محمود میرلوحی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: با حوادثی که در سال‌های اخیر اتفاق افتاد و گسترش نارضایتی‌ها، انتظار می‌رفت تجدیدنظری در رفتارشان صورت می‌دادند و دیدگاه نسل جوان امروز به ویژه دهه هشتادی‌ها و دهه نودی‌ها مورد توجه قرار می‌گرفت. انتظار این بود که آقایان مطابق مطالبات و اعتراضات مردم قدم بر می‌داشتند، اما عکس آن را رقم زدند و دارند به سمت همان دیدگاه قدیمی و یکدست‌تر شدن قدم برمی‌دارند.
دیدارنیوز: یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: موفقیت صفر و صدی نیست و هرچقدر بتوانیم انتخابات را به سمت انتخاباتی که رای مردم شرط باشد و در ادامه مطالبات مردم را پیگیری کند، پیش ببریم کار مثبتی انجام داده‌ایم.
محمود میرلوحی در خصوص تحلیل خود درباره قانون جدید انتخابات و پیش ثبت‌نام کاندیدا‌های انتخابات مجلس و اینکه این روند چه تاثیری در فرآیند مشارکت در انتخابات می‌گذارد، گفت: متاسفانه نظارت استصوابی صندوق رأی را از روی زمین در پشت‌بام قرار داده است. مردم و احزاب برای رفتن و رأی دادن باید از یک چنین موانعی عبور کنند و این اقدام عملا مسیر کشور و حوزه انتخابات را ناهموار کرد. ما معتقدیم که با این اقدام فرآیند انتخابات با روح قانون اساسی و همه رسالتی که امام بر آن تاکید داشتند، فاصله پیدا کرد.
وی افزود: حالا قانون جدید یک سرپوش دیگر روی موضوع انتخابات گذاشته و تقریبا می‌خواهد کاری کند که غیر از یک جریان یکدست و طرفداران شرایط موجود، کسی نماند. در حالی که قانون اساسی، حاکمیت و اراده ملت را ملاک قرار داده و امام هم فرمود میزان رأی ملت است. انتخابات مجلس و ریاست جمهوری باید با رأی مردم باشد تا هرکسی و هر جناحی را مردم تأیید کردند، وارد حاکمیت شوند. اما الان مدت‌هاست در ایران معنای حاکمیت، جریانی است که از سوی یک جناح تعریف می‌شود و جامعه باید خود را محدود به همین وضع موجود بداند. حالا کمی هم در بالا و پایین تغییراتی رخ دهد. اما دیگر امکان ندارد که فکر کنیم مجلسی شکل بگیرد تا بخواهد تغییری در قانون اساسی، مسیر کشور و سیاست‌ها اتفاق بیفتد. کاری کردند که چنین احتمالی به ذهن جامعه و رأی‌دهندگان حتی خطور هم نکند.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تصریح کرد: با حوادثی که در سال‌های اخیر اتفاق افتاد و گسترش نارضایتی‌ها، انتظار می‌رفت تجدیدنظری در رفتارشان صورت می‌دادند و دیدگاه نسل جوان امروز به ویژه دهه هشتادی‌ها و دهه نودی‌ها مورد توجه قرار می‌گرفت. انتظار این بود که آقایان مطابق مطالبات و اعتراضات مردم قدم بر می‌داشتند، اما عکس آن را رقم زدند و دارند به سمت همان دیدگاه قدیمی و یکدست‌تر شدن قدم برمی‌دارند.
میرلوحی در پاسخ به این سوال که نظر شما درباره رویکرد فعلی جبهه اصلاحات چیست، گفت: جبهه اصلاحات معتقد است که باید انتخابات را به اصل خود برگرداند تا انتخابات مفهوم پیدا کند. حالا تلاشی است که به نظر می‌آید این دوره می‌خواهند انجام دهند و بگویند نمی‌شود انتخابات را با این سرعت و دست‌فرمان آقایان به جلو برد.
