وقتی خاتمی، احمدی‌نژاد و روحانی با امانپورِ بدون‌حجاب مصاحبه کردند، اما رئیسی نه!

دیدارنیوز: مصاحبه رئیسی (رئیس جمهوری) و کریستین امانپور (خبرنگار سی ان ان) در نیویورک، به خاطر روسری لغو شد. تیم رئیسی از امانپور خواسته بود در مصاحبه، روسری به سر کند، اما او قبول نکرد و مصاحبه هم انجام نشد.

۱- به لحاظ مسائل حرفه‌ای روزنامه نگاری، آیا مصاحبه شونده (رئیسی) می‌تواند برای مصاحبه کننده (امان پور) شرط بگذارد؟ پاسخ "بله" است. آیا مصاحبه کننده (امان پور) می‌تواند شرط مصاحبه شونده (رئیسی) را رد کند؟ پاسخ باز هم "بله" است. دو طرف در این موضوع آزادی کامل دارند، اما برای برگزاری مصاحبه باید باهم تعامل کنند، اما اگر نتوانند تعامل کنند و مصاحبه برگزار نشود این افکار عمومی است که براساس جزئیات، حق را به یک طرف مصاحبه خواهد داد.

اینکه شرط‌های مصاحبه کننده چقدر منطقی، عقلانی، حقوقی، اخلاقی و حرفه‌ای باشند و واکنش مصاحبه کننده به شرط‌ها چگونه باشد؛ برنده و بازنده داستان تعیین می‌شود.

در موضوع مصاحبه لغو شده رئیسی و امانپور، به لحاظ اصول حرفه‌ایِ روزنامه‌نگاری، اخلاقی، حقوقی و منطقی، حق با کریستین امانپور خبرنگار سی ان ان بود و او برنده شد و در مقابل، وجهه رئیسی، آسیب دید.

همچنین، با اینکه امانپور، مصاحبه با رئیسی را از دست داد - مصاحبه‌ای که می‌توانست با تمرکز بر اعتراضات ایران و حجاب و ... جذاب و مهم باشد-، اما لغو مصاحبه، شرط رئیسی و رد آن از سوی امانپور خود به یک خبر و سوژه تبدیل شد.

اگر بخواهیم درخواست و شرط رئیسی را بررسی کنیم باید بگوییم:

اول - روسری: کریستین امانپور در حالت عادی هم لباس‌های پوشیده دارد و در مصاحبه‌ها و برنامه‌های خبری معمولا با کت و شلوار حاضر می‌شود. بررسی عکس‌های امانپور در مصاحبه با رؤسای جمهوری و دیگر مقامات ایرانی نشان می‌دهد او همیشه کت و شلوار ساده و پوشیده به تن دارد. در نتیجه اینجا داستان نه درباره حجاب یا برهنگی بلکه درباره روسری و پوشاندن موی سر یک خانم در دهه هفتم عمر است.

کریستین امانپور خانم ۶۴ ساله ایرانی - بریتانیایی است. پدر او ایرانی است و وی به عنوان یک ایرانی و شرقی، با فضا و شرایط ایران و مقامات ایرانی کاملا آشناست. در مصاحبه‌ها و تولیدات رسانه‌ای امانپور می‌توان نوعی از هم‌احساسی او را با شرق و خاورمیانه دید.

بهتر بود رئیسی در جایگاه رئیس جمهور ایران به تقویت موضع این خبرنگار ایرانی کمک می‌کرد.

دوم - نحوه اعلام درخواست: تیم رئیسی می‌توانست همان ابتدای دریافت تقاضای مصاحبه از سوی امانپور، درخواست با حجاب بودن و داشتن روسری را به وی اعلام کند، اما این کار را نکرد بلکه تنها چند دقیقه قبل از مصاحبه، درخواست و شرط روسری اعلام شد.

زمان اعلام درخواست و این شرط، نادرست، غیرحرفه‌ای و غیراخلاقی بود.

غیراخلاقی و غیرحرفه‌ای از این بابت که خبرنگار و رسانه برای انجام مصاحبه متحمل سختی‌ها و صرف هزینه و انرژی و وقت زیادی شده است. غیراخلاقی بودن در زمان اعلام شرط، این برداشت را القا می‌کند که مصاحبه کننده قصد داشته خبرنگار را در فشار مضاعف قرار دهد. تیم رئیسی می‌دانست کریستین امانپور قرار است در محل مصاحبه بدون روسری حاضر شود و این موضوع، پنهان نبود.

