وقتی واردات واکسن کرونا شتاب گرفت و اکثر رده‌های سنی توانستند به ایمنی در برابر کووید ۱۹ برسند، تصمیم دولتمردان برآن شد تا با نزدیک شدن به آغاز سال تحصیلی در قدم اول متولدین دهه هشتاد را واکسینه کنند، اما پرسش اینجاست که قرار است چه واکسنی به آن‌ها تزریق شود.
دیدارنیوزـ نسرین نیکنام: بازگشایی مدارس و واکسینه کردن کودکان و نوجوانان به نظر موضوع داغ این روزهاست. در این میان هنوز روشن نیست که از چه واکسن یا واکسن‌هایی برای واکسینه کردن دانش آموزان استفاده خواهد شد. تولید کنندگان واکسن‌های داخلی کرونا وقتی دیدند که نمی‌توانند خود را به عرصه رقابت جهانی برسانند حالا سعی دارند که گروه هدف خود را از میان کودکان و نوجوانان انتخاب کنند.
علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد مقابله با کرونا واکسیناسیون گروه‌های سنی مختلف را اینگونه توضیح داده است: در ابتدا قرار است گروه سنی ۱۲ تا ۱۸ سال و پس از آن گروه‌های سنی پایین‌تر یعنی ۶ تا ۱۲ سال واکسینه شوند، او این را هم گفته بود که با ورود ۲ واکسن خارجی و صدور مجوز از سوی سازمان غذا و دارو از نیمه دوم مهر ماه کار واکسیناسیون رده‌های سنی اعلام شده آغاز می‌شود با اینکه صحبت از ورود واکسن‌های ایرانی به سبد تزریق واکسن گروه‌های سنی زیر ۱۸ سال بود، اما رئیسی در این باره اظهار نظری نکرد؛ او همچنان از واکسن‌های خارجی صحبت کرد از سینوفارم و محصولات مشترک ایران کوبا، سوبرانا ۲.
طبق گزارش‌های منتشره، واکسیناسیون زیر ۱۸ ساله‌ها در نخستین مرحله با ورود ۱۰ میلیون واکسن چینی سینوفارم از مهر آغاز می‌شود و قرار است واکسن کوبایی سوبرانا۲ هم به سبد واکسیناسیون این گروه سنی اضافه شود، تا هم ایمنی آن‌ها بالا برود و هم مدارس باز شود.
به‌گفته سخنگوی ستاد مقابله با کرونا، برای واکسینه‌کردن ۱۳ میلیون دانش‌آموز، ۲۶ میلیون واکسن کوبایی و چینی وارد می‌شود؛ واکسن‌هایی که به‌گفته سیدحیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، تاکنون مجوز مصرف برای این گروه نگرفته‌اند و پس از بررسی مدارک و تأیید سازمان وارد سبد واکسیناسیون کشور می‌شوند.
بیشتر بخوانید: بعد از تزریق واکسن کرونا چه کنیم؟ چه چیزهایی بخوریم و چه چیزهایی نخوریم؟
درباره استفاده از واکسن‌های ایرانی اظهار نظر‌های مختلفی بیان شده، علیرضا بیگلری، رئیس انستیتو پاستور با بیان اینکه واکسن این مجموعه تنها واکسنی در دنیاست که دز یادآوری دارد، در مورد واکسن دانش‌آموزان گفته است که در آینده نزدیک، واکسن پاستور برای رده سنی کودکان و نوجوانان، به ویژه دانش‌آموزان استفاده می‌شود. این صحبت بیگلری مربوط به ۲۷ خرداد ماه یعنی دقیقا سه ماه پیش از اظهار نظر‌های جدید درباره واکسیناسیون رده‌های سنی کودک و نوجوان است؛ او این موضوع را هم در همان زمان اعلام کرد که واکسن دانش آموزان واکسن مشترک پاستور و فینلای کوبا است که قرار است به رده سنی کودکان و نوجوانان تزریق شود که البته طراحی این واکسن با هدف استفاده برای تمامی رده‌های سنی بوده است.
