چه کسی گفته اختیارات دولت کم است؟ آقای روحانی قبل از اینکه رئیس جمهور شود حداقل بیست سال در بالاترین سطح مسئولیت اجرایی و تقنینی حضور داشته است. آیا به کمیت و کیفیت اختیارات رئیس جمهوری آگاه نبود؟ آیا می‌تواند بگوید از موضوع اختیارات رئیس جمهور بی‌خبر بوده است؟
دیدارنیوز - اسفندیار عبدالهی - این روزها مباحث مختلفی در کشور وجود دارد. مشکلات اقتصادی، کاهش ارزش پول ملی، روابط بین‌المللی، تحریم‌های آمریکا و عملکرد کابینه بخصوص تیم اقتصادی دولت از جمله موضوعاتی است که حول آن نظرات و دیدگاه‌های متفاوت و مختلفی وجود دارد.
قرارداد برجام را می‌توان به عنوان نمونه‌ای مثال‌زدنی از تلاش دیپلماتیک دولت روحانی در جهت فائق آمدن بر مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم‌های دولت‌های قبلی ایالات متحده آمریکا دانست.
گروهی از کارشناسان براین عقیده‌اند آقای روحانی همانگونه که توانست در به ثمر رسیدن برجام همه ارکان نظام را با خود همراه کند، می‌توانست در ادامه نیز در جهت اجماع و انسجام داخلی تلاش کند و مانع بازگشت تحریم‌ها شود. از طرفی نیز برخی موضوع محدودیت اختیارات رئیس جمهور در موضوعات کلان همچون تصمیم‌گیری در خصوص روابط خارجی و ارتباط با دنیا را مطرح می‌کنند.
گروهها و جناح‌های مختلف از زوایای مختلفی عملکرد دولت روحانی را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. انتقادها از عملکرد دولت، اشکال و ابعاد مختلفی دارد، به گونه‌ای که طرفداران آقای دکتر روحانی، کم‌کاری دولت در موضوع رفع حصر را ازجمله نقاط ضعف کارنامه پنج ساله او می‌دانند.
درهمین راستا خبرنگار دیدارنیوز به دیدن آقای غلامحسین کرباسچی رفته و طی یک گفتگو نظر ایشان را در خصوص موضوعات مطرح شده فوق جویا شده است.
اختیارات رئیس جمهور همیشه همین اندازه بوده است
دیدارنیوز: عملکرد دولت آقای دکترروحانی را طی پنج سال گذشته چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا اختیارات رئیس جمهور در حدی هست که بتوان دولت را مسئول مشکلات کنونی کشور دانست؟
کرباسچی: چه کسی گفته اختیارات دولت کم است؟ آقای روحانی قبل از اینکه رئیس جمهور شود حداقل بیست سال در بالاترین سطح مسئولیت اجرایی و تقنینی حضور داشته است. آیا به کمیت و کیفیت اختیارات رئیس جمهوری آگاه نبود؟ آیا می‌تواند بگوید از موضوع اختیارات رئیس جمهور بی‌خبر بوده است؟
از طرفی فقط این دولت اختیاراتش محدود است یا همه دولت‌های چهل سال گذشته همین شرایط را داشته‌اند؟ دولت‌های گذشته با همین شرایط، وزرا و همین ترکیب و تشکیلات موجود، عملکرد قابل دفاعی داشتند و موفق عمل کردند به طوری که عملکرد برخی دولت‌های پیشین، زبانزد مردم است. دولت‌های دوران جنگ تحمیلی، سازندگی و اصلاحات هرکدام در مقطع خودشان عملکردی مشخص و قابل دفاع دارند. بیشتر اختیارات دولت در سیاست‌های داخلی مدنظر و منظور بنده است.
