مطابق قوانین ملی کشور سوئد تمامی کودکان و نوجوانان سوئد از حق انتخاب مراکز و مدارس مقاطع پیش دبستانی، ابتدایی و آموزش عالی برخوردار هستند و این در حالی است که علاوه بر نظرات دانش‌آموزان، شرایط آموزشی خاصی نیز باید در روند پذیرش دانش‌آموزان یا دانشجویان مدنظر قرار گیرد.
دیدارنیوز - حمیدرضا کفاش معاون سابق پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش در سفرش به چند کشور اروپایی، مطالبی را با استفاده از اطلاعات موجود در فضای مجازی و تجربیات و مشاهدات خودش تهیه و برای انتشار در اختیار سایت دیدارنیوز قرار داده است. ضمن تشکر از ایشان، گزارشی را که درباره وضعیت نظام آموزشی کشور سوئد برای ما فرستاده‌اند، پیش رو دارید.
ساختار کلی نظام آموزشی سوئد، شامل مدارس عمومی کودکان و نوجوانان، مدارس پیش دبستانی، مدارس پایه، مدارس استثنایی و مدارس ویژه فرهنگ سامی می‌شود. دوره‌های آموزش آزاد بزرگ سالان نیز توسط مدارس عالی مردمی و همچنین نهادهای آموزش بزرگ سالان برگزار می‌شود.
در سوئد، تمامی برنامه‌های آموزشی حول هشت هسته موضوعی اعم از آموزش زبان سوئدی ، زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم، مطالعات اجتماعی، مطالعات مذهبی، ریاضیات، علوم، ورزش، بهداشت و فعالیتهای هنری ارائه می‌شود.
مطابق قوانین کشور سوئد، تمامی کودکان و نوجوانان این کشور باید به امکانات آموزش پیش دبستانی و مراقبت‌های ویژه کودکان بدون توجه به محل اقامت خود دسترسی داشته باشند.
علاوه بر این تمامی کودکان و نوجوانان باید به صورت یکسان به نظام آموزش دولتی دسترسی داشته و تمامی مدارس نیز باید بدون توجه به محل اقامت دانش‌آموزان به ارائه خدمات آموزشی یکسان مبادرت نمایند. از آنجا که در کشور سوئد شهرداریها مسئولیت ارائه آموزش پایه ویژه کودکان را عهده دار می‌باشند، از این رو موظف به ارائه خدمات ایاب و ذهاب به دانش‌آموزان نیز هستند.
دولت سوئد همچنین به تأمین نیازمندیهای مدارس سوئدی مستقر در کشورهای خارجی با تعداد متعددی از شهروندان سوئدی مبادرت نموده و بودجه‌های خاصی به اجرای چنین اهدافی تخصیص می‌دهد. از جمله مهم ترین سیاستهای دولت سوئد در جهت نیل به چنین اهدافی می‌توان به افزایش برگزاری دوره‌های آموزش از راه دور (برنامه‌های آموزشی غیرمتمرکز) در جهت گسترش دامنه جغرافیایی، برگزاری و ارائه دوره‌های آموزش عالی اشاره نمود.
مطابق قوانین ملی کشور سوئد تمامی کودکان و نوجوانان سوئد از حق انتخاب مراکز و مدارس مقاطع پیش دبستانی، ابتدایی و آموزش عالی برخوردار هستند و این در حالی است که علاوه بر نظرات دانش‌آموزان، شرایط آموزشی خاصی نیز باید در روند پذیرش دانش‌آموزان یا دانشجویان مدنظر قرار گیرد.
آموزش پیش دبستانی
با وجودی که مراکز آموزش پیش دبستانی (کودکستان‌ها و مهدهای کودک) از اوایل قرن ۱۹ در سراسر کشور سوئد فعالیت داشته اند، آموزش فراگیر آن طی دهه ۱۹۷۰ به وقوع پیوست.
طی سال‌های اخیر، درنتیجه ادغام روزافزون مراکز آموزش پیش دبستانی و مراکز ویژه مراقبتی کودکان، امکانات آموزشی و غیرآموزشی مورد نیاز مراکز مذکور بازبینی شده و به اعمال تغییراتی در قوانین آموزشی ویژه مقطع آموزش پیش دبستانی منجر شده است.
