موضوع ارز دانشجویی روی میز نمایندگان مجلس

دیدارنیوز ـ در چند سال اخیر و با توجه به نوسانات قیمت ارز، خیابان فردوسی و چهارراه استانبول شاهد حضور دانشجویانی است که می‌خواهند برای ادامه تحصیل به خارج از کشور بروند. شوک ارزی در ماه‌های اخیر نه تنها بر قشری که می‌خواهد به خارج از کشور برود تاثیرگذاشته، بلکه باعث سرگردانی دانشجویان خارج از کشور نیز شده که برای ارسال ارز با مشکل مواجه شده‌اند. تغییرات ناگهانی هزینه‌های خانواده‌های دانشجویان و برهم خوردن توازن هزینه تحصیل و کمک هزینه‌های دولتی، موجب اعتراض خانواده‌های این دانشجویان شد. این روزها دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور با مشکل تامین ارز روبه‌رو هستند و افزایش نرخ ارز باعث افزایش هزینه‌های آنها شده است در حالی که پیش از این ارز به آنها با نرخ مصوب اختصاص می‌یافت ولی قرار است این قشر به بازار ثانویه ارز بروند.

هرچند با تداوم این مشکلات و کمبود ارز دانشجویی، چندی پیش وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از توافق با بانک مرکزی برای پرداخت ارز نیمایی به دانشجویان بورسیه خبر داد. منصور غلامی گفت: درباره ارز دانشجویی با بانک مرکزی برای پرداخت ارز نیمایی به فرصت‌های مطالعاتی و دانشجویان بورسیه به توافق رسیده‌ایم که ارز نیمایی به این افراد پرداخت شود، زیرا بخش عمده این بودجه را دولت می‌دهد. وزیر علوم گفت: البته برای دانشجویانی که با هزینه شخصی تحصیل می‌کنند وزارت علوم صرفا بحث تایید مدارک تحصیلی و محل تحصیل آنها را بر عهده دارد و بانک مرکزی اینها را به بانک‌های عامل برای دریافت ارز با نرخ بعد از نیمایی معرفی می‌کند.

 ۲۱ هزار دانشجو ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کردند

چندی پیش نیز مشاور وزیر علوم با بیان اینکه در شش ماهه نخست امسال، به ۲۱ هزار نفر از دانشجویانی که در خارج از کشور با هزینه شخصی تحصیل می‌کردند، ارز دانشجویی با قیمت ۴۲۰۰ تومان پرداخت شد، گفت: برای سال آینده مشکلی در خصوص پرداخت ارز دانشجویی نخواهیم داشت. مسعود شمس‌بخش به ایسنا اظهار کرد: ارز دانشجویی شامل دو دسته از دانشجویان می‌شود. ارز دانشجویی شامل دانشجویان آزادی می‌شود که در خارج از کشور در مقاطع تحصیلی مختلف با هزینه شخصی تحصیل می‌کنند. به این دسته از دانشجویان که ۲۱ هزار نفر بودند یک دوره شش ماهه ارز دانشجویی با قیمت ۴۲۰۰ تومانی پرداخت شد. شمس‌بخش ادامه داد: طی این مرحله به افرادی که ثبت نام کرده بودند و مدارک آنها نشان می‌داد که در دانشگاه‌های معتبر تحصیل می‌کنند، ارز دانشجویی پرداخت شد اما از اکنون به بعد باید از ارز آزاد استفاده کنند. دانشجویان بورسیه وزارت علوم که در خارج از کشور هستند، نیز شهریه و مقرری آنان تا آخر سال جاری پرداخت شده و هیچ گونه نگرانی نباید داشته باشند. همچنین به دانشجویان دکتری داخل کشور که برای دوره‌های شش ماهه به خارج ازر کشور می‌رفتند نیز با آنکه جزو تعهدات نیست که حتما باید اعزام شوند اما به عنوان عاملی که سبب افزایش ارتقای سطح دکتری وزارت علوم بود، ارز دانشجویی پرداخت شد. او با بیان اینکه به این دانشجویان تا آخر شهریورماه امسال ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداخت شده است، افزود: ارز دانشجویی از اول مهر پرداخت نشده چرا که بانک مرکزی این پول را در اختیار وزارت علوم قرار نداده است. در حال رایزنی هستیم که بتوانیم معادل ریالی ارزی که در اختیار وزارت علوم قرار می‌دهند را از دولت بگیریم.

