حسن هانی‌زاده، کارشناس روابط بین‌الملل درباره ماجرای بحث‌برانگیز استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین که مقامات غربی مدعی آن هستند، گفت: اگر ایران پهپادی به روسیه داده حتما شرط کرده که روسیه علیه کشور‌های همسایه خود از این پهپاد‌ها استفاده نکند که تصمیمی اخلاقی است. اگر هم روسیه از تجهیزات ایرانی که در گذشته از ایران خریداری کرده در جنگ با اوکراین استفاده کرده، مسئولیت این استفاده نه با تهران بلکه با روسیه است.
دیدارنیوز: اروپا در حال پیچیده‌تر کردن معادلات خود با تهران است. فرمان این اقدام نیز در دستان ایالات متحده آمریکاست. آمریکا همان طور که خود را طرف برخورد با روسیه قرار نداد و اروپایی‌ها را در برابر آن‌ها نشاند، در ارتباط با مشارکت ایران در جنگ روسیه علیه اوکراین نیز در کنجی نشسته و فرمان تحریم تهران را به دست فرانسه، انگلستان و آلمان داده است.
اروپایی‌ها بعد از مطرح شدن اتهام حضور پهپادی ایران در جنگ اوکراین و روسیه درصدد هستند آن را به مثابه نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت دانسته و از این منظر قصد دارند این مورد را بهانه‌ای قرار دهند تا ایران به نقض این قطعنامه متهم شده و مکانیزم ماشه علیه تهران فعال شود.
ازسوی دیگر البته آمریکایی‌ها در پس ظاهر تکذیب‌گر خود برای تهران در ارتباط با لزوم گفتگو‌های هسته‌ای، به مقامات ایران پیغام فرستاده‌اند که به دنبال مذاکره برای احیای برجام هستند.
در ارتباط با مسائل پیش آمده در رابطه با پهپادهای ایرانی با حسن هانی‌زاده، کارشناس روابط بین‌الملل به گفتگو پرداخته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
اروپایی‌ها در روز‌های اخیر سر ناسازگاری با تهران گذاشته‌اند و به بهانه حضور پهپادی تهران در جنگ روسیه و اوکراین تحریم‌هایی را علیه مقامات ایرانی و برخی نهاد‌ها وضع کرده‌اند؛ اروپا از اعمال این سیاست به دنبال چیست؟
غربی‌ها در پیاده‌سازی برنامه‌های خود در ایران با شکست مواجه شده‌اند و مردم ایران به درستی این مورد را تشخیص دادند. اکنون ایران از یک مرحله حساس خارج شده است. از سوی دیگر اروپایی‌ها مسائل دیگری را هم علیه ایران در نظر دارند. از جمله پهپاد‌هایی که مدعی هستند که ایران در اختیار روس‌ها قرار داده و مسکو نیز از آن‌ها در جنگ اوکراین استفاده کرده است. ایران و روسیه سال‌هاست همکاری‌های نظامی و امنیتی در منطقه داشته و دارند و اوج این همکاری در بحران سوریه صورت گرفت. همکاری ایران و روسیه در سوریه موجب شد سوریه از بحرانی پیچیده خارج شود. این همکاری از ۱۲ سال گذشته بین ایران و روسیه آغاز شده و هر دو کشور همکاری‌های زیادی در زمینه‌های امنیتی و نظامی دارند. در طول سال‌های گذشته این همکاری‌ها در حوزه تبادلات نظامی آغاز شده و از سوی دیگر ایران نیز در این سال‌ها در حوزه تولید پهپاد به نقطه قابل اتکا رسیده است. به گونه‌ای که پهپادهای رادارگریز ایران به شدت موجب وحشت غربی‌ها شده است. از این منظر به بهانه اوکراین جریان سازی‌ها علیه ایران آغاز شد. این موارد نشان می‌دهد ایران از قدرت بازدارنده بالایی برخوردار است و روسیه که قدرت برتر نظامی در جهان است می‌توانسته از ایران پهپاد هم بخرد. همچنان که ایران از روسیه سامانه اس ۳۰۰ را خریداری کرده است. از این منظر اروپایی‌ها این مورد را بهانه کرده تا به تهران فشار آورند. اگر ایران پهپادی به روسیه داده حتما شرط کرده که روسیه علیه کشور‌های همسایه خود از این پهپاد‌ها استفاده نکند که تصمیمی اخلاقی است. اگر هم روسیه از تجهیزات ایرانی که در گذشته از ایران خریداری کرده در جنگ با اوکراین استفاده کرده، مسئولیت این استفاده نه با تهران بلکه با روسیه است.
مگر صادر کردن تجهیزات از سوی ایران جرم است که غربی‌ها درصدد هستند به این بهانه علیه تهران فشار‌های بیشتری وارد کنند؟
در طول سال‌های گذشته و در جنگ چند ساله عربستان علیه یمن آمریکایی‌ها حداقل ۸۰ میلیارد دلار انواع سلاح پیشرفته در اختیار عربستان قرار داده است و عربستان مستقیما زن و بچه‌های یمنی را مورد اصابت قرار داد، اما مشاهده کردیم که هیچ نهادی حاضر به تحریم عربستان نشد و این مورد سیاست دوگانه‌ای است که غربی‌ها اعمال می‌کنند. آن‌ها که مدعی هستند ایران قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض کرده باید در ارتباط با فروش تسلیحات به عربستان علیه یمن پاسخ دهند. غربی‌ها در نهایت با مطرح کردن نقض قطعنامه ۲۲۳۱ به سمت وضع تحریم‌های جدید علیه ایران حرکت خواهند کرد و با مطرح کردن این مورد به هدف دیگری هم نخواهند رسید. این در حالی است که ایران هیچ‌گاه قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض نکرده است.
آیا ممکن است آن‌ها در پس هیاهوی پهپادی در اوکراین سیاست دیگری را در ارتباط با تجهیزات نظامی تهران در نظر داشته باشند؟
در طول سال‌های گذشته آمریکا گنبد آهنی را به تل‌آویو و پاتریوت را به عربستان تحویل داده است، اما هر دوی این سیستم‌های تدافعی؛ آسیب پذیر جلوه کرده‌اند و موشک‌های حماس و جهاد اسلامی و انصار ا... توسط این سامانه‌ها قابل رصد نیست. از این منظر جایگاه فروش سلاح آمریکایی‌ها زیر سوال رفته است. به ویژه اینکه پهپادهای رادار گریز ایران دارای ویژگی‌هایی است که رادار‌های آمریکایی توان رصد آن را ندارند. به همین علت آن‌ها درصدد هستند عملا علیه سامانه‌های ایرانی تبلیغات سوء کنند تا جایگزین سلاح‌های آن‌ها قرار نگیرد. درحال حاضر ۲۲ کشور در جهان درخواست خرید پهپادهای ایران را دارند و این مورد مطلوب آمریکا نیست. از این منظر به دنبال جریان سازی علیه ایران هستند تا ایران نتواند محصولات خود را به جهان عرضه کند. البته استراتژی تهران این است که به نقطه قابل قبولی به لحاظ نظامی دست یابد و هیچ کشوری هم نمی‌تواند جلوی ایران را بگیرد.