بنابر تصمیمات اتخاذ شده توسط مجلس ملی سوئد در تمامی مراکز آموزشی پیش دبستانی، خدمات آموزشی و تفریحی برای کودکان رده‌های سنی یک تا ۴ سال ارائه می‌شود. طبق اصلاحات به عمل آمده موازی پیش دبستانی به ویژه مدارس بین المللی رایگان بوده و حداقل ۵۲۵ ساعت آموزش در سال برابر با ۳ ساعت در روز مبادرت می‌نمایند. گفتنی است که مدارس پیش دبستانی بین المللی از اول ژانویه ۲۰۰۳ آغاز به فعالیت کرده اند.
از جمله مهم ترین اهداف مراکز آموزش پیش دبستانی و مراکز ویژه مراقبتی کودکان سوئد می‌توان به رشد ذهنی کودکان از طریق تشویق و تهییج آنان در گرایش به فعالیتهای گروهی آموزشی و ایجاد شرایط مناسب برای رشد سطح یادگیری کودکان اشاره کرد. دولت سوئد نیز به تعیین اهداف و خطوط کلی مقطع آموزش پیش دبستانی به موازات ساختارها و سیاستهای معین مقطع آموزش پایه مبادرت کرده است.
از این رو در سال ۱۹۹۸ برنامه آموزش مدارس پایه در جهت هماهنگی با برنامه‌های آموزشی مراکز پیش دبستانی و مراکز مراقبتی ـ تفریحی ویژه کودکان تغییر یافت. گفتنی است که شهرداریها مسئولیت تضمین شرایط لازم ویژه مراکز پیش دبستانی برای نیل به اهداف تعیین شده فوق را عهده دار هستند. از جمله اصلی ترین اهداف مقطع آموزش پیش دبستانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) شناساندن نرم‌ها و ارزش‌های اجتماعی به کودکان و تمرکز بر رشد ذهنی کودکان به واسطه تأثیرگذاری آموزشی بر آنان.
۲) برقراری همکاری میان اولیاء و مربیان مراکز پیش دبستانی
گفتنی است که طراحی اهداف مذکور به افزایش تمرکز دولت به مراکز آموزش پیش دبستانی و نیل به هدف غائی (رشد فردی و آموزشی کودکان) منتهی شده است.
آژانس ملی آموزش، نهاد ملی است که به تبیین خطوط کلی و اهداف مراکز ویژه مراقبتی کودکان، مراکز تفریحی و مراکز پیش دبستانی مبادرت می‌نماید.
برنامه‌های آموزشی
روند رشد و یادگیری کودکان به صورت فردی باید با حمایت و برقراری همکاری‌های نزدیک میان خانه و مدرسه بر این پیش فرض استوار باشد که کودکان مقطع پیش دبستانی بیشتر از طریق فعالیت در محیط‌های طبیعی به آموزش علوم مبادرت می‌نمایند. با استفاده از روشهای موضوعی، فرصت کنکاش، جستجو و کسب تجارب شخصی از طریق پرداختن به بازی، گفتگو، آواز، موزیک، نمایش، هنر، کاردستی و غیره برای کودکان فراهم می‌آید. ارائه بازیهای مختلف در اشکال مختلف آن، هدف اصلی آموزش پیش دبستانی در جهت آموزش صحیح و رشد ذهنی کودکان است. مطابق فرایند یادگیری در مراکز آموزش پیش دبستانی، حداکثر بازیهای گروهی باید در محیط‌های طبیعی صورت پذیرد. ارائه بازی‌ها به صورت گروهی، خود عامل مهمی در جهت یادگیری متقابل کودکان و پرورش حس مسئولیت پذیری آنان محسوب می‌گردد. در مقطع آموزش پیش دبستانی، کودکان به کشف و یادگیری موضوعات خاص به طرق گوناگون مبادرت می‌نمایند که از آن جمله می‌توان به بازیهای گروهی، مطالعه کتاب و گوش دادن به داستان‌ها اشاره نمود.
