جامعه‌ای که نشاط درآن کم است و از طرفی خشونت‌های لفظی درآن مشاهده می‌شود، تولد خشونت‌های فیزیکی بعید نیست. از زمانی که خانه را ترک می‌کنیم تا وقتی که به آن برمی‌گردیم در سطح شهر، شاهد مناظر مختلفی از خشونت‌های گوناگون در جامعه هستیم که در نهایت، نتیجه آن همین اتفاق اخیر است.
دیدارنیوزـ روز شنبه تصاویری دلخراش از کشته شدن یک طلبه ۴۶ ساله همدانی در فضای مجازی منتشر شد. به گفته سردار بخشعلی کامرانی، فرمانده انتظامی استان همدان در ساعات اولیه صبح، یک خودروی سواری ۲۰۶ در محله "آخوند" همدان با شلیک دو گلوله به سمت یک روحانی ۴۶ ساله، او را به قتل رساند.
در لحظات اولیه وقوع این حادثه، هنوز ضارب طلبه، شناسایی نشده بود اما ساعاتی بعد، صفحه پر بازدید یکی از خلافکاران اینترنتی در اقدامی عجیب، با انتشار استوری‌هایی این حادثه را گردن گرفت. این فرد که بهروز حاجیلو نام دارد، در استوری‌های خود از وقوع نقشه برای قتل‌های پی در پی نوشته و در یکی از استوری‌هایی که دقایقی بعد پاک کرد قتل طلبه را گردن گرفت. این استوری پاک شد اما استوری‌های دیگر این فرد که حاوی توهین به مقامات نظام و همچنین صحبت‌هایی مبنی بر نقشه‌های بعدی این فرد برای قتل‌های دیگر بود، هنوز در صفحه او وجود دارند.
در کمتر از ۴ ساعت، میزان فالورهای فردی که ادعا می‌کرد قاتل طلبه همدانی است بیش از ۱۹ هزار عضو شد. با گشتی در میان پست‌های منتشر شده در صفحه وی، می‌توان به سوابق او پی برد. دسترسی ساده این متهم به اسلحه‌های جنگی و استفاده از آن‌ها در فضای آزاد، بخش‌هایی از پست‌های او را تشکیل می‌دهند. همچنین چند پست این فرد نشان می‌دهد که او از دوستان وحید مرادی ـ از خلافکاران مشهور شهرستان ری که سال گذشته در یک درگیری در زندان رجایی شهر به قتل رسیدـ است.
مجید ابهری، آسیب‌شناس و رفتارشناس اجتماعی در گفت‌وگو با دیدارنیوز به دلایل شکل‌گیری خشونت پرداخت و گفت: خشونت به عنوان فرایند ناهنجاری رفتاری، همراه خود عوارضی را ایجاد می‌کند که در این خصوص می‌توان به درگیری لفظی یا فیزیکی، ضرب و جرح و قتل اشاره کرد.
وی در ادامه اضافه کرد: یکی از علل بالا رفتن خشونت، تماشای فیلم و دریافت اخبار خشن از مسائل و حوادث جاری در کشورهای مختلف است. در کناراین مسئله باید کاهش سطح نشاط اجتماعی به علت مشکلات روحی و رفتاری برخی از افراد را هم مورد توجه قرار داد.
این آسیب شناس اجتماعی توضیح داد: افزایش خشونت منجر به روی دادن اتفاقات مهم دیگری هم می‌شود، به این معنا که فرد برای نشان دادن خشونت خود در فضای مجازی از قاتلان امریکایی و اروپایی که هنگام جنایت فیلمبرداری کرده و دست به این‌گونه کارها می‌زنند، تقلید می‌کند و به قول معروف، ادای آنان را در می‌آورد. رفتارهایی از این دست به هر دلیلی که روی دهد، سبب بروز ناهنجاری های رفتاری در جامعه و افزایش خشونت می شود.
ابهری در این خصوص اظهار داشت: اصرار بر قرار دادن عکس قربانی و بیان اهداف بعدی درحالی‌که آگاه است با این‌کار به سادگی دستگیر می‌شود و در دستیابی به اهداف بعدی موفق نخواهد شد، نشان از این دارد که فرد مورد نظر برای خونمایی و پرکردن حفره‌های روحی و روانی و ارضاء عقده‌های شخصیتی دست به این کار می‌زند.
