کلید نابودی دریاچه ارومیه در دولت اول محمود احمدی نژاد زده شد، زمانی که محیط زیستی‌ها از ساخت سد‌های زیاد در اطراف دریاچه گله داشتند، اما این موضوع برای رئیس جمهور وقت اهمیتی نداشت!
دیدارنیوزـ نسرین نیکنام: از سال ۸۵ و در دولت احمدی نژاد بحران دریاچه ارومیه خودنمایی کرد، خشک شدن تدریجی این دریاچه صدای دوست‌داران محیط زیست را درآورد و منجر به واکنش آن‌ها شد، در همان زمان بسیاری از کارشناسان محیط زیست نسبت به ساخت سد‌های بی رویه در محدوده این دریاچه که حقابه دریاچه را تامین می‌کردند اعتراض داشتند و از احمدی نژاد خواسته بودند در یکی از سفر‌های استانی‌اش به ارومیه این مشکل را برطرف کند.
اما هیچ کدام یک از انتظار‌ها برآورده نشد و احمدی نژاد به جای اینکه مانع از ساخت سد‌های بی رویه شود دستور داد روی دریاچه پل بزنند! پلی که اکوسیستم دریاچه را به هم ریخت و مرگ تدریجی آن را رقم زد و دستاورد آن تصمیم غیر کارشناسی حالا بلای جان مردم منطقه شده و مسوولان محیط زیست استان می‌گویند طوفان نمک در راه است.
البته این تنها اقدام و دستور احمدی نژاد برای نابودی دریاچه ارومیه نبود، او در همان سال‌ها وقتی با اعتراض مردم برای کشاورزی و کمبود آب مواجه شد دستور داد که کشاورزان می‌توانند چاه حفر کنند و همین کافی بود که غیر از حفر صد‌ها چاه مجاز، هزاران چاه غیرمجاز هم حفر شود و در نهایت همه این‌ها دست به دست هم داد تا بحران دریاچه ارومیه جدی‌تر شود.
بیشتر بخوانید: با فشار افکار عمومی میانکاله نجات یافت؛ دستوری آمد و دستور قبلی لغو شد!
زمانی که بحران دریاچه ارومیه خبری شد و هجمه‌ای بر علیه رئیس جمهور وقت راه افتاد، احمدی نژاد برای اینکه از زیر بار مسوولیت شانه خالی کند در مصاحبه‌ای عنوان کرد که ۵۰۰ سال پیش نیز دریاچه ارومیه چنین وضعیتی داشته و بیش از ۳۰۰ میلی‌متر کاهش بارندگی در این منطقه اتفاق افتاده است!
سال ۹۰ که شرایط دریاچه ارومیه به بحرانی‌ترین شکل ممکن رسید، کارشناسان محیط زیست گفتند که ۵ سال پیش رئیس جمهور را در جریان وضعیت دریاچه قرار داده بودند همان سال معاون سابق منابع طبیعی سازمان محیط زیست گفته بود وقوع بحران در ارومیه به رئیس جمهور اطلاع داده شده بود، ولی دولت، کاری از پیش نبرد.
دلاور نجفی این را هم گفته بود که در دولت نهم یعنی سال‌های ۸۵ و ۸۶ و در سازمان محیط زیست بحث را جدی گرفتیم و خشکی دریاچه ارومیه را با تبعات مرگبار آن برای اکوسیستم در قالب طرحی ارائه دادیم و به بالاترین مقام اجرایی یعنی رییس جمهور تحویل دادیم به این امید که اتفاق جدی صورت گیرد. اما باز هم مجموعه دولت و مجلس نتوانستند اقدام موثری در این رابطه انجام دهند.
جالب است بدانید که در همان سال‌ها هم واکنش احمدی نژاد به این اتفاق این بود که قدمت این بحران به ۵ سده گذشته می‌رسد، اظهاراتی که کارشناسان در درست و علمی بودن آن تردید داشتند، زیرا به نظر نمی‌رسد ۵۰۰ سال پیش، ۸۸ سد بزرگ و کوچک، نفس ارومیه را اینطور تنگ کرده باشد!
بیشتر بخوانید: کارزار و اعتراض‌ها جواب نداد؛ زخم بر تن میانکاله عمیق شد!
فشار‌ها برای بهبود وضعیت دریاچه آنقدر جدی شد که محمود احمدی نژاد در سال ۹۲، در ادامه دور آخر سفر‌های استانی‌اش، به آذربایجان غربی رفت. این بار حضور او در ارومیه با یک‌وعده زیست‌محیطی درباره مهم‌ترین موضوع زیست‌محیطی این استان همراه بود.
احمدی‌نژاد در آن سفر با مخاطب قرار دادن وزارت نیرو گفت که باید با بسیج همه امکانات و منابع در زمینه احیای دریاچه ارومیه، ورود پیدا کرد تا شاهد تغییر و بهبود شرایط موجود این منطقه مهم اقلیمی در آذربایجان غربی باشیم. این دستور احمدی نژاد نه در آن زمان و نه در سال‌های بعد دستاورد مطلوبی برای کشور و استان آذربایجان غربی نداشت و فقط پای پیمانکاران کشور‌های دیگر مانند ژاپن را به کشور باز کرد و از همان دری که آن‌ها وارد شدند میلیارد‌ها دلار از کشور خارج شد و شرایط کنونی دریاچه ارومیه نشان می‌دهد که حتی ژاپنی‌ها هم نتوانستند جان از دست رفته یکی از بزرگترین دریاچه‌های دنیا را نجات دهند.
حالا دومین دریاچه شور جهان در آستانه نابودی است و در حال حاضر، وسعت ریزگرد‌های نمکی، در زمره یکی از تهدیدات جدی محیط زیستی به شمار می‌رود و حجت جباری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی هم می‌گوید: یکی از پیامد‌های بحران دریاچه ارومیه ایجاد کانون‌های گرد و غبار نمکی از بستر دریاچه ارومیه است. اگر چه بر اساس مصوبات ستاد احیا دریاچه ارومیه اقدامات بسیار زیادی در کنترل گرد و غبار بستر دریاچه ارومیه و پیرامون آن انجام گرفت که بسیار تأثیر مثبتی نیز داشته است.
جباری می‌افزاید: بحران سال آبی ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹ در دریاچه ارومیه نشان داد که متأسفانه بستر دریاچه ارومیه بسیار مستعد گرد و غبار است و باید برنامه احیا دریاچه ارومیه همچنان در دستور کار دولت قرار داشته تا با آبگیری مستمر این کانون‌ها بتوانیم این کانون‌ها را کنترل کنیم.
در نهایت اینکه بر اساس تصاویر ماهواره‌ای لندست سطح عرصه آبی دریاچه ارومیه در ۲۱ فروردین ماه ۱۴۰۱ برابر ۲۴۸۹ کیلومتر مربع است که نسبت به زمان مشابه در سال گذشته ۱۰۱۵ کیلومتر مربع کاهش یافته است و با توجه به استمرار خشکسالی و تغییرات آب و هوایی یعنی بحران هادر حوزه محیط زیست هر روز بیشتر می‌شود و مسوولان و دولتی‌ها هر روز بی خیال تر.