در سال‌های اخیر نسبت به گذشته میزان آسیبهای اجتماعی در حوزه‌های مختلف افزایش یافته است. از سوی دیگر روز به روز بر میزان آسیبهای نوپدید در جامعه افزوده می‌شود. در این شرایط خانواده نیز به عنوان اولین جامعه بشری از وضعیت مناسبی برخوردار نیست.
دیدارنیوز ـ روز گذشته معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور با بیان اینکه طرح گفت‌وگوی ملی خانواده به معضل اختلال ارتباطی توجه دارد، گفت: گفت‌وگوی اعضای خانواده‌های ایرانی به ۲۰ دقیقه رسیده است. همین کاهش سطح ارتباطات در خانواده می‌تواند آنها را از یکدیگر دور کرده و آنها را به سمت ابتلا به انواع آسیب‌ها سوق دهد.
هم اکنون در کشور میزان خانوارها به ویژه خانوارهای تک نفره افزایش یافته است. همچنین شاهد فردگرایی در خانواده‌ها هستیم. از سوی دیگر برخی والدین برای فرزندشان آنطور که باید وقت صرف نمی‌کنند و بر این باورند که اگر فرزندشان به کلاس‌های متعدد برود، دیگر مسئولیت والدی خود را انجام داده‌اند. در این وضعیت زوجین نیز در ارتباطات میان فردی آنطور باید برای یکدیگر وقت صرف نمی‌کنند و همین قضیه می‌توان منشأ بروز مشکلات باشد. در روزهای اخیر به گزارش فارس، کمال اکبری رئیس بنیاد ملی خانواده با اشاره به اینکه خانواده ایرانی وضعیت مطلوبی ندارد و دچار آسیبهای جدی شده است، گفت: اگر بخواهیم این آسیب‌ها را رفع کنیم، راهی جز هم‌افزایی میان سازمان‌های مردم نهاد و دستگاه‌های مسئول وجود ندارد.
کاهش گفت‌وگو در خانواده‌های ایرانی
معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور اظهار کرد: یکی از زمینه‌هایی که دولت ماموریت دارد، رسیدگی و برنامه ریزی برای خانواده است. او با بیان اینکه این موضوع در کنار تمام مسائل مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه کلیدی و مهم است، افزود: امروز خانواده هسته اولیه جامعه تلقی می‌شود و محل پرورش جامعه و نسل‌های آینده و مأمن جامعه و کانون الهام بخش حرکت رو به جلوی کشور است. معصومه ابتکار با بیان اینکه اقتصاد کشور در خانواده نهفته است، تاکید کرد: امروز خانواده‌ها دچار آسیبهای فراوان هستند و این معضلات تنها متعلق به کشور ایران نیست و در همه کشورها وجود دارد؛ امروز معضلات بحث طلاق، کاهش نرخ ازدواج و طلاق‌های عاطفی در کشورهای مختلف وجود دارد و از مهم‌ترین دلایل آنها نیز بحث اقتصادی و اشتغال است. ابتکار ادامه داد: دولت دوازدهم در این زمینه با برنامه‌ریزی مطلوب و حمایت مجلس از محل صندوق ذخیره ارز با فراهم کردن تسهیلات ویژه برای همگان و همچنین توجه به زنجیره تولید برای شکل‌گیری اشتغال پایدار و مساله بازاریابی گام‌های موثری برداشته است. او تصریح کرد: امروز در شرایط جدیدی قرار داریم و شرایط سخت اقتصادی به کشور وارد شده است؛ دشمن با جنگ اقتصادی و روانی به دنبال ناامیدی و چند دستگی بین مردم ایران است و به همین جهت، بیش از هر زمان دیگری نیاز به انسجام داریم و باید تلاش کنیم تا اقتصاد مقاومتی که مورد تاکید رهبر انقلاب است، محقق شود و خانواده‌ها در این زمینه کانون تحولات و رویکردها هستند. معاون امور زنان و خانواده معاون رئیس جمهور با بیان اینکه خانواده‌ها بر اساس ضعف در قوانین یا معضلاتی که بیشتر قانون نانوشته است، دچار آسیبهای حقوقی هستند، بیان کرد: در این باره، دولت گام‌های موثر برداشته و با پیگیری‌های دولت و مجلس لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بعد از ۱۰ سال توقف در مجلس تصویب شده و با تایید شورای نگهبان، دولت آماده اجرای این قانون پیش روی حامی خانواده‌هاست. ابتکار اضافه کرد: همچنین لایحه تامین امنیت بانوان برابر خشونت در حال پیگیری است و امیدواریم با توجه مجلس، قانون مناسبی برای حمایت از خانواده‌ها داشته باشیم. به گزارش معاونت امور