تعداد محدودی از مراکز پیش دبستانی کشور سوئد نیز از روشهای آموزشی خاص خود بهره می‌گیرند که از آن جمله می‌توان به مدارس Montessor و waidorf با افراد متخصص و برنامه‌های آموزشی گوناگون نظیر ورزش، هنر، کاردستی، کامپیوتر و اردوهای تفریحی اشاره کرد.
خدمات پیش دبستانی
۱) مراکز پیش دبستانی که به ثبت نام از کودکان رده‌های سنی یک تا ۵ سال مبادرت نموده و فعالیتهای آموزشی خود را به آنان عرضه می‌کنند.
به طور کلی در تمام طول سال و تمامی روزهای هفته فعال بوده و زمان کاری آنها با ساعات کاری و مطالعه والدین و همچنین با نیاز کودکان مطابقت دارد.
۲) مراقبت از کودکان در منازل: پرستاران کودک در طول مدت زمان اشتغال والدین به فعالیت یا تحصیل به مراقبت از کودکان در منازل مبادرت می‌نمایند.
به طور کلی در چنین شرایطی کودکان باید از خدماتی که در مراکز پیش دبستانی ارائه می‌شود برخوردار شوند.
۳) روش موسوم به نظام سه خانواده ای: این شیوه نیز به عنوان یکی از روشهای مراقبت روزانه از کودکان به حساب می‌آید، به نحوی که یک پرستار واجدالشرایط از دو یا سه کودک در منزل یکی از آنها مراقبت می‌کند.
۴) مراکز پیش دبستانی آزاد: در این مراکز، به پرستاران و یا والدین کودکان که در منازل هستند این امکان داده می‌شود تا با کمک کارکنان آن مرکز، فعالیتهای آموزش گروهی کودکان را پرورش و توسعه دهند. جهت برخورداری از این شرایط، ثبت نام لازم نیست.
در بسیاری از شهرداریها، مراکز پیش دبستانی آزاد با بهره مندی از خدمات شهری و یا خدمات ارائه شده در زمینه‌های بهداشت و سلامت کودکان و مادران، با یکدیگر همکاری می‌نمایند.
آموزش ابتدایی
دوره آموزش ابتدایی طی آموزش فراگیر ۹ ساله به کودکان رده‌های سنی ۷ تا ۱۶ سال ارائه می‌شود. این در حالی است که در صورت توافق والدین، کودکان از حق آموزش در سن ۶ سالگی برخوردار می‌شوند. علاوه بر این در شرایط خاص می‌توان دوره آموزش کودکان سوئد را تا رده سنی ۸ سال به تعویق انداخت. دوره‌های آموزش پایه ابتدایی به طور رسمی از سال ۱۸۲۴ در سوئد برگزار شد.
در دهه ۱۹۴۰ اصلاحات دراز مدتی با هدف گسترش آموزش پایه در سوئد اعمال شد. در سال ۱۹۶۲ آموزش پایه فراگیر به تصویب مجلس رسیده و طی سال تحصیلی ۱۹۷۳ ـ ۱۹۷۲ به طول کامل به مرحله اجرا درآمد. این اقدام خود به یکپارچگی مدارس ابتدایی با دوره آموزش ۷ ساله و مدارس مقدماتی متوسطه با دوره آموزش ۴ ساله منجر شد. ساختار آموزش پایه بر مدارس ابتدایی، مقدماتی متوسطه محلی، مدارس سامی زبان ویژه کودکان سوئدی ساکن شمال کشور و مدارس ویژه کودکان مواجه با معلولیت‌های جسمانی و ذهنی مشتمل می‌شود.
