دیدن توده‌هایی از پتو و موکت که گوشه‌ای از پیاده‌رو یا جوبی خشک در هم پیچیده شده است، برای تهرانی‌ها عجیب نیست. درون این توده انسانی سعی می‌کند، شب سرد را به صبح برساند تا شاید کاری پیدا کند یا اگر برای درمان خود و نزدیکانش به این شهر آمده، کار خود را ادامه دهد.
دیدارنیوز ـ شروع فصل سرما و به همراه آن بارندگی‌ها که در این روزها خبر خوشی برای مردمی هستند که همواره با نگرانی کمبود آب زندگی می‌کنند، شرایط حیات را برای افراد بی‌خانمان سخت‌تر می‌کند. شهر تهران سختی‌های خاص خود را دارد که شاید به چشم دیدن آنها برای شهروندان عادت شده باشد، اما این به معنی حل مساله نیست.
هرسال برای ساماندهی کارتن خواب‌ها فعالیت‌های گسترده‌ای انجام می‌شود. به گفته فرماندار تهران پنج هزار ظرفیت برای بی‌خانمان‌ها در سامان‌سراها ایجاد شده‌است، همچنین با هماهنگی با وزارت بهداشت قرار است، خانواده بیماران شهرستانی در نمازخانه بیمارستان‌ها اسکان داده شوند. عیسی فرهادی درباره ساماندهی کارتن‌خواب‌ها و معتادان متجاهر در سطح شهر تهران با شروع فصل سرما گفت: در حال حاضر سامان سراها آمادگی کامل را برای حضور کارتن‌خواب‌ها دارند و ظرفیتی نزدیک به پنج هزار نفر در این سامان‌سراها ایجاد شده است. همچنین گشت‌های شهرداری در طول فصل سرما در سطح شهر حضور دارند و کارتن‌خواب‌ها و بی‌خانمان‌ها را به مددسراها و گرمخانه‌ها منتقل می‌کنند. اتوبوس‌هایی در سطح شهر تهران حضور دارند که امکانات لازم از جمله گرمایش در آنها تعبیه شده و در صورتی که افراد بی‌خانمان و کارتن‌خواب در سطح شهر حضور داشته باشند، شب‌ها برای اسکان به این اتوبوس‌ها منتقل شده و اسکان داده می‌شوند. فرماندار تهران با بیان این نکته درباره خبری مبنی بر حضور حدود هزار و ۵۰۰ زن کارتن‌خواب و معتاد در سطح شهر تهران توضیح داد: این آمار صحت ندارد، اما با همکاری بهزیستی برای این زنان نیز اسکان فراهم کرده‌ایم. فرماندار تهران همچنین با اشاره به مکاتبات انجام شده با دیگر دستگاه‌ها درباره ساماندهی خانواده بیماران شهرستانی گفت: با بیمارستان‌ها نیز مکاتباتی برای ساماندهی خانواده بیمارانی که برای درمان به تهران مراجعه می‌کنند، شده و قرار است خانواده این بیماران در نمازخانه‌های ۱۸۳ بیمارستانی که در تهران وجود دارد، اسکان داده شوند. همچنین در آبان سال‌جاری نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس بر لزوم آمادگی همه جانبه شهرداری پایتخت برای فصل سرما تاکید کرد، چرا که به گفته او ضعف شهرداری در مدیریت بحران‌ها به گونه‌ای است که سال گذشته با بارش برف نه چندان سنگین برای برف روبی و تکاندن شاخه‌های درختان از مردم درخواست کمک کرد. به گزارش خانه ملت، مجید کیان‌پور افزود: شهرداری به عنوان متولی اصلی خدمات شهری باید آمادگی مناسب را برای مقابله با بحران‌هایی مانند باران و برف داشته باشد تا مانند گذشته با بارش برف غافلگیر نشود.
