هم رئیس جمهوری و هم نمایندگان مجلس باید بدانند که مردم دیگر حال و حوصله‌ای برای جنگ و دعوا‌های حزبی و گروهی ندارند و از دیدن و شنیدن منازعات سیاسی و جناحی به هیجان نمی‌آیند. پس لطف کنند و به خاطر یک دستمال، قیصریه‌ای را به آتش نکشند که اگر چنان کنند اول از همه دامن خودشان را خواهد گرفت. از رئیس جمهوری و مجلس معتدل، انتظار عقلانیت می‌رود.
دیدارنیوز ـ مسلم تهوری: نمایندگان مجلس، رئیس‌جمهور را به ساختمان بهارستان فراخواندند و از همین روی بنا است دکتر حسن روحانی فردا ششم شهریورماه ۹۷ پاسخگوی نمایندگان مجلس باشد.
نمایندگان از حق قانونی خود استفاده کردند و با جمع‌آوری ۸۰ امضاء، خواستار حضور رئیس‌جمهور در مجلس شدند. سؤال اقتصادی نمایندگان در نشست علنی ۱۰ مردادماه ۹۷ با اعلام علی لاریجانی رئیس مجلس اعلام وصول رسمی شد.
سؤالات در پنج محور کلی طراحی شده که جملگی مباحث اقتصادی است. سؤالات نمایندگان مجلس بدین قرار است:
۱ـ عدم موفقیت دولت در کنترل قیمت کالا و ارز؛
۲ـ استمرار تحریم‌های بانکی؛
۳ـ عدم اقدام شایسته دولت در خصوص کاهش نرخ بیکاری؛
۴ـ رکود اقتصادی شدید چندین ساله؛
۵ـ افزایش شتابان نرخ ارز‌های خارجی و کاهش شدید ارزش پول ملی.
هر چند ممکن است فردا مباحث حاشیه‌ای هم پیش بیاید از جمله اینکه دو نفر از نمایندگان ادعا کرده‌اند رئیس‌جمهور دو تابعیتی است که این ادعا بی‌پاسخ نماند و حسام‌الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور در توئیتی به شدت بدان پاسخ داد. مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور گفت: ای دو مستأجر مأمور در خانه ملت! از کجا به شما دستور رسیده به کسی که عضو مجلس خبرگان و مجمع تشخیص مصلحت نظام است، بیست سال نماینده همان مجلس بوده، ۱۶ سال دبیر شورای عالی امنیت ملی بوده است، دو بار شورای نگهبان صلاحیت او را احراز کرده، دو بار ملت ایران او را به ریاست‌جمهوری برگزیده است و دو بار مورد تنفیذ مقام معظم رهبری قرار گرفته، چنین ناجوانمردانه تهمت بزنید و او را دارای تابعیتی غیر از وطن عزیزتر از جانش معرفی کنید؟ شرم هم خوب چیزی است.
موافقان و مخالفان سؤال از رئیس‌جمهور چه می‌گویند؟
سؤال از رئیس‌جمهور واقعه‌ای نیست که هر روز شاهدش باشیم و به ندرت اتفاق می‌افتد به همین علت موافقان و مخالفان سؤال، نظرات خود را به زعم خود بیان می‌کنند و مردم نیز منتظرند تا شنونده بحث‌هایی باشند که در مجلس مطرح می‌شود تا نتیجه این هیاهو را ببینند و امیدوارند هیاهوی بسیار برای هیچ نباشد و دغدغه مخالف و موافق معیشت مردم باشد و بس.
مخالفان سؤال از رئیس‌جمهور اولا شرایط فعلی را زمان مناسبی برای حضور رئیس‌جمهور نمی‌دانند و معتقدند همانطور که مقام معظم رهبری بیان فرمودند؛ باید از دولت حمایت کرد تا دولت بتواند با اقتدار نسبت به حل مشکلات جاری عمل کند. ثانیا مدعی هستند نمایندگان رئیس‌جمهور در کمیسیون اقتصادی پاسخگوی سؤالات بودند و در جلسه استیضاح وزیران تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اقتصاد، نمایندگان سؤالات خود را مطرح ساختند و مطالبی نیز از سوی وزرای سابق مطرح شد. شاید نمایندگان می‌خواهند یکسری از سخنان تکراری بار دیگر از صحن مجلس گفته شود که در این صورت کاری بس عبث است.
محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید مجلس در این‌باره گفت: سؤال از رئیس‌جمهور در مقطع فعلی هیچ توجیهی ندارد. انتظار می‌رود رئیس‌جمهور ارتباط نزدیک‌تری با مجلس داشته باشد.
سیده فاطمه حسینی نماینده مردم تهران نیز معتقد است: سؤال از رئیس‌جمهور موجب تضعیف اقتدار و منافع ملی می‌شود. طبیعتاً باید توجه داشته باشیم که البته سؤال از رئیس‌جمهوری حق و وظیفه نمایندگان است و کسی منکر این حق نیست، اما واقعیت آن است که در شرایط خاص کشور در روز‌ها و ماه‌های کنونی، آیا زمان مناسبی برای طرح این مسئله است یا خیر. شاید بهتر است که رئیس‌جمهور با استفاده از این فرصت، درباره مشکلات و کارشکنی‌ها در مسیر برجام و دیگر امور با شفافیت با مردم صحبت کند.
از آن سوی موافقان سؤال از رئیس‌جمهور نیز معتقدند شرایط اسف‌باری را تجربه می‌کنیم و دولت هیچ تمهیدی برای برون‌رفت از وضع موجود نیندیشیده. غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: قوه مجریه و وزارتخانه‌های دولت تقریبا تعطیل هستند و هیچ برنامه‌ای برای آینده کشور ندارند. انگار مملکت گل و بلبل است و ما کماکان نفت می‌فروشیم و مالیات می‌گیریم.
گروهی از نمایندگان نیز باور دارند این جلسه فرصت مناسبی است تا رئیس‌جمهور بتواند اذهان نمایندگان و مردم را روشن سازد و در واقع فرصتی است برای تعامل بیشتر قوای مجریه و مقننه و از طرف دیگر این حق قانونی و طبیعی نمایندگان است که نسبت به شرایط نابسامان فعلی حساس باشند و خواستار جواب از سوی رئیس‌جمهور شوند.
علیرضا محجوب نماینده تهران معتقد است: رئیس‌جمهوری باید شفاف بدون هیچ حاشیه‌ای در رابطه با وضعیت معیشت مردم توضیح دهند.
قاسم میرزایی‌نیکو نماینده مردم دماوند نیز بیان داشت: رئیس‌جمهوری باید با حضور در صحن از این فرصت برای شفاف‌سازی اقدام کند و با توجه به جمیع امور شاید این تنها حالتی است که این سؤال از رئیس‌جمهور به‌طور کلی موثر خواهد بود. با این حال، امکان دارد آقای روحانی بنابه مصالحی همچنان از شفاف‌سازی در برخی امور خودداری کند که در این صورت، همین فایده نیز در پی طرح این سؤال به‌دست نمی‌آید.
علی ابراهیمی نماینده مردم شازند نیز معتقد است: بهترین مطلبی که رئیس‌جمهوری می‌تواند در مورد آن صحبت کند این است که چرا دولت قادر نیست قاچاق را به صفر برساند، اگر همه چیز در این رابطه در اختیار دولت نیست صادقانه برای نمایندگان این مطلب را مطرح کنند.
