افغانستان شهر به شهر در حال سقوط است، در این میان دو گروه در خطر بیشتری قرار دارند. خبرنگاران و زنان! احسان مهدوی خبرنگار افغانستانی در گفتگو با دیدار از جنایات طالبان می‌گوید!
دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: طالبان شهر به شهر با خریدن مسئولان هر شهر در خاک افغانستان به پیش می‌رود. این روز‌ها در حالی که همه منتظر خبر سقوط کابل هستند، اخباری از جنایت‌های طالبان به گوش می‌رسد.
طالبان ادعا می‌کند تغییر کرده است، با این حال آواره شدن هزاران خانواده و اخباری که از افغانستان به دست می‌رسد، نشان از تغییر رویکرد افراطی طالبان ندارد. با روندی که پیش می‌رود به نظر می‌رسد طالبان بتواند قدرت را در افغانستان بدست آورد. در این شرایط برخی اقشار جامعه افغانستان اعم از دختران و زنان، خبرنگاران، فعالین مدنی و ... در مواجهه با این گروه تندرو در خطر هستند. از سوی دیگر طالبان نشان داده است که با هر موضوعی که مربوط به مسائل آموزشی و فناوری می‌شود، مخالف است. در چنین شرایطی بسیاری از مردم جهان نگران وضعیت افغانستان هستند. مردم افغانستان از فساد و ناکارآمدی دولت مرکزی خسته هستند و طالبان را به دولت مرکزی ترجیح می‌دهند، اما موضوعات حقوق بشری در افغانستان به شدت در خطر است.
دیدار برای رصد شرایط امروز افغانستان که طالبان در حال پیشروی است با احسان مهدوی، خبرنگار شبکه رادیو نسیم افغانستان به گفتگو می‌پردازد. احسان مهدوی در این گفتگو به شرایط ناگوار قشر خبرنگار و دختران افغانستانی اشاره می‌کند.
احسان مهدوی، خبرنگار شبکه رادیو نسیم افغانستان در مورد شرایط این کشور می‌گوید: «متاسفانه در حال حاضر به دلیل مشکلات امنیتی و چالش‌هایی که در افغانستان بوجود آمده، وضعیت بسیار وخیم است. حکومت افغانستان بدون درگیری اکثر ولایت‌ها را به طالبان واگذار کرده است. در حال حاضر فقط حفظ اراضی افغانستان در دست حکومت افغانستان است. بیشتر شهر‌های افغانستان سقوط کرده اند و ولایت‌های باقی مانده نیز شاهد درگیری هستند و در اکثر آن‌ها جنگ وجود دارد. در حال حاضر از ۳۴ ولایت افغانستان حدود ۱۸ الی ۱۹ ولایت کاملاً به دست طالبان سقوط کرده است و فقط ۱۵ مرکز ولایت در دست حکومت افغانستان باقی مانده است.»
این خبرنگار افغانستانی شرایط رسانه‌ها و خبرنگاران را اینگونه مطرح می‌کند: «طالبان وقتی منطقه‌ای را به تصرف خود در می‌آورد، اول به سراغ رسانه‌ها می‌روند و می‌خواهند تفکر مردم را تحت کنترل داشته باشند. نشریات و رسانه‌های خصوصی مجبور می‌شوند که به نفع طالبان بنویسند. از سوی دیگر طالبان به دنبال اکثر خبرنگارانی است که در گذشته علیه طالبان نوشتند. طبق اعلامیه‌ای که دفتر حمایت کننده رسانه‌های آزاد افغانستان در روز‌های گذشته منتشر کرده، طالبان بعد از تصرف ولسوالی‌ها و شهر‌ها به دنبال خبرنگاران خانه به خانه می‌گردد و آن‌ها را جستجو می‌کند، تا آن‌ها را دستگیر کند. این کار متاسفانه ترسی میان خبرنگاران ایجاد کرده است و اکثر خبرنگاران فرار کرده اند. در حال حاضر کشتن خبرنگاران در جریان است و تلویزیون افغانستان به شدت تحت کنترل طالبان قرار گرفته است. کمیته مصونیت خبرنگاران افغانستان هم در حالت جنگی فقط توانسته دویست خبرنگار را به مکان امن منتقل کند، ولی صد‌ها خبرنگار و کارمند رسانه‌ها در شرایط سردرگمی قرار دارند و کسی نیست که از آن‌ها حمایت بکند و آن‌ها را پناه بدهد. از طرف نهاد‌هایی که قبل از این حامی خبرنگاران بودند هم جواب رد داده می‌شود و گفته اند که خودتان به حالتان فکری کنید. متاسفانه وضعیت خبرنگاران خیلی وخیم است و هیچ مکان امنی نیست که آن‌های را انتقال دهند. خبرنگاران و رسانه‌های افغانستان از سوی حکومت مورد حمایت قرار نمی‌گیرد. حکومت افغانستان در شرایط فعلی به جای اینکه از خبرنگاران و رسانه‌ها حمایت بکند، خبرنگاران را مورد فشار قرار می‌دهند. مثلاً اگر خبرنگار آزادی گزارشی تهیه کند در مورد بی کفایتی حکومت یا علیه طالبان بنویسد، مسئول حکومتی خبرنگاران را بازداشت می‌کند و آن‌ها را مورد شکنجه قرار می‌دهد که چرا علیه طالبان تبلیغ می‌کنی.»