علاوه بر این تیم رئیسی از قبل، داشتن روسری را به عنوان شرط برگزاری مصاحبه اعلام نکرده بود و این شرط نیز بعدا و تنها لحظاتی قبل از برگزاری مصاحبه اعلام شد که این روش هم نادرست است.

شاید اگر تیم رئیسی از قبل و به صورت حرفه‌ای درخواست روسری را مطرح می‌کرد امانپور نیز می‌پذیرفت و مشکل حل می‌شد. شاید نحوه بیان این درخواست در رد درخواست، تاثیر داشته است.

سوم - استدلال: تیم رئیسی برای حجاب داشتن و روسری سر کردن خانم امانپور نتوانست استدلال منطقی، عقلانی، حقوقی یا اخلاقی مطرح کند. استدلال‌های تیم رئیسی بسیار سست، بی پایه و غیرمنطقی بود.

براساس توییت امانپور، دستیار رئیسی درباره دلیل درخواست روسری دو دلیل را مطرح کرده است. "اینکه در ماه مقدس محرم و صفر هستیم و همچنین به دلیل اعتراضات و حوادث جاری در ایران". احتمالا منظور او همین اعتراضات علیه گشت ارشاد و گشت حجاب در ایران و خشم عمومی از مرگ دختر ۲۲ ساله (مهسا امینی) بعد از بازداشت توسط گشت ارشاد بود.

اگر واقعا رئیسی به حرمت و تقدس محرم و صفر نمی‌توانست یک خانم ۶۴ ساله را با لباس پوشیده کت و شلوار، اما بدون روسری ببیند آیا بهتر نبود در ماه محرم و صفر اصلا به آمریکا و نیویورک سفر نمی‌کرد؟ آیا بهتر نبود برای اجلاس شانگ‌های هم در محرم و صفر به ازبکستان سفر نمی‌کرد؟ چرا که در همه این سفر‌ها او مجبور است ده‌ها خانم را بدون حجاب ببیند. در این صورت اگر در ایران می‌ماند بهتر نبود؟

در صورت سفر رئیسی به کشور خارجی و برنامه دیدار با مقامات خانم بدون روسری، او چه خواهد کرد؟ آنجا هم دیدار را لغو می‌کند؟

در مقابل، استدلال‌های خانم امانپور برای رد درخواست و شرط رئیسی موجه و صحیح بودند. او گفت درخواست و شرط سر کردن روسری از قبل به او اعلام نشده بود بلکه به صورت ناگهانی و دقایقی قبل از انجام مصاحبه مطرح شد.

علاوه بر این، این شرط، بی سابقه است چرا که همه رؤسای جمهوری اسلامی ایران که در گذشته با امانپور مصاحبه داشتند هیچ کدام چنین درخواست و شرطی برای او نداشتند. از میان سه رئیس جمهوری سیدمحمد خاتمی، محمود احمدی نژاد و حسن روحانی، دو تن نیز در کسوت روحانی شیعه هستند.

استدلال دیگر امانپور این بود که این مصاحبه در نیویورک انجام می‌شود و هیچ قانون یا سنت محلی برای داشتن حجاب وجود ندارد که چنین چیزی را برای او به عنوان یک زن تحمیل کند. این استدلال امانپور هم صحیح و منطقی است.

چهارم - اطلاع رسانی: خانم امانپور بعد از انجام نشدن مصاحبه با انتشار ۷ توییت به جزئیات ماجرا از جمله جزئیات درخواست و پیش شرط تیم رئیسی، مکالمات خود با دستیار رئیسی، استدلال تیم رئیسی و استدلال خود پرداخت و ماجرا را منتشر کرد. در طرف مقابل، اما هیچ جزئیاتی اعلام نشد و تنها مدیرعامل خبرگزاری ایرنا "علی نادری" از نیرو‌های نزدیک به رئیسی که او را در این سفر همراهی می‌کرد با بازنشر توییت امانپور نوشت:

"خانم امان‌پور از cnn قصد مصاحبه با رئیس‌جمهور را داشت، اما به علت نپذیرفتن پروتکل که تعیین آن منطقاً حق میزبان است، موفق به انجام این کار نشد".