گروهی از مسئولین سابق و فعلی نیز معتقدند سوال از رئیس‌جمهور نباید صحنه‌ای برای کشمکش‌های سیاسی و انتقام‌گیری باشد، بلکه در شرایط فعلی آنچه بیش از همه اولویت دارد، اتحاد و همدلی نیرو‌های انقلاب است و تنها با اتحاد و وفاق می‌توان از گردنه سخت تحریم‌ها گذر کرد. علی ربیعی وزیر پیشین وزارت کار و رفاه و تعاون در توئیتی آورده: در کوچه و خیابان می‌بینم که مردم نگران زندگی می‌کنند و بیمناک التهابات و آینده هستند. رفتار مجلس در مواجهه با پدیده کم‌سابقه سؤال از رئیس‌جمهور می‌تواند این نگرانی را افزایش یا کاهش دهد. تشنج در روز سه‌شنبه برنده‌ای ندارد.
سید حسین نقوی حسینی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی می‌گوید: مبادا روز سؤال از رئیس‌جمهور روز سیاه برای نظام باشد و همه باید از این شرایط برای اتحاد و انسجام بیشتر بهره برداری کنند.
وی تاکید کرد: رئیس‌جمهور محترم این زمان را به عنوان یک فرصت ببیند و با نمایندگان ملت و مردم صحبت کند و شرایط را برای مردم تبیین کند و باید این را مورد توجه قراردهیم که صحن دچار تنش و درگیری نشود.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: نمایندگان به دنبال انتقام‌جویی نیستند و هدف از طرح سؤال این است که وحدت بیشتر، تنش‌ها کمتر و ابهامات روشن شود. ما باید تلاش و فعالیت را ادامه دهیم تا بتوانیم مشکلات مردم را حل کنیم.
هر چند بعضی نیز خلاف این نظر را دارند و معتقدند طرح سؤال از رئیس‌جمهور بابت مشکلات مردم نیست و با هدف انتقام‌گیری و اختلافات جناحی است.
جلال میرزایی نماینده مردم ایلام در این‌باره اذعان داشت: رئیس‌جمهوری باید با شفافیت با مردم صحبت کند. این سؤال از جوانب متعددی قابل بحث و بررسی است که البته عمدتاً مسائل سیاسی و جناحی است و اتفاقاً برخلاف محور‌های ۵ گانه سوال که اشاره‌ای به مسائل مختلف در اقتصاد کلان کشور است، چندان به موضوعات اقتصادی مربوط نیست. در مجموع اگر روحانی تصمیم به بیان شفاف مسائل داشته باشد، این سؤال می‌تواند به نفع دولت باشد.
محمدجواد فتحی نماینده مردم تهران نیز معتقد است: اغلب نمایندگانی که سؤالات را طرح کردند قصدشان کشف حقایق و حل معضلات و مشکلات کشور و مردم نیست. تصور من این است که اکثر دوستان سؤال کننده به دنبال تسویه حساب‌های انتخاباتی و جناحی هستند و قصد فرافکنی دارند.
رئیس‌جمهور به بهارستان می‌آید
۱۴ مردادماه ۹۷ حسن روحانی رئیس‌جمهور در نامه‌ای به علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی با اعلام اینکه سؤال تعدادی از نمایندگان، در چارچوب قانون اساسی و زمان و شرایط مناسب مطرح نشده است، تاکید کرد: برای جلوگیری از هر نوع اختلاف بین قوا و احترام به مجلس شورای اسلامی، در فرصت مقرر به مجلس خواهم آمد.
رئیس‌جمهور در این نامه افزود: برای جلوگیری از هر نوع اختلاف بین قوا و احترام به مجلس شورای اسلامی انشاءالله در فرصت مقرر به مجلس خواهم آمد و به سؤالات پاسخ خواهم داد. البته این امر می‌تواند فرصت خوبی باشد تا برخی از حقایق را برای مردم عزیز کشورم بازگو نمایم که آنها صاحب واقعی کشورند و مشروعیت من و شما نیز از آراء آنها است.