از جمله مهمترین اهداف آموزشی مقطع ابتدایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) گسترش معیارها و ارزش‌های اخلاقی معمول در میان کودکان
۲) تلاش در جهت رشد ذهنی و یادگیری هرچه بیشتر کودکان سوئدی
۳) نفوذ در کودکان
۴) برقراری هماهنگی میان مراکز آموزش پیش دبستانی و مدارس ابتدایی
۵) تلاش در جهت رشد فکری کودکان در زمینه روشن بینی و احترام به حقوق دیگران
۶) فراهم کردن فرصتهای مناسب در جهت کشف مطالب از طریق پرداختن به بازی، گفتگو، آواز، موسیقی، نمایش، هنر، کارهای دستی و ورزش
۷) یادگیری مطالب از طریق پرداختن به فعالیتهای روزمره در قالب موقعیتهای طبیعی و معنی دار
آموزش متوسطه
در مدت ۲۵ سال گذشته، آموزش مقطع متوسطه دستخوش اصلاحات و پیشرفتهای گوناگونی شده است. طی سال ۱۹۷۰ انواع مختلفی از مدارس که عهده دار مسئولیت برگزاری دوره‌های آموزش حرفه ای و دانشگاهی بوده و در سطوح متوسطه فعالیت داشتند، به صورت یک مدرسه واحد درآمده اند. مدارس مذکور تمامی جوانان را زیر پوشش خود قرار داده اند. آزمون نهایی سابق که دانش‌آموزان را برای مطالعات دانشگاهی آماده می‌نمود ۲ سال پیش از سال ۱۹۷۰ لغو شد.
طی دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ اصلاحاتی در راستای بهبود نظام آموزش متوسطه صورت گرفته و به برقراری تطبیق میان نیازهای بازارکار و تحصیلات عالیه و اهداف و نیازمندیهای جوانان منتهی شد. در پایان دهه ۱۹۸۰ روند اصلاحاتی بنیادین در ساختار مراکز آموزش متوسطه آغاز شد. به نحوی که ساختار نظام آموزش متوسطه طی ۱۹۹۱ نسبت به قوانین آموزشی سال ۱۹۸۵ دچار تحولات و تغییر عمده ای شد.
سیستم آموزش متوسطه طی سال تحصیلی ۱۹۹۳ ـ ۱۹۹۲ معرفی شد. نظام مذکور طی سال تحصیلی ۱۹۹۵/۱۹۹۶ کامل به مورد اجرا درآمد. از اول جولای ۱۹۹۲ طبق قوانین آموزشی کلیه مناطق موظف به فراهم آوردن شرایط ورود به مراکز آموزش متوسطه برای تمامی دانش‌آموزان فارغ التحصیل آموزش پایه شده اند. تسهیلات فوق به تمامی دانش‌آموزان زیر رده سنی ۲۰ سال و آن دسته از افرادی که در ۶ ماه اول بیستمین سال زندگی خود بسر می‌برند اعطا می‌شود. عمده فعالیتهای مطالعاتی مراکز آموزش متوسطه در مدارس مناطق کشور صورت می‌پذیرد. این در حالی است که مطالعات و تحصیل در رشته‌های کشاورزی، جنگلداری، باغبانی و برخی مشاغل مرتبط در مدارس شوراهای شهر صورت می‌گیرد.
تمامی مراکز متوسطه سوئد مختلط و رایگان است و این در حالی است که مراکز مستقل نیز فعالیت دارند. مراکز آموزشی متوسطه عموماً در مناطق بزرگتر واقع شده و دانش‌آموزان مناطق مختلف در این مدارس حضور می‌یابند. اغلب مدارس متوسطه بزرگ، برنامه‌های مطالعاتی گوناگونی را ارائه می‌دهند.
برنامه‌های ویژه ای از قبیل تربیت بدنی نیز به تمامی دانش‌آموزان سراسر کشور ارائه می‌شود. تعداد دانش‌آموزان مراکز متوسطه از ۳۰۰ تا ۱۵۰۰ متغیر است. در مناطق کم جمعیت، مراکز متوسطه ای فعالیت دارند که در سطح بالای مدارس پایه و متوسطه در مناطق بزرگتر همکاری می‌نمایند.
تعداد دانش‌آموزان یک کلاس در واحدها و برنامه‌های مطالعاتی دانشگاهی تئوریک بر ۳۰ نفر و در واحدهای حرفه ای / عملی بر ۱۰ نفر بالغ می‌شود. اغلب مراکز آموزش متوسطه مستقل در مناطق شهری بزرگ واقع شده و از لحاظ برنامه‌های ارائه شده از تفاوتهای گسترده ای برخوردارند. میانگین تعداد دانش‌آموزان مراکز متوسطه مستقل بر ۱۰۰ نفر بالغ می‌شود و این در حالی است که در مدارس دولتی این میزان به ۷۰۰ نفر می‌رسد.
