معین الدین سعیدی، نماینده چابهار در مجلس و یکی از نمایندگانی که منتقد وضع موجود در کشور است، درباره ردصلاحیت خود، دولت رئیسی، سیل و فقر در سیستان بلوچستان و حجاب صحبت کرده است.
دیدارنیوز: معین‌الدین سعیدی، نماینده مجلس شورای اسلامی می‌گوید که معیشت مردم مهم‌تر از حجاب است.
سعیدی در گفتگو با سایت دیده‌بان ایران به موضوعات مهم اخیر از جمله ردصلاحیت خود، سیل و فقر در سیستان و بلوچستان و مساله حجاب پرداخته که بخش‌هایی از آن را می‌خوانید.
شما در این دوره از انتخابات رد صلاحیت شدید. علت رد صلاحیت حضرتعالی چه بود؟
به دلیل عدم التزام به ولایت مطلقه فقیه و عدم التزام به نظام جمهوری اسلامی توسط شورای نگهبان ردصلاحیت شدم، من‌جمله عدم التزام به جمهوری اسلامی و عدم ابراز وفاداری به اصل مترقی ولایت فقیه و قانون اساسی.
- اعتراض زدید؟
بله، من اعتراض زدم و جلسه‌ای بود که محبت کردند با کارشناسان، ولی طبیعتا به‌زعم دوستان بنده چنین صلاحیتی نداشتم.
- تحلیل شما چیست که ۶۰ درصد از مردم در انتخابات شرکت نکردند؟
برای من به‌عنوان یک فرد و یک شهروند و فرزندی از فرزندان این سرزمین، این‌که ۶۰ درصد مردم این کشور رجوع نکردند به صندوق انتخابات و ما به‌جای این‌که این را بیاییم آسیب‌شناسی کنیم، دنبال مقایسه هستیم که کشور‌های دیگر این‌طوری است، در حالی که همین ترکیه بالای ۸۵ درصد مشارکت داشتیم. بسیار نگران‌کننده است. باید دیده شود که چرا این افراد به نوعی به صندوق رأی مراجعه نکردند. چنین آسیب‌شناسی را لااقل توسط ارکان مجموعه اجرایی و حتی تقنینی کمتر داریم می‌بینیم. یک بخش مهم شرایط معیشتی و اقتصادی مردم حس می‌کنند چه به اصلاح‌طلب رأس دهند یا چه به اصولگرا، خیلی تفاوتی در شرایط معیشتی آن‌ها ندارد، از طرفی کارکرد رأی و انتخابات هم بعضا حس می‌کنند آن تاثیر لازم را در عوض‌شدن سرنوشت آن‌ها به آن شکل ندارد. بخشی از مردم شاید معترض به برخی رد صلاحیت‌ها باشند که من این درصد را کمتر می‌بینم تا آن بخش اول قضیه.
- دلایل مستندی که برای رد صلاحیت شما اعلام شد، چه بود؟
عزیزان موارد متعددی را اعلام کردند که بخش عمده آن برمی گشت به بحث سیاه‌نمایی‌ها به‌زعم دوستان و سوءاستفاده‌ای که ممکن است دشمن از برخی مواضع داشته باشد. این نکته را هم عنوان کرده بودند که موضوعی را من ابتدای کار در مجلس عنوان کرده بودم در بحث آب خواسته بودیم از وزیر وقت نیرو آقای اردکانیان که به هر حال مردم ما چنین آبی را دارند می‌خورند، شما هم درد این مردم را لمس کنید؛ و اشاره‌ای هم کرده بودند برای اتفاقی که برای بانویی افتاده بود؛ گفتند شما استنادی نداشتید برای آن موضوع و مستند عنوان نکردید؛ و موارد دیگری هم عنوان شده بود، ولی عمدتا بیشتر من برداشتم این است که روی بحث همین مواضع بوده؛ روی مباحثی که در حوزه اتفاقات زاهدان افتاده بود هم شاید بی‌تاثیر نبوده است.
