"شاخص کیفیت هوا" (AQI)، فاکتوری برای تعیین کیفیت هوای روزانه در شهرها و نقاط مختلف جهان است و نشان میدهد که هوا با در نظر گرفتن حجم آلایندههای گوناگون در هر روز، تا چه اندازه تمیز یا آلوده است و هر میزان آلودگی چه تاثیری بر سلامت کلی افراد دارد.
دیدارنیوز: شاخص کیفیت هوا در جدول "سازمان حفاظت از محیط زیست ایالات متحده" (EPA) از صفر تا ۵۰۰ به چندین سطح دستهبندی میشود. به عنوان مثال، عدد ۵۰ برای شاخص کیفیت هوا در این کشور، نشاندهنده کیفیت خوب هوا است که بر سلامتی افراد تاثیر منفی نمیگذارد. در همین حال عدد شاخص کیفیت هوای بیش از ۳۰۰، نشان دهنده شدت گرفتن آلودگی و کیفیت هوای بسیار پایین و خطرناک است.
شاخص کیفیت هوای ۱۰۰ به طور کلی با استاندارد ملی کیفیت هوا برای آلایندهها در ایالات متحده مطابقت دارد. این مقدار، سطحی است که سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا برای محافظت از سلامت عمومی تعیین کرده است. عدد شاخص کیفیت هوای زیر ۱۰۰ معمولاً رضایت بخش در نظر گرفته میشوند. با این حال هنگامی که عدد شاخص کیفیت هوا بالای ۱۰۰ باشد، کیفیت هوا در ابتدا برای گروههای حساس و خاصی ناسالم در نظر گرفته شده و سپس با بالاتر رفتن عدد شاخص، کیفیت هوا برای همه گروهها ناسالم در نظر گرفته میشود.
دستهبندی شاخص کیفیت هوا در ایالات متحده
به گزارش سایت اطلاع رسانی سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا، شاخص کیفیت هوا در ایالات متحده در شش دسته قرار میگیرد که به شرح زیر است:
* شاخص کیفیت هوای صفر تا ۵۰ که "خوب" در نظر گرفته میشود. کیفیت هوا رضایت بخش در نظر گرفته میشود و آلودگی هوا خطر کمی برای سلامتی داشته یا خطری ندارد.
* شاخص کیفیت هوای ۵۱ تا ۱۰۰ که "متوسط" در نظر گرفته میشود. کیفیت هوا قابل قبول است. با این حال ممکن است برای تعداد بسیار کمی از افراد یک نگرانی متوسط سلامتی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، افرادی که به طور غیرعادی به ازن حساس هستند ممکن است برخی از علائم تنفسی را تجربه کنند.
* شاخص ۱۰۱ تا ۱۵۰ که "ناسالم برای گروههای حساس" در نظر گرفته میشود. عموم مردم در این محدوده از شاخص کیفیت هوا به احتمال زیاد تحت تاثیر قرار نمیگیرند و بیشتر افراد مبتلا به بیماری ریوی، سالمندان و کودکان در معرض خطر هستند.
* شاخص ۱۵۱ تا ۲۰۰ که "ناسالم" در نظر گرفته میشود. همه افراد ممکن است برخی از اثرات نامطلوب مرتبط با سلامتی را تجربه کنند. با این حال اعضای گروههای حساس ممکن است عوارض جدی تری را داشته باشند.
* شاخص ۲۰۱ تا ۳۰۰ که"بسیار ناسالم" در نظر گرفته میشود. این یک هشدار سلامتی است که ممکن است عوارض جدی برای سلامتی همه افراد داشته باشد.
* شاخص بیشتر از ۳۰۰ که "خطرناک" در نظر گرفته میشود. این شاخص باعث صدور هشدارهای بهداشتی در مورد شرایط اضطراری میشود. کل جمعیت افراد یک منطقه بیشتر تحت تأثیر قرار میگیرند.
دسته بندی شاخص کیفیت هوا در اروپا برای ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون
* شاخص بین صفر تا ۱۰ "خوب" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۱۰ تا ۲۰ "قابل قبول" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۲۰ تا ۲۵ "متوسط" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۲۵ تا ۵۰ "بد" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۵۰ تا ۷۵ "بسیار بد" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۷۵ تا ۸۰۰ "به شدت بد" در نظر گرفته میشود.
دسته بندی شاخص کیفیت هوا در چین
دسته بندی شاخص کیفیت هوا در چین نسبت به ایالات متحده کمی متفاوت و به شرح زیر است.
* شاخص بین صفر تا ۵۰ "عالی" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۵۱ تا ۱۰۰ "خوب" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۱۰۱ تا ۱۵۰ "کمی آلوده" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۱۵۱ تا ۲۰۰ "نسبتا آلوده" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۲۰۱ تا ۳۰۰ "بسیار آلوده" در نظر گرفته میشود.
* شاخص بین ۳۰۱ تا ۵۰۰ "به شدت آلوده" در نظر گرفته میشود.
معضل آلودگی هوا در هند
آلودگی هوا در هند نیز معضلی است که سالانه سلامتی بسیاری از افراد را تحت تاثیر قرار میدهد و شاخص کیفیت هوا در بعضی از بازههای زمانی در برخی از شهرهای این کشور ناسالم برای همه گروهها است. اخیرا زمانی که شاخص کیفیت هوا در دهلی نو، پایتخت این کشور به بالاتر از ۴۰۰ رسید یعنی در بازه "خطرناک" قرار گرفت، مدارس ابتدایی این منطقه تعطیل شدند. همچنین به مقاطع بالاتر تحصیلی نیز دستور توقف فعالیتها در فضای باز برای دانش آموزان داده شد.
باید توجه داشت که دسته بندی شاخص کیفیت هوا در نقاط مختلف جهان بر اساس تکرار این معضل در بازههای زمانی مختلف، شدت آن و اقداماتی که برای کاهش آن انجام شده، متفاوت است. برای مثال در سالهای قبل در شرایطی که برخی از ایالات آمریکا از جمله کالیفرنیا به دلیل تشدید آتش سوزیهای جنگلی دچار معضل آلودگی هوا شده بودند، تصمیمگیری درباره توقف فعالیت مدارس به عهده مسئولان مدرسهها در هر ایالت و با مشورت مقامات بهداشتی محلی صورت گرفت.
همچنین در برخی موارد، دستورالعمل آموزشی در مواقعی که شاخص کیفیت هوا پایین است شامل محدود کردن فعالیتهای ورزشی در مدارس و عدم برگزاری فعالیتهای آموزشی در فضای باز میشود. با این حال در بیشتر نقاط جهان شاخص کیفیت هوای بالاتر از ۱۵۰ "ناسالم برای همه گروه ها" در نظر گرفته میشود.