دیدارنیوز ـ در کشور ما امسال ۲۰۰ فقره حریق در ۴۲۰ هکتار از عرصه‌های ملی کشور رخ داده است. در جنگل‌های شمال کشور ۱۳۹ فقره حریق رخ داد و بر اثر آن ۲۷۴ هکتار دچار آسیب شده است. هرچند بر اساس بررسی‌های انجام شده میزان آتش‌سوزی‌ها در سال ۹۶، در مقایسه با میزان آتش‌سوزی‌ها در سال ۹۵ با کاهش ۶۰ تا ۷۰ درصدی مواجه است. هر روز با بررسی گزارش‌های، حریق در خوزستان، گیلان، مازندران، گلستان، ایلام، اصفهان، همدان و مرکزی مشاهده می‌شود، اما تاکنون تمامی آنها قابل کنترل بوده است. این در حالی است که بخش قابل توجهی از آتش‌سوزی‌ها به‌دلیل عوامل انسانی رخ می‌دهد. در روزهای اخیر هم آتش‌سوزی در هورالعظیم تعداد قابل توجهی از هموطنان را راهی بیمارستان کرد.
باید دانست که فقط منشا آتش‌سوزی‌ها و خسارت‌ها به محیط زیست کشور عوامل داخلی نیست، بلکه آتش‌سوزی‌های خارجی نیز تاکنون خسارت‌های فراوان برای هموطنان به‌دنبال داشته است. برای مثال در روزهای اخیر فرماندار هویزه گفت: آمار مراجعان به‌دلیل عارضه تنفسی ناشی از دود آتش‌سوزی تالاب هورالعظیم به مراکز درمانی، به بیش از 250 نفر رسیده است. ناظم ثبوتی اظهار کرد: این افراد طی یک ماه گذشته که تالاب هورالعظیم در خاک عراق دچار آتش‌سوزی شده به مراکز درمانی و درمانگاه‌ها مراجعه کرده و تحت معالجه قرار گرفته‌اند. در این باره رئیس سازمان محیط زیست باور دارد که عمدی در کار است تا آتش هورالعظیم خاموش نشود. عیسی کلانتری گفت: امروز هورالعظیم در حال سوختن است و مطمئن هستم عمدی است و مردم شهرهای جنوبی ما در یک ماه اخیر دود استنشاق می‌کنند. نمی‌توانیم از طریق زمینی آتش هورالعظیم را خاموش کنیم، زیرا از زمان جنگ مین‌روبی نشده است. از سوی دیگر ۱۳ روز طول کشید تا اجازه بدهند بالگردهای ما به آن سوی مرز بروند و آتش را خاموش کنند، مشخص است عمدی در کار است که آتش خاموش نشود. او در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: امروز مساله زیست محیطی، استانی و کشوری نیست و کره زمین گرفتار مسائل زیست محیطی است و تحمل این همه مصرف و فشار را ندارد.
در این میان نماینده مردم اهواز در مجلس ضمن رد عمدی بودن آتش‌سوزی هورالعظیم، گفت: وزارت خارجه و وزارت کشور تا به حال اقدام منجر به نتیجه‌ای در این منطقه نداشته‌اند. علی ساری درباره آخرین وضعیت آتش‌سوزی هورالعظیم، گفت: روز به روز وضعیت در این منطقه بدتر می‌شود، چرا که هنوز از سیستم آبپاشی برای خاموش کردن آتش استفاده می‌شود. در حالی که باید رها سازی آب صورت گیرد. به گزارش خانه ملت، او تاکید کرد: نزدیک به 50 روز از این آتش‌سوزی، هنوز هر روز مجوز پرواز گرفته می‌شود و توسط هواپیما روی آتش آب ریخته می‌شود. این را هم بدانید که در حال حاضر یک فروند هواپیما در منطقه فعال است و همین یک فروند هم محدودیت‌هایی دارد که باعث می‌شود این روند به‌کندی دنبال شود.