در این توییت به هیچ کدام از ابهامات و انتقادات مطرح شده از سوی امانپور پاسخ یا توضیح داده نشد. اینکه پروتکل رئیس جمهوری چه بوده؟ چگونه و چه زمانی مطرح شده؟ واکنش خانم امانپور چگونه بوده است؟ صرفا بیان اینکه او پروتکل را قبول نکرد پس مصاحبه انجام نشد، نه تنها برای مخاطبان راضی کننده نیست بلکه تاییدی است بر سخنان خانم امانپور و در نتیجه، افکار عمومی حق را به خبرنگار سی ان ان می‌دهد.

پنجم - خبرنگار برند و معیار: ممکن است خبرنگاری بگوید درخواست و پیش شرط تیم رئیسی، نادرست و غیرمنطقی است، اما "منِ خبرنگار" برای کسب مصاحبه حاضرم این درخواست را قبول کنم، اما اینجا صحبت از "کریستین امانپور" یک خبرنگار و برند جهانی است که او نیز معیار‌ها و چارچوب‌هایی برای فعالیت خود دارد. وی بعد از این باید درباره استدلال‌ها و دلایل قبول یا رد درخواست و پیش شرط تیم رئیسی توضیح و استدلال می‌کرد.

ششم - پروتکل و چارچوب من درآوردی یا رسمی؟ آیا شخص رئیسی و تیم همراه وی می‌توانند پروتکل و چارچوب‌ها و درخواست‌های من درآوردی و سلیقه‌ای و نادرست را برای مصاحبه مطرح کنند؟ بله می‌توانند، اما با این اقدام وجهه آنان نزد افکار عمومی، خبرنگاران و اهالی رسانه و مقامات سیاسی جهان آسیب می‌بیند.

آیا درخواست و تقاضای رئیسی و تیم او برای داشتن حجاب و روسری خبرنگار، در چارچوب یک پروتکل موجود و نوشتاری است؟ یا این پروتکل، سلیقه‌ای و شخصی و من درآوردی است؟ مسوولان دفتر ریاست جمهوری در این باره توضیحی نداده اند.

۲- کریستین امانپور یک خبرنگار عادی و معمولی نیست بلکه یکی از خبرنگاران مهم و معیار جهان به شمار می‌رود. بر همین اساس آنچه او انجام می‌دهد تنها موضوع شخصی یا مربوط به رسانه خود (سی ان ان) نیست بلکه به عنوان یک کنش و واکنش و اتفاق معیار، مورد توجه قرار می‌گیرد و بخش مهمی از دیگر رسانه‌ها و خبرنگاران جهان به آن اشاره و توجه خواهند کرد.

کریستین امانپور در ۲۵ سال اخیر در داخل و خارج از ایران با همه رؤسای جمهور ایران مصاحبه داشته است و مصاحبه‌های او از جمله ماندگارترین گفتگو‌های رسانه‌ای است. مصاحبه او با سید محمد خاتمی چند ماه بعد از ۲ خرداد ۷۶ همچنان در یاد‌ها مانده است.

۳- چه کسی پیروز این ماجراست؟ در عرصه افکار عمومی امریکا و ایران، این خانم امانپور بود که برنده شد.

با این حال در میان هواداران رئیسی و افرادی که فارغ از معادلات منطقی و به دور از هر نتیجه گرایی، صرفا روش را دنبال می‌کنند اقدام رئیسی برای آن‌ها ارزشمند است.

این اتفاق در آینده به مانعی بزرگ در برابر شخص رئیسی و دیگر سیاستمداران حداقل دولت فعلی تبدیل می‌شود. اگر رئیسی دوباره بخواهد با یک خانم بی روسری مصاحبه کند در این صورت قاعده قبلی خود را شکسته است و در این زمینه شخصا زیرسوال قرار می‌گیرد و همان هواداران متعصب هم ناراضی می‌شوند.

ضمن اینکه وزیر خارجه و دیگر مقامات این دولت زین پس چه باید بکنند. براساس معیار رئیسی حرکت کنند یا نه چارچوب پذیرفته شده و در حال اجرا از قبل تاکنون را ادامه دهند؟

مصاحبه روسای جمهور ایران (خاتمی، احمدی‌نژاد و روحانی) در نیویورک با کریستین امانپورِ بدون حجاب