سر سپردگی آل سعود به ایالات متحده تا بدانجا پیش رفته است که هر از چند گاهی دونالد ترامپ، حکام آل سعود را مورد طعن و تمسخر قرار میدهد. روزی آنها را گاو شیرده میخواند و روزی هم بدانها یادآوری میکند که حیات و مماتتان به ایالات متحده وابسته است و حمایت آمریکا هزینهای دارد که باید بپردازید.
دیدارنیوز ـ هاتف سپهر: مهاجرت و ترک خانه و کاشانه همیشه مشکلات خاص خود را دارد. به دلایل گوناگون هیچ وقت مایل به مهاجرت نبودم، اما در برههای صرفا جهت کسب درآمد بیشتر و امنیت مالی برای ایام پیری و کوری تصمیم گرفتم به یکی از کشورهای حوزه خلیج مهاجرت کنم. نیت کرده بودم چند سالی کار کنم و زمانی که اندوخته مناسبی به دست آوردم برگردم تا شاید بقیه عمر را در یک رفاه نسبی بتوانم سر کنم. یکی از دوستان دوره نوجوانی چند سالی بود که آن سوی آبهای خلیج فارس مشغول تجارت بود. با او صحبت کردم و از تصمیمی که گرفته بودم آگاهش کردم. استقبال خوبی کرد و قول همه گونه همکاری را داد. سوالاتی را مطرح کردم و او هم پاسخ داد. در تصمیمام جدی شدم و قرار شد مقدمات مهاجرت را فراهم کنم. در آخر حرفی زد که به کلی از مهاجرت و بالاخص به کشورهای حوزه خلیج فارس منصرف شدم. او گفت فقط حواست باشد آنجا که آمدی احتمال دارد به بهانههای واهی مورد توهین و تحقیر قرار بگیری؛ تو صرفا باید شنونده توهینها باشی و هیچ جوابی ندهی. پرسیدم چطور؟ گفت بهطور مثال احتمال دارد به صورت ناخواسته جلوی ماشین شخص عربی بپیچی. اصلا تعجب نکن اگر از ماشین پیاده شود و در مقابل خانوادهات هر چه مستحق خود و خانوادهاش است را به تو بگوید. تو در این حالت دو راه بیشتر نداری؛ یا باید جوابش را بدهی که در این صورت دیگر قادر نخواهی بود در آن کشور کار کنی و اگر میخواهی بمانی و کار کنی باید سکوت کنی و توهینها را تحمل کنی. شاید اگر میرفتم هیچ زمانی این اتفاق نمیافتاد؛ اما فکر کردم اگر چنین شود به هیچ عنوان برایم قابل تحمل نیست. این شد که به کلی منصرف شدم و به دوستم گفتم کمتر میخورم و گردتر میخوابم و حاضر نیستم برای مال دنیا حیثیت و عزتم لگد مال شود.
برای فردی چون من که به خاطر یک احتمال قید مهاجرت را زدم توهینهای گاه و بیگاه دونالد ترامپ به حکومت سعودی و سکوت آل سعود در برابر این توهینها غیر قابل باور است. اما ظاهرا مطامع دنیوی، آدمی را تا بدانجا میرساند که در یک رابطه نامتوازن هر یاوهای را تحمل کند.
ترامپ پیشتر به انحاء مختلف، مقامات سعودی را مورد تحقیر قرار داده بود. وی گفته بود: آل سعود برای ما همچون گاوی شیرده است که هر وقت دیگر نتواند به ما دلار و طلا بدهد آنگاه دستور ذبح آن را صادر میکنیم و یا از دیگران میخواهیم اینکار را بکنند یا به آنها در این کار کمک میکنیم و این یک واقعیتی است که همه دوستان و دشمنان آمریکا بهویژه خود آل سعود از آن آگاهند.
وی در ادامه افزود: عربستان، باید سه چهارم ثروت خود را به آمریکا بابت حمایتهای داخلی و خارجی نیروهای نظامی ما از این نظام بپردازد.
روز شنبه ۷ مهر ۹۷ (۲۹ سپتامبر) ترامپ رئیسجمهوری آمریکا گفت: سلمان بن عبدالعزیز پادشاه سعودی چندین تریلیون دلار دارد و بدون ایالات متحده آمریکا، فقط خدا میداند چه بر سر پادشاهی سعودی خواهد آمد.
رئیسجمهوری آمریکا در یک تجمع انتخاباتی در ویرجینیای غربی گفته بود که مفصل با ملک سلمان صحبت کرده و به وی گفته است شاید نتوانید هواپیماهایتان را نگاه دارید. میدانید چرا؟ چون به آنها حمله خواهد شد، ولی با ما که باشید، کاملا در امنیت هستید، ولی ما در مقابل، آن چیزی را که باید به دست آوریم، به دست نمیآوریم.
ترامپ به فاصله کوتاهی از این سخنان تحقیرآمیزش، بار دیگر در جمع طرفداران خود گفت: به پادشاه عربستان گفتم نمیتوانی بدون ما حتی دو هفته در قدرت باقی بمانی؛ باید پول بدهی!