- چرا سیستان و بلوچستان مظلوم است؟
این مظلومیت یک مظلومیت تاریخی است و مربوط به یک دولت و ۵۰ سال و ۱۰۰ سال شاید نباشد. فاصله از مرکز واقعا همیشه آن‌جا به نوعی شاید یکی از عوامل تاثیرگذار باشد. عدم انعکاس صحیح واقعیت‌های آن جامعه شاید یکی از دلایل دیگر باشد. بعضا هم در برخی از حکومت‌ها در طول تاریخ نگاه‌های می‌شود گفت سراسر تبعیضی نسبت به آن پهنه وجود داشته، در حالی که خود مردم استان سیستان و بلوچستان معتقدند مولفه‌های هویت ملی ایرانی در آن‌ها به مراتب بیشتر از جا‌های دیگر است. شما در بسیاری از نقاط کشور گا‌ها شاهد جریانات واگرایانه بوده‌اید، اما شما در استان سیستان و بلوچستان من می‌گویم ممکن است معاند وجود داشته باشد، ممکن است جنبش‌های تند مذهبی وجود داشته باشد، ممکن است ضدانقلاب حتی وجود داشته باشد، اما چیزی به‌نام تجزیه‌طلب وجود ندارد، چرا که آن‌ها خودشان را حتی ایرانی‌تر می‌دانند. به لحاظ تاریخی کشور ما همیشه مطمع نظر بیگانه بوده، گاهی ما شاهد بودیم از شرق کشور محمود اشرف افغان حمله کردند تا اصفهان که پایتخت ما بوده را فتح کردند، در یک مقطعی از شمال شرق چنگیزخان مغول آمده و کشور را تار و مار کرده، مرز‌های شمالی ما توسط تزار روس همیشه مورد تجاوز و تعدی قرار گرفته، از شمال غرب ما شاهد بودیم که عثمانی‌ها آمدند، از غرب لشگر بعثیون حمله کرده، از جنوب بریتانیا ورود کرده و تعدی کرده به خاک ما. تنها نقطه‌ای که هرگز اجازه حضور اجنبی را نداده، بلوچستان بوده، در حالی که در مقاطع مختلف پرتغالی‌ها آمدند، انگلیسی‌ها آمدند و همه آن‌ها به نوعی بازگردانده شدند. در چنین شرایطی وقتی چنین مردمانی داریم با چنین سطح بالایی از مولفه‌های هویت ملی، اسلامی و ایرانی، این انتظار قطعا انتظار به‌جایی است که مشکلات آن‌ها جدی‌تر دیده شود و این مظلومیت تاریخی سیستان و بلوچستان ان‌شاءالله کمتر و کمتر شود.
- در جمعه سیاه زاهدان چه اتفاقی افتاد؟
جمعه خونین زاهدان هشتم مهرماه ۱۴۰۱ واقعه تلخی بود که می‌توان گفت برای همیشه شرایط استان را به نوعی تحت تاثیر خودش قرار داد. ما در تاریخ سیستان و بلوچستان فاجعه‌ای در این سطح نداشتیم. درست است که به لحاظ زمانی همزمان بود با اعتراضات که در دیگر نقاط کشور به خاطر فوت مرحوم خانم امینی وجود داشت، اما ماهیتا هیچ ارتباطی با آن موضوع نداشت. ریشه‌اش برمی‌گشت به اتفاقی که در چابهار افتاده بود و به هر حال در آن روز تلخ تعداد کثیری از نمازگزاران متاسفانه به شهادت می‌رسند، کسانی که صرفا برای ادای فیضه نماز جمعه رفته بودند. بعضا من فکر می‌کنم آن موقع برخورد متناسبی با آن شرایط اتفاق نیفتاد، بعضا شاید اتهام‌زنی‌ها و انگ‌زنی‌هایی به مردم سیستان و بلوچستان بودیم که مطلقا واقعیت نداشت. حتی اعلام عزای عمومی نشد، آقای رئیس جمهور پیام تسلیتی نفرستاد و تنها کسی که واقعا در این شرایط دلجویی کردند از مردم استان سیستان و بلوچستان رهبری بودند که هیاتی را اعزام کردند با گذشت یک مدتی از آن اتفاق. متاسفانه این اتفاق باعث شد که به نوعی نگاه امنیتی در استان بر نگاه توسعه‌ای بچربد و این بسیار بسیار نگران‌کننده است. مردم هستند که متضرر این اتفاق خواهند بود. امیدواریم آن‌چه که مصوبات سفر هیات اعزامی رهبری بود، ان‌شاءالله که آن‌ها اجرایی شود که یک موضوع مهم، البته بخشی از آن اجرا شده، تعدادی از آن کسانی که در آن روز کشته شدند، شهید تلقی شدند، اما مردم استان سیستان و بلوچستان محاکمه شفاف و منصفانه عاملین و عامرین آن حادثه را...
