دیدارنیوز - «فرید براتی سده» مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور درباره آخرین وضعیت معتادان متجاهر در موج سوم کرونا گفت: براساس آخرین اطلاعات طی ۹ ماهه امسال تا پایان آذرماه ۲۹ هزار و ۲۳۵ نفر در مراکز ما پذیرش شده‌اند؛ از این تعداد در تهران ۱۷ هزار و ۹۴۲ نفر جمع‌آوری شده‌اند.
وی درباره شیوع بیماری کرونا در بین معتادان متجاهر ادامه داد: در کل کشور از حدود ۱۹ هزار نفر شامل ۵۰ درصد معتادان متجاهری که در مراکز ما نگهداری میشوند، تست کرونا اخذ شده است که ۱۴ هزار نفر از آنها در تهران بوده‌اند. از تعداد ۲۹ هزار و ۲۳۵ نفر که در مراکز نگهداری میشوند، تنها هزار و ۱۰۰ نفر تست مثبت کرونا بوده‌اند که از این تعداد ۶۱۴ نفر مربوط به تهران بوده است و ۱۴ مورد از آنها نیز وضعیت وخیم داشته‌اند که به مرکز درمانی منتقل شده‌اند. البته خوشبختانه در تهران هیچ مورد فوتی از معتادان متجاهر مبتلا به کرونا که در مراکز حضور داشته‌اند، گزارش نشده، اما در سراسر کشور در مجموع در این مدت ۹ ماهه ۱ الی ۲ مورد فوتی گزارش شده است.
بخش اعظم معتادان متجاهر ماده ۱۶ بی‌خانمان هستند
مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: البته اخیرا در تهران گزارشی داریم که مقداری نگران کننده است، بر مبنای این گزارش در موج سوم که معتادان جمع‌آوری و به مراکز غربالگری ارجاع شدند، در بین یک گروه ۶۵۰ نفره نزدیک به ۲۸ درصد علائم کرونا داشته‌اند یعنی حدود ۶۰ الی ۷۰ نفر این علائم را دارا بودند. این آمار بالایی است و ما را نگران کرده است. ما در موج اول و دوم این موارد را شاهد نبودیم و از همین رو این موضوع دغدغه و نگرانی برای ما ایجاد کرده است.
به گفته براتی سده بخش اعظمی از ۲۹ هزار و ۲۳۵ نفری که در حال حاضر در مراکز ماده ۱۶ در سراسر کشور نگهداری میشوند، تقریبا از کسانی هستند که بی‌خانمان بوده و مکانی برای زندگی ندارند.
صدور کد شناسه برای بیش از ۱۷ هزار معتاد از طریق عنبیه
وی با اشاره به استقرار سامانه تشخیص هویت بایومتریک در مراکز ماده ۱۶ تصریح کرد: خوشبختانه موفق شدیم با استقرار سامانه تشخیص هویت بایومتریک از طریق ثبت عنبیه مشخصات این افراد را ثبت کنیم. براساس آمارها تا هفته گذشته مشخصات ۱۷ هزار و ۲۲۰ نفر از طریق عنبیه ثبت شده است و کد شناسه برای این افراد صادر شده، ممکن است این افراد کد ملی نداشته باشند، اما کد شناسه از این طریق دریافت کرده‌اند. این اقدام در سراسر کشور و در تمامی مراکز ماده ۱۶ انجام می‌شود. البته در دو استان سمنان و ایلام که تعداد معتادان متجاهر کمتری دارند، هنوز این سامانه راه‌اندازی نشده است که اعلام کرده‌ایم، سریعتر این سامانه را تهیه کنند.
بررسی جمع‌آوری مراکز کاهش آسیب در کمیته درمان
مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور درباره اخباری مبنی بر جمع‌آوری مراکز کاهش آسیب در مناطق شوش و هرندی گفت: این موضوع درخواست معاونت درمان نیست، بلکه مصوبه‌ای است که در یکی از جلسات ستاد مبارزه با مواد مخدر برای بررسی بیشتر به کمیته درمان ارجاع شده است و کمیته درمان هم چندین جلسه به عنوان کارگروه تخصصی در همین رابطه برگزار کرده است. همچنین با تشکل‌هایی که در این منطقه فعال هستند نیز جلساتی برگزار شده است.
براتی سده با بیان اینکه در خصوص این موضوع دو نظر موافق و مخالف وجود دارد، خاطرنشان کرد: دیدگاه موافقان جمع‌آوری این مراکز این است که وجود این مراکز در مناطقی مانند شهید هرندی، شوش و مولوی باعث می‌شود که افراد به این مراکز مراجعه کنند، برای همین هر چه تلاش می‌کنیم این منطقه پاکسازی شود امکان‌پذیر نیست. البته استدلال دیگری نیز داشتند مبنی براینکه مردم از ارائه خدمت به این افراد ناراضی هستند.
وی با اشاره به دیدگاه مخالفان جمع آوری مراکز کاهش آسیب، دی‌آی‌سی‌ها و شلترها گفت: دیدگاه مخالف که یک دیدگاه مبتنی بر کاهش آسیب است می‌گوید معتادان پرخطر و متجاهر در محلات حضور داشتند و بعدا این مراکز برای خدمت‌رسانی به این افراد در آن مناطق ایجاد شده‌است تا آسیب‌های ناشی از مصرف مواد این افراد هم برای خود آنها و هم برای اطرافیان آنها و همچنین در جامعه کاهش پیدا کند، بنابراین این نگاه که چون این مراکز هستند، معتادان به این محلات می‌آیند نگاه درستی نیست.
مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: این موضوع در کمیته مطرح و در حال بررسی است. در یک بررسی که اخیرا انجام شده، مشخص شده است مردم از اینکه این افراد خدمت بگیرند ناراضی نیستند، اما می‌گویند به این افراد در خارج از محله آنها خدمت ارائه شود.