زنان، او اظهار کرد: در معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با همکاری تشکل‌های اجتماعی، دانشگاهیان و احزاب جریان اجتماعی را در کشور به عنوان «گفت‌وگوی ملی خانواده» در کشور شکل دادیم تا این گروه‌ها به بررسی و رفع معضل اختلال ارتباط در خانواده‌ها بپردازند. معاون امور زنان و خانواده معاون رئیس جمهور، معضل اساسی و مهم خانواده‌های امروز را اختلال ارتباطی دانست و افزود: امروز لکنت زبان، خشونت، عدم تفاهم و نامفهومی بین اعضای خانواده‌ها بالاست و این به بنیان این کانون مهم لطمه می‌زند که این آسیب نیز تنها متعلق به ایران نیست. ابتکار گفت: گفت‌وگو به معنای تقویت خودباوری، اعتماد به نفس، انتقال تجربیات و عبرت‌هاست و این مفهوم مهارت‌های ارتباطی محسوب می‌شود که امروز در خانواده‌ها با کمبود مواجه است. او تصریح کرد: طرح گفت‌وگوی ملی خانواده از فرد آغاز می‌شود و به تدریج با کسب مهارت‌های ارتباطی در اعضای خانواده، جامعه، کشور و سطح بین‌الملل، تشکل‌ها، انجمن‌ها و فعالیت‌های اجتماعی شکل می‌گیرد. معاون امور زنان و خانواده معاون رئیس جمهور بیان کرد: خانواده ایرانی در ۱۰ سال گذشته، دو ساعت گفت‌وگو می‌کردند، اما امروز با گسترش شبکه‌های مجازی میزان گفت‌وگوی خانواده‌ها به ۲۰ دقیقه رسیده است. به گزارش ایلنا، ابتکار ادامه داد: با ارتقای مهارت‌های ارتباطی، شناخت معضلات و آسیبهای خانواده می‌توانیم گام‌های موثری برای کاهش معضلات برداریم و از گروه‌های مختلف مردمی در این جریان اجتماعی دعوت می‌کنیم که با نگاه علمی و تخصصی به میدان بیایند.
کاهش روابط موثر در بین اعضای خانواده
رئیس انجمن آسیب شناسی ایران درباره تعامل اعضای خانواده در جامعه ایران به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: هدف از ایجاد ارتباط، روابط موثر بین اعضای خانواده است. این در حالی است که ارتباطات غیرموثر بیش از 20 دقیقه در روز در بین اعضای خانواده رد و بدل می‌شود. کوروش محمدی می‌افزاید: این نوع رفتار ناشی از تغییر سبک زندگی افراد و شهروندان است. در گذشته یک زندگی سنتی مبتنی بر روابط انسانی داشتیم. به گفته او در گذشته ساعات اختصاص داده شده به کار، تولید و امرار معاش محدود بود. برای مثال در گذشته وضعیت ایجاب می‌کرد تا افراد به شکل محدود اشتغال داشته باشند و فقط یکی از افراد برای تامین معاش خانواده کار می‌کرد. این استاد دانشگاه تاکید می‌کند: هم اکنون برخی از افراد به شکل دو تا سه شیفت به فعالیت می‌پردازند. همچنین دو یا چند نفر از اعضای خانواده مشغول به‌کار هستند، طبیعتا این افراد در منزل نیز توانی برای برقراری ارتباط و رابطه کلامی موثر را ندارند. سال‌هاست در کشور ما مهارت ارتباطی موثر از بین رفته یا کمرنگ شده است. از این جهت چندان مهارت موثری در بین شهروندان برای ارتباط کلامی موثر مشاهده نمی‌شود. محمدی تاکید می‌کند: در گذشته روابط گرم فامیلی به شکل واقعی وجود داشت، در آن دوران افراد در کنار هم شب نشینی داشتند، اما هم اکنون دیگر خبری از شب نشینی‌های صمیمی نیست. اینکه افراد امروز در این سطح اندک با یکدیگر ارتباط کلامی دارند، نشان دهنده شکاف نسلی و فرهنگی بین اعضای خانواده است. این قضیه ناشی از کم توجهی به نیازها و توقعات طرفین بر یکدیگر است. این استاد دانشگاه می‌افزاید: به نوعی شاهد تضاد در بین افراد با یکدیگر هستیم. این مساله باعث می‌شود تا اعضای خانواده تلاش کرده تا طرفین گفتمان را از بین افرادی انتخاب کنند که قابل درک باشد. در ضمن انتخاب این افراد عمدتا می‌تواند از بین اعضای خانواده و فامیل نباشد. به گفته او در مجموع این عوامل مشاهده می‌شود که شبکه‌های اجتماعی واقعی ارتباطات افراد به شدت آسیب دیده و جای خود را به شبکه‌های اجتماعی مجازی داده است.
منبع: آرمان/۳۰ مهر ۹۷