وی افزود: همه آثاری که انقلاب داشت و امام در بهشت‌زهرا سخنرانی کردند چه تعریف و نگاهی به مجلس داشتند. آیا نگاه امام این شیوه انتخابات بود؟ این همه برای پیروزی انقلاب زحمت کشیده شد نتیجه این بود؟ گفتیم استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی. این آزادی که گفته می‌شد یکی از مهم‌ترین مصادیق آن آزادی در انتخابات است. منظور مردم از آزادی چه چیز بود؟ یعنی برگزاری انتخابات آزاد.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تصریح کرد: در قانون اساسی همه حق دارند داوطلب شوند. چه کسی گفته نمی‌توانم کاندیدا شوم؟ کجای قانون اساسی چنین حقی به شورای نگهبان داده است که بگوید، چون من به بعضی از بخش‌ها نقد دارم نمی‌توانم کاندیدا شوم. شما می‌بینید افراد بسیاری هستند که با وجود اینکه ۴۵ سال از انقلاب گذشته دیدگاه شان همان دیدگاه‌های اوایل انقلاب است. خیلی از مبارزین قبل از انقلاب، عمده شان بچه‌های جبهه و فرماندهان نظامی جنگ بودند بسیاری از آن‌ها کسانی بودند که برای همین قانون اساسی زحمت کشیدند، اما همه این افراد را رد می‌کنید؛ این افراد چه مشکلی دارند؟ با قانون اساسی و خدمت به مردم مخالفند؟ خیر. با تمامیت ارضی کشور مخالفند؟ نخیر. وابسته به خارج هستند؟ خیر. جرم آن‌ها چیست که این افراد را محدود می‌کنید، بعد می‌گویید انتخابات ما رقابتی و مشارکتی است.
میرلوحی در خصوص ارزیابی خود از فضای انتخابات و خط و نشان‌های چهره‌های دو طرف برای یکدیگر مانند آنچه بین حجاریان و باهنر مطرح شد، گفت: متأسفانه مدت‌هاست جریان اصولگرایی به رانت نظارت استصوابی عادت کرده‌اند. مثل ما که می‌گوییم آمریکا به تحریم‌ها عادت کرده و برای او ترک عادت این موضوع مشکل است، این موضوع هم برای جریان اصولگرایی به این شکل است و ترک این عادت برای آنان مشکل است!
وی تصریح کرد: ما به آقایان می‌گوییم انتخاباتی که در سال‌های ۹۸ و ۱۴۰۰ صورت گرفت نتایج آن از قبل روشن بود و به نوعی رقابت درون جریانی بین طیف سنتی اصولگرایان با جبهه پایداری بود. ولی واقعیت این است که آن‌ها همگی در یک بخش هستند و اگر جریان‌های دیگر در صحنه باشند، آن‌ها یک جناح تلقی می‌شوند نه دو جناح.
میرلوحی تصریح کرد: اما آقایان کاری کردند که رقبایشان حذف شدند، نه رقبای معمولی و گمنام، رقبایی که وقتی به صحنه بیایند مانند حداقل سه انتخابات سال ۹۶ که با تکرار و ائتلاف برگزار شد دیدید چه نتیجه‌ای به دست آمد. انتخاباتی که شرایط رقابتی نداشته باشد و نشود آن را با انتخابات دنیا مقایسه کرد چگونه است؟ معنای انتخابات در دنیا این است که احزاب و نیرو‌های فعال سیاسی، دیدگاه‌های مختلف خود را عرضه کرده و مردم به آنان رأی می‌دهند. آن‌ها هستند که انتخاب می‌کنند و معمولا هم رقابت جدی را در بعضی از کشور‌های اروپایی و آمریکا شاهد هستیم و حتی در بعضی مواقع تا دو ماه طول می‌کشد که نتیجه انتخابات معلوم شود که در نهایت چه کسی برنده است. آن کسی که ۵۰ درصد ولو ۵۱ یا ۵۰.۵ درصد به دست آورده باشد برنده شده و آن کسی که رای کمتری بیاورد، دولت در سایه و فعال باقی می‌ماند.
میرلوحی تصریح کرد: در حال حاضر در کشور ما چه اتفاقی افتاده است؟ جریانی وقتی در انتخابات دید هر روشی انجام می‌دهد یک «تکرار» می‌تواند بساط آنان را جمع کند، آمد و این روش‌های امروز را عمل انجام داد. آنان حتی برای رقیب خودشان که می‌دانند رأی دارد، ولو ۲۰ درصد باشد، حق سخن‌گفتن قائل نیستند. برخی دوستان اصولگرا خیلی راحت به شکل حداقلی حقوق اجتماعی و سیاسی را انکار می‌کنند. برای آقای خاتمی سال‌هاست عملا یک نوع محدودیت تحمیل کرده‌اند.
