراد ازمیزان شباهت‌ها سوال می‌کنند و تصور می‌کنند که افرادی که تفاوت کمتری دارند زندگی موفق تری خواهند داشت دارند؛ اما چیزی که در این امر تضمین کننده است ارزیابی در حوزه سازگاری است.
دیدارنیوز ـ با همکاری بخش بانوان خبرگزاری حوزه در طرحی مشترک اقدام به برگزاری سلسله نشست‌های تخصصی با عنوان کلی مهارت‌های زندگی کرده اند که در این زمینه بخش‌های مختلف زندگی افراد متناسب با شخصیت، خانواده، روابط اجتماعی پیش، حین و پس از ازدواج آن‌ها بررسی می‌شود. بررسی نقش افراد به عنوان فرزند، دوست، همسر، مادر و... در سه بخش کلی مختلف با استفاده از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه در حال بررسی است.
در اولین وبینار، مساله فضای مجازی و ارتباطات جوانان بررسی شد و در دومین وبینار نیز مساله نقش تفاوت‌های ذهنی جوانان در ارتباط با یک دیگر مورد بررسی قرار گرفته شد.
در همین راستا دکتر فهیمه فداکار، مشاور خانواده، در دومین نشست از سلسله نشست‌های مهارت‌های زندگی که با موضوع دنیای متفاوت زن و مرد و چالش‌های ارتباطی به همت خبرگزاری ایسنا قم و بخش بانوان خبرگزاری حوزه برگزار شد، عنوان کرد: دو دیدگاه در رابطه وجود یا عدم وجود تفاوت در زن ومرد وجود دارد و هر دو گروه دلایلی برای اثبات اعتقادشان دارند.
وی ادامه داد: دیدگاه اول بیان می‌کند که زن ومرد اساسا باهم متفاوت هستند و این تفاوت‌ها از دوران جنینی و کروموزم‌ها شروع می‌شود و بعد به قوای جسمی می‌رسد و درآینده فرهنگ نیز تاثیرات خود را روی آن می‌گذارد وباعث می‌شود که فهم از تفاوت زن و مرد به عنوان یک امر پررنگ و تاثیرگذار به همه ابعاد زندگی خوش را نشان دهد و این نگاه بیشتر از اینکه از ادبیات آکادمی روانشناسی نشات گرفته باشد در ادبیات عامه و مورد پسند روانشناسی عمومی رواج دارد.
وی افزود: دیدگاه دوم معتقد است که زن ومرد تفاوتی ندارند و به دلایل فرهنگی از زمانیکه دختر یا پسر به دنیا می‌آیند به دلیل تفاوت در ارزش گزاری‌ها مانند بازی کردن با ماشین یا عروسک، گریه نکردن و.. این تفاوت‌ها ایجاد می‌شود و اگر این روند تغییرکند این تفاوت‌ها ایجاد نمی‌شود.
وی اظهار کرد: مثلا بیان می‌شود که پسران نسبت به دختران در ریاضی هوش بهتری دارند و نمرات بهتری کسب می‌کنند در حالیکه بر اساس تحقیقات انجام شده وقتی در محتوای سوالات تغییر ایجاد شد و سوالات به گونه‌ای طراحی شد که مربوط به امور آشپزخانه بود عملکرد آن‌ها تغییر کرد و این آزمایش نشان داد که برتری پسران به دلیل استعداد ذاتی نیست بلکه مواد آزمون، متغیر‌ها و بستر طراحی سوالات این اتفاقات را رقم می‌زند.
این روان‌درمانگر با اشاره به اینکه در مسائل زیست شناختی مانند غدد درون ریز، مولفه‌های ظاهری و مشخصات روانی تفاوت‌هایی وجود دارد که این تفاوت‌ها تاثیر خود را در ابعاد دیگر نیز نشان می‌دهند، بیان کرد: نظریه یادگیری اجتماعی بیان می‌کند آنچه که تفاوت‌ها را در تعاملات با خانواده پر رنگ می‌کند مسئله‌ای است از آن به عنوان یادگیری اجتماعی یاد می‌کنیم.
