درگذشت غمانگیز و شوکآور مهسا امینی، دختر جوان کردستانی با واکنشهای زیادی در کشورمان به ویژه در میان ورزشکاران همراه بوده و عملکرد گشت ارشاد در دولت رئیسی را به شدت زیر سوال برده است.
دیدارنیوز: مرگ مهسا امینی، یا آنطورکه نزدیکانش صدایش میزنند، ژینا، آنهم در ۲۲ سالگی، موجی از ناراحتی را در جامعه به وجود آورده است.
او چند روز قبل توسط گشت ارشاد بازداشت و چند ساعت بعد، به بیمارستان کسری آنهم با آمبولانس فرستاده شد. اگرچه در همان ساعتهای نخست عنوان شده بود که حال عمومیاش خوب نیست و فقط با معجزه و دعا میشود امیدوار به زندهماندنش بود، ولی جدال سهروزهای با مرگ داشت و نهایتا تسلیم شد.
فوت این دختر سقزی آنهم بعد از اتفاقات رخداده، علاوه بر طیفهای مختلف، ورزشکاران سرشناس ایرانی، خاصه فوتبالیهای مشهور را به واکنش واداشت. در بین چهرههایی که نسبت به فوت مهسا امینی واکنش نشان دادند، اسامی نامآشنا زیاد دیده میشود؛ از اسطورههای فوتبال ایران تا بازیکنان فعلی تیم ملی. البته که در کنار این چهرههای فوتبالی، سایر ورزشکاران مطرح ایران هم به فوت ژینا واکنش خشمگینانه و البته اندوهناک داشتهاند که دست بر قضا، تعداد آنها کم هم نیست.
نگاه متفاوت علی دایی، علی کریمی و مهدویکیا به مرگ مهسا
همانطورکه عنوان شد تقریبا تمامی چهرههای سرشناس فوتبال ایران به مرگ مهسا واکنش نشان دادند. در بین آنها سه چهره تقریبا همیشگی یعنی علی دایی، علی کریمی و وریا غفوری دیده میشود. هر سه با انتشار استوریهای مختلف در اینستاگرام، واکنشهای متفاوتی داشتهاند. با این حال، بدون درنظرگرفتن اتفاق عجیبی که برای متن وریا غفوری پیش آمد، میتوان برای شروع به سه استوری متفاوت از علی دایی، علی کریمی و مهدی مهدویکیا پرداخت. این سه با نگاهی اجتماعی به مرگ مهسا موضوعات مختلفی را مطرح کردند. علی دایی، اسطوره بیچونوچرای فوتبال ایران که پیش از این هم در اتفاقات اجتماعی و سیاسی سعی کرده بود نظراتش مورد توجه مردم قرار گیرد، با اشاره به مرگ مهسا امینی، از شیوه مدیریتیای که در ایران رایج است، گلایه کرد. او نوشت: «چه به روزگار این سرزمین آوردید؟ دخترم میپرسد چه اتفاقی افتاده، چه پاسخی دارم؟ به کدامین گناه؟».
علی دایی بارها نسبت به وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم گلایه و از مسئولان خواسته بود به این امور رسیدگی کنند. او با طرح این پرسش کلان که «چه به روزگار این سرزمین آوردید؟» انتقاد اصلیاش را متوجه این امر کرده است. علی کریمی، دیگر چهره مردمی که بسته به اتفاقات رخداده، همواره تلاش کرده از جانب مردم حرف بزند، روز پرکاری را در اینستاگرام داشت. نوع انتقادهای او مثل همیشه تندوتیز بود. علی کریمی ابتدا به سختیهایی که در ایران به زنان روا میشود، اشاره کرد. کنایه اصلی او، ولی در استوری بعدیاش بود. جایی که با اشاره به جنجال حضور بیشمار فرزندان تعدادی از مسئولان در کشورهای غربی و آمریکا، بهویژه موضوع جدیدی که برای انسیه خزعلی پیش آمده، موضوع مهمی را مطرح کرده است. او نوشت: «فرزندان آنها میروند، فرزندان ما میمیرند».
علی کریمی در داستان مهاجرت و زندگی فرزند تعدادی از مسئولان در کشورهای پیشرفته خارجی به اندازه کافی نقدهای تندوتیز داشت، ولی نوشته آخر، ضرب بیشتری داشته است. بسیاری با بازنشر این استوری که حرف زیادی در دل داشت، با علی کریمی همذاتپنداری کردند.