وی در ادامه گفت: بنابراین دوستان اصولگرا یک مقدار همت کرده و خودشان کمی از رانت نظارت استصوابی، علایق و دیدگاه‌های جناحی فاصله بگیرند و از بالا به مسائل جامعه، سلیقه‌ها، دیدگاه‌ها و قشر‌های مختلف نگاه کنند و حوادث سال گذشته را به مانند حوادث ۹۸، ۹۷ و ۹۶ فراموش نکنند. این اعتراضات یک واقعیت بود، صورت مسأله را پاک نکنند و آقایان بدانند اگر امسال تصمیمات جدی و یک اراده محکم برای برگزاری انتخابات آزاد، رقابتی و سالم شکل نگیرند، نباید دنبال مقصر بگردند. مقصر جریانی است که کشور را تا اینجا آورده و مرتبا هم بر این دیدگاه پیشروی کرده و عملا مشارکت حداکثری را قربانی و به فراموشی سپرده است. فرموده امام که میزان رأی ملت است یا نظر رهبری که گفتند رای حق الناس است را به فراموشی سپرده‌اند. به هر قیمتی می‌خواهند مجلس، دولت، همه قوا و امکانات را حفظ کنند و هر کسی هر نظری بدهد، بلافاصله او را به این عنوان متهم می‌کنند که به دنبال تحریم انتخابات هستید.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تصریح کرد: اگر بنا است انتخابات مسیر ۹۸ و ۱۴۰۰ ادامه پیدا کند، اصلاح‌طلبان در کجای این موضوع هستند؟ وقتی اصلاح‌طلبان می‌آیند و ۹ کاندیدا معرفی می‌کنند و هیچ‌کدام را تأیید نمی‌کنند، آیا آن‌ها باید فقط چوب تنور انتخابات شوند که به این شکل به آن‌ها فرمان دهند و بگویند باید بیایید و به هر شکلی ما خواستیم و تشخیص دادیم عمل کنید؟ به هر شکل که خواستیم قانون اساسی را تفسیر کنیم؟ به هر شکل که خواستیم قوانین انتخابات را تفسیر کنیم؟
میرلوحی گفت: وقتی می‌گویند حاکمیت باید برای اصلاح‌طلبان شرط بگذارد، به این موضوع توجه ندارد که اراده عمومی است که باید حاکمیت را تعیین کند. حاکمیت بیاید بر اساس قانون اساسی انتخابات آزاد و رقابتی برگزار کند، در نظارت استصوابی تجدیدنظر کند، اما متاسفانه برخی به راحتی از طرف حاکمیت حرف می‌زنند و فکر می‌کنند حاکمیت حرفی بزند از زبان آن‌ها است و به نفع آنان تکلیف رقبا روشن شده و اجازه ورود به رقبا داده نمی‌شود.
وی در ادامه گفت: حاکمیت باید بیاید مشارکت حداکثری را در دستور کار قرار دهد آن زمان برخی شاید خیلی راضی نباشند که از طرف حاکمیت احساس سخنگویی کنند. تعریفی که آنان از حاکمیت ارائه می‌کنند این است که حاکمیت فراتر از قانون اساسی بوده و اصول متعدد قانون اساسی را نادیده گرفته و فکر می‌کنند حاکمیت جزء جمع آن‌ها است که می‌توانند سخنگویی حاکمیت را برعهده بگیرند.
میرلوحی در پاسخ به این سوال که آیا جبهه اصلاحات می‌تواند فضا را تغییر دهد و انتخابات مشارکت‌آمیز رقم بزند، گفت: آن طور که ما متوجه شدیم و از شواهد و قرائن برمی‌آید دوستان بر اساس مصوبات و تصمیمات خود می‌گویند انتخابات را به اصل خود بازگردانند. حالا آنکه می‌توانند یا نمی‌توانند چقدر موفقیت آمیز است آن مربوط به بحث‌های بعدی است، چون این کار اصلاحات است. ما نمی‌توانیم دست رو دست بگذاریم و بگوییم به ما مربوط نیست. مردم مطالبه دارند و به اصلاحات می‌گویند محکم حرف نزدی و هزینه کم دادی و باید بیشتر هزینه بدهید؛ بنابراین موفقیت صفر و صدی نیست و هرچقدر بتوانیم انتخابات را به سمت انتخاباتی که رای مردم شرط باشد و در ادامه مطالبات مردم را پیگیری کند، پیش ببریم کار مثبتی انجام دادیم.
وی در پاسخ به این سوال که یکی از نمایندگان پیشین مجلس ادعایی مطرح کردند که احتمالا جهانگیری سرلیست اصلاح‌طلبان برای ورد به عرصه انتخابات مجلس شورای اسلامی است نظر شما درباره این موضوع چیست، گفت: اگر ایشان از منبعی اطلاع دارد که آقای جهانگیری در انتخابات شرکت می‌کند، من از همان منبع خبر دارم که چنین چیزی وجود ندارد و جهانگیری در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت نمی‌کند.