وی افزود: اگرچه تفاوت‌های زیستی وجود دارد؛ اما این نظریه معتقد است که چیزی که به این امر دامن می‌زند و نتایج آن در خانواده نشان می‌دهد و تشویق و تنبیه‌های اجتماعی است که اگر بر اساس هویت جنسیتی خودشان عمل کنند بازخورد‌هایی مثبت می‌گیرند و این عمل را تکرار می‌کند.
فداکار اظهار کرد: بر اساس تحقیقات انجام شده، معیار‌های رابطه جنسی از سال ۱۹۸۰ تا سال ۲۰۲۰ تغییراتی جدی داشته است و این امر نشان می‌دهد که این مسئله با عملکرد رسانه‌ها و فرهنگ در ارتباط است و فقط استناد کردن به زیست برای تبیین کیفیت مطلوب رابطه نمی‌تواند قانع کنند باشد، بلکه اثرات فرهنگی خودشان را نشان می‌دهد به نحوی که همجنسگرایی را از دامنه اختلالات خارج شده است و حالت‌های مطلوب را گستره می‌کند.
وی عنوان کرد: این که فقط استناد شود به جنس، تفاوت زیستی و فیزیولوژی دو جنس اسنتاد شود کافی نیست؛ بلکه درعرصه سیاست گذاری در این مسئله باید به تاثیر فرهنگ و رسانه‌ها در شکل گیری امر مطلوب و رضایت زوجین بپردازیم.
وی ادامه داد: همواره در رابطه با تاثیر وراثت و محیط بحث‌هایی وجود دارد و پژوهش‌هایی به صورت موازی نیز انجام شده است و هیچ کدام نتوانسته اند دیگری را از میدان خارج کنند و در این مورد نیز این مسئله وجود دارد و همواره تحقیقاتی انجام می‌شود که کدام یک تاثیری بیشتری دارد.
وی بیان کرد: سوال پیش می‌آید که آیا این تاثیرات باید به رسمیت شناخته شود و مفید است یا خیر؟ زیرا هدفی که در خانواده درمانی و تعاملات زوجین داریم این است که کیفیت رابطه را در همه ابعاد بهبود ببخشیم.
وی یادآور شد: بخشی از مانوری که روی این تفاوت‌ها داده می‌شود کمکی به حل چالش‌های ارتباطی نمی‌کند؛ زیرا زمانی که به طور مکرر تاکید می‌کنیم که مرد و زن به دو دنیای متفاوت تعلق دارند و باید یکدیگر را تحمل کنند، افراد را در رابطه با همراهی هم ناامید می‌کند.
وی تصریح کرد: این تفاوت‌ها در خلقت داده شده است و مهم نیست که زن و مرد چه مختصاتی دارند؛ زیرا این تفاوت‌ها برای حفظ کیان خانواده و پیش‌برد اهداف جامعه قرار داده شده است تا به کارکردی مطلوب در خانواده و اجتماع برسند.
وی با بیان اینکه این تفاوت‌های برای تقسیم تعاملات احساسی، جنسی، فرزند پروری و... است نه از جهت دو دنیای متفاوت بودن، ادامه داد: برخی از موج‌های فمنیستی به دنبال این هستند که زن بتواند به نقطه تساوی با مرد برسد که این امر می‌تواند بخشی از کارکرد‌های خانواده مانند تولید را مثل تحت تاثیر قرار دهد.
مشاوره خانواده با اشاره به اینکه برخی این تفاوت‌ها را تا حد به یاد داشتن روز مناسبت ها، علاقه مندی به ارتباطات کلامی و... نازل می‌دهند، تاکید کرد: زن ومرد از دو دنیای متفاوت نیستند و خلقت متفاوت آن‌ها از جهت کارکردی است و در منابع دینی نیز خلقت زن و مرد از یک گِل بیان می‌شود و این سرشت مشترک باعث آرامش می‌شود.
وی اظهارکرد: بر اساس گزارش‌ها برای زن ملاک‌هایی مانند اعتماد و تکیه گاه بودن و برای مرد ملاک‌هایی مانند جذابیت ظاهری و بدنی در انتخاب همسر اهمیت دارد و این تفاوت نگرش از ابتدا وجود داشته است که برخی آن را خواست غریزی در آن جنس می‌دانند و برخی دیگر آن را از برخاست‌های فرهنگی و تاریخی که طی هزاران سال در نوع بشر به وجود آمده است می‌دانند.
