دیپلمات پیشین ایران درباره آینده برجام می‌گوید اگر زمان بگذرد و هر دو طرف علاقه‌ای به احیای برجام از خود نشان نخواهند داد.
دیدارنیوز - قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه می‌گوید: اگر زمان بگذرد عملا طرف ایرانی و طرف مقابل علاقه‌ای به احیای برجام نخواهند داشت چراکه فرصتی نیست یعنی حتی اگر توافق شود زمان می‌برد تا طرف مقابل تحریم‌ها را بردارد و ایران هم به شرایطی که در برجام برای برنامه هسته‌ای اش پیش بینی شده برگردد؛ بنابراین فرصت چندانی نیست و احیای برجام بدان گونه که در سال ۲۰۱۵ توافق شد بسیار مشکل است مگر اینکه همانطور که آمریکایی‌ها یا طرف ایرانی می‌گوید یک سری موارد به برجام اضافه شود و به عبارتی برجام پلاس شکل گیرد
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه اظهار داشت: درخواست‌های جدیدی که ایران روی میز گذاشته تقریبا همان برجام پلاس است اینکه تمام تحریم‌ها برداشته شود در برجام مطرح نبود بلکه قرار بود فقط تحریم‌های هسته‌ای برداشته شود
قاسم محبعلی مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه در گفتگو با خبرنگار «انتخاب» در پاسخ به این سوال که برای احیای برجام چقدر زمان باقی مانده است؟ گفت: برجام برای احیا، فرصت زیادی ندارد. ابتدا باید گفت که برجام یک برنامه هشت ساله بود و در ژوئن ۲۰۲۳ پایان پیدا می‌کنند بنابراین الان تقریبا برجام (اگر احیا شود) کمتر از دو سال فرصت دارد.
او افزود: از این رو حتما طرفین درباره آینده برجام، در صورتی که توافقی حاصل نشود مجددا شورای امنیت و ۱+۵ باید تایید کنند که برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح آمیز است.
محبعلی ادامه داد: در واقع اگر زمان بگذرد عملا طرف ایرانی و طرف مقابل علاقه‌ای به احیای برجام نخواهند داشت چراکه فرصتی نیست یعنی حتی اگر توافق شود زمان می‌برد تا طرف مقابل تحریم‌ها را بردارد و ایران هم به شرایطی که در برجام برای برنامه هسته‌ای اش پیش بینی شده برگردد؛ بنابراین فرصت چندانی نیست و احیای برجام بدان گونه که در سال ۲۰۱۵ توافق شد بسیار مشکل است مگر اینکه همانطور که آمریکایی‌ها یا طرف ایرانی می‌گوید یک سری موارد به برجام اضافه شود و به عبارتی برجام پلاس شکل گیرد.
این تحلیلگر سیاسی عنوان کرد: فکر می‌کنم احیای برجام، اگر نگوییم محال، دست کم مشکل است.
محبعلی در بخش دیگری از این گفتگو تصریح کرد: درخواست‌هایی که ایران روی میز گذاشته تقریبا همان برجام پلاس است؛ اینکه تمام تحریم‌ها برداشته شود در برجام مطرح نبود بلکه قرار بود فقط تحریم‌های هسته‌ای برداشته شود، دوم اینکه آمریکایی‌ها تعهد بدهند که از برجام خارج نمی‌شوند در حالی که در دوره بایدن، فرصت پیش بینی شده برای برجام به پایان می‌پذیرد و به رییس جمهور بعدی نمی‌رسد.
او افزود: اگر قرار باشد خواسته‌های ایران روی میز قرار گیرد طبیعتاً، چون قضیه بده بستان است طرف مقابل هم خواسته‌هایی دارد که باید مدنظر قرار گیرد.
محبعلی اضافه کرد: عملا این روند به سمتی می‌رود که اگر برجام احیاء شود با یک سری شرایط جدید احیاء خواهد شد که همان برجام پلاس است اگر احیاء نشود باید مذاکرات جدیدی آغاز شود که معلوم نیست چقدر زمان می‌برد. طبیعتاً توافقی جدید شکل می‌گیرد.
