هواشناسی هشدار یخبندان برای کرمان صادر کرده و هوای این منطقه سوز سرمایش را به رخ کشیده، اما آنطور که مسئولان شهری وعده داده بودند، گرمخانه کلانشهر مرکز استان هنوز آماده نیست.
دیدارنیوز: این روز‌ها که رفته رفته ماه‌های پاییز یکی پس از دیگری می‌گذرد و سرمای استخوان‌سوز شب‌های کویر شدت می‌گیرد، هستند آدم‌هایی که نه خانه گرم دارند و نه جایی برای ماندن؛ سهم آنان از روزگار گاهی یک کارتن و گاهی گوشه‌ای از یک پارک و لابه‌لای درختان در سیاهی شب گُم شدن است.
از سال ۸۳ که ابتدا بی‌سرپناه‌های پایتخت طعم داشتن سقف حتی با برپایی چادر در زمستان را چشیدند تا به امروز که ۱۸ سال از آن سال‌ها می‌گذرد موضوع گرمخانه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای رهایی از مرگ ناشی از سرما و مشکلات متعدد افراد بی سرپناه در کشور بود؛ افرادی که از بد روزگار یا در دام اعتیاد گرفتار شده بودند یا به امید داشتن زندگی بهتر به شهر‌های بزرگ‌تر می‌آمدند و شب جایی برای ماندن و پولی برای پرداختن به مسافرخانه‌ها و اتاق‌های اجاره‌ای نداشتند.
اما زمزمه‌های ایجاد گرمخانه در شهر کرمان به دهه ۹۰ و سال‌های ۹۴ و ۹۵ برمی‌گردد که با قوت گرفتن طرح نجات در سال ۹۵، ۲ مورد گرمخانه مخصوص آقایان در چهارراه جوپاری و سرآسیاب فرسنگی و یک مورد برای خانم‌ها جنب پل دانش فعال شد.
این گرمخانه‌ها هم، اما گاهی به دلیل مخالفت‌های مردمی (همسایگان) و گاهی با بی‌توجهی مسئولان غیرفعال شدند، به گونه‌ای که سال ۹۹، استاندار وقت، علی زینی وند با طرح این سوال که «چگونه مدیران ما در حالی که این عده از هموطنان که به واسطه شرایط زندگی دچار آسیب شده‌اند، شب‌های سرد را تا صبح در خیابان به سر می‌کنند، می‌تواند شب را راحت بخوابند.» شهرداری، بهزیستی و فرمانداری را مامور به ایجاد گرمخانه‌های در سطح شهر کرد.
مکان‌یابی نامناسب گرمخانه‌ها در کرمان باعث تعطیلی آن‌ها طی این سال‌ها شد، تا جایی که امسال افراد بی‌خانمان، کارتن‌خواب‌ها و معتادان متجاهر در سرما شب‌های پاییز شهر کرمان گرمخانه‌ای برای ماندن ندارند.
اما مکان‌یابی نامناسب گرمخانه‌ها در کرمان باعث تعطیلی ادامه‌دار آن‌ها طی این سال‌ها شد، تا جایی که امسال افراد بی‌خانمان، کارتن‌خواب‌ها و معتادان متجاهر در سرمای شب‌های پاییز شهر کرمان گرمخانه‌ای برای ماندن ندارند؛ یعنی شهر کرمان تا این لحظه که هواشناسی هشدار یخبندان برای آن صادر کرده هنوز گرمخانه ندارد و این درحالی است که چندماه قبل یک مسئول شهرداری کرمان گفته بود گرمخانه آماده می‌شود.
مسئولان شهری کرمان می‌گویند سال گذشته گرمخانه‌ای در منطقه سرآسیاب (محدوده میدان ابتدای جاده قدیم ماهان) ایجاد شد، اما هم‌اینک به دلیل مخالفت محلی‌ها و مردم، این مکان فعلا غیرفعال است و هیچ پذیرشی ندارد.
بعد از غیرفعال شدن گرمخانه منطقه سرآسیاب، مسئولان شهری به دنبال ایجاد گرمخانه و مکان جدیدی برای سرپناه دادن به کارتن خواب‌ها و معتادان متجاهر در شهر کرمان بودند و شورا شهر هم ایجاد مراکز گرمخانه‌ای جدید در چند نقطه دیگر این شهر را بررسی کرده بود، اما دست دست کردن مسئولان باعث شد در روز‌های سرد پاییز امسال گرمخانه‌ای در شهر کرمان فعلا فعال نباشد.