رئیسجمهور آمریکا سهشنبه ۱۰ مهر ۹۷ نیز در جمع حامیانش در شهر ساوتهیون در ایالت میسیسیپی تاکید کرد: «ما از عربستان سعودی محافظت میکنیم. شاید شما بگویید که آنها ثروتمندند؛ و من عاشق پادشاه، ملک سلمان هستم. اما گفتم پادشاه، ما از شما حفاظت میکنیم. شما بدون ما دو هفته هم دوام نخواهید آورد. باید هزینههای ارتش خودتان را بپردازید».
ممکن است با دیدن توهینهای «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا به عربستان این سوال پیش بیاید که حکومت عربستان تا کی در مقابل اهانتهای مکرر دونالد ترامپ سکوت خواهد کرد؟ «مضاوی الرشید» استاد مرکز خاورمیانه در «مدرسه اقتصاد لندن» در مقالهای که در میدل ایست آی منتشر شده، به این پرسش پاسخ داد. به عقیده او عربستان برای «مدتی طولانی» در برابر این توهینها سکوت خواهد کرد.
وی در ادامه گفته است که «ترامپ از هیچ فرصتی برای یادآوری این مطلب به سعودیها دریغ نمیکند که عربستان سعودی بدون حمایت ایالات متحده آمریکا در معرض آشوبهای دردسرسازی در جبهه داخلی و محیط پیرامونش قرار خوهد گرفت».
الرشید تأکید کرده است: «رئیسجمهور کار کشتهای که به آداب دیپلماتیک در سطح بالایی واقف است، این اظهارات را به هیچ عنوان به متحدین خود در منطقه که تعدادشان رو به کاهش است، نمیگوید، اما ترامپ به خوبی میداند حتی اگر بدترین اهانتها را بر زبان آورد، میتواند از تبعات آن شانه خالی کند».
عدم واکنش مقامات رژیم سعودی در برابر اهانتهای پیاپی ترامپ به رژیم آل سعود در حالی است که حکومت سعودی تنها به خاطر انتقاد دولت کانادا از نقض گسترده حقوق بشر در عربستان، روابط خود با این کشور را قطع کرد و سفیر خود را فراخواند و کانادا را به دخالت در امور خود متهم کرد، پیشتر هم روابط خود با قطر را تنها به خاطر عدم همراهی با سیاستهای جنگ افروزانه خود قطع کرد و بارها نیز جمهوری اسلامی ایران را به دخالت در امور داخلی خود متهم کرده و از حاکمیت و استقلال خود دم زده است. حکومت سعودی در برابر سایر کشورها واکنشهای تند و شتاب زدهای دارد منتهی به هیچ عنوان به خود اجازه نمیدهد در برابر توهینهای دونالد ترامپ موضع بگیرد و به نوعی سر سپردگی خود را قبول دارد و از قضاوت مجامع جهانی نیز ابائی ندارد؛ و این دقیقا نکتهای است که ترامپ به خوبی دریافته است.
هفتهنامه نیوزویک به نقل از دونالد ترامپ که در جمع شماری از قانونگذاران و حامیان مالی بالاتر از ده هزار دلار به برنامه انتخاباتیاش سخنرانی میکرد، نوشت: وقتی در مه ۲۰۱۷ به عربستان سفر کردم دستیارانم به ملانیا گفته بودند ممکن است ملک سلمان حاضر به دست دادن با او نباشد. وقتی به آنجا رسیدیم پادشاه عربستان در پایین پلکان هواپیما منتظر ما بود. با او دست دادم، بعد از من ملانیا دست خود را به سوی ملک سلمان دراز کرد، او دستش را گرفت و ۳ بار آن را بوسید. بعد از آن من به او گفتم جناب پادشاه بس است، ۳ بار بوسیدن کافی است.
نیوزویک با استناد به کتابی که منتشر شده است در این مورد نوشت که ترامپ پارسال این اظهارات را در هتل ترامپ گفته است. وی از سفری که ماه میسال ۲۰۱۷ به عربستان داشت برای نمایندگان، مقامات منتخب و خیرینی که در این نشست حضور داشتند، تعریف کرد و گفت که چطور پیشتر «باراک اوباما» رئیسجمهور پیشین آمریکا در برابر ملک سلمان خم میشد، اما او شخصا چنین کاری نکرد.
در کتاب آمده؛ ترامپ گفته است که ملک سلمان پایین هواپیما منتظر او بود. در حالی که زمان اوباما، پادشاه سعودی در محلی که دارای سیستم تهویه هوا بود منتظر رئیسجمهور آمریکا میماند و افزود: «من از هواپیما پیاده شدم و با او دست دادم (اما) خم نشدم و ملانیا هم دستش را جلو آورد. به یاد داشته باشید که آنها به ما گفته بودند که با او دست نخواهند داد. (ملک سلمان) دست ملانیا را گرفت و چندین بار بوسید... و من گفتم هی پادشاه، سه بار بوسیدن کافی است»!
