در سیزدهمین شماره «از سعدآباد تا توپکاپی» رضا قنبری در مصاحبه با یک فعال حوزه املاک در ترکیه به بررسی دلایل علاقه ایرانیان به خرید ملک در ترکیه و سرازیر شدن سرمایهها به این حوزه پرداخته است.
دیدارنیوز _ رضا قنبری*: ایرانیها سال گذشته با حدود ۵۰۰ میلیون دلار سرمایهگذاری در بازار املاک ترکیه به رتبه نخست خریداران خارجی این کشور صعود کرده اند. مبلغی تقریباً برابر با بودجه وزارت بهداشت و درمان جمهوری اسلامی در دوران پاندمی کرونا که از رشد ده برابری نسبت به ابتدای دهه ۹۰ خورشیدی خبر میدهد.
چه آنکه در سال جاری حدود هفت هزار ایرانی به خیل خریداران ملک در ترکیه افزوده شده اند. استانبول، آنتالیا و ازمیر پذیرای بیشترین ایرانیها در چند سال اخیر بوده و حالا در شهرهای بزرگ ترکیه به شرکتهای ریز و درشت ایرانی بر میخوریم که با تمرکز بر همین خریداران، در بازار ملک ترکیه فعالند. در این یادداشت برای بررسی بیشتر این موضوع با "علی همت" مدیر یکی از شرکتهای راهنمای مهاجرت و سرمایه گذاری در استانبول، درباره دلایل و چگونگی حضور ایرانیان در بازار مسکن ترکیه به گفتگو نشسته ایم.
فایل صوتی این یادداشت را بشنوید
او معتقد است: «بخشی از اشتیاق ایرانیان برای حضور در بازار ملک ترکیه را باید در موج جدید مهاجرت در چند سال اخیر جستجو کرد. مهاجرانی که با توجه به کاهش شدید ارزش ریال و قوانین اقامتی ترکیه، این کشور را میانبری برای زندگی دریک کشور اروپایی میدانند.»
به اعتقاد همت، ایرانیان، ترکیه را بدلیل نزدیکی جغرافیایی، سهولت ورود و خروج و عدم نیاز به ویزا و اشتراکات فرهنگی ممکنترین راه برای مهاجرت میدانند و برابری اسناد ملکی مهاجران و شهروندان ترکیه، سرمایه گذاری در این کشور را مطمئنتر از هرجای دیگر جهان میکند. آنچنان که خرید ملک برای مهاجران در گرجستان، امارات، آذربایجان و.. به وسیله وامهای بلندمدت، قراردادهای شراکتی و موقتی با محدودیتهای همراه است و حقوق برابری را به آنها اعطا نمیکند.
ضمن اینکه نرخ بالای کرایه مسکن در ترکیه را هم نباید فراموش کرد. مثلاً اجاره دریافتی از یک ملک ۳ میلیارد تومانی در استانبول حدود ۲ برابر تهران است و همین انگیزه بالای را برای حضور در این بخش از اقتصاد ترکیه ایجاد کرده است.
نکته مهم دیگر فرهنگ مهاجرپذیر و توریستی این کشور است. این فعال حوزه املاک معتقد است: مردم ترکیه به خوبی از وابستگی اقتصادی کشورشان به توریست و مهاجران آگاه هستند و به همین دلیل در سالهای اخیر با توجه به حضور میلیونها مهاجر، توریست و پناهنده در ترکیه، رفتارهای نژاد پرستانه و قومی در این کشور به ندرت دیده شده است. دلیلی که حتی شهروندان روسی، آلمانی، قطری و اخیرا چینی را هم به بازار مسکن ترکیه علاقمند کرده است. هرچند از نگاه ایشان، منابع عظیم آبی و سرزمینهای حاصلخیز ترکیه در سرمایه گذاری بلند مدت چینیها برای آینده خشک خاورمیانه موثر است.
مقررات کشور ترکیه در چند سال اخیر برای اخذ اقامت و شهروندی این کشور با تغییرات چند باره مواجه شده است. تنوع روشهای اقامت و پیچیدگیها قانونی هم با سختتر کردن این روند به سردرگمی و گاه کلاهبرداری از ایرانیان در ترکیه منجر شده است.
علی همت تاکید میکند بسیاری از خریداران با بیتوجهی به قوانین، ناآشنایی با زبان ترکی و البته حضور شرکتهای کلاهبردار در ترکیه با ضررهای فراوانی مواجه شدهاند. او معتقد است که حدود نیمی از مهاجران ایرانی بدلیل انتخاب محلههای نامناسب و خرید املاک بی کیفیت از حضور در این کشور ناراضی بوده و اتفاقا در تصویر خوش آب و رنگ مهاجرت پنهانند.
همین امروز که این مطلب منتشر میشود حدود ۱۵ نفر ایرانی دیگر در بازار ملک ترکیه سرمایه گذاری کرده اند. روندی که در یکسال اخیر با شتاب پنجاه درصدی ترکیه را به دومین مقصد مهاجرتی ایرانیان بدل کرده و با روندهای اقتصادی-سیاسی موجود کشور شاید سرعت بیشتری هم بگیرد.
*روزنامهنگار و کارشناس مسائل ترکیه