در جلسه اخیر شورا امینی زاده عضو شورا گفته بود: ما و مجموعه جدید شورا برای بحث گرمخانه‌ها دغدغه جدی و بنا داریم این اماکن را به منظور افزایش زیرساخت اجتماعی با جدیت پیگیری کنیم که این کار نیازمند همکاری سایر دستگاه هاست.
اما عبدالرضا شیخ شعاعی معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری کرمان در گفتگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه هم‌اینک هیچگونه پذیرشی برای سرپناه دادن به افراد بی‌سرپناه و کارتن خواب در شهر کرمان وجود ندارد تصریح کرد: سال گذشته برای گرمخانه، فضایی در منطقه سرآسیاب در اختیار معتادان متجاهر و کارتن خواب‌های بی‌سرپناه قرار دادیم که با مخالفت و کارشکنی تعدادی از مردم این منطقه مواجه شد.
وی بیان کرد: در گرمخانه واقع در محدوده میدان ابتدای جاده قدیم ماهان فضای مجزایی برای بانوان و آقایان در نظر گرفته شده بود.
تعطیلی گرمخانه در پی مخالفت‌های مردمی
شیخ شعاعی افزود: فضای گرمخانه‌ای که سال گذشته در سرآسیاب ایجاد کردیم، آماده و دارای تجهیزات اسکان افراد بی سرپناه است منتهی به دلیل مخالفت‌های مردمی فعلا نمی‌توانیم آن را مجدد راه‌اندازی و در اختیار معتادان متجاهر و بی‌سرپناه قرار دهیم.
شیخ شعاعی افزود: فضای گرمخانه‌ای که سال گذشته در سرآسیاب ایجاد کردیم آماده و دارای تجهیزات اسکان افراد بی سرپناه است، اما به دلیل مخالفت‌های مردمی فعلا نمی‌توانیم آن را مجدد راه‌اندازی کنیم و در اختیار معتادان متجاهر و بی‌سرپناه قرار دهیم.
وی ادامه داد: معاونت اجتماعی استانداری هم پیگیر راه‌اندازی مجدد گرمخانه محدوده آسیاباد شهر کرمان است و اگر بتوانند مخالفت‌های مردمی برای بودن گرمخانه در آن مکان را مدیریت کنند مجدد امسال نیز این گرمخانه پذیرای معتادان، کارتن خواب‌ها و افراد بی سرپناه در شهر کرمان خواهد بود.
محمود بابایی عضو شورا نیز در گفتگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه سال گذشته مکانی در اطراف محدوده شهر کرمان (آسیاباد) به موضوع گرمخانه اختصاص داده شد افزود: سال گذشته استقبال خوبی از این گرمخانه صورت پذیرفت، اما چند آسیب جدی نیز داشت.
وی با اشاره به آسیب‌های گرمخانه‌ای که پارسال در شهر کرمان دایر شده بود، ادامه داد: این گرمخانه در ورودی شهر و نزدیک یک منطقه مسکونی بود و هر جا که در نزدیکی منطقه مسکونی باشد مردم نسبت به آن موضع‌گیری خواهند داشت و همراه با آسیب‌هایی است.
مکان جدید گرمخانه در نزدیکی مناطق مسکونی نخواهد بود
این عضو شورا خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی برای رفع ۲ آفت گریبانگیر گرمخانه شهر کرمان انجام و تصمیم گرفته شد که در محل جدید ایجاد گرمخانه، نزدیکی به شهر و در عین حال در اطراف مناطق مسکونی نبودن لحاظ شود.
این عضو شورا اظهارداشت: در این گرمخانه فضای مجزا برای اسکان بانوان و آقایان اختصاص پیدا می‌کند.
اما اینکه چرا آماده سازی گرمخانه به فصل سرد نرسیده، خود نکته بسیار مهمی است که باید متولیان پاسخگو باشند، زیرا تازه مسئولان شهری وعده می‌دهند که کار را به پیمانکار سپرده اند و امیدوارند تازه تا یکماه آینده آماده شود.
معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری کرمان با اشاره به اینکه امسال برای گرمخانه فضا و سالنی در حال تجهیز شدن است و پیمانکار در این راستا کار خود را آغاز کرده، تاکید کرد: سالن مذکور از قبل ایجاد شده بود و اکنون فقط تجهیزات مورد نیاز فضا‌های گرمخانه‌ای در آن قرار خواهد گرفت.
وی با اشاره به اینکه فضایی که امسال برای گرمخانه در شهر کرمان در نظر گرفته شده در محدوده منطقه مسکونی نیست و مشکلات گریبانگر گرمخانه قبلی را ندارد، تاکید کرد: امیدواریم ظرف یک ماه آینده این گرمخانه جدید به بهره‌برداری رسد و ابتدای زمستان و شدت گرفتن سرما در این شهر آمادگی اسکان معتادان متجاهر و افراد بی‌سرپناه را داشته باشیم.
بهره‌برداری از گرمخانه جدید تا یک ماه آینده
وی با اشاره به اینکه فضایی که امسال برای گرمخانه در شهر کرمان در نظر گرفته شده در محدوده منطقه مسکونی نیست و مشکلات گریبانگر گرمخانه قبلی را ندارد، تاکید کرد: امیدواریم طی یک ماه آینده این گرمخانه جدید به بهره‌برداری برسد و ابتدای زمستان و شدت گرفتن سرما در این شهر آمادگی اسکان معتادان متجاهر و افراد بی‌سرپناه را داشته باشیم.
شیخ شعاعی با اشاره به اینکه گرمخانه جدید با ظرفیت حدود ۴۰۰ نفر در محدوده پردیسان قائم دایر خواهد شد، اظهارداشت: در این گرمخانه جدید بخش‌هایی برای ارائه خدمات به بانوان و آقایان به صورت مجزا در نظر گرفته شده است.
بابایی با اشاره به اینکه در مورد تجهیزات و امکانات مورد استفاده در گرمخانه جدید به جمع‌بندی با فرمانداری رسیدیم، اما ابتدا باید مکان ایجاد این گرمخانه مورد تایید قرار گیرد ادامه داد: این گرمخانه در صورت نهایی شدن تا قبل از شدت گرفتن سرما راه‌اندازی خواهد شد.
به گزارش ایرنا در کنار مکان‌یابی نامناسب گرمخانه‌ها که سبب غیرفعال بودن آن‌ها در طی سال‌های اخیر شده، موضوع نبود اعتماد برای رفتن به گرمخانه‌ها نیز مطرح است؛ کارشناسان معتقدند افرادی که به گرمخانه نمی‌آیند به دلیل این است که ابتدا ترس از دستگیری دارند و سپس گرمخانه‌ها «تفکیک جنسیتی» دارند و افرادی هستند که به همراه همسر و فرزندشان یا به همراه شریک عاطفی‌شان کارتن خواب هستند و گرمخانه‌ها متناسب با حال و روز خانواده‌ها و شرایط افراد درنظر گرفته نشده است.
ترس افراد از مراجعه به گرمخانه‌ها هم که موضوع مهم دیگری است، زیرا بسیاری از کارتن خواب‌ها از بیم آنکه در صورت مراجعه به این مکان‌ها در نهایت سر از مراکز ماده ۱۶ (کمپ‌های نگهداری معتادان) در بیاورند، همان هوای سرد و کارتن نم کشیده کنار خیابان را به تخت گرم و نرم ترجیح می‌دهند.
اما معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری کرمان با اشاره به اینکه بخش قابل توجهی از معتادان متجاهر یا افراد کارتن خواب تمایلی به حضور در گرمخانه ندارند، اظهارداشت: اعتمادسازی برای مراجعه هرچه بیشتر افراد به این گرمخانه‌ها از طریق خیریه‌های مردمی انجام می‌شود.
بابایی عضو شورای کرمان نیز با تاکید بر اینکه سال گذشته استقبال از گرمخانه‌ها در شهر کرمان بعد از گذشته چند هفته در نهایت خوب شد، تاکید کرد: افراد نیازمند سرپناه شبانه ابتدا نسبت به گرمخانه‌ها بی‌اعتمادی داشتند و به این مکان مراجعه نمی‌کردند، اما با انجام کار‌هایی رفته رفته این اعتماد شکل گرفت و افراد بی‌سرپناه با مراجعه به این گرمخانه‌ها از امکانات لازم استفاده کردند.