وزیر مسکن دولت روحانی چند بار به کرمانشاه رفت؟
با اینکه انتقادات جدی نسبت به دولت قبل از دولت آقای روحانی وجود دارد و وارد هم هست ولی نباید نسبت به وزرایی که خوب کار کردند بی‌انصافی کرد. در مقایسه با تعدادی از وزرای دولت کنونی می‌توان از آقای نیکزاد در دولت قبل مثال آورد. در آن دولت هم زلزله‌ای در شمال غربی کشور اتفاق افتاد و وزیر مربوطه به طور مرتب در منطقه حاضر می‌شد و پی‌گیر و شاهد روند و مراحل ساخت‌وساز و بازسازی بود. یا برای مسکن مهر - فارغ از درست یا غلط بودن اصل طرح- وزیر مسکن دولت قبلی هر 10 روز یک بار در پروژهای ذکر شده حاضر می‌شد. حال پس از زلزله کرمانشاه وزیر دولت آقای روحانی چندبار به کرمانشاه رفت؟ آیا نبود اختیارات مانع حرکت و حضور فیزیکی او می‌شد؟
انتظار این است در حد اختیاراتی که دارند تلاش کنند چرا که شما با علم به وسعت اختیارات قانونی رئیس جمهور وارد دولت شده‌اید.
در بقیه موارد هم اینگونه است. باید گفت دولت حداقل تاکنون تنبل و پیر و سالخورده بوده است. در مملکتی که مدعی فرستادن ماهواره و موشک به فضاست، چرا باید معضلی بنام نایاب شدن پوشک اتفاق بیافتد که مورد تمسخر دنیا قرار بگیریم؟ دولت‌های ما درگیر نامه‌نگاری و بروکراسی عریض و طویل شده اند.
همین اواخر آقای خوانساری می‌گفت 190 هزار کانتیتر در گمرک خوابیده بود و پشت نامه‌نگاری آقایان گیر کرده بود.
دولت آقای روحانی مورد حمایت اصلاح‌طلبان بوده و هست ولی دولت اصلاح‌طلبان نیست. اصلاح طلبان در مقابل فیلتر شورای نگهبان حق انتخابی نداشتند. وقتی شورای نگهبان کاندیدای ریاست جمهوری را رد صلاحیت می‌کند و به معدودی اجازه ورود به عرصه انتخابات می‌دهد ، ما مجبوریم در قالب همان داستان انتخاب بین بد و بدتر عمل کنیم.
عملکرد احزاب و شخصیت‌های اصلاح‌طلب در موضوع رفع حصر و محدودیت‌ها
دیدارنیوز: محدودیت آقای خاتمی در رسانه‌های رسمی تا چه زمانی باید ادامه داشته باشد؟
کرباسچی: شرایط آقای خاتمی بهتر از محصورین است. خوشبختانه رسانه‌ها از انحصار دولتی خارج شده است، سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی در سطح وسیعی می‌توانند اطلاع‌رسانی کنند. لذا همه صداها از جمله نقطه نظرات آقای خاتمی از این طرق به راحتی در دسترس علاقه‌مندان و دنبال کنندگان قرار می‌گیرد.
مشخص است که احزاب نمی‌توانند در موضوعات این چنینی ورود موثری داشته باشند. وقتی حزب در ورود به امورات حزبی خودش با مانع مواجه است، چگونه انتظار داشته باشیم در موضوع رفع حصر عملکرد مشخصی داشته باشد؟
مسائلی که رنگ و بوی امنیتی دارند حل آن بزرگتر از توان احزاب است. ما می‌توانیم تحت عناوینی چون تحلیل سیاسی، درخواست از مقامات و مسئولین و ارائه راه‌حل و راهکار مرضی‌الطرفین و کمک به ایجاد فضای تفاهم در حد بضاعت ورود کنیم.
البته حزب کارگزاران سازندگی، دیگر احزاب و شخصیت‌های شاخص حزبی و غیرحزبی این موضوع را پیگیری کرده و می‌کنند.
معرکه‌گیری و جبهه‌گیری سیاسی کمکی به گشایش موضوع حصر نمی‌کند
اینکه درجهت موضوع حصر معرکه‌گیری و جبهه‌گیری سیاسی شکل بگیرد، به عقیده من کمکی به موضوع حصر و محصورین نمی‌کند.
من معتقدم اگر نظر و اراده ما در حل مسئله حصر است نباید در این رهگذر استفاده ابزاری، انتخاباتی، شعاری و شخصی وارد این مقوله شود. رسانه‌ای شدن تلاش‌ها و ایجاد سروصدا با توجه به اینکه ایجاد حساسیت می‌کند، کمکی به موضوع نمی‌کند.
وقتی یک موضوع امنیتی و حساسی چون مسئله حصر در دست‌اندازهای حزبی، جناحی و رسانه‌ای قرار می‌گیرد با توجه به مشاهداتی که داریم ضمن ایجاد حساسیت، حل موضوع را با مشکل مواجه می‌کند.