احسان مهدوی در مورد نکاح اجباری افراد طالبان با دختر‌های ۱۲ ساله می‌گوید: «این موضوع که دختران افغانستانی را به زور به نکاح جنگجویان طالبانی در می‌آورند، حقیقت دارد. در اکثر ولایت‌های شمالی افغانستان، جنگجویان طالبان که از پاکستان وارد افغانستان شدند، این کار‌ها را کردند. متاسفانه دختران جوان از ۱۲ سال به بالا را با خود بردند و حتی به پاکستان فرستادند. ما شاهد قضایایی بودیم که اگر یک آقا، دو خانم داشت یکی از خانم‌ها را طالبان برده است. چنین جنایت‌هایی عملاً از سوی جنگجویان طالبان به وقوع می‌پیوندد و ادامه دارد، ما هم نمی‌توانیم در رسانه‌ها اطلاع رسانی داشته باشیم. از سوی دیگر به اکثر خانواده‌ها هم که به مناطق امن منتقل شدند، رسیدگی نمی‌شود. در حدود ۳۸ هزار خانواده آواره داریم اکثر آن‌ها به کابل منتقل شده اند و حکومت به آن‌ها رسیدگی نمی‌کند. کودکان و زنان در افغانستان وضعیت فجیعی دارند.»
خبرنگار شبکه نسیم افغانستان در مورد تغییرات طالبان بیان می‌کند: «متاسفانه هیچ تغییراتی در افکار طالبان به‌وجود نیامده است. از جنایت‌هایی که در شمال افغانستان انجام داده اند که عملاً یک دختر ۱۲ ساله در نکاح یک طالب در آوردند که بعد مورد تجاوز گروهی قرار می‌گیرد از سوی جنگجویان طالبان این موضوع را می‌توان دید. افکار طالبان در مدت ۲۰ سال گذشته هیچ تغییری نکرده است. منتهی برگ برنده طالبان تبلیغات و جنگ روانی است و همچنین تبلیغات در فیس بوک و صفحات اجتماعی که راه اندازی می‌کنند و مردم را به وحشت می‌اندازند و اگر شهری سقوط می‌کند مردم ناچار هستند به تمجید از طالبان بپردازند. اگر این کار را نکنند جانشان در خطر است. طالبان مردم را وادار می‌کند که از آن‌ها حمایت بکنند. هیچ فردی در افغانستان از طالب حمایت نمی‌کند و مردم سال‌های گذشته از حکومت و نظام جمهوریتی حمایت کردند و طالبان پایگاه اجتماعی ندارد. طالبان از کشور‌های بیرونی مورد حمایت قرار می‌گیرد و با زور ولایت‌های افغانستان را در دست گرفته است. مردم مجبور هستند بترسند و به ناچار از طالبان حمایت کنند. حتی ویدیو‌های ضبط شده از مردم که طالبان را حمایت می‌کند، از درون طالبان ضبط شده و بیرون داده می‌شود. در این ویدیو‌ها گفته می‌شود که طالبان نظام اسلامی را در افغانستان آورده و مورد پسند مردم افغانستان است، ولی تحت فشار چنین تبلیغاتی راه اندازی شده است.»
در مورد زمان احتمالی سقوط کابل احسان مهدوی می‌گوید: «اگر جلوی پیشرفت طالبان گرفته نشود و به همین طریق حکومت افغانستان با طالبان همکاری بکنند و پشت پرده معامله صورت گیرد، سقوط کابل یک الی یک ماه و نیم دیگر حتمی خواهد بود.»
احسان مهدوی در آخر از کشور دوست و همسایه، ایران می‌خواهد به موضوعات افغانستان بیشتر اهمیت بدهد تا تغییرات مثبتی در افغانستان رخ دهد.
*در این متن سعی شده است ادبیات احسان مهدوی که به گویش افغانستانی است، مورد توجه قرار گیرد.