معتادان با بستن شلترها باید به کجا مراجعه کنند؟
براتی‌سده تاکید کرد: در کمیته درمان قرار بر این شد که اگر قرار شد با توجه به نارضایتی مردم این جابجایی انجام شود باید به صورت پلکانی و به تدریج صورت گیرد. ما اگر مراکزمان را ببندیم افرادی که در همین شبها از شلترهای ما خدمات دریافت می‌کنند، باید به کجا مراجعه کنند؟ بنابراین قرار شد این موضوع به صورت پلکانی بررسی شود. در جلسه هفته گذشته ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز در نهایت به همین نتیجه رسیدند و قرار بر این شد این موضوع بررسی شود و یکباره و ناگهانی این جابجایی صورت نگیرد. مخالفان معتقدند که وقتی در دی آی سی متادون به معتادان ارائه می شود، این افراد به قصد دریافت متادون به این مناطق مراجعه می کنند، اما اگر این مراکز نباشند ممکن است این افراد به این مناطق مراجعه نکنند.
وی ادامه داد: ما معتقدیم شلتر باید باشد و پیشنهاد ما این است که اگر قرار باشد این رویه پیش برود ابتدا باید مراکز دی آی سی که متادون توزیع می‌کنند را از این مناطق جمع آوری کنید و در فصل سرما شلترها و سرپناه‌ها تعطیل نشوند چراکه تعداد زیادی زن و مرد بی‌خانمان داریم که این افراد در این شبها در این مکان‌ها می‌خوابند و این موضوعات در جلسه ستاد مطرح شد و قرار شد در کمیته درمان بررسی شود و تمام شرایط به لحاظ علمی، اجتماعی و ... سنجیده و در جلسه اصلی ستاد برای تصمیم نهایی مطرح شود.
مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سوال که آیا اگر شلترها و دی آی سی‌ها در مناطق شوش و هرندی جمع‌آوری شوند، آیا دوباره شاهد پراکنده شدن معتادان به مناطق دیگر نیستیم مانند اتفاقی که در منطقه خاک سفید افتاد، تصریح کرد: موافقان جمع آوری مراکز کاهش آسیب معتقدند که باید این مراکز به مناطقی که مراکز ماده ۱۶ در آنجا مستقر شده‌اند منتقل شوند و ما شلتر یا دی آی سی را به حسن آباد فشافویه منتقل کنیم که معتادان به این مناطق بروند فرض بر اینکه معتادان برای دریافت خدمات به این مناطق بروند که نمی‌روند، اما اگر فرض کنیم بروند چه اتفاقی می‌افتد؟ این افراد تا شهرستان‌های استان تهران که مراکز ماده ۱۶ در آنجا قرار دارند و یا به کهریزک باید بروند و ما با این اقدام آسیب‌های اجتماعی را در جامعه پخش کرده‌ایم، چراکه نمی‌توانیم شب به شب این افراد را از این مناطق جمع‌آوری کنیم و به شلترها ببریم و صبح‌ها دوباره این افراد بیرون بروند.
تبعات منفی انتقال مراکز کاهش آسیب از مناطق شوش و هرندی
براتی‌سده تاکید کرد: این افراد در هر منطقه‌ای که حضور داشته باشند ما هم در آنجا خدمت ارائه می‌دهیم. بنابراین این دیدگاه وجود دارد که احتمال می‌رود که همان اتفاق خاک سفید با تبعات بیشتر در این منطقه نیز اتفاق بیفتد. انواع و اقسام مشکلات و بیماری وجود دارد و این نگاه نیز وجود دارد که ممکن است این آسیب‌ها منتشر شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر کسی که از مراکز دی آی سی ما خدمات می‌گیرد دیگر به دنبال سرقت خرد نمی‌رود و متادون او را به زندگی اجتماعی آورده است و عملکرد اجتماعی روانی و تا اندازه ای اشتغال فرد را برگردانده است حالا اگر مرکزی که این فرد متادون دریافت می‌کنند را جمع آوری کنند چه اتفاقی می‌افتد این فرد اولین کاری که می‌کند، دوباره به سمت مواد می‌رود چرا که برای مصرف مواد نیازمند پول است پس به سمت سرقت می‌رود و کسب و کارش را از دست می‌دهد یا اگر بخواهد متادون هم دریافت کند اگر این مراکز نباشد مجبور است به عطاری مراجعه کند و مجبور است از راه غیرقانونی متادون دریافت کند و برای خرید متادون به پول احتیاج دارد بنابراین دوباره به سمت سرقت می رود.
کاهش دعوا، نزاع، سرقت خرد در مناطق شوش و هرندی با وجود مراکز کاهش آسیب
مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: همچنین دعواها و نزاع ها که تا به امروز در این مناطق کنترل شده است دوباره ممکن است شروع شود وضعیت حال حاضر این مناطق با چند سال گذشته قابل مقایسه نیست. البته همانطور که گفتم در جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر که برای بررسی این موضوع تشکیل شده بود معاون دادستان کل کشور اعلام کرده‌اند که از این مناطق بازدید کرده و اوضاع مطلوب بوده است و هم معتاد متجاهر در آن جا جمع آوری شده اند و هم این مراکز در حال خدمت هستند.من فکر می‌کنم که باید عاقلانه‌تر تصمیم گرفت و خوشخبتانه این نگاه عقلایی در مسئولان نیز وجود دارد در جلسه هم مصوبه به سمتی رفته است که فعلا مراکز به کار خود ادامه دهند و یک بررسی علمی و همه جانبه در خصوص آن انجام شود و بعد تصمیم گیری شود.