روز ۱۲ اردیبهشت سال ۱۳۴۰ یک معلم بر اثر شلیک مستقیم پلیس به شهدات رسید. پیش از انقلاب سالمرگ «ابوالحسن خانعلی» را بهعنوان روز معلم نامیده بودند.
دیدارنیوزـ گروه اجتماعی: اعتراضات صنفی در ایران از سابقه دور و درازی برخوردار است و به دلیل این فاصلهها بسیاری از افراد جامعه شاید بهخاطر نداشته باشند که در روز ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۰ معلمها در اعتراض به آنچه پایین بودن حقوق خود عنوان کردند در «میدان بهارستان» دست به تجمع زدند.
فراموش نکنیم که در آن دوران تب مارکسیستی نهتنها ایران بلکه بیشتر جوامع را فرا گرفته بود. از این رو حکومت پهلوی که در برخورد با فعالان صنفی بسیار خشن بود و البته با نیروی معروف به «چپ» هم چالشهای زیادی داشت به روی معلمهای معترض آتش گشودند و در ادامه «ابوالحسن خانعلی»، دبیر دبیرستانهای جامی و شرف، اصابت گلوله به سر و به شهادت رسید و «غلامرضا احدیان»، آموزگار دبستان تابان حشمتیه ضربه با سرنیزه به شکم، «سیاوش باباوندی»، دانشآموز کلاس چهارم ریاضی «دبیرستان داورپناه»، اصابت گلوله به لگن و «حسین شرقی» آموزگار دبستان دولتی شاهآباد مجروح شدند.
قبل از انقلاب به این دلیل، ۱۲ اردیبهشت به نام «روز معلم» نام گرفت. بعد از حادثهای که برای حجتالاسلام «مرتضی مطهری» رخ داد، روز ترور این روحانی به دست «گروهک فرقان» که بهنوعی اسلامگرای تندرو بودند را بهعنوان روز معلم گرامی میدارند.
روایت روز واقعه
در روز دوازدهم اردیبهشت ماه ۱۳۴۰، «محمد درخشش» که پیشتر با پشتیبانیِ «حزب توده» به ریاست دانشسرای عالی رسیده بود، در اعتراض به لایحهی سقف حقوق فرهنگیان، معلمان را به اعتصاب و تظاهرات در مقابل مجلس هدایت کرد. لازم به ذکر است که در این اعتراض معلمها خواستار حقوق برابر با مهندسها و دکترها بودند. گروهی از معلمها در مقابل مجلس در میدان بهارستان تجمع کردند. ساواک معتقد بود که آمریکاییها از طریق «درخشش» اعتصاب معلمان را کنترل میکنند ایندر حالی بود که امثال درخشش بیشتر تمایل به شوروی داشتند تا آمریکا!
شهادت بر اثر اصابت تیر به سر
«ناصر شهرستانی»، رییس کلانتری، به سمت تجمعکنندگان شلیک کرد که گلولهای به سر خانعلی اصابت کرد و در ادامه دو نفر هم براثر شلیک مجروح شدند. در روز ۱۲ اردیبهشت پیکر خانعلی بر روی دست معلمان با شعار «کشتند یک معلم را» به بیمارستان بازرگان منتقل شد، ولی اقدامات پزشکان مؤثر واقع نشد و وی جان باخت. جنازه خانعلی از بیمارستان بازرگان به مسجد اسکندری منتقل شد و یکصد آموزگار دور جنازه را گرفتند تا به دست حکومت نیفتد. او سرانجام در آرامگاه ابن بابویه در شهر ری به خاک سپرده شد.
پس از این حادثه رییس کلانتری برکنار و مورد بازخواست قرار گرفت، «شریف امامی» نخستوزیر وقت استعفاء کرد، «محمدرضا پهلوی»، آخرین پادشاه ایران استعفای او را پذیرفت و «علی امینی» را مامور تشکیل کابینه جدید کرد. او قول مساعد به افزایش حقوق معلمان داد و سرانجام پس از «برابر شدن حقوق معلمین با حقوق مهندسین» تحصن یازده روزه معلمان پایان گرفت.