بیگلری این را هم گفته که واکسن تولیدی این مرکز برای رده سنی ۱۸ تا ۸۰ سال در مطالعه فاز ۳ بررسی شده و بررسی زیر ۱۸ سال هم آغاز شده تا در آینده نزدیک بتوانیم برای رده سنی کودکان و نوجوانان به ویژه دانش‌آموزان استفاده کنیم.
او برای اینکه به مردم اطمینان دهد تاکید می‌کند که این واکسن تنها واکسن در دنیا است که دز یادآوری دارد و موجب راحتی خیال مردم خواهد بود.
جالب است بدانید که این تنها اظهار نظر یک مسئول متولی تولید واکسن در ایران در مورد تولید واکسن برای نوجوانان نیست، شانزدهم مردادماه هم ابولقاسمی، مدیر طرح واکسن نورا هم قول استفاده از واکسن نورا را داد و گفت: پس از صدور مجوز وزارت بهداشت برای استفاده از این واکسن، دانش آموزان بین ١٢ تا ١٨ ساله با آن واکسینه خواهند شد.
ابوالقاسمی همان زمان اعلام کرد که مرحله اول آزمایش انسانی واکسن نورا در حال اتمام است و سلامت و ایمنی زایی آن بسیار خوب بود که مدارک آن به وزارت بهداشت ارسال شده است.
بیشتر بخوانید: واکسن برکت بهتر است یا سینوفارم؟
او با بیان اینکه بزودی مرحله دوم آزمایش انسانی نورا آغاز خواهد شد، روی این موضوع تاکید داشت که واکسن نورا برای سنین ۱۲ تا ۱۸ سال بسیار مناسب است و می‌تواند برای دانش آموزان دبیرستانی استفاده شود.
اما آب پاکی را محمد حسن قوسیان مقدم دبیر کل جمعیت هلال احمر روی دست برخی از تولید کنندگان ایرانی ریخت و گفت: در ایران، سینوفارم تک‌دوز برای تزریق به گروه سنی نوجوان، تنها واکسنی است که براساس اعلام جمعیت هلال‌احمر قرار است از اوایل مهر وارد کشور شود و این واکسن تک‌دوز برای کودکان نیست، بلکه برای افراد زیر ۲۰ سال درنظر گرفته شده که با همان یک‌بار تزریق ایمنی ایجاد می‌کند.
به گفته قوسیان در دنیا ۳ واکسن سینوفارم، فایزر و سوبرانا۲ چنین کارایی دارند که یکی از آن‌ها هم در ایران تولید می‌شود؛ پاستوکووک ایرانی و کوبایی. ما هم براساس توافق قبلی که با سینوفارم داشتیم و مذاکراتی که انجام دادیم، مستندات را به سازمان غذا و دارو ارائه دادیم و پس از تأیید و هماهنگی‌ها، امیدواریم ۱۰ میلیون دوز از این واکسن تا مهر وارد کشور شود.
با صحبت‌های قوسیان مقدم این پرسش ایجاد می‌شود که آیا واکسن‌های ایرانی هیچ سهمی در پر کردن سبد واکسن نوجوانان نخواهند داشت؟ که دبیر کل جمعیت هلال احمر اینگونه به این پرسش پاسخ داد که تنها مجوز مصرف اورژانسی واکسن کرونای «سوبرانا۲» برای کودکان و نوجوانان ۲ تا ۱۸ ساله هم اواسط شهریور در کشور کوبا صادر شد و براساس اعلام انستیتو فینلای کوبا از نظر ایمنی و اثربخشی مؤثر بوده است. قرار است مدارک این واکسن برای سازمان غذا و داروی ایران ارسال و مجوز مصرف آن‌هم پس از بررسی‌های لازم صادر شود.
در مورد صدور مجوز برای دو واکسن پاستوکووک و سوبرانا ۲ یا همان واکسن کوبایی سیدحیدری محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو توضیح داد که این دو واکسن هنوز تأییدیه قطعی از سازمان دریافت نکرده‌اند. ما از آن‌ها درخواست مدرک کرده‌ایم و باید بررسی شود. احتمالا تا مهر، مجوز مصرف صادر می‌شود.