- آیا با مسببین، مخصوصا فرمانده کلانتری برخورد شد؟
بله، با فرمانده آن کلانتری برخورد شد، حتی فرمانده نیروی انتظامی جابجا شدند، استاندار وقت جابجا شدند. بعد از ورود رهبری، فضا متفاوت شد، اما به هر حال هنوز متناسب با شرایط فاجعه، اکثر مردم معتقدند نیاز است که با عاملین و عامرین این حادثه تلخ برخورد قضایی اتفاق بیفتد. تعدادی از افراد الان دادگاه‌هایشان برگزار شده، ولی خیلی در جریان جزئیات این موضوع نیستیم.
- چرا سیستان و بلوچستان همیشه با فقر دست و پنجه نرم می‌کند؟
پارادوکس عجیبی است سیستان و بلوچستان؛ از یک طرف فرصت‌های بی‌بدیلی که ذات باریتعالی و نظام جمهوری اسلامی بخشی را می‌توان گفت در اختیار مردم قرار داده، آن‌جا اتفاقات بزرگی هم افتاده. ما مرز‌های آبی و خاکی زیادی آن‌جا داریم، به لحاظ کشاورزی، هندوستان کوچک است، میوه‌های گرمسیری دارد، تنها نقطه‌ای از کشور است که آن‌جا نباتات گرمسیری می‌تواند برداشت شود، حدود ۷۰ درصد از ماهیان صنعتی کشور از آب‌های آن‌جا صید می‌شود، رنگین کمانی از معادن است. اما این یک روی سکه است و روی دیگر سکه آن چیزی است که شما به آن اشاره کردید و آن پایین‌ترین سرانه شاخص‌های توسعه انسانی، پایین‌ترین میزان درآمد سرانه خانوار‌ها را ما در استان شاهد هستیم. دلایل، دلایل تاریخی و متعدد هستند و من فکر می‌کنم اگر قرار باشد به این سوال شما به صورت مشروح پاسخ دهم، شاید ساعت‌ها زمان خواهد برد. به نوعی قطعا دولت‌ها مقصر بودند، مجلس‌ها در ریل‌گذاری صحیح قطعا مقصر بودند. شاید در برخی از حوزه‌ها انعکاسی از واقعیت‌های آن‌جا به مرکز کشور مخابره نشده بود. من یک مثال ساده بزنم؛ شما فرمودید چرا آن‌جا فقر است؟ فقر به اندازه کافی آزاردهنده است و ما هم اوایل در موقع انتخابات، شعار انتخاباتی می‌گفتیم نه فقر را می‌پذیریم و نه فرق را، اما شاید واقعا موفق نبودیم.
- حضور رئیس جمهور چه تاثیری در وضعیت سیل‌زدگان دارد؟ به نظرتان بیشترین حضور‌ها نمایشی نیست؟
من در عین حال که منتقد رویکرد‌های دولت آقای رئیسی هستم، این سفر‌های استانی و حضور ایشان را در کل مفید می‌دانم. در شرایط سیل، حضور ایشان باعث دلگرمی و تسلی مردم تا حدی خواهد شد، اما به شرطی که مردم احساس کنند پشت‌بندش اقدامات جدی می‌افتد و فوری دولت تشکیل جلسه می‌دهد و ردیف‌های اعتباری را ایجاد می‌کند در سازمان برنامه و بودجه برای جبران خسارت سیل. اگر این اتفاق نیفتد، مردم احساس می‌کنند صرفا برای نمایش و گرفتن عکس و به‌نوعی استفاده تبلیغاتی این حضور قلمداد خواهد شد. در مجموع من نیت‌خوانی نمی‌کنم و امیدوارم در عمل شاهد باشیم بعد از سفر ایشان در مناطق سیل‌زده اتفاق مثبتی برای مردم این خطه اتفاق بیفتد.
