دیدارنیوز - انوشیروان محسنی بندپی در سمینار کشوری مشاوره ژنتیک و نقش آن در پیشگیری از معلولیت ها با بیان اینکه از وقتی بشر پی به اهمیت سلامتی برده تمام انرژی اش را برای حفظ و ارتقای آن بکار می بندد، گفت: طبق مفاهیم اساسی نوین، سلامت از حقوق اساسی انسان هاست.
وی افزود: باید هر دولتی به فراخور امکاناتی که دارد بخشی از برنامه ریزی‌های کلان خود را به سلامت اختصاص دهد. اساس یک زندگی پویا و مولد سلامت است.
رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اینکه سلامت امری بین بخشی است و وزارت بهداشت اعلام می‌کند 20 درصد سلامت به این وزارت مربوط است و برای مابقی، دستگاه‌های دیگر نیز باید کمک کنند، اظهار کرد: حفظ و نگهداشت سلامت موجب افزایش سرمایه اجتماعی می‌شود. سلامت یک مسئله جهانی است و عواملی آن را به مخاطره می‌اندازد که سبک زندگی، عوامل محیطی، استرس و عوامل فردی و ساختاری که به ژنتیک بر می گردد از جمله این عوامل است.
بندپی ادامه داد: ناهنجاری‌های کروموزومی، اختلالات متابولیسمی و عقب افتادگی‌های ذهنی و جسمی و برخی بیماری های قندی از جمله بیماری های با منشاء ژنتیک هستند.
وی با بیان اینکه امید به زندگی از شاخص های توسعه یافتگی و سلامتی مهمترین عامل کیفیت زندگی است، گفت: سال‌های از دست رفته زندگی به علت مرگ زودهنگام، حوادث جاده‌ای و معلولیت هایی نظیر عقب افتادگی ذهنی، بالاترین وزن ناتوانی را دارند که بخشی از آنها منشاء ژنتیکی دارد.
رئیس سازمان بهزیستی کشور افزود: بهزیستی با نگاه به آینده نسبت به مسائل ژنتیکی، از 20 سال قبل غربالگری‌های شنوایی سنجی را شروع کرده است. این غربالگری از بدو تولد انجام می شود و سال به سال شمار مدارس کودک ناشنوا و کم شنوا رو به کاهش است؛ زیرا مداخلات به موقع صورت می گیرد. تنبلی چشم هم همینطور است و نقش مهمی در پیشگیری از نابینایی دارد.
بندپی دلایل توجه بهزیستی به غربالگری های ژنتیک را برشمرد و عنوان کرد: وجود معلول جسمی و ذهنی تحت پوشش با عوامل غیراکتسابی رو به افزایش بود و با خانوار چند معلوله روبرو بودیم به همین علت به این سمت رفتیم و 350 هزار معلول جدید را علاوه بر یک میلیون و 300هزار معلول، تحت پوشش بردیم.
وی افزود: معلولیت علل مختلف دارد و یک زمانی در بدو تولد رخ می دهد. بار عاطفی و روحی و روانی بر والدین بسیار قابل توجه است. شیوع ازدواج های فامیلی باعث شد بهزیستی به این امر ورود کند و در ماده 52 تاسیس بهزیستی پیشگیری از بروز معلولیت ها به عنوان ماموریت های اساسی ذکر شده است.
بندپی با بیان اینکه علم ژنتیک و نیروی متخصص را در کشور داریم و تکنیک های پزشکی در جایگاه بالایی است گفت: به دولت اعلام کردیم که می‌توانیم از آزمایش ژنتیک داوطلبانه فاصله بگیریم و آن را در جامعه نهادینه کنیم. 25 تا 30 هزار ولادت معلول رقم بالایی است. البته نمیخواستیم الزام خلاف قوانین داشته باشیم ولی گفتیم آمادگی داریم در قالب نظام سلامت آزمایش اجباری ژنتیک را انجام دهیم که آیین نامه اش تهیه شد و اکنون در دولت و در دستور است و روند آن هم کمی طولانی شده است.
رئیس سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه سقط های قانونی در سال96 نسبت به 95 حدود 1480 مورد افزایش داشته و سال قبل آن نیز همینطور بوده است گفت: در زمینه غربالگری های ژنتیک، قصد تصدی گری نداریم. ولی امکاناتی داریم که می توانیم در اختیار شبکه درمان بگذاریم.
وی ادامه داد: مجلس کمتر روی لایحه بودجه دولت افزایش اعتبار می‌دهد ولی نمایندگان برای غربال ژنتیک ازدواج کمک کردند. اورژانس اجتماعی و بودجه پرسنل بهزیستی را هم برای سال جاری افزایش دادند. شاید 25 میلیارد تومان بودجه بالایی نباشد ولی این تغییر نگرش ها، بسیار مهم است و امید که شاهد کاهش معلول زایی باشیم.
بندپی تاکید کرد: دو پیشنهاد داشتیم که پیشنهاد اول این بود خانواده که یک معلول دارد برای حاملگی دوم همه هزینه های مشاوره را بهزیستی تقبل کند تا حاملگی دوم با مشاوره تخصصی انجام شود. پیشنهاد دوم آنکه هزینه ژنتیک را در صورت عدم تمکن مالی بپذیریم.