این رفتارشناس اجتماعی در ادامه تصریح کرد: متاسفانه باید منتظر خشونت‌های مشابه در آینده باشیم، البته سهولت ورود اسلحه و خرید و فروش آن هم دراین رابطه بی‌تاثیر نیست زیرا اشخاص ناباب و غیرمتعهد به آن دست می‌یابند و از آنجا که چنین وقایعی فقط از طرف جناح‌های سیاسی معاند، اتفاق می افتاده است، این حادثه آزار دهنده و تاسف آور سبب شده تا جامعه در شوک روانی فرو رود، بنابراین مسئولان تربیتی و رسانه‌ای باید این‌گونه اخبار را با رعایت چهارچوب‌های موازین اخلاقی منتشر کرده و اجازه ندهند تا رسانه‌های دیگر، گوی سبقت را بربایند.
وی در این خصوص افزود: بیان اخبار در این باره باید همراه با کالبد شکافی و آسیب شناسی آن باشد، وگرنه صرف بیان حوادث سبب افزایش خشونت و گسترش افکار خشن در جامعه خواهد شد.
این آسیب شناس اجتماعی در رابطه با ورود خشونت به سبک زندگی مردم ابراز کرد: جامعه‌ای که نشاط درآن کم است و از طرفی خشونت‌های لفظی درآن مشاهده می‌شود، تولد خشونت‌های فیزیکی بعید نیست. از زمانی که خانه را ترک می‌کنیم تا وقتی که به آن برمی‌گردیم در سطح شهر، شاهد مناظر مختلفی از خشونت‌های گوناگون در جامعه هستیم که در نهایت، نتیجه آن همین اتفاق اخیر است.
ابهری در ادامه یادآور شد: افزایش آمار خشونت، ارتباط مستقیمی با سطح فرهنگ آن در جامعه دارد، بنابراین رسانهها به خصوص صدا و سیما باید دراین زمینه به فکر راهکار باشند و با استفاده از روانشناسان و رفتارشناسان در راستای کاهش خشونت حرکت کنند.
این رفتار شناس اجتماعی خاطرنشان کرد: متاسفانه تضعیف پایگاه اجتماعی یکی دیگر از دلایل رفتاری افکار خشونت‌آمیزاست. زمانی که جوانی مشاهده می‌کند که یک دوچرخه ندارد، اما فردی همسن او سوار خودرو چند میلیاردی می‌شود این احساس سرخوردگی به خشونت می‌انجامد، بنابراین بی‌توجهی به خواسته‌های جوانان از عوامل رشد خشونت به حساب می‌آید.
وی درباره زمینه‌های اقتصادی بروز خشونت نیز گفت: محرومیت، مشکلات اقتصادی و ناکارآمدی دستگاه‌های فرهنگی برای افزایش نشاط از دلایل زیربنایی و رفتاری در رشد خشونت است که به موازات دلایلی که پیش از این مطرح شد باید مدنظر قرار گیرد.
این آسیب‌شناس اجتماعی با اشاره به رفتار هواداران دو تیم سپاهان و پرسپولیس بیان داشت: متاسفانه در بروز حادثه در مسابقات فوتبال بارها شاهد چنین اخبار ناخوشایندی بوده‌ایم و به عنوان یک رفتارشناس، روزنامه‌های زرد ورزشی را مقصر اصلی می‌دانم زیرا "کلکل کردن" و "کری خواندن" پیش از برگزاری مسابقات، بذر خشونت را برای تماشاچیان می‌کارد، دلیل دوم را هم در ایفای نقش لیدرها می‌دانم که نباید آن را از نظرها دور داشت و سومین دلیل هم همان دلایل عمومی خشونت است که در گفته‌های بالا مطرح شد.
به نظر می رسد افزایش خشونت در جامعه و گسترش درگیری های لفظی و خبرهای ناخوشایند منتشره از استادیوم های ورزشی و در نهایت، انتشار خبر قتل افراد به بهانه های واهی و دلایل کم اعتنا، زنگ خطری را به صدا در آورده و هشدار بزرگی را نمایان می کند که گویا به دلایل مختلف، عنان رفتارهای اجتماعی رها شده است و روزانه بر حجم خشونت ها در انحای مختلف آن، افزوده می شود. این وقایع، وظایف حکومت و نخبگان اجتماعی را یادآور می شود که باید در مسیر کاستن از سرعت افزایش خشونت ها گامی محکم و اساسی بردارند.