او همچنین درباره صدور مجوز برای دیگر واکسن‌های ایرانی ازجمله نورا و فخرا که گفته می‌شود امکان تزریق به گروه سنی ۱۲ تا ۲۰ سال را دارد هم گفت: تاکنون مجوزی برای واکسن‌های داخلی برای گروه سنی کودکان و نوجوانان صادر نشده است.
با اینکه ایران در واکسینه کردن جمعیت کشور روند مطلوبی را طی نکرد و همین طولانی شدن سبب اعتراض‌های زیادی شد، اما در واکسینه کردن رده‌های سنی کودک و نوجوان خیلی از کشور‌های دیگر عقب نیستیم؛ چین به عنوان یکی از مهمترین کشور‌های تولیدکننده واکسن در جهان تا کنون ۱۰۰ هزار دانش آموزش را با سینوفارم و سینوواک واکسینه کرده است و پس از آن آمریکا و کانادا موفق شدند، نزدیک به نیمی از جمعیت دانش‌آموزی را با حداقل یک دز واکسن فایزر و مدرنا واکسینه کنند و قرار است دوز دوم هم برایشان تزریق شود. در فرانسه، دانمارک، آلمان، نروژ، اسپانیا و انگلیس برای گروه‌های سنی ۱۲ تا ۱۸ سال تزریق یک دوز فایزر در حال انجام است.
اما در آسیا، دانش‌آموزان عربستانی و عمانی بالای ۱۲سال هم با واکسن فایزر، به جمع واکسینه‌ها پیوسته‌اند و کشور‌های بحرین و امارات با واکسن سینوفارم برای سنین ۳ تا ۱۷ سال و فایزر برای افراد بالای ۱۲ سال، مشغول واکسیناسیون‌اند. کودکان ۱۲ تا ۱۵ ساله در قطر و کویت هم در حال دریافت واکسن فایزرند. در این میان، هندی‌ها برخلاف دیگر کشور‌های جهان، واکسیناسیون ۱۲ تا ۱۸ ساله‌هایشان را با واکسنی به نام Zydus Cadila انجام می‌دهند. در کشور شیلی هم سینوواک به‌عنوان واکسن گروه سنی ۶ ماه تا ۱۷ سال مجوز گرفته است.
لازم است این را هم بدانید که واکسیناسیون رده‌های سنی اعلام شده هم مانند بزرگسالان اولویت بندی دارد یعنی اولویت واکسینه با کودکان و نوجوانانی است که بیماری‌های خاص مانند دیابت یا هر بیماری که سیستم ایمنی آن‌ها را مختل می‌کند، دارد.
اما در نهایت، حیدر محمدی مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو همه پیش بینی‌ها و صحبت‌های بیان شده درباره انتخاب واکسن رده سنی ۱۲ تا ۱۸ سال گفت واکسن سینوفارم در ایران هنوز برای افراد زیر ۱۸ سال مجوز مصرف نگرفته و تنها در سه کشور چین، امارات متحده عربی و بحرین مجوز مصرف اضطراری گرفته و در ایران نیز اگر کمیته ملی واکسن مجوز بدهد و معاونت بهداشت وزارت بهداشت اطلاع‌رسانی کند، این واکسن به افراد زیر ۱۸ سال تزریق خواهد شد.
با اینکه سایت برای ثبت نام متولدین سال ۸۱ تا ۸۲ باز شده است، اما اظهار نظر‌های متفاوت درباره نوع واکسن تزریقی همچنان پابرجاست و معلوم نیست کدام یک از واکسن‌های نامبرده قرار است برای رده‌های سنی مذکور اجرایی شود و آیا اصلا واکسنی تزریق می‌شود؟ هر چند که صحبت‌ها از بازگشایی مدارس در ابتدای آبان ماه است، اما به نظر می‌رسد این تصمیم در زمان اعلام شده محقق نشود و ماجرا ادامه داشته باشد ...