کلام پایانی دکتر روحانی به زعم گروهی تهدیدآمیز است و نباید دکتر روحانی با این ادبیات صحبت می‌کرد. البته باید امیدوار بود حضور دکتر روحانی داستانی شبیه به حضور دکتر احمدی‌نژاد در مجلس پیش نمی‌آورد چرا که اساسا رویه این دو با یکدیگر متفاوت است و همانطور که رأی مردم در سال ۹۲ و ۹۶ رأی به اعتدال و عقلانیت بوده از دکتر روحانی نیز انتظاری جز حرکت در جاده اعتدال و عقلانیت نمی‌رود. اما آنچه مشخص است بحث‌ها کمابیش می‌تواند تنش‌زا باشد.
سابق بر این حضور محمود احمدی‌نژاد رئیس دولت هشتم و نهم که برای دفاع از عبدالرضا شیخ الاسلامی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی وقت در مجلس حاضر شده بود، با حاشیه‌های زیادی همراه بود. وقتی احمدی‌نژاد یک سند صوتی از فاضل لاریجانی که حاوی مکالمه وی با مرتضوی بود را پخش کرد با اعتراض رئیس مجلس روبه‌رو شد و لاریجانی با اشاره به عبارت "بگم بگم" احمدی‌نژاد، به او گفت: با این کار‌ها نمی‌توان عدالت را در جامعه برقرار کرد.
بر سبیل اعتدال و انصاف گام بردارید
مردم و به تبع آن نمایندگان مجلس انتظاراتی از رئیس‌جمهور دارند که می‌تواند به حق باشد به شرطی که آن انتظارات بر اساس اختیارات رئیس‌جمهور باشد. این رویکرد بر اساس آموزه‌های دینی است؛ خداوند می‌فرماید: «لایکلف الله نفسا الا وسعها».
می‌توان رئیس‌جمهور را فردا سیبل قرار داد و تیری از هر سو روانه‌اش ساخت، اما نمایندگان مجلس نباید از سبیل انصاف و اعتدال خارج شوند. باید شرایط منطقه‌ای و جهانی را در نظر گرفت، امکانات و اختیارات دولت را سنجید و آنگاه بر اساس آن اختیارات و امکانات از دولت توقع داشت. اگر بنا است عملکرد رئیس‌جمهور و دولت بدون توجه به آنچه گفته شد مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد قطعا خطا کرده‌ایم و ره به ترکستان می‌بریم.
از سوی دیگر باید دانست جنس سخنان رئیس‌جمهور در مجلس شورای اسلامی جنسی متفاوت با آن چیزی است که چندی قبل در گفت‌وگوی خبری در سیمای جمهوری اسلامی از رئیس‌جمهور دیدیم.
رئیس‌جمهور بایستی برای تنویر اذهان عمومی مشکلات موجود در حوزه اقتصادی را بیان کند و افراد و گروه‌هایی را که در چرخه اقتصادی دولت سنگ می‌اندازند، معرفی کند. از محدودیت‌ها و موانع بگوید و در نهایت راهکار‌هایی که برای برون‌رفت از شرایط فعلی می‌تواند گره‌گشا باشد را ارائه کند تا شاید کمی از نگرانی دلواپسان کاسته شود.
نمایندگان نیز نیک واقفند که مردم با چشمانی باز و گوش‌هایی شنوا منتظرند ببینند و بشنوند که در مجلس چه مباحثی مطرح می‌شود و به خوبی سره را از ناسره تشخیص خواهند داد و به درستی درخواهند یافت که سؤالات و مباحثی که مطرح می‌شود تا چه اندازه بر پایه دغدغه مردم است و چه میزان آن به خاطر منافع حزبی و گروهی است.
هم رئیس جمهوری و هم نمایندگان مجلس باید بدانند که مردم دیگر حال و حوصله‌ای برای جنگ و دعوا‌های حزبی و گروهی ندارند و از دیدن و شنیدن منازعات سیاسی و جناحی به هیجان نمی‌آیند. پس لطف کنند و به خاطر یک دستمال، قیصریه‌ای را به آتش نکشند که اگر چنان کنند اول از همه دامن خودشان را خواهد گرفت. از رئیس جمهوری و مجلس معتدل، انتظار عقلانیت می‌رود.