- آیا اخبار سیل در سیستان و بلوچستان به خاطر انتخابات سانسور شد؟
من گله دارم از همه رسانه‌ها، مخصوصا از رسانه ملی. روز‌های اول واقعا مشکلات مردم منعکس نشد. این درد مردم گفته نشد، این یک واقعیتی است. حتی من در مجلس به این نکته اعتراض کردم و دیدیم رئیس جلسه حتی به نوعی مدام دخالت کرد و گفت نه، شما باید تشکر کنید که این مسئولان آن‌جا حضور پیدا کردند. در روز‌های اول من فکر می‌کنم سیل جنوب سیستان و بلوچستان تحت‌الشعاع موضوع انتخابات قرار گرفت. ما دیدیم بعضا بعضی از مردم آن‌جا این اعتراض را کردند که چطور شما صندوق‌های رأی را با قایق می‌آوردید پیش ما، اما این خدماتی که باید داده شود را ندادید به موقع؟ اما این‌جا باز هم تشکر می‌کنم، یعنی درست است روز‌های اول این کم‌کاری به دولت وارد بود، اما در روز‌های بعدی انصافا و حقا حضور پر و پیمانی داشتند، البته به شرطی که پشت‌بندش فکری هم برای زیرساخت‌ها بشود.
مطلب مرتبط:
روایتی دردناک از سیستان و بلوچستان؛ «سحری نان خالی با دو تا خرما» +ویدیو
گزارشی از وضعیت سیل‌زدگان سیستان و بلوچستان
بحران سیل سیستان و بلوچستان عادی‌انگاری نشود
رنج سیل‌زدگانِ سیستان و بلوچستان؛ با لوبیا و تن ماهی مشکلات حل نمی‌شود
- عملکرد وزیر کشور در دولت رئیسی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
بنده معتقدم در بین وزرای آقای رئیسی، یکی از ضعیف‌ترین آن‌ها آقای وحیدی بود. نوع نگاهشان در حوزه‌های مختلف نشان می‌دهد که به‌زعم بنده شایستگی تصدی چنین جایگاهی را ندارد. ایشان صرفا و صرفا با یک نگاه و یک عقبه صرفا نظامی می‌خواهد مدیریت وزارت کشور را داشته باشد که نتیجه‌اش را شما دارید می‌بینید. البته بنده همین نقد‌ها را دقیقا به دولت آقای روحانی داشتم و اینگونه نیست که نگاه من صرفا به این اصلاح‌طلب‌بودن یا اصولگرابودن باشد. ما معتقدیم حداقل در مورد سیستان و بلوچستان خیلی فرق نمی‌کند چه اصولگرا و چه اصلاح‌طلب، همه کم‌کاری‌های تاریخی کردند. اما درخصوص وحیدی، موضوعات متعدد مربوط به وزارت کشور، اصلا آسیب‌شناسی که ایشان می‌کند از مسائل، نگاهی که به مقوله بحث حجاب ایشان عنوان می‌کند، موضوع فاقدین شناسنامه‌ها و ده‌ها موضوع دیگر نشان می‌دهد که واقعا ایشان جزو وزرای ضعیف کابینه هستند.