در سوی دیگر، مهدی مهدویکیا، دیگر اسطوره فوتبال ایران که سابقه حضور در تیم ملی و باشگاه پرسپولیس را داشته و تا همین اواخر عهدهدار هدایت تیم امید بوده هم موضوع درخورتوجهی را منتشر کرده است. او نوشته: «عزیزانی که دختر دارند، عمق فاجعه و درد خانواده امینی را با تمام وجودشون حس میکنند. حس تنفری که در وجود خیلی از دختران این سرزمین بوجود میاد، عاقبت خوشی نخواهد داشت. با رفتار درست، به فرزندان ایران عشق، محبت و انسانبودن رو آموزش بدهیم. تسلیت. ای کاش دزدان بیتالمال این سرزمین رو هم سکته بدید». آخرین جملهای که مهدویکیا مطرح کرده دقیقا نکتهای است که بسیاری در ماههای اخیر و بهویژه از زمانی که گشت ارشاد بهطورکلی کارش را دوباره از سر گرفته مطرح کردهاند. حیفومیلشدن پول بیتالمال از یکسو، اختلاسهای درشت و ناکارآمدی تعدادی از مدیران از سوی دیگر، باعث شده بسیاری اعتقاد پیدا کنند که مسئله اصلی به دست فراموشی سپرده شده و موضوعات خرد، فارغ از قانونی بودن یا نبودنش، زیرذرهبین رفته است.
به غیر از این سه واکنش که در دلش طعنههای بیشمار داشت، سایر چهرههای فوتبالی هم به این موضوع ورود کردند. وریا غفوری که پیشتر شایعاتی درباره او و فعالیتهایش مطرح شده بود، ابتدا با گذاشتن شعری معنادار از «فرخی یزدی» به مرگ مهسا امینی واکنش نشان داد، ولی اندکی بعد، استوری او پاک و برای مدتی اینستاگرامش از دسترس خارج شد. وریا، ولی بعدتر با انتشار تصویری سیاه که به رنگ قرمز اسم مهسا امینی در آن حک شده، دوباره برگشت.
غم و اندوه ملیپوشان فوتبال
بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران هم که راهی اتریش شدهاند تا در فیفادی پیشرو، دو بازی دوستانه با تیمهای اروگوئه و سنگال داشته باشند، به مرگ مهسا امینی واکنش نشان دادند. تعدادی از آنها واکنشهای مشابه داشتند؛ مسعود شجاعی کاپیتان سابق تیم ملی، کریم انصاریفرد، علی قلیزاده و احسان حاجصفی کاپیتان فعلی تیم ملی ایران همگی با استوریکردن «جانش فدای یک تار مویش شد» یاد مهسا را گرامی داشتند. از سوی دیگر، علیرضا جهانبخش و مهدی طارمی هم با نوشتن و استوریکردن عکس و متنی مشترک، واکنش را اینطور مطرح کردند: «و موهای دخترانمان با کفن پوشیده میشود!» در بین بازیکنان تیم ملی هم شاید واکنش سردار آزمون متفاوت و البته هیجانیتر بود. او نوشت: «اگر اینان مسلماناند، خدایا کافرم گردان». همانطورکه در ابتدا عنوان شد، واکنش ورزشکاران و فوتبالیستها به مرگ ژینا بسیار بیشتر از مواردی بود که در این مطلب آورده شد و شاید نیاز به سیاهکردن سطور بیشتر بود.
معمای وعده رسیدگی به مرگ مهسا
مرگ مهسا امینی در شرایطی جامعه ورزش ایران را مثل سایر مردم آزردهخاطر کرده که بسیاری از مسئولان ردهبالای دولت از ریاستجمهوری تا دادستانی و البته رئیس مجلس، وعده دادند خیلی سریع به این پرونده رسیدگی شود و نتیجه آن در کوتاهترین زمان ممکن اعلام شود. آنها همچنین گفتهاند اگر در این میان از فرد یا نهادی قصوری سر زده باشد، به آن رسیدگی خواهند کرد. این درخواست در حالی مطرح شده که بسیاری از ورزشیها، خاصه هواداران فوتبال را به یاد اتفاق زننده مشهد میاندازد. اتفاقی که در حاشیه بازی تیم ملی فوتبال ایران با لبنان در آن شهر رقم خورد و با اسپری فلفل مانع از ورود تماشاگران زن به ورزشگاه شدند. تصاویر آن اتفاق زننده بهسرعت در فضای مجازی و حقیقی دست به دست شد و تا مدتها خوراک رسانههای خارجی بود. شبیه به همین وعدهها با همین قید فوریت در همان برهه از سوی نهادهای مذکور داده شد، ولی برخلاف وعده مکرر برای رسیدگی سریع و اعلام مقصر، هرگز سرعتی در کار دیده نشد و البته اسم مقصری هم از لابهلای این پرونده به رسانهها درز نکرد. نهایتا کار به جایی رسید که فیفا با فرستادن نامهای تهدیدآمیز به فدراسیون فوتبال ایران خواستار دریافت مستندات این پرونده شد تا خودش روز ۳۱ شهریور، یعنی چند روز دیگر، درباره اتفاق مشهد، تصمیمگیری کند.