این مشاور خانواده افزود: برای بهبود کیفیت روابط نیازی به دلیل این مسئله نیست بلکه باید مطلع باشیم که ایده آل‌های افراد در بستر فرهنگی چه چیزی است؛ زیرا آنچه که رابطه را بهبود می‌دهد اطلاع از تفاوت نگاه نیست بلکه مولفه‌هایی مانند سازگاری و... است.
فداکار با اشاره به اینکه مهارت‌های خوب گوش کردن و... از مهارت‌های ارتباطی عمومی است و فقط مربوط به زن و مرد نیست بلکه در رابطه دو برادر، مادر و فرزند و.. نیز لازم است، ادامه داد: برقراری یک رابطه طولانی و کم تنش فقط بین زن و مرد نیست بلکه برای رابطه دو مرد، دوخواهر و... نیز باید تلاش کرد و برای اینکه یک رابطه طولانی مدت و رضایت بخش داشته باشیم باید سازگاری ایجاد کنیم و این مسئله در ادبیات دینی و ملی ما نیز وجود دارد.
وی بابیان اینکه سازگاری یعنی رفتار‌هایی که به فرد برای انطباق با محیط کمک می‌کند، خاطرنشان کرد: در مشاوره‌های پیش از ازدواج افراد از میزان شباهت‌ها سوال می‌کنند و تصور می‌کنند که افرادی که تفاوت کمتری دارند زندگی موفق تری خواهند داشت دارند؛ اما چیزی که در این امر تضمین کننده است ارزیابی در حوزه سازگاری است.
وی با تاکید بر اینکه امری که مسئله چالش‌های ارتباطی و زندگی را کاهش می‌دهد شناخت از تفاوت‌ها نیست بلکه سازگاری است، اظهارکرد: برخی می‌گویند که برای مثال در رابطه جنسی برای مردان فعالیت جنسی مهم است در حالیکه برای زنان صمیمیت در این رابطه اهمیت دارد و این مسائل بابیان مکرر تفاوت‌ها حل نمی‌شود بلکه با سازگاری حل می‌شود.
وی افزود: مثلا تفاوت در جزئی نگری باید درموقعیت بررسی شود؛ شاید یک خانم تغییر دکوراسیون خانه را زودتر متوجه شود و یک مرد از تفاوت درتغییر لاین متوجه سائیدگی درچرخ‌ها شود که هر دو آن‌ها جزئی نگری بودن است و فرهنگ باعث شده خانم در موقعیت‌هایی که مربوط به زندگی و.. توجه کنند.
وی با اشاره به اینکه نوجوانی فرصت مناسبی است که یک روند مناسبی را رقم بزنیم تا زمانیکه افراد وارد زندگی مشترک می‌شوند نگاه درستی داشته باشند، بیان کرد: در فرهنگ‌هایی که مرد به قدرت بدنی تکیه دارد و یا در فرهنگ‌هایی که زن ارزش کمتری دارد و یا به طور کلی به یک ویژگی خاص تاکید دارند باعث می‌شود که فرد خود را به عنوان زن و مرد با آن ویژگی بشناسد و به آن افتخار کند و اگر نوجوانان در این دوره نتوانند هویت جنسیتی که دارند را به رسمیت بشناسند، به آن افتخار کنند و تعاملاتش را در خانوده بر آن مبنا قرار دهند، درآینده در خانواده دچار مشکل خواهیم شد، زیرا شرمگین بودن از جنسیت خود می‌تواند اثرش را در تعاملات مادری، همسری و رابطه جنسی نشان دهد.
این روانشناس ادامه داد: مسئله تشکیل خانواده ومهارت‌های سازگاری امری است که از دوران نوجوانی می‌توانیم روی آن سرمایه گذاری کنیم و نتیجه آن را در تعاملات خانوادگی ببینیم.
وی خاطرنشان کرد: تعریف انگاره‌های فرهنگی، مختصات خلقت و... به نوجوانان، سبب می‌شود که فرد هویت خود را بهتر بشناسد و آمادگی پذیرش نقش اش را در آینده بهتر داشته باشد.