این کارشناس مسائل بین المللی در پاسخ به این سوال که ارزیابی شما از اظهارات آقای رییسی مبنی بر اینکه اگر همه تحریم‌ها برداشته نشود پای مذاکره نخواهند آمد، چیست؟ تاکید کرد: این سخن بدین معناست که ما نمی‌خواهیم به برجام بازگردیم چراکه اساسا چنین چیزی امکان پذیر نیست نه برای دولت آمریکا نه برای اروپایی ها. چراکه یک سری از تحریم‌های ایران مربوط به تحریم‌های هسته‌ای نیست و از اختیار آقای بایدن خارج است که باید با کنگره هماهنگ کند، کنگره هم با شرایط فعلی، بعید است که بپذیرد مگراینکه بخواهند امتیازات بیشتری از ایران بگیرند و آمادگی داشته باشند تا تحریم‌های حقوق بشری، مربوط به تروریسم، موشکی و سیاست‌های خاورمیانه‌ای ایران را بردارند.
محبعلی اظهار کرد: آمریکا به ویژه بایدن حتی قبل از انتخابات ریاست جمهوری گفت به شرطی به برجام برمیگردیم که ایران آمادگی داشته باشد یعنی برجام مقدمه مذاکره برای سایر موضوعات فی‌مابین باشد بنابراین برداشتن سایر تحریم‌ها منوط به مذاکره درباره سایر موضوعات است یعنی اگر ایران به طور غیرمستقیم اعلام کند همه تحریم‌ها برداشته شود، با برجامِ ۲۰۱۵ ممکن نیست مگر اینکه آمادگی داشته باشد درباره سایر موضوعات گفتگو و توافق کند بنابراین اگر ایران آمادگی گفتگو درباره سایر موضوعات را نداشته باشد عملا بدین مفهوم است که ایران آمادگی بازگشت به برجام را ندارد.
این تحلیلگر مسائل بین المللی درباره مطرح شدن بحث لایحه زیرساخت در آمریکا و عدم تمایل بایدن به درگیری بر سر برجام با جمهوری‌خواهان و سایر مسائل بیان کرد: مسائل داخلی آمریکا از قبیل بحران‌هایی که در داخل آمریکا است به ویژه لایحه‌ای که دولت بایدن برای گرفتن بودجه برای تقویت اقتصاد آمریکا ارائه داده حتما باید با جمهوری‌خواهان توافق کند از این رو به رأی جمهوری‌خواهان نیاز دارد بنابراین در آنجا هم باید یک بده بستان صورت بگیرد حال این بده بستان می‌تواند در داخل آمریکا باشد یا در ارتباط با سیاست خارجی آمریکا باشد.
او عنوان کرد: به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها هم دنبال یک طرح جدیدی باشند و آن را پیشنهاد بدهند مثل آن توافق موقتی که قبل از رسیدن به برجام صورت گرفت یعنی در ابتدای دولت روحانی، یکسال طول کشید و یک توافق موقتی صورت گرفت و بعد مذاکرات بر سر برجام دنبال شد بنابراین ممکن است دولت آمریکا برای اینکه جلوی آن خطری که از نظر آنها، ایران ممکن است به سمت نقطه گریز حرکت کند را بگیرند و زمانش را افزایش دهند، آمادگی داشته باشند که به یک توافق موقت برسند و پس از آن بنشینند و درباره توافق درازمدت گفتگو کنند. ایران هم اگر بخشی از غنی سازی اش را کاهش دهد آمریکا هم بخشی از تحریم‌ها را بر می‌دارد.
محبعلی اشاره کرد: در حال حاضر این یک راه حل میانه است. آمریکایی‌ها هم شاید علاقه‌مند باشند این راه حل میانه را بپذیرند تا به میز مذاکرات برگردند. در مجموع سرنوشت برجام در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.