شاید مردم فکر کنند اگر به جای افزایش مرتب نرخها، کاهش مستمر نرخها اتفاق میافتاد شرایط اقتصادی ایدهآل میشد، اما اقتصاددانان میگویند این تصور اشتباه است و همانگونه که تورمهای بالا ارزش پول ملی و قدرت خرید را تخریب میکند، رشد بیش از حد ارزش پول و منفی شدن تورم نیز اقتصاد را به رکود فرو میبرد.
دیدار نیوز: بیشتر اقتصادهای دنیا و کشورها با مسئله نرخ تورم و رشد آن مواجه هستند و تمامی برنامه ریزی ها بر سر این است که نرخ تورم مهار و کاهش یابد. با این حال، به دلیل مشکلات موجود در اقتصادهای بسیاری از کشورهای جهان، سطح عمومی قیمت ها مرتبا افزایش می یابد و از قدرت خرید شهروندان نیز کم می شود. به تعبیری، با افزایش مستمر قیمت ها و کاهش قدرت خرید شهروندان در اقتصادهای دچار تورم، ارزش پول ملی آن کشور کاهش می یابد و قدرت خرید به صورت مستمر از دست می رود.
ایران نیز از جمله کشورهایی است که با مسئله نرخ تورم به دلایل گوناگون از جمله کسری بودجه های سنواتی، اقتصاد نفتی، مسئله نظارت ها بر بازارها، نوسانات نرخ ارز و ... مواجه است و با وجود اینکه در برخی سنوات، سیاست ها باعث کاهش نرخ تورم شده، اما پس از مدتی دوباره افزایش نرخ تورم و کاهش قدرت خرید خانوار اتفاق می افتد.
تورم بالا یا تورم پایین؟
دولت ها تلاش کرده اند از طریق بکارگیری نظام های جبرانی مانند یارانه نقدی و معیشتی، همچنین نظارت بر سطح عمومی قیمت ها در بازارها، اجرای برنامه های دستوری قیمت گذاری مانند مسئله اخیر برنج، اختصاص سبد کالا و مانند آن نرخ تورم را مهار کنند، با این حال نرخ تورم در اقتصاد ایران همچنان دو رقمی باقی مانده و در اواخر دولت گذشته به بالای ۴۰ درصد نیز رسید.
از آنسو برخی دیگر از کشورها در جهان با نرخ تورم منفی (Deflation) مواجه هستند و برعکس کشورهای دچار نرخ تورم پیش رونده مثبت، با رشد مداوم ارزش پول ملی و تقویت قدرت خرید شهروندان مواجه اند. اما آیا این اتفاق اقتصادی برای کشورها مطلوب است؟ اساسا وجود تورم در اقتصاد چیزی بدی است و یا لازم؟ سطح تورم در یک اقتصاد چه میزان باید باشد که آن اقتصاد دچار چالش و ریزش مکرر ارزش پول ملی نشود؟
نگاهی به برخی آمارها نشان می دهد که بعضی کشورها از جمله ژاپن، امارات متحده عربی، چاد، اریتره و اتحادیه اروپا دچار نرخ تورم منفی هستند. در این کشورها نرخ تورم منفی و زیر صفر درصد است که البته نباید آن را با کاهش تورم به معنای افت سرعت رشد قیمت ها اشتباه گرفت.