ذخیره سازی ۱۲۵هزار نمونه خون بندناف در کشور

دیدارنیوز - مرتضی ضرابی صبح امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه که در مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان قم برگزار شد، عنوان کرد: در اوایل دهه هشتاد بعد از اینکه بحث تحقیقات سلول‌های بنیادی مطرح شد، یکی از چالش‌های جدی مسائل اخلاقی بود و بر همین اساس از مقام معظم رهبری در این خصوص کسب اجازه کردند.

مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته های رویان افزود: مقام معظم رهبری با تاکید بسیار محققان را در این امر تشویق کردند تا بتوانند به این علم ارزشمند دست یابند؛ در حال حاضر هر کشوری که این دانش را داشته باشد، یک ثروت هنگفت و ارزشمند را در اختیار خود دارد.

ضرابی بیان کرد: سلول‌های بنیادی سلول هایی هستند که هم قدرت تکثیر و هم قدرت تمایز دارند؛ سلول‌های بنیادی چند نوع است که یک نوع آن جنینی است که قابلیت تحقیقی دارد؛ نوع دیگر سلول‌های بنیادی، سلول بنیادی بالغین است که قابلیت درمانی دارند و می‌توان از آن‌ها برای بازسازی بافت‌های بدن استفاده کرد.

وی ادامه داد: مهمترین نوع سلول بنیادی، سلول بنیادی خون ساز است که به سه روش خون محیطی، مغز استخوان و خون بند ناف استخراج می‌شود و در درمان بیماران خونی از جمله سرطان بسیار کاربردی است.

مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان تصریح کرد: بند ناف و جفت مجرای ارتباطی بین جنین و مادر است و حجم خون موجود در بندناف و جفت حدود ۸۰تا ۲۰۰میلی لیتر است که بسیار می‌توان از آن استفاده کرد؛ دقیقا در زمان زایمان حدود ۵الی ۱۰دقیقه فرصت داریم تا خون بندناف را جمع آوری کنیم که سرعت و دقت در این عمل بسیار با اهمیت است.

وی اضافه کرد: بانک‌های خون بند ناف به دو نوع عمومی و خصوصی یا خانوادگی تبدیل می‌شود؛ در بانک عمومی برخی خانواده‌ها خون بند ناف را اهدا می‌کنند و مالکیتی بر آن ندارند ولی در بانک خصوصی نمونه خون بندناف را ذخیره می‌کنند تا بعدا بتوانند از آن استفاده کنند؛ در کشور هم بانک عمومی و هم بانک خصوصی وجود دارد.

ضرابی اظهار کرد: پس از جمع آوری خون بند ناف، نمونه به آزمایشگاه منتقل می‌شود و سلول‌های بنیادی آن استخراج می‌شود و در بانک های ذخیره نیتروژن در دمای منفی ۱۲۶درجه نگه‌داری می‌شود؛ در دنیا نزدیک به ۸۰۰هزار نمونه در بانک عمومی خون بند ناف و ۵میلیون نمونه در بانک خصوصی بندناف ذخیره شده است که از این مقدار ۴۰هزار نمونه به پیوند منجر شده است.
تفاوت استفاده از خون بندناف با پیوندهای معمولی
 
مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته های رویان گفت: مهمترین ویژگی خون بندناف این است که امکان رد پیوند بسیار پایین است، در پیوند معمولی باید فرد دهنده و گیرنده صد در صد تطابق ژنتیکی داشته باشند ولی در پیوند خون بندناف تنها وجود ۴مورد تشابه کافی است.

عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان تاکید کرد: بانک خون بندناف رویان بزرگترین بانک ذخیره سازی در کشور و خاورمیانه است که ۱۱۰هزار نمونه ذخیره شده است؛ بزرگترین اطلاعات ژنتیکی سلولی در مرکز رویان ایجاد شده و همچنین ۳۱دفتر در سراسر کشور دایر شده است.

وی افزود: در حال حاضر از خون بندناف استفاده می‌شود ولی دیگر ضمایم زایمانی از جمله بندناف و پرده جنینی نیز قابل استفاده است و از دوسال گذشته ۱۵آبان ماه به عنوان روز جهانی بندناف معرفی شده است.

ضرابی عنوان کرد: در بند ناف یک نوع سلول مفید دیگر به نام سلول‌های مزانشیمی وجود دارد که در درمان بیماری‌های عصبی مانند اوتیسیم، ام اس و فلج اطفال بسیار مفید است؛ طرح تحقیقاتی بیماری فلج اطفال برای اولین بار سال گذشته برای ۱۱۰بیمار آغاز شده است که نتایج بسیار خوب بود و مراحل دوم در سال جاری عملیاتی می‌شود.

وی ادامه داد: در بانک عمومی خون بندناف نزدیک به ۱۵هزار خون بندناف و در بانک خصوصی ۱۱۰هزار نمونه ذخیره سازی شده است که تنها مرکز ذخیره سازی خصوصی خون بندناف، مرکز رویان است.
درمان سرطان‌های خونی،تالاسمی و کم خونی با سلول‌های بنیادی خون بندناف
 
مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان بیان کرد: بیشترین پیوندی که با استفاده از سلول‌های بنیادی خون بندناف به انجام رسیده است، برای بیماری‌های خونی مانند سرطان‌های خون، تالاسمی و کم خونی مادرزادی بوده است.

وی اضافه کرد: به تمام خانواده‌ها که در آستانه تولد فرزند هستند و به ویژه خانواده‌هایی که یک ریسک بیماری در خانواده آنها وجود دارد، توصیه می‌شود که خون بندناف نوزاد را ذخیره کنند؛ سلول‌های بنیادی حدود ۲۰سال قابل نگهداری است و تمامی افرادی که تطابق ژنتیکی با آن نمونه دارند، می‌توان استفاده کنند.
هزینه‌های ذخیره خون بند ناف
 
ضرابی تصریح کرد: برای ذخیره سازی در بانک‌های عمومی خون بند ناف هزینه‌ای دریافت نمی‌شود ولی برای ذخیره خون بندناف در بانک‌های ذخیره سازی خصوصی حدود ۳میلیون و ۶۰۰هزار تومان هزینه دریافت می‌شود که امکان تقسیط و دریافت تسهیلات وجود دارد تا این امر مهم را به انجام برسانند؛ همچنین در خانواده‌هایی که ضریب خطر در آن وجود دارد با تخفیف بسیار مناسب ذخیره سازی انجام می‌گیرد.

وی اضافه کرد: در حال حاضر قیمت پیوند سلول‌های بنیادی حدود۱۰۰ میلیون تومان است که با تدابیری که در وزارت بهداشت اندیشیده شده است، این عمل به صورت رایگان به انجام می‌رسد.

مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان اظهار کرد: ذخیره سازی خون بندناف باعث عدم خروج ارز از کشور برای واردات خون بندناف شده است و در آینده می‌توانیم تبادل نمونه‌ها با کشورهای دیگر داشته باشیم که لازمه این کار افزایش ذخیره سازی خون بندناف در کشور است.

وی گفت: برای ذخیره سازی نمونه‌های بانک عمومی لازم است که خیرین وارد شوند و برای ارتقا سلامت کشور سرمایه گذاری کنند.