این عضو شورا با اشاره به اقداماتی که به منظور اعتمادسازی برای اسکان افراد بی‌سرپناه در گرمخانه انجام شده، تصریح کرد: وقتی کارتن خواب‌ها آمدند و دیدند که امکانات کافی به آنان داده، هیچ برخوردی با آنان نمی‌شود و جمع‌آوری نیز در دستور کار نیست اعتمادشان جلب شد.
گرمخانه به یخبندان کرمان نرسید
نقش بهزیستی و نهاد‌های دیگر در گرمخانه‌ها
ساماندهی ناهنجاری‌ها در سطح شهر بر عهده شهرداری‌هاست و براساس میزان آسیب‌های اجتماعی و سرانه موجود باید فضای مناسب به اندازه آسیب‌دیده‌گان شهر مهیا کنند؛ در کنار شهرداری‌ها، بهزیستی نیز براساس وظایف تخصصی به منظور پیشگیری، درمان و کاهش آسیب‌های اعتیاد در کنار گرمخانه‌ها مراکز سرپناه شبانه در سطح شهر ایجاد کرده و خدماتی هم به افراد دارای شرایط خاص مانند متعادان متجاهر یا تازه بهبود یافته ارائه می‌کند.
فعالیت تخصصی بهزیستی مربوط به مراکز سرپناه شبانه است و برای گرمخانه‌ها در صورت اجرای یک طرح یا همکاری مشترک با شهرداری در مواقعی حضور پیدا می‌کند. در این شرایط که گرمخانه‌ای در کرمان فعالیت و پذیرشی برای مراجعه کنندگان ندارد بهزیستی با داشتن ۲ سرپناه شبانه در این شهر فعلا تنها امید برای افراد بی‌سرپناه است.
در این شرایط که گرمخانه‌ای در کرمان فعالیت و پذیرشی برای مراجعه کنندگان ندارد بهزیستی با داشتن ۲ سرپناه شبانه در این شهر برای آقایان و بانوان فعلا تنها امید برای افراد بی‌سرپناه است.
مدیرکل بهزیستی کرمان نیز با اشاره به اینکه محوریت فعالیت گرمخانه‌ها با شهرداری است همانطور که سرپناه شبانه از سوی بهزیستی اداره می‌شود افزود: برخی مواقع نیز طرح‌هایی داریم که می‌توانیم با محوریت گرمخانه‌ها ارائه کنیم.
علیرضا وحیدزاده با بیان اینکه در شرایط خاص و با اقتضای اجرای یک طرح از ظرفیت گرمخانه‌ها استفاده می‌کنیم اظهارداشت: عموما ما با این مراکز همکاری داریم و شهرداری هم با ما در مراکز سرپناه شبانه همکاری می‌کند و پروژه‌های مشترک زیاد داریم.
در این زمینه بیشتر بخوانید:
سرمای استخوان‌سوزِ کرمان و آمادگی بهزیستی برای شب‌مانی کارتن‌خواب‌ها
گرمخانه به یخبندان کرمان نرسید
شورای ناراضی از بهزیستی
محمد رضا کمساری عضو شورا، اما با اشاره به اینکه فقط وظیفه احداث گرمخانه برعهده شهرداری است و این کار نیز از سوی شهرداری انجام شده، افزود: برای جمع‌آوری کارتن خواب‌ها و مدیریت آنان باید بهزیستی و نهاد‌های دیگر پای کار بیایند.
وی تاکید کرد: در مدیریت فضای گرمخانه نیز باید بهزیستی بیاید و همکاری لازم را در این مجموعه‌ها داشته باشد؛ بعضا اتفاق افتاده که معتادی شب به گرمخانه آمده و اتفاقی برای این فرد افتاده و هیچ کدام از مجموعه‌ها پای کار نایستادند.
به گزارش ایرنا باتوجه به اینکه سرمای شبانه کرمان از راه رسیده، ابتدا باید مسئولان متولی که تاکنون راه اندازی گرمخانه را به تاخیر انداخته اند مورد بازخواست قرار گیرند تا یا مسئولیت نپذیرند یا اگر پذیرفتند پاسخگو باشند و سپس عزم همه نهاد‌های متولی برای راه اندازی سریع‌تر گرمخانه به کار گرفته شود تا این قشر از جامعه که سرپناه ندارند و دستشان برای زندگی به جایی بند نیست بتوانند جانشان را در این سرمای سرد کویر کرمان حفظ کنند.