 ورود مجلس به مشکلات ارز دانشجویی

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات در مجلس درباره مشکلات تخصیص ارز دانشجویی به «آرمان» می‌گوید: ما روز یکشنبه 25 آذر جلسه استیضاح وزیر علوم را داشتیم و یکی از سوالات نمایندگان در رابطه با مشکلات ارز دانشجویی بود که چون زمان کافی برای پاسخ به سوالات وجود نداشت و استیضاح کنندگان هشتمین سوالشان در این رابطه بود، طرح این سوال به جلسه بعدی موکول شد. میرحمایت میرزاده می‌افزاید: اگر شکایات دانشجویان مبنی بر عدم ارائه ارز به دست نمایندگان برسد،‌ آنها این موضوع را با جدیت در دستورکار خود قرار داده و پیگیری خواهند کرد. اگر وزارت علوم و بانک مرکزی نمی‌خواهند ارز دانشجویی بدهند، باید بدانند این موضوع خارج از سیاست‌های دولت است. در حالی‌که طبق قول وزیر علوم باید این تسهیلات در اختیار دانشجویان قرار گیرد تا از افزایش نرخ ارز در کوچه و بازار جلوگیری شده و مانع از سر به فلک کشیده شدن قیمت‌ها و سوء استفاده برخی از دانشجویان شود.

 ارز دانشجویی را به بورسیه‌ها بدهید

در روزهای پایانی کنکور 97 در اواسط تیر دولت اعلام کرد که ۴۵ هزار دانشجو متقاضی ۹۰۰ میلیون دلار ارز دانشجویی هستند. به گفته محمدرضا فراهانی، معاون دانشجویی و فرهنگی وزیر بهداشت، در حال حاضر حدود ۷ هزار دانشجوی علوم پزشکی و حدود ۳۵ هزار دانشجوی وزارت علوم و در مجموع حدود ۴۵ هزار دانشجو متقاضی ارز دانشجویی هستند. هر فرد سالانه به طور متوسط ۱۵ تا ۲۰ هزار دلار نیاز دارد. مجموع این میزان می‌شود ۹۰۰ میلیون دلار و در شرایطی که یک تک دلار هم برای کشور مهم است این حجم خارج شدن ارز می‌تواند تبعات زیادی داشته باشد. در این رابطه یکی دیگر از اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات در مجلس نیز با اشاره به اینکه مشکل ارز دانشجویان بورسیه هر چه سریع‌تر برطرف شود، به «آرمان» می‌گوید: دولت موظف است که هزینه‌های دانشجویان بورسیه را با ارز دولتی پرداخت کند، اما دانشجویان از ترس کنکور به خارج از کشور رفتند و در آنجا می‌خواهند درس بخوانند. در حالی که همتراز مدرکی که قرار است در آینده بگیرند فارغ التحصیل در کشور بسیار زیاد داریم و برای آنها شغل وجود ندارد. محمد قمی در ادامه می‌افزاید: به نظر بنده این دانشجویان در صورت فارغ التحصیلی یا در آن کشور می‌مانند یا در صورت بازگشت نیز باری از روی دوش کشور و دولت برنمی‌دارند و طبیعتا ارزشان را نیز باید خودشان تامین کنند. دولت باید آن ارزی را که می‌خواهد به آنها تخصیص دهد باید به دانشجویان بورسیه بدهد تا با دغدغه کمتری به ادامه تحصیل بپردازند. چه بسا خیلی از دانشجویان به بهانه تحصیل به خارج از کشور رفته‌اند. برخی از دانشگاه‌های داخل کشور سطح علمی‌شان از دانشگاه‌های خارج از کشور بالاتر است، پس چه دلیلی دارد ارز کشور را به این دانشجویان بدهیم. همانطور که قمی نیز به آن اشاره کرد، برخی با تخصیص ارز تحصیلی به دانشجویان غیر بورسیه مخالف هستند و معتقدند که نباید به همه دانشجویان نیز ارز یکسان داد و باید با توجه به شرایط و کشورمیزبان آن را تنظیم کرد.یک استاد دانشگاه در این رابطه به«آرمان» می‌گوید:‌ میزان ارز تخصیصی باید حداقلی داشته باشد، زیرا هزینه دانشجویان در کشورهای مختلف متفاوت است، مثلا هزینه یک دانشجو در کشورهای اروپایی با هزینه یک دانشجو در شرق آسیا مانند چین و یا مالزی متفاوت است و مبلغ ارزی پرداختی هم نباید به آنها یکسان باشد و باید ارز دریافتی متناسب با تمام موارد اختصاص داده شود. محمد صادقی فرد می‌افزاید: همچنین برخی دانشجویان بورسیه‌ای و برخی دیگر به صورت آزاد در خارج از کشور مشغول تحصیل هستند که خود از دلایل پرداخت متفاوت ارز برای این گروه‌هاست. در هر حال مسئولان پیش از این قول تامین ارز دانشجویان بدون مشکل را داده بودند و باید در تخصیص ارز و تامین نیازهای اقشار خاص مثل دانشجویان و بیماران تدابیر مناسب اندیشیده شود.

منبع: آرمان/وحید استرون/۲۵ آذر ۹۷