در نظام آموزش متوسطه سوئد، تمامی برنامه‌های آموزشی و پرورشی در قالب برنامه‌های ۳ ساله تنظیم می‌شود.
علاوه بر این برنامه‌های شغلی جدید نیز بگونه ای طراحی شده اند که نسبت به مطالعات حرفه ای پیش از اصلاحات، اطلاعات عمیق تر و وسیعتری را در دسترس دانش‌آموزان قرار می‌دهند، درخصوص محتوای تحصیلی قدرت انتخاب بیشتری به دانش‌آموزان اعطا شده و روشهای تدریس و ارزیابی نیز در قالب چنین سیاستی اعمال می‌شود.
تعداد ۱۶ برنامه پیشرفته ملی اعم از ۱۴ برنامه شغل محور و ۲ برنامه آمادگی اولیه برای پرداختن به مطالعات دانشگاهی طراحی شده است.
علاوه بر برنامه‌های ملی که به صورت متمرکز تعیین می‌شوند، مناطق مختلف نیز ممکن است برحسب نیاز و شرایط منطقه ای به الحاق یک سری برنامه‌های موضعی مبادرت کنند.
از جمله مهم ترین برنامه‌های آموزش ملی کشور سوئد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: برنامه هنری که طی آموزش پایه به استخدام افراد در مشاغل هنری منتهی می‌شود.
برنامه مدیریتی که طی آموزش پایه به استخدام افراد در حوزه‌های تجاری ومدیریتی اعم از تجارت خصوصی و یا مدیریتهای دولتی منتهی می‌شود.
برنامه ساختمانی که طی آموزش پایه به استخدام افراد در صنایع ساختمان سازی و مهندسی عمران منتهی می‌شود.
برنامه تفریحی کودکان که طی آموزش پایه به استخدام افراد در بخش پرستاری کودکان، فعالیتهای تفریحی و پس از مدرسه، مراقبت بهداشتی، اداره کتابخانه‌ها و ورزشگاه‌ها منتهی می‌شود.
برنامه مهندسی برق که طی آموزش پایه به استخدام افراد در نصب، تعمیر و نگهداری ابزارهای الکترونیکی، مخابراتی و الکترونیکی منتهی می‌شود.
برنامه انرژی که طی آموزش پایه به استخدام افراد در نیروگاهها، تاسیسات تهویه و فاضلاب منتهی می‌شود.
برنامه غذایی که طی آموزش پایه به استخدام افراد در صنایع پردازش، فروش و توزیع مواد غذایی منتهی می‌شود.
برنامه صنایع دستی که طی آموزش پایه به استخدام افراد در مشاغل تجاری و صنایع دستی منتهی می‌شوند. گفتنی است که بخش اعظم آموزشهای مذکور در کارگاه‌های عملی ارائه می‌شود.
برنامه مراقبت‌های بهداشتی که طی آموزش پایه به استخدام افراد در بخش خدمات بهداشتی، دندانپزشکی وخدمات پشتیبانی منتهی می‌شود.
برنامه هتل داری که طی آموزش پایه به استخدام افراد به عنوان مسئول پذیرش هتل و ترتیب دهنده کنفرانس‌ها، خدمتکار و یا سرآشپز منتهی می‌شود.
برنامه علوم طبیعی که به کسب دانش بیشتر افراد در زمینه ریاضیات، موضوعات علمی و تکنولوژی منتهی می‌شود.
برنامه علوم اجتماعی که به مطالعه بیشتر افراد در زمینه‌های علوم اجتماعی، اقتصاد و زبان منتهی می‌شود.
برنامه مهندسی وسایل نقلیه که به استخدام افراد در بخش تعمیر و نگهداری اتومبیل و ماشین آلات منتهی می‌شود. برنامه رسانه‌ها که به استخدام افراد در حوزه تبلیغات، طراحی و تولید رسانه‌های تصویری منتهی می‌گردد. اهداف آموزشی برنامه‌های ملی در اهداف هر برنامه ذکر شده است. در هر برنامه آموزش پایه ای وسیعی در زمینه شغلی به دانش‌آموزان ارائه می‌گردد.