مهار آتش‌سوزی با اتخاذ تمهیدات کارشناسی شده
یک کارشناس محیط زیست درباره آتش‌سوزی در هوالعظیم و کم وکیف مهار این مساله محیط زیستی به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: با بررسی اقدامات انجام شده از سوی کشور عراق و جنگ تحمیلی که از سوی این کشور به ایران تحمیل شد، باید گفت که این کشور تا کنون همکاری مناسبی نداشته است . اسماعیل کهرم می‌افزاید: باید دانست که تمامی مواهب و امتیازهای تالاب هوالعظیم را عراقی‌ها استفاده می‌کنند، یعنی آنها از آب، خاک، نیزار، پرندگان، ماهی و... آنها استفاده می‌کنند. در حالی که با وقوع هر گونه خسارت از جمله آتش‌سوزی انتظار دارند که کشور ایران اقدامات اطفای حریق را انجام دهد. البته تاکنون کشور ایران دو بالگرد برای مهار آتش هورالعظیم فرستاده و 70 ماموریت پروازی انجام شده است، اما آتش مجدد از سر گرفته شد. به گفته او آتش در قلمرو عراق است و دود آن از طریق باد غالب به سمت کشور ما منتقل می‌شود. به گفته او برای مهار آتش هوالعظیم باید دوباره بالگرد ارسال کرد تا اقدامات برای مهار آتش انجام شود. در حالی که بالگرد یک وسیله هزینه‌بر است و با هر پرواز باید برخی از قطعاتش تعویض شود. این کارشناس محیط زیست درباره شدت و حدت آتش‌سوزی‌های داخلی هم می‌گوید: در سال گذشته در جنگل‌های اطراف مریوان 700 حریق رخ داد. البته باید گفت که این فصل را کارشناسان محیط زیست فصل آتش‌سوزی می‌نامند. برای مثال هم اکنون در جنگل‌های کالیفرنیا آتش‌سوزی‌های گسترده به‌وقوع پیوسته است. همچنین در یونان 30 نفر بر اثر آتش‌سوزی جان خود را از دست داده و خانه‌ها نیز بر اثر آتش‌سوزی از بین رفته است. کهرم می‌افزاید: در کشورهای پیشرفته برای مهار آتش انواع و اقسام بالگردهای آبپاش وجود دارد. در حالی که هنوز در جنگل‌های داخلی امکاناتی همچون ایجاد ایستگاه‌های آتش نشانی در دستور کار قرار نگرفته است. به گفته او برای مهار آتش‌سوزی‌ها که اغلب آنها نیز به دلیل عوامل انسانی بروز می‌کند، می‌تواند اقدامات مناسب و کاربردی اتخاذ کرد. برای مثال در کشور سوئیس افروختن آتش در جنگل‌ها و پارک‌های جنگلی ممنوع است. اگر در کشور برای استان‌های گرم و خشک چنین تمهیداتی لحاظ شود، طبیعتا به شکل قابل توجهی از میزان آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کاسته می‌شود. به گفته او اگر هر گونه افروختن آتش در جنگل‌ها جرم تلقی شود می‌توان میزان بروز خسارت‌های محیط زیستی در کشور را کاهش داد.
شیوع و تشدید بیماری آسم دربین خوزستانی‌ها
بر اساس بررسی‌های انجام شده میزان شیوع بیماری آسم در خوزستان یک و نیم تا دو برابر متوسط کشوری است و تعداد بیماران مبتلا به آسم در خوزستان نسبت به میانگین کشوری بیشتر است. در این شرایط احتمال تشدید بیماری‌ها وجود دارد. برای مثال پس از آتش‌سوزی بخش عراقی تالاب هورالعظیم و انتشار دود، کسانی که زمینه بیماری‌های تنفسی داشتند با تشدید علائم به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند. همچنین این وضعیت هوا در استان خوزستان باعث تشدید بیماری‌های تنفسی، قلبی، عروقی و آلودگی هوا را به‌دنبال دارد. این وضعیت ناهنجار در شرایطی رخ می‌دهد که طی سال جنوب غربی کشور درگیر مسائلی همچون ریزگردها، آلودگی هوا، بی‌آبی، کم‌آبی و دیگر چالش‌های ناهنجار محیط زیستی است. یک فوق تخصص ریه گفت: بعید به نظر می‌رسد که در این دود آلاینده‌ای غیرمعمولی نسبت به دیگر دودهایی که از آتش‌سوزی‌ها در مزارع منتشر می‌شود، وجود داشته باشد. به گزارش ایسنا، مریم حدادزاده شوشتری تصریح کرد: با انتشار دود بروز یا تشدید بیماری‌ها در کسانی که زمینه بیماری‌های تنفسی دارند مشاهده می‌شود.
