دیدارنیوز - به گزارش خبرآنلاین، سارا معصومی دبیر بین الملل روزنامه اعتماد در یادداشتی توئیتری درباره اظهارات جنجالی اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان نوشت:
این قرارداد چیست؟
در دوره ظاهر شاه در افغانستان، محمد موسی شفیق صدراعظم این کشور در سال ۱۳۵۱ قرارداد آب دریای هلمند را با امیر عباس هویدا، همتایی ایرانی امضا کرد.
این قرارداد به تصویب و تایید مجالس هر دوکشور هم رسید. براساس این‌قرارداد، افغانستان ۲۶ متر مکعب در ثانیه حق آبه ایران را تعیین کرده که ۸۲۰ ملیون متر مکعب حق آبه ایران در سال است.
نکته: این حق آبه برای سال‌های نرمال از منظر آب و هوایی است. در سال‌های خشکسالی یا کم آبی، طبق مکانیسم‌های تعریف شده در قرارداد، دو طرف شرایط را بررسی می‌کنند. متناسب با این تغییرات آب و هوایی حق آبه ایران هم کم می‌شود.
در ماده پنجم معاهده افغانستان و ایران در مورد دریای هلمند آمده است: ایران هیچگونه ادعایی بر آب هلمند، بیشتر از مقداری که طبق این معاهده تثبیت شده است، ندارد. حتی اگر مقادیر آب بیشتر در دلتای سفلای هلمند میسر هم باشد و مورد استفاده ایران هم بتواند، قرار گیرد. "
در طول ۵۰ سال گذشته، هر دو کشور در همه دوران‌ها نسبت به این قرارداد متعهد بودند وامروز هم غنی برای چندمین بار به این تعهد تاکید کرد.
واقعیت صحنه: اگر آب باشد و خشکسالی وجود نداشته باشد، ایران از حق آبه خود بهره مند می‌شود. در دهه ۶۰، سیلاب‌های وحشتناکی در سمت هیرمند رخ داد که به بخش‌هایی از زابل هم آسیب زد. اما در دهه ۷۰ که دور سوم خشکسالی در ۱۰۰ سال اخیر رخ داد، هم افغانستان هم ایران از این بی آبی متضرر شدند. در این دوره عملا هامون‌ها هم گرفتار خشکسالی بودند و طالبان هم بر این مناطق سیطره داشت.
ایران در سال‌های اخیر حق آبه خود را دریافت کرده و آمار باید در اختیار وزارت نیرو باشد. شاید در ۲۰ سال اخیر، در چند سال محدود به دلیل کمبود آب با مشکلاتی روبه رو شدیم.
فلسفه سد کمال خان: امکان اعمال مدیریت کامل بر موضوع آب هیرمند را فراهم می‌کند.
اشرف غنی چه گفت؟ برخی چه شنیدند؟!
رئیس جمهور افغانستان امروز اعلام کرد که افغانستان به اجرای قرارداد هیرمند ادامه خواهد داد و تاکید کرد که این قرارداد همه مردم افغانستان است. اما درباره سهم آبی بیشتر از آنچه در قرارداد هلمند آمده، باید مذاکره بشود و یکی از راه‌ها تبادل آب با نفت است. (اشاره درست نجیب فهمیم، تحلیل گر در گفتگو امشب با بی بی سی فارسی)
آب بر روی ایران بسته نشده است.
ایران حق آبه خود را دریافت می‌کند، برای بیش از آن مانند هر معامله دیگری باید هزینه پرداخت کند و این هزینه می‌تواند موضوع مذاکره میان دو کشور باشد.