تجربه‌ای که ما درجمهوری اسلامی داریم این است که مسائل و موضوعاتی در سطح داستان حصر و محدودیت‌ها، وقتی درگیر موضع‌گیری حزبی، سیاسی و جناحی می‌شود موجب ایجاد گارد، اقدام و موضع‌گیری متقابل طرف‌های مخالف می‌شود که بی‌شک سبب طولانی شدن و به درازا کشیده شدن این موضوعات می‌شود.
آقای حبیبی محصورین را محارب می‌داند و طرف مقابل، مجاهد
مثال مشخص در خصوص موضع گیری، جبهه‌گیری و تقابل جناحی صحبت‌های اخیر آقای حبیبی در خصوص آقای کروبی است، آنجا که محصورین را محارب خطاب می‌کند.
وقتی از آن طرف به محصورین نسبت و صفت ناروای محارب داده می‌شود و از این سو نیز آنها مجاهد معرفی می‌شوند، موضوع حصر در یک دعوای آنتاگونیستی تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد که گره کار را سردرگم‌تر از قبل می‌کند. اینگونه دعواها و منازعه‌ها فقط با شمشیر تمام می‌شود ولی ما به دنبال چنگ زدن به صورت هم نیستیم، حداقل بنده بر این عقیده‌ام.
بدیهی است در این شرایط اگر مثلا یک قاضی یا شورای عالی امنیت ملی و یا هر مسئول ذیربط وارد منازعه جناحی شود، کلان موضوع آسیب می‌بیند.
دیدارنیوز: آیا دکتر روحانی به عنوان رئیس جمهور مورد حمایت اصلاح‌طلبان، به نظر شما تلاش ملموسی برای رفع حصر انجام داده است؟
کرباسچی: البته اینکه آقای روحانی چقدر تلاش کرده یا نکرده را باید از خود ایشان پرسیده شود، من نمی‌دانم. شاید آقای روحانی وقت ورود به موضوع حصر و محدودیت‌ها را نداشته یا ممکن است تصمیم نداشته وقت خود را صرف این موضوعات کند.
یقینا آقای روحانی می‌توانست و می‌تواند در موضوعات و مشکلات اینچنینی دخالت کند و تاثیر مشخص و قابل لمسی داشته باشد. حال چرا طی پنج سال گذشته اقدامی انجام نشده و هنوز «در بر همان پاشنه می‌چرخد» را نمی‌توانم وارد شوم.
طی این سالها مباحث زیادی پیش آمده که خیلی مواقع خود این حاشیه‌ها مانع تعیین تکلیف موضوع حصر شده است.
عده‌ای می‌گویند اگر حصر برداشته شود در امنیت و نظم عمومی اخلال می‌شود
در سطح حاکمیت نظرات مختلفی وجود دارد. عده ای همیشه نگران دو قطبی شدن، تشتت و خلل در امنیت ملی و عمومی هستند.
مخالفین رفع حصر معتقدند اگر آقایان موسوی، کروبی و سرکار خانم رهنورد در متن جامعه قرار بگیرند و آزادی عمل داشته باشند، در مجامع و گردهمایی‌ها، رفتارهایی شکل می‌گیرد که در شرایط کنونی موجب قطبی شدن، اخلال در نظم جامعه، تشتت و بی‌نظمی می‌شود.
متاسفانه کشور در شرایط بدی قرار دارد که البته آسیب آن بیشتر متوجه محصورین است و آنها هستند که باید سختی این شرایط را تحمل کنند چرا که به بهانه شرایط خاص کشور، حساسیت موضوع و هزینه رفع حصر بالا رفته است.
بیشتر از حاشیه، نگاهمان باید معطوف به متن موضوع شود. به شرطی که متن مبحث حصر و محدودیت‌ها بیش از حد تحت جوسازی و حاشیه‌ها قرار نگیرد، آقای روحانی و دولت می‌تواند در بازکردن گره کور موضوع حصر تاثیر داشته باشد.
اینکه ما در کوتاه مدت نسبت به گشایش در مسئله حصر چقدر خوش‌بین یا بدبین هستیم را ورود نمی‌کنم، فقط باید گفت امیدوار هستیم.