عبدالرضا داوری از فعالان سیاسی و کارشناسان اقتصادی نزدیک به جناح اصولگرا و از مسئولان دولت‌های نهم و دهم در ارتباط با ۱۰۰ روز کارنامه سید ابراهیم رییسی به پرسش‌های دیدارنیوز پاسخ گفت و شرایط اقتصادی دولت رییسی و مذاکرات وین را مورد بررسی و تحلیل قرار داد.
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: بیش از ۱۰۰ روز از عمر دولت سیزدهم سپری شد. برای بررسی کارنامه سید ابراهیم رییسی از عبدالرضا داوری پرسیدم، چه نمره ایی به رییس جمهوری می‌دهید؟ وی گفت: تا قبل از اینکه آقای رییسی دولت را به دست بگیرد متوسط رشد نقدینگی ۲.۸ درصد بود و از شهریورماه به این سو این رشد به ۳.۷ رسیده است. یعنی در مقایسه با ۵ ماهه اول سال قبل، در نقدینگی حدود ۵۶ درصد رشد داشتیم. این نشان می‌دهد دولت به انحا مختلف از بانک مرکزی استقراض کرده است؛ بنابراین ادعا‌هایی که تا کنون درباره عدم استقراض از بانک مرکزی عنوان شده دقیق نیست. این استقراض انجام شده و اوراق قرضه هم به فراوانی منتشر کرده است.
وی درباره عملکرد بازار بورس هم گفت: در دوره‌های قبل وقتی قیمت ارز افزایش می‌یافت، به طور طبیعی شاخص‌های بورس به سمت بالا می‌رفت. این روند امروز معکوس شده و همزمان با افزایش دلار، بورس روندی نزولی دارد، که دلیل اصلی آن هم عرضه اوراق بدهی توسط دولت بوده است که گفته می‌شود تا ۹۰ هزار میلیارد تومان عرضه شده است و به زودی گزارش آن بیرون می‌آید و مشخص می‌شود.
این کارشناس سیاسی با بیان اینکه مجموعا و با بررسی کارنامه ۴ ماهه گذشته دولت به نظر می‌رسد، رییس جمهوری استراتژی اقتصادی مشخصی ندارد، تاکید کرد: در دولت‌های گذشته فارغ از اینکه با آن‌ها موافق بودیم یا مخالف، یک چهارچوب نظری اقتصادی وجود داشت، اما دولت سیزدهم چارچوب اقتصادی ندارد و برای حل مشکلات نقطه‌ای و روزانه عمل می‌کند. به همین دلیل من از لحاظ اقتصادی نمره قابل قبولی به دولت نمی‌دهم.
داوری تیم اقتصادی رییسی را شبیه شرکت سهامی نامید و اضافه کرد: گروه‌ها و افراد مختلف اصولگرا هر کدام توانسته‌اند در این دولت سهمی بگیرند و به همین دلیل هم راه و مسیر‌هایی که وزارتخانه اقتصادی می‌روند هیچ تناسب و هماهنگی با سازمان برنامه و بودجه ندارد.
وی در واکنش به ادعای سیدابراهیم رییسی مبنی بر اینکه برخی می‌خواهند بازار ارز را برای دولت ناامن جلوه دهند، خاطرنشان کرد: این احتمال همیشه وجود دارد که موقتی و کوتاه مدت اقدامات برخی افراد یا گروه‌ها در تغییر جدول قیمت‌ها تاثیر گذار باشد، ولی این خیلی کم اثر و در حد یکی دو روز است. در واقع روند بازار ارز تابع این گونه دست‌کاری‌ها نیست و این روند در کنترل دولت است. بزرگترین عرضه کننده و همچنین متقاضی ارز خود دولت است.
این کارشناس مسائل اقتصادی در بخشی از سخنان خود گفت: توطئه همیشه وجود دارد، اما اینکه همه چیز را گردن توطئه دیگران بیاندازیم درست نیست. روزی که آقای رییسی دولت را تحویل گرفت دلار ۲۵ هزار ۶۰۰ بود و امروز به مرز ۳۱ هزار تومان رسیده است که در ۱۰۰ روز اول تصدی رییسی ۲۰ درصد از ارزش پول ملی کم شده است. هیچ کدام از روسای جمهوری قبلی در ۱۰۰ روز اول چنین مشکلی نداشتند.
وی اقتصادی با بیان اینکه از قانون برنامه چهارم به بعد به اصول اقتصادی برنامه‌ها پایبند نبودیم. مثلا نظام ارزی شناور مدیریت شده را باید در کشور اجرا می‌کردیم. این نظام نیازمند ارز فیزیکی است. یعنی بانک مرکزی باید دلار کافی در اختیار داشته باشد. اصل موضوع این است که اقتصاد ایران دچار تحریم و جدا افتادگی از اقتصاد جهانی است؛ لذا این افزایش دائمی قیمت ارز طبیعی است و ادامه خواهد داشت.
داوری درباره نقش هر کدام از کشور‌های ایران و آمریکا در به نتیجه نرسیدن مذاکرات وین گفت: هر دو سو به اندازه خودشان تقصیر دارند. تا کنون دستاوردی از مذاکرات نداشتیم. به نظرم ما باید به سمت ساخت بمب اتمی برویم. اگر جمهوری اسلامی به این سمت نرود در مذاکرات دستش خالی است. ایران به سلاح اتمی دست پیدا کند، کار به درگیری نظامی نمی‌کشد و مناقشه ایران با غرب هم حل می‌شود، چون در آن شرایط می‌توانیم معامله کنیم. ما جز این کارتی نداریم.
وی گفت: ما غنی سازی را برای چه کاری می‌خواستیم؟ اگر هدف ما از غنی سازی برای انرژی و پزشکی بود که خیلی ارزانتر از محصول خودمان را از بازار بین‌المللی تهیه می‌کردیم. تمام اورانیوم موجود در ایران کفاف ۹۰ هزار سو را هم نمی‌دهد. حال که به این سمت و سو رفته‌ایم چند کلاهک آماده کنیم و با این ابزار به سمت توافقی قوی کنیم.
این کارشناس مسائل سیاسی در پیشبینی خود از آینده مذاکرات اظهار کرد: در کوتاه مدت منتظر هیچ اتفاقی نباشیم. مگر اینکه شرایط به حدی وخیم شود که به مدل قطعنامه برسیم. دقیقا سه هفته قبل از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ ما همچنان بر ادامه جنگ اصرار داشتیم، اما در طول سه هفته شرایط دگرگون شد و ایران به قطعنامه تن داد. امروز هم بعید نیست که در چند روز یا چند هفته ایران تصمیم مهمی بگیرد.