ترکیه و سلامتی اردوغان؛ مرد یکه‌تاز از پا افتاده است؟

دیدارنیوز _ رضا قنبری*: اردوغان هفته پیش در شبکه‌های اجتماعی از دنیا رفت. خبری که پس از غیبت رئیس‌جمهور در جلسه هفتگی آک پارتی ناگهان نیمه شب با هشتگ مرده "#ölmüş" در توییتر داغ شد و طی چند ساعت بازار‌های مالی و محافل سیاسی را به تکاپو انداخت چه آنکه در خاورمیانه مرگ سیاستمداران بیش از هرعامل دیگر روند‌های کشور داری را تغییر می‌دهد حتی اگر آن فرد اردوغان باشد که همواره از صندوق رای به قدرت رسیده است.

فایل صوتی این مقاله را این جا بشنوید

داستان از چند ماه پیش آغاز شد. زمانی که اردوغان ناگهان در پیام تصویری خود به مناسبت عید قربان چند ثانیه به خواب رفت و همین اتفاق دستمایه‌ی تحلیل رسانه‌های خبری از میزان سلامتی رئیس جمهور شد. حواشی این اتفاق، اما با گزارش مجله معتبر فارین پالیسی درباره عدم امکان نامزدی اردوغان در انتخابات ۲۰۲۳ به دلیل بیماری شکل جدی تری به خود گرفت و برخی از پزشکان، چون پروفسور احمد سالتک ""Ahmet Saltık از بیماری صرع اردوغان خبر دادند. هرچند دو روز بعد از این گزارش‌ها رئیس جمهور که اتفاقاً قبل از ورود به سیاست چند سالی عضو یک تیم فوتبال نیمه حرفه‌ای در استانبول بوده و از حامیان پروپاقرص باشاک شهیر است برای نشان دادن آمادگی بدنش با لباس ورزشی در زمین بسکتبال حاضر شد تا شاید این موج خبری را خنثی کند. اما کوچکترین لغزشی در سفر‌های یک ماه اخیر رئیس جمهور به سه کشور آفریقایی، اجلاس ۲۰ G و افتتاح فرودگاه قره باغ با حساسیت توسط خبرنگاران مخابره میشد و حتی کمال قلیچدار اوغلو رهبر حزب مخالف دولت جمهوری خلق خواستار توضیح پزشکان بی طرف درباره سلامتی شخص اول کشور شد. بهر حال تاریخ سیاسی ترکیه بار‌ها با مرگ سیاستمداران متلاطم شده و هنوز درباره علت فوت ناگهانی تورگت اوزال پدر نوسازی مدرن ترکیه شبهات جدی وجود دارد و با کالبدشکافی از قبر او وجود چند نوع سم در جسدش تایید شده است و از آن سو کمال آتاتورک در ۵۷ سالگی بر اثر بیماری کبد بسیار زود جمهوری خودساخته اش را تنها گذاشت.

اردوغان ۶۷ ساله، اما هنوز وجود هرگونه بیماری را انکار می‌کند. هرچند یکی از خبرنگاران نزدیک به آک پارتی درباره عمل واریس رئیس‌جمهور در بیمارستان اختصاصی آک سرای توییت زده و یوجل کوچ "Yücel Koç" خبرنگار روزنامه ترکیه از کمر درد اردوغان خبر داده بود. شایعه ها، اما با نحوه حضور رئیس جمهور در جشن جمهوریت ترکیه بالا گرفت. ریس جمهور که برای احوالپرسی با کارگزاران دولت، ارتش و مجلس بیش از نیم ساعت بی حرکت در میانه سالن سرپا ایستاده بود بعد از پایان مراسم با حرکت‌های غیرعادی و تکاپوی محافظان از تیررس دوربین‌ها بیرون رفت. اتفاقی که چنان به تیتر رسانه‌ها آمد که فخرالدین آلتون مدیر ارتباطات ریاست جمهوری در تویتتر نوشت: فکر می‌کردیم اخبار جعلی مشکل رسانه اجتماعی است، اما حالا می‌بینیم که رسانه‌های اصلی هم از این موضوع رنج می‌برند و البته متین جهان از روزنامه نگاران مخالف دولت پاسخ داد: اردوغان می‌تواند راه برود، ولی فخرالدین آلتون نمی‌داند ارتباط چیست؟! اردوغان، اما جواب مخالفان را دوباره با حضور در یک زمین بسکتبال داد. رئیس جمهور که به مناسبت افتتاح پارک ملت عمرانیه استانبول به میان جوانان رفته بود با انتقاد از شایعه پراکنی‌های اخیر و تشریح برنامه هایش در دهه پیش رو برای رقبای انتخاباتی خط و نشانی جدی کشید. حالا پلیس امنیت ترکیه از بازداشت ۱۱ نفر به اتهام ایجاد شایعه مرگ اردوغان در فضای مجازی خبر داده و عدالت و توسعه انتشار این اخبار جعلی را به گروه‌های وابسته به فتح الله گولن نسبت می‌دهد. به هر حال رسانه‌های وابسته به گولن بعنوان یکی از گروه‌های مرجع خبری کشور در بسیاری از رسانه‌های معتبر جهانی نفوذ فراوان دارند و معمولا در هر مسئله‌ای به سیبل انتقاد دولت مبدل می‌شوند، اما بهرحال نباید از یاد برد برای سیاستمداری، چون اردوغان که علاقه زیادی به دوربین‌ها و سخنرانی در جمع هوادارنش دارد کتمان چنین رازی در دوسال آینده پروژه‌ای تقریبا غیرممکن است.

یکشنبه صبح در هوای مه آلود و سرد استانبول اکرم امام اغلو، مرال آکشنر وکمال کلیچدار اوغلو رهبران اصلی مخالفان دولت با لباس ورزشی پیشاپیش هزاران نفر که برای ماراتن استانبول بر روی پل ۱۵ جولای به صف شده بودند با چهره‌های خندان شروع به دویدن کردند تا آمادگی بدنی خود را به رخ دولت عدالت و توسعه بکشند هرچند مسابقه‌ای که آن‌ها سوت آغازش را زده اند رقیبی قدر با سابقه دو دهه قهرمانی پیاپی دارد.