همچنین دانش‌آموزان باید بتوانند از طریق این برنامه‌ها پایه لازم برای مطالعات بیشتر و تکمیل تحصیلات مقطع متوسطه خود کسب کنند.
گفتنی است که برنامه مذکور با همکاری مدارس و دانش‌آموزان برای کل مدت تحصیلات افراد، طراحی می‌شود. دانش‌آموزانی که به تصمیم درخصوص رشته تحصیلی خود مبادرت کنند، می‌توانند از برنامه‌های فردی بهره برداری نمایند.
پس از گذراندن برنامه‌های مذکور، دانش‌آموزان می‌توانند تحت یکی از برنامه‌های ملی، برنامه‌های ویژه و یا آموزشهای حرفه ای آموزش ببینند.
دانش‌آموزان می‌توانند در عوض گذراندن سال سوم آموزشی به گذراندن یک واحد تکمیلی مبادرت کنند.
در این واحد مهارتهایی به دانش‌آموزان داده می‌شود که با برنامه‌های انتخابی وی در ابتدا تفاوت دارد. برنامه آموزشی کارورزی شامل آموزشهای حرفه ای که توسط صاحبان مشاغل ارائه می‌گردد و نیز تحصیل در مراکز آموزشی متوسطه عمدتاً در زمره مباحث پایه محسوب می‌شوند.
تمامی دانش‌آموزانی که به تحصیل در یک برنامه ملی مبادرت می‌نمایند، از حق گذراندن تحصیل در تمامی مدارس داخل کشور برخوردار می‌شوند.
مسئولان مناطق نیز موظف به فراهم آوردن انتخاب یک برنامه ملی برای تمامی دانش‌آموزان و تعیین ظرفیت برنامه‌های گوناگون با توجه به علائق و سلایق دانش‌آموزان هستند. اگر یک منطقه نتواند شرایط را برای تحصیل دانش‌آموزان تمامی برنامه‌ها فراهم آورد، مسئولان منطقه ای می‌توانند همکاری با سایر مناطق را به بحث بگذارند.
دو یا چند منطقه ای که با همکاری یکدیگر به آموزش یک برنامه ملی مبادرت می‌نمایند، در واقع به پدید آوردن زمینه همکاری برنامه‌های آموزشی مبادرت می‌نمایند، برنامه‌های ملی ـ محلی از واحدهای درسی مختلفی تشکیل یافته اند.
اهداف واحدهای درسی در هر بخش تعیین می‌گردد که این اهداف برای تمامی مراکز آموزش متوسطه و آموزش بزرگسالان یکسان است.
آموزش تکمیلی متوسطه
نخستین مدارس مقطع تکمیلی آموزش متوسطه کشور سوئد با تصویب قوانین جدید آموزشی آغاز به فعالیت نمودند، دانش‌آموزان دختر نیز به گذراندن مقطع آموزشی مذکور در مدارس خصوصی ویژه دختران که طی قرن ۱۸ تاسیس یافت، نایل آمدند، در طول قرن نوزدهم، مدارس مقطع تکمیلی آموزش متوسطه، با مدارسی که بیشتر جهت گیری عملی داشتند، ادغام شده و مراکز آموزش متوسطه شکل گرفت. در آغاز قرن بیستم، مقطع آموزش متوسطه خود به ۲ مقطع مقدماتی، متوسطه و تکمیلی تقسیم شد. در مراکز مقدماتی متوسطه زبان لاتین تدریس نشده و بر آموزش عمومی تاکید می‌شود. این در حالی است که در مراکز تکمیلی آموزش متوسطه، دانش‌آموزان برای ادامه تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی آماده می‌شوند. مقطع آموزش مقدماتی متوسطه با اخذ گواهینامه پایان دوره به پایان می‌رسد. در بسیاری از شهرهای کشور سوئد مدارس مختلط مقدماتی متوسطه ویژه دانش‌آموزان پسر و دختر تشکیل یافته است. در نتیجه اعمال اصلاحات آموزشی طی سال ۱۹۲۷ دانش‌آموزان دختر از امکان ورود به مراکز آموزش متوسطه عمومی برخوردار شدند.
مـراکز آموزش فـنـی و مـدارس فـنی و حـرفه ای نیـز به واسـطه حـمایت‌های دولت و شهرداریها در پایان قرن ۱۹ احداث شد.