گاز متان دلیل بروز آتش درهوالعظیم
نماینده استان خوزستان در شورای عالی استان‌ها درباره وضعیت آتش‌سوزی هوالعظیم و تاثیر آن روی مناطق جنوب غربی کشور به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: بخشی از هورالعظیم در ایران و بخش دیگر آن در کشور عراق قرار دارد. بخشی از آنکه در داخل خاک ایران قرار دارد، به‌دلیل تمهیدات محیط زیستی مشکلی ندارد، اما آتش‌سوزی در عمق 28 کیلومتری خاک عراق رخ داده است. بر اساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها مساحت این آتش‌سوزی 25 هزار هکتار عنوان شده است. سید محسن موسوی می‌افزاید: باید دانست که این آتش‌سوزی فقط شامل نقطه ویژه‌ای در هورالعظیم نیست، بلکه شمال، مرکز و جنوب این تالاب با آتش‌سوزی مواجه است. به گفته او تاکنون اینکه این آتش‌سوزی عمدی یا سهوی رخ داده اثبات نشده است، چون بر اساس گفته‌های سازمان حفاظت محیط زیست استان خوزستان این آتش‌سوزی بر اثر تولید گاز متان از نیزارهای خشک و شدت آفتاب رخ داده است. در این شرایط کشور عراق نیز امکانات مناسب برای مهار این آتش‌سوزی نداشته و بعد از مذاکره با ایرانی‌ها در دو مرحله هواپیماهای ایران بر فراز خاک عراق رفته و اقدامات برای اطفای حریق را انجام دادند. این عضو شورای عالی استان‌ها می‌افزاید: تاکنون بیش از یک میلیون لیتر آب از طریق هواپیماهای ایرانی بر سر نیزارها ریخته شده و بعد از خاموشی، آتش بعد از چند روز دوباره شعله‌ور شده است. به گفته او هم اکنون از سمت ایران نیز آب برای مهار خشکی‌ها در آن خطه باز شده است. هرچند باید دانست که آتش گرفتن نیزارها باعث متصاعد شدن دود سیاه و غلیظ بر سر مردم جنوب غربی کشور شده است. بنابراین مهار این آتش نیازمند عزم بین‌المللی و توجه عراق به مسائل محیط زیستی کشورش است. این عضو شورای عالی استان‌ها تاکید می‌کند: مهار این قضیه مستلزم رهاسازی آب و استفاده از امکانات کشورهای همسایه برای اطفای حریق است. به گفته او در حال حاضر حریق همچنان در داخل خاک عراق است. موسوی درباره شرایط کنونی مردم در استان‌های مرزی عراق می‌گوید: هم اکنون اثری از دود در منطقه مشاهده نمی‌شود، اما با شعله‌ور شدن آتش دود آن به هویزه و سوسنگرد به‌دلیل مجاورت با تالاب هوالعظیم می‌رسد. البته باید دانست که شدت دود در روزهای اخیر کاهش یافته است. به گفته او در طول سال گرد و غبارهای فراوان از سوی کشور عراق به کشور ما منتقل می‌شود و هم اکنون دود ناشی از آتش‌سوزی هورالعظیم نیز بر شدت آلودگی‌ها افزوده است.
منبع: آرمان/ زهرا سلیمانی/۳۰ مرداد ۹۷