فعالیت گرمخانه در فصل سرما بیشتر است
سامان‌سراها با فعالیت شبانه‌روزی و گرمخانه‌ها با تحت پوشش قراردادن بی‌خانمان‌ها در فصل سرما فعالیت‌های خود را بیشتر از گذشته کرده‌اند. مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران به «آرمان» می‌گوید: شهرداری تهران هم‌اکنون 16 گرمخانه فعال دارد که حدود چهار هزار نفر شب‌ها از آن بهره‌مند می‌شوند و تا پنج هزار کارتن‌خواب هم ظرفیت داریم و البته اعلام می‌کنیم که آمادگی تعداد بالاتر را هم داریم. گرمخانه‌ها در طول سال فعال‌اند فقط در فصل سرما فعالیت و تعداد آنها افزایش پیدا می‌کند. ممکن است در دمای بالا اینها آسیب کمتری ببینند. ما آمادگی کامل داریم و شهرداری با حضور کارشناسان خوب و توانمند و افراد حرفه‌ای که با احساس مسئولیت تلاش می‌کنند زمینه را مهیا می‌کنیم تا به امید خدا فردی از بی‌سرپناهی یا سرما آسیب نبیند. با وجود امکانات و تعداد گرمخانه و سامان سراهایی که در سطح شهر تهران در نظر گرفته شده است، دیدن کارتن‌خواب‌ها در شهر غیرممکن نیست. سید نجم‌الدین محمدی در این‌باره توضیح می‌دهد: عده‌ای داوطلبانه به گرمخانه می‌آیند و برخی به وسیله سامانه 137 از طریق شهروندان اطلاع داده می‌شود، گشت‌های شناسایی و گشت‌هایی که در مناطق حضور دارند آنها را به گرمخانه انتقال می‌دهند. چه افراد خود داوطلبانه به این مراکز رجوع کنند و چه به‌وسیله دیگران به این مراکز منتقل شوند، برای همه فضا داریم. او درباره امکاناتی که به کارتن‌خواب‌ها داده می‌شود، افزود: اینها که به گرمخانه‌ها می‌آیند ابتدا استحمام می‌کنند، لباس می‌گیرند و بعد از شام پذیرایی می‌شوند؛ اطلاعات اولیه آنها ثبت می‌شود و شب در آنجا استراحت می‌کنند. روز بعد که خواستند دوباره می‌توانند به این مناطق باز گردند یا اینکه گشت‌ها آنها را انتقال دهد. ما به هیچ عنوان برای افرادی که نیازمند اقامت هستند محدودیتی در نظر نمی‌گیریم. با اینکه شهرداری امکاناتی برای افراد بی‌خانمان فراهم کرده است، حضور این افراد در سطح شهر و وضعیت نامناسب آنها موجب نارضایتی مسئولان و شهروندان می‌شود. در این‌باره در روزهای اخیر یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، با انتقاد از بی‌توجهی مسئولان برای رفع آسیب‌های اجتماعی پایتخت بر این مهم تاکید کرد که شهرداری باید ساماندهی کارتن‌خواب‌ها در فصل سرما را در بودجه سالانه خود بگنجاند. به گزارش خانه ملت، سمیه محمودی در مورد انتشار خبری از سوی شهردار اسبق تهران مبنی‌بر اینکه با وجود 15 هزارکارتن خواب در پایتخت، سامانسراهای این شهر تنها از ظرفیت پذیرش پنج هزار کارتن خواب برخوردار هستند، گفت: کارتن خوابی یکی از انواع آسیب‌های اجتماعی است که مجلس برای رفع آن در دو سال اخیر بودجه خوبی را تعیین کرده است تا دستگاه‌های مربوطه بتوانند در این مورد به آسیب‌شناسی و ارائه راهکار بپردازند. شهرداری هر سال باید قبل از آغاز فصل سرما برای ساماندهی کارتن خواب‌ها اقدام کند و این موضوع را در بودجه سالانه خود بگنجاند. در ادامه محمدی با بیان اینکه همیشه تعدادی هستند که به گرمخانه‌ها مراجعه نکنند، بیان می‌کند: افراد معتادی که نمی‌توانند خود را اداره کنند، از ورود به گرمخانه‌ها اجتناب می‌کنند و همواره در سطح شهر شاهد حضور آنها خواهیم بود. البته شهرهای کوچک‌تر از تهران می‌تواند تعداد بیشتری از کارتن‌خواب‌ها را نسبت به سطح خود تحت پوشش قراردهند. بنده هم زمانی که مدیرکل بهزیستی زنجان بودم گفتم که ما در این شهر کارتن‌خواب نداریم، اما در کلانشهرها انجام این کار سخت‌تر است. به گفته او هفته گذشته المپیک جهانی ورزشی کارتن‌خواب‌ها در برزیل انجام شد، محمدی افزود: در شهرهای کشورهای در حال توسعه این افراد به رسمیت شناخته شده‌اند. در دوره‌ای با حضور میرکمال میرنصیری(مستندساز و روانشناس) برای کارتن‌خواب‌ها کارهای فرهنگی انجام شد.
همواره تعدادی معتاد بی‌خانمان هستند
از سوی دیگر شهرداری برای اسکان بی‌خانمان‌ها تلاش می‌کند، اما سخنگوی ستاد مبارزه با موادمخدر ساماندهی معتادان متجاهر را نه یک نسخه شفابخش بلکه یک مسکن موقت برای تهران می‌داند. به گزارش ایسنا، پرویز افشار با اشاره به افزایش ظرفیت هشت تا 9 هزار نفری نگهداری معتادان متجاهر در تهران، گفت: هرچقدر هم ساماندهی معتادان را انجام و آنها را جمع‌آوری کنیم، باز هم 35 درصد از افراد در کف خیابان‌ها باقی می‌مانند. باید حاکمیت نگاه جامع به این موضوع داشته باشد و دست‌اندرکاران سهم خود را در کاهش این آسیب‌ها ایفا کند. باز هم مردان معتاد بی‌خانمان وضعیت بهتری نسبت به زنان دارند، چرا که زنان معتاد ممکن است یک‌باره همه چیز خود را از دست دهند و مجبور به زندگی در خیابان‌ها شوند، آنها در خطر مواجهه با دیگر آسیب‌های اجتماعی هستند و در برخی از شهرها هنوز محل امنی برای گذران شب این افراد وجود ندارد.
منبع: آرمان/۲۹ آبان ۹۷