هفتهنامه نیوزویک با استناد به تصاویر ویدئویی، ادعای دونالد ترامپ را دروغ دانست. رئیسجمهور آمریکا در حالی چنین ادعایی را مطرح کرده است که فیلمهای موجود از این دیدار نشان میدهد که این دو فقط با هم دست دادهاند. کاخسفید تاکنون به آنچه در این کتاب آمده، واکنش نشان نداده است.
چنانچه طبق مستندات هفته نامه نیوزویک، ادعای ترامپ را خلاف واقع بدانیم تحقیر آل سعود ابعاد عمیق تری پیدا خواهد کرد، هر چند پس از بیان این ادعا نیز حکام سعودی، موضع خاصی اتخاذ نکردند.
تنها واکنشی که انجام شد نه از طرف مقامات سعودی بلکه از طریق یک روزنامه نگار به نام «عبدالله ناصر الفوزان» بود. پس از گذشت چند روز از سخنان تحقیرآمیز دونالد ترامپ در خصوص وابستگی امنیت عربستان به حمایت آمریکا و سقوط آل سعود در صورت عدم پشتیبانی آمریکا، روزنامه سعودی الریاض در مطلبی به این سخنان واکنش نشان داد و مدعی شد که این عربستان است که با دلارهایش قدرت آمریکا را حفظ کرده است.
«عبدالله ناصر الفوزان» در این یادداشت تأکید میکند: به روشنی این سخنان تحریکآمیز، ناپسند و نادرست است؛ آمریکا کسی را حمایت نمیکند، بلکه همانند دیگر کشورها در پی حمایت از منافع خودش است.
او افزود: آمریکا با این حال بارها از حفظ منافع خود ناتوان بوده است. همچون افغانستان و عراق که صدها میلیارد دلار در عراق صرف کرد و نتیجه کارهایش این بود که خسارت بسیاری به عراق زد و سپس این کشور را در یک سینی طلا به ایران واگذار کرد و ایران به قدرت اول نظامی و سیاسی در این کشور بدل شد.
عبدالله ناصر الفوزان در ادامه از آمریکا میخواهد به جای سخن گفتن درباره عربستان به فکر حفظ منافعش در منطقه باشد و مینویسد: ایران از کانال عراق به سوریه راه یافت و به بزرگترین تهدید منافع آمریکا در منطقه تبدیل شد. این بدون شک نتیجه اقدامات رؤسای جمهور سابق آمریکا به خصوص اوباما است و ترامپ تلاش دارد این مسیر اشتباه را تصحیح کند؛ اما با این حال آمریکا باید به جای سخن گفتن درباره محافظت از همپیمانانش به حفظ منافعش در منطقه توجه کند.
ناصر الفوزان سپس قدرت آمریکا را مرهون همپیمانانش میداند و تأکید میکند که قدرت این کشور نه به نیروی نظامی بلکه به کارایی دلار بهعنوان ارز مبادلات تجاری در سطح جهان است و از این طریق توانسته به جهان مسلط شود و آمریکا میتواند از طریق دلار کشورها و شرکتها را مجازات کند و این تسلط نه از طریق وزارت دفاع بلکه از کانال وزارت خزانهداری اعمال میشود.
این نویسنده سعودی در ادامه این سؤال را مطرح میکند: چه کسی چنین قدرتی به آمریکا داده است؟ آیا غیر از این است که هم پیمانانِ حامی دلار که این واحد پولی را اساس مبادلات تجاری نفتی و غیر نفتی خود قرار دادهاند منبع این قدرت هستند؟ آیا این همپیمانان نیستند که با خرید اسناد آمریکا، از اقتصاد این کشور حمایت میکنند؟
ولیعهد عربستان در گفتگو با بلومبرگ هنگامی که با اصرار خبرنگار برای اعلام موضع خود پیرامون توهینهای دونالد ترامپ مواجه شد، گفت: «خُب، میدانید، باید قبول کرد که دوستان چیزهای خوب و بد درباره ما میگویند. شما نمیتوانید دوستانی داشته باشید که ۱۰۰ درصد چیزهای خوبی درباره شما میگویند. این ماجرا حتی درون خانوادهها هم صادق است. همیشه سوءتفاهمهایی وجود دارد و ما این (سخنان ترامپ) را هم در همین دسته طبقهبندی میکنیم».
در مقابل، مقامات ایرانی نسبت به اهانتهای رئیسجمهور آمریکا به سعودیها واکنش نشان دادند و اتحاد و همبستگی کشورهای منطقه را راهحلی برای برونرفت از این وضعیت رقتبار دانستهاند. ظریف در توئیت خود نوشت: «آقای ترامپ بارها سعودیها را تحقیر کرده و گفته است که نمیتوانند دو هفته بدون حمایت او دوام بیاورند. این جایزه توهم برون سپاری امنیت به بیگانگان است. ما یک بار دیگر دستمان را به سوی همسایگان دراز میکنیم: بیایید با ساختن یک منطقه قوی به این خودپسندی استکباری پایان دهیم»!