- چرا منتقدان دولت رئیسی را دولت امنیتی می‌دانند؟
دولت آقای روحانی هم دولت امنیتی بود. بسیاری از وزرا سابقه‌شان سابقه امنیتی بود. صرف امنیتی‌بودن به خودی خود شاید نقطه ضعف تلقی نشود، اما ما شاهدیم بعضا یک نگاه پلیسی حاکم می‌شود. من یک نکته خیلی ساده را بگویم؛ شعار‌های رئیسی را ملاحظه کنید در موقع انتخابات درخصوص فضای مجازی. چگونه ایشان سخن می‌گفت؟ بعد که رشته کار را در دست گرفتند، دیدید که... و این البته محدود به دولت نیست. همین نقد جدی را مردم به مجلس دارند. یک سوالی را هم همین الان مردم از نمایندگان خودشان می‌پرسند. من خواهشی دارم، من می‌خواهم از پلتفرم رسانه شما استفاده کنم، از منتخبین مجلس دوازدهم خواهش کنم یادتان باشد شما تا چند روز پیش از طریق همین سکو‌های فضای مجازی که محدود هستند، مثل اینستاگرام، تلگرام، واتساپ و... یا موضوعات دیگر بیان نظریات می‌کردید، سعی می‌کردید مخاطب خودتان را جلب کنید، جذب کنید. آیا اخلاقا درست است که وقتی خودتان از همین رسانه استفاده کردید، اما مردم محدود باشند برای دسترسی‌ها؟ مسئولان کشور راحت بتوانند توییت بزنند، راحت بتوانند استفاده کنند، اما چنین دسترسی‌ای برای مردم نباشد؟ این پارادوکس واقعا قابل قبول نیست. این را نه این‌که بنده رد صلاحیت شدم، بلکه روز اولی که شاید کارم را شروع کردم هم بعد از این‌که شاهد محدودیت فضای مجازی بودیم؛ البته آن موقع اعلام می‌کردند به خاطر شرایط امنیتی، اما آن شرایط امنیتی که مرتفع شد، آن نگرانی‌های امنیتی که دیگر وجود نداشت. چنین فضایی را متاسفانه بعضا که می‌توان گفت فضای امنیتی و پلیسی را در برخی از رویکرد‌های دولت متاسفانه داریم که صدالبته مجلس هم مستثنی از این موضوع نیست.
- آیا اولویت مجلس و دولت، حجاب است؟
جالب است حتی برخی از منتخبین هنوز بحث اعتبارنامه‌شان نیامده، شروع می‌کنند به شاخه و شانه‌کشیدن برای مردم. رهبری فرمودند کشف حجاب یک حرام شرعی و سیاسی است. شکی وجود ندارد. فلسفه حجاب، فلسفه زیبایی است و ریشه در آموزه‌های دین ما دارد، اما خیلی شاید مهم‌تر از حجاب، شرایط زیست مردم، معیشت مردم، وضعیت بانکداری ما. ما پدیده‌ای تحت عنوان ربا داریم در بانکداری ما که بسیاری از مراجع معظم تقلید به آن معترض بودند. ربا در حکم محاربه با خداوند است. چطور رگ گردن‌ها متورم نمی‌شود؟ چطور در برابر پدیده کودکان کار، گورخوابی و نظایر این، در برابر اختلاس‌های چند میلیارد دلاری این رگ گردن متورم نمی‌شود؟ قطعا اگر از مردم بپرسید راجع به اولویت‌های کاری‌شان، ده‌ها و شاید صد‌ها اولویت دیگری داشته باشند، اما متاسفانه می‌بینیم با لایحه حجاب و عفاف و بعضا برخی از فرمایشاتی که برخی از مسئولان امر می‌کنند، انگار عامدانه فوق تخصص دارند در ناراحت‌کردن مردم. فردی که سابقه اظهارات اینچنینی داشت مبنی بر ازدواج دختران ایران با اتباع کشور‌های بیگانه؛ به صراحت عنوان می‌کند که از حساب بانوان بی‌حجاب سه میلیون تومان کم شود. بر چه اساسی این موضوعات را مطرح می‌کنید؟ شأن والای ملت ایران این است؟ این سوال را البته باید از بسیاری از نهاد‌های رسمی پرسید که شما چیکار کردید؟ شما در بحث‌های تبلیغی، در بحث‌های تبیینی بودجه‌های آنچنانی گرفتید، چرا حاصل کار شما این وضعیت است؟ از بسیاری از روحانیت باید این سوال را پرسید. آن‌ها که نباید منتقد موضوع باشند، آن‌ها باید پاسخگو باشند که چرا وضعیت اینگونه است. من معتقدم قاطبه ملت ایران و بانوان سربلند ایران، عفت و نجابتشان قابل قیاس با هیچ ملت دیگری شاید نباشد. چنین رویکرد‌هایی و چنین انگ‌زدن‌هایی و چنین دوقطبی‌سازی‌هایی واقعا دون شأن ملت والای ایران است و من واقعا نگرانم که تا این اندازه اولویت‌هات جابجا شده است.
مطلب مرتبط:
انتقاد از جریمه بی‌حجابی؛ آقای بانکی‌پور! اول ببین جوان ایرانی ۳ میلیون در حسابش هست؟
اظهارات جنجالی یک نماینده درباره ازدواج دختران ایرانی؛ «بانکی‌پور» باید عذرخواهی کند