سید محمدعلی ایازی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد حوزه و دانشگاه معتقد است که «نظارت استصوابی» شورای نگهبان در تعارض با آزادی های مردم و خلاف قانون اساسی است و با این تشکیلات اجرایی و شورای نگهبان انتخابات رقابتی نمی‌شود.
دیدارنیوز: آیت الله ایازی عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد حوزه و دانشگاه گفت: اگر می‌خواهند انتخابات، رقابتی باشد با این تشکیلات اجرایی و شورای نگهبان نمی‌شود. رهبری درباره لاریجانی گفتند که به ایشان ظلم شده است، اما ندیدیم این ظلم نه در انتخابات و نه در اتهاماتی که به ایشان زده شد، جبران شود. نهاد‌ها از حیثیت ایشان دفاع نکردند چه برسد به اینکه اگر واقعاً به ایشان ظلم شده به رقابت برگردانند. دستگاه‌هایی که به سخن رهبری گوش نمی‌دهند، چه توقعی دارید که مردم به آن‌ها اعتماد کنند و اتفاقات صحیح انجام شود؟
اخیرا رهبر معظم انقلاب در دیدار رمضانی کارگزاران و مسئولان نظام با اشاره به انتخابات مجلس و خبرگان در پایان سال جاری، گفتند: مسئولان مرتبط، راهبرد «مشارکت، امنیت، سلامت و رقابت انتخابات» را از هم اکنون مشخص کنند تا انتخاباتی خوب، سالم و با مشارکت بالا داشته باشیم.
در همین زمینه با آیت الله سید محمدعلی ایازی عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد حوزه و دانشگاه گفت و گویی داشتیم که مشروح آن در پی می‌آید:
بخشی از بیانات اخیر مقام معظم رهبری در جمع کارگزاران نظام درباره موضوع انتخابات بود؛ اینکه انتخابات نشانه قدرت ملی است و اگر بخواهد ضعیف برگزار شود زمینه‌ساز هجمه و فشار بیشتر دشمنان خواهد بود. ایشان به چهار راهبردِ مشارکت، امنیت، سلامت و رقابت در انتخابات اشاره کردند. به نظر حضرتعالی شروط تحقق این بیانات و انتخابات سالم و آزاد چیست؟
انتخابات مشارکتی، رقابتی و سالم منوط به دو نکته اساسی است:
نکته اول، دستگاه اجرایی که می‌خواهد متکلف این برنامه شود، زمانی می‌تواند انتخابات را برگزار کند که اعتماد جامعه را جلب کرده و جامعه اطمینان پیدا کند به اینکه دستگاه مجری انتخابات دستگاهی است که نمی‌خواهد انتخابات را مهندسی کند؛ مسائلی که در این مدت اتفاق افتاده است؛ لذا دستگاه انتخابات باید به گونه‌ای باشد که چنین اعتمادی در سلامت و رقابت ایجاد کند، و گرنه در انتخابات مشارکتی که نشانه قدرت ملی باشد، نخواهد بود، و سالم و اعتمادبرانگیز برگزار نخواهد شد. چون شرط برگزاری یک انتخابات این است که مردم مسئولیت دستگاه را بپذیرند؛ و برای آنان مشروعیت قائل شوند.
نکته دوم، دستگاهی است که نزدیک سی سال است ایراد آن را فرهیخته‌های کشور می‌گفتند و امروزه جامعه به آن رسیده است و آن شیوه برخورد شورای نگهبان است. برای شورای نگهبان قانونی به نام «نظارت استصوابی» وضع کرده اند که در تعارض با آزادی‌های مردم و خلاف قانون اساسی است و این قانون و رفتار این نهاد هرگز با نظارت استصوابی مشارکت و انتخابات سالم و رقابتی اتفاق نمی‌افتد. عملاً وقتی که می‌بینیم، وزیر اطلاعات وقت می‌گوید که فلان کس رأی می‌آورد و رأی آوردن او خطرناک است، پس باید کاری کنیم تا رد صلاحیت شود، آن شخص کیست؟ آقای هاشمی رفسنجانی است که جزء بنیانگذاران انقلاب است و سال‌های سال رئیس جمهور و رئیس مصلحت و مجمع تشخیص مصلحت بوده است و مسئولیت‌های مهمی در کشور داشته است.
یا کسی که چند دوره رئیس مجلس بوده را مثل لاریجانی را رد می‌کنند. در شورای نگهبان که چنین نظارت استصوابی وجود دارد نباید انتظار انتخابات رقابتی و مشارکتی داشته باشیم.
بنابراین، اولین کاری که باید انجام شود این است که این نهاد‌ها و وضعیت قانونی را اصلاح کنند و زمینه اعتماد مردم را فراهم سازند. این در حالی است که برخی نهاد‌های امنیتی و اجرائی گوئی به سخنان رهبری توجه نمی‌کنند.
به عنوان نمونه عرض می‌کنم؛ رهبری درباره مسمومیت مدارس با تندی و قاطعیت صحبت کردند، اما عده‌ای این حرف‌ها را گوش نمی‌کنند، کار خود را می‌کنند، خودسر هستند و این حرف‌ها را جدی نمی گیرند. بنابراین، رهبری به چه کسی توصیه می‌کند؟ به مردم توصیه می‌کند یا مسئولین؟ ضمانت اجرایی توصیه‌های رهبری در انتخابات آزاد، مشارکتی، سالم و با امنیت چیست؟
باید ساز و کارِ نهادی آن ایجاد شود. نهاد‌هایی که الان وجود دارند چیزی نیست که رهبری در صحبت‌های خود گفتند. اگر می‌خواهند انتخابات، رقابتی باشد با این تشکیلات اجرایی و شورای نگهبان نمی‌شود. رهبری درباره آقای لاریجانی گفتند که به ایشان ظلم شده است، اما ندیدیم این ظلم نه در انتخابات و نه در اتهاماتی که به ایشان زده شد، جبران شود. نهاد‌ها از حیثیت ایشان دفاع نکردند چه برسد به اینکه اگر واقعاً به ایشان ظلم شده به رقابت برگردانند. دستگاه‌هایی که به سخن رهبری گوش نمی‌دهند، چه توقعی دارید که مردم به آن‌ها اعتماد کنند و اتفاقات صحیح انجام شود؟
عملکرد مسئولین در حوزه روابط خارجی چه مقدار می‌تواند در مسأله مشارکت مردم در انتخابات تأثیر داشته باشد؟
الان که هنوز اتفاق جدی نیفتاده است و از وقتی که چنین کاری آغاز شده، برخی از کاسبان تحریم به دنبال کار‌های تخریبی هستند. بگذریم از این که روابط با عربستان «جزء العله» است. باید روابط بین‌المللی ما خوب شود، رفتار و برخورد مسئولین با مردم و شرایط عادی‌سازی با نظام بین‌المللی درست شود. همچنین مسأله برجام حل شود و اگر این مشکلات حل نشود روابط با عربستان مشکلات را حل نمی‌کند. باید مجموعه مسائل درست شود.