یک مقام پیشین وزارت امورخارجه آمریکا در گزارشی با بررسی تأثیرات و پیامدهای تصمیم دولت ترامپ در تمدید نکردن معافیت‌های خرید نفت از ایران، نسبت به تحقق هدف مورد نظر دولت ترامپ از این اقدام ابراز تردید کرد و نوشت: نظام ایران از ثبات نسبی برخوردار است.
دیدارنیوز- ریچارد نفیو، مقام پیشین وزارت امورخارجه آمریکا که از او به عنوان معمار تحریم‌های ایران یاد می‌شود در یادداشتی در مرکز سیاست انرژی جهان به انتقاد از تصمیم رئیس جمهور آمریکا برای عدم تمدید معافیت‌های نفتی ایران پرداخت و نوشت: تصمیم دولت ترامپ برای به صفر رساندن خرید نفت از ایران بسیاری را متعجب کرد. نباید این‌طور تعبیر شود که این تصمیم بر اساس بررسی‌های جدی اتخاذ شده است. دولت ترامپ از زمان خروج واشنگتن از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در مه ۲۰۱۸ و بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران از خود بی صبری و اشتیاق به این را نشان داده که می‌خواهد در کوتاه‌ترین زمان ممکن همه چیز را با ایران به بدترین شکل خود درآورد. از ماه ژوئن ۲۰۱۸ به‌طور مرتب این حرف گفته می‌شد که صادرات نفت ایران تا نوامبر باید به صفر برسد اما تهدید همچنان باقی بود: صفر شدن خرید نفت (ایران) در اسرع وقت هدف سیاست آمریکا است. سوال واقعی این بود که چگونه و به چه قیمت؟
وی ادامه داد: در اولین ماه‌های ابتدایی ۲۰۱۹ واضح بود که دولت ترامپ از ثبات موجود در دولت ایران ناامید شده است، درحالی‌که در سال ۲۰۱۸ اغلب اظهار نظرها در دولت این بود که نظام ایران در آستانه فروپاشی است. اما به لحاظ سیاسی نظام (ایران) به شکلی معقول منسجم است و هیچ نشانه‌ای دال بر پشت کردن نیروهای امنیتی وجود ندارد. به طور همزمان، کمپین اعمال فشار (بر ایران) آن‌طور که باید مانع و سختی ایجاد نکرده است. به نظر می‌آید که مشکل اجرای تحریم‌ها نیست، بلکه مشکل دستیابی به اهداف آن است که عبارت است از: "تضعیف انسجام داخلی نظام ایران به گونه‌ای که یا امتیازات سیاسی گسترده بدهد یا اینکه فرو بپاشد".
نفیو در ادامه با اشاره به اقدامات اخیر دولت آمریکا برای قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی و عدم تمدید معافیت از تحریم‌های نفتی ایران، آنها را گامی دیگر در راستای تشدید فشار بر جمهوری اسلامی دانست و تصریح کرد: اکنون دولت ترامپ با چین، ترکیه و هند که از خریداران بزرگ نفت ایران هستند مشکلاتی خواهد داشت و اگر راه حلی برای آن پیدا نکند، می‌بایست بانک‌ها و پالایشگاه‌های این کشورها را تحریم کند.
مشتریان نفت ایران ممکن است تصمیم به ادامه معاملات خود با تهران بگیرند. در این صورت باید از بانک‌ها و موسساتی استفاده کنند که در نظام مالی آمریکا حضور دارند. در چنین شرایطی آمریکا باید آنها را هدف تحریم قرار دهد که به‌طور قطع به دلیل تعاملات تجاری گسترده با این کشورها به منافع آمریکا آسیب خواهد زد.
مشتریان ایران همچنین ممکن است به این خرید خود ادامه دهند و برای این کار از شرکت‌ها و مؤسسات مالی کوچک‌تر که هیچ تعاملی با نظام مالی آمریکا ندارند، استفاده کنند. در این صورت، آمریکا می‌تواند آنها را تحریم کند اما این کار احتمالاً تأثیری بر ادامه تعاملات نفتی‌شان با ایران ندارد. بنابراین، ایران می‌تواند به فروش نفت خود به این مشتریانش ادامه دهد و آمریکا برای مقابله با آن باید چارچوب‌های تحریمی جدید تعیین کند.
این مقام پیشین آمریکایی در بخش دیگری از یادداشت خود به بررسی پاسخ ایران به این تصمیم آمریکا پرداخت و تهدید تهران به خروج از برجام و حتی کاهش همکاری با این توافق را از مواردی دانست که ایران ممکن است انجام دهد.
وی تصریح کرد که دولت ترامپ ممکن است سرانجام بتواند بگوید که فراتر از دولت اوباما برای اعمال فشار بر ایران اعمال کرده است اما مشکلات پیچیده‌ای به وجود خواهد آمد که باید با آنها مقابله کند.