گفتنی است، دوره‌های آموزش حرفه ای در دانشگاه‌های بازرگانی و دانشکده‌های اقتصاد گسترش یافت.
در این اثنا حمایت‌های دولتی نسبتاً محدود بوده و انواع متعددی از مدارس محلی فعالیت داشتند. آموزش مقطع تکمیلی متوسطه در طول ۲۵ سال گذشته شاهد تغییرات زیادی بوده است.
برنامه‌های آموزشی مقطع تکمیلی متوسطه در قالب ۱۷ برنامه ملی سازماندهی شده و بر ۸ هسته موضوعی اعم از زبان سوئدی به عنوان زبان دوم، زبان انگلیسی، علوم اجتماعی، علوم مذهبی، ریاضیات، تربیت بدنی، علوم بهداشتی و علوم هنری مشتمل می‌شود.
برنامه‌های آموزش ملی
از برنامه‌های آموزش ملی که ۲۵۰۰ واحد درسی مقطع تکمیلی آموزش متوسطه را زیر پوشش قرار می‌دهند، می‌توان تحت عنوان برنامه‌هایی یاد نمود که در آن دانش‌آموزان از فرصت انتخاب تخصص‌های متنوع و متعدد برخوردار می‌شوند. ۸ هسته موضوعی در تمامی برنامه‌های آموزش ملی وجود دارد، با انتخاب دوره‌ها و ترم‌های آموزش اختیاری، امکان تخصص گرایی در تمامی برنامه‌ها وجود دارد. هیات آموزش مسئولیت تصمیم گیری در خصوص فراهم نمودن دوره‌ها و ترم‌های آموزش اختیاری را عهده دار است.
آن دسته از دانش‌آموزانی که به برنامه‌های آموزشی غیر از برنامه‌های ملی علاقه مند باشند، گزینه دیگری نیز در اختیار دارند که از آن تحت عنوان برنامه‌های آموزشی ویژه یاد می‌شود. برنامه مذکور نیز قاعدتاً مدت زمان ۳ سال به طول انجامیده و با برنامه‌های آموزش ملی برابر است. برنامه آموزشی مذکور شامل ۲۵۰۰ واحد آموزشی ویژه مقطع آموزش تکمیلی متوسطه بوده و دانش‌آموزان از حق یکسان برخورداری از زمان آموزش تضمینی نظیر برنامه‌های آموزش ملی برخوردار هستند. برنامه‌های آموزشی ویژه مشتمل بر ۸ هسته موضوعی مشابه به علاوه فعالیتهای تحقیقاتی است. برنامه‌های آموزشی ویژه شامل ترم‌های تحصیلی ارائه شده مشابه برنامه ای ملی با ترم‌های آموزش محلی است.
ارزشیابی تحصیلی
معیارهای نمره گذاری خاصی برای تعیین نمرات در مقطع آموزش تکمیلی متوسطه وجود دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ـ قبولی با امتیاز عالی (MVG)
ـ قبولی با امتیاز متوسط (VG)
ـ قبولی (G)
ـ عدم قبولی (مردودی (IG))
به دانش‌آموزان دوره آموزش تکمیلی متوسطه در ازای گذراندن دوره‌های آموزشی نمراتی اعطا می‌شود. از لحاظ نظری، نقطه زمانی خاص برای درج نمرات تحصیلی دانش‌آموزان وجود ندارد و این در حالی است که در صورت لزوم، دانش‌آموزان از حق دریافت کارنامه نمرات خود طی ترم‌های آموزشی برخوردار می‌شوند.
نمرات تحصیلی در اسناد جداگانه درج شده و معلمان از مجوز اعطای نمرات قبولی به آن دسته از دانش‌آموزانی که مدت کافی در کلاس‌های درسی حضور نیافته اند، برخوردار نیستند، برای اعطای نمرات در دروس سوئدی به عنوان زبان دوم، زبان انگلیسی و ریاضیات، معلمان باید به برگزاری آزمون‌های ملی مبادرت کنند.
برگزاری آزمون‌های مذکور در مدارس، اختیاری بود اما از جولای ۲۰۰۱ به صورت اجباری درآمده است.