دیدارنیوز - حمیدرضا کفاش*: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، درهشتم اسفند ماه ۱۳۵۸، امورتربیتی در درون آموزش و پرورش با ابتکار و تدبیر شهیدان رجایی و باهنر، فعالیت خود را آغاز کرد.
این دو شهید بزرگوار که آموزش وپرورش را به خوبی میشناختند، تدبیرشان این بود که برای پیشگیری از نفوذ اندیشههای انحرافی، گروهکهای الحادی، مارکسیستی و التقاطی، باید گروههایی متشکل از نیروهای متعهد، متدین، انقلابی و عاشق امام خمینی(ره) و جمهوری اسلامی، وارد مدارس کشور شوند ودر کنار معلمان متعهد و طرفدار انقلاب، با حفظ و ترویج ارزشهای انقلاب اسلامی در مقابل این گروهکها با منطق واستدلال بایستند.
نسل اولیهای امورتربیتی اغلب دانشجویان، طلاب و نیروهای متعهدی بودند که دغدغه مسائل فرهنگی وتربیتی را داشتند، بدون ساختار سازمانی و براساس عشق و علاقه و بدون چشمداشت مادی، از طریق فراخوان جذب شدند. شبانه روز در مدارس تلاش نمودند و در مقابل نفوذ فکری گروهکها ایستادند و طاغوتزدایی از مدارس را در دستور کار خود قرار دادند.
بسیاری از این عزیزان در طول دوران دفاع مقدس نیز به درجه رفیع شهادت نائل شدند. برخی هم با تثبیت ارزشهای انقلاب در مدارس به نهادهای انقلابی دیگر برای ادامه خدمت پیوستند. میتوان گفت دردوره اول، تشکیلات نوپای امورتربیتی در مدارس، چهار هدف عملیاتی و اساسی را به عهده داشت:
۱- طاغوتزدایی از مدارس و مقابله با نفوذ فکری گروهکها
۲- بسط وگسترش تعلیم و تربیت اسلامی
۳- انجام فعالیتهای پرورشی و فوق برنامه
۴- حضور در صحنههای حمایت از انقلاب اسلامی به ویژه دفاع مقدس
در یک جمعبندی منصفانه، باید امورتربیتی را در این دوره موفق ارزیابی کرد. شاهد این مدعا، حذف اندیشههای انحرافی گروهکها از مدارس و تقدیم ۴۱۱ شهید از بین ۵۰۰۰ شهید فرهنگی، درطول دوران دفاع مقدس و گرم نگه داشتن آرمانهای انقلاب اسلامی در جامعه و مدرسه است.
پس از پذیرش قطعنامه در دوران دفاع مقدس، امورتربیتی وارد مرحله جدیدی از فعالیتها در مدارس شد. پیوستن نیروهای جدید فارغالتحصیل تربیت معلم رشتههای مرتبط، ساختارمند شدن تشکیلات امورتربیتی در سطح ستاد، استان، منطقه و مدرسه، تدوین شرح وظایف جدید، همراهی مربیان تربیت بدنی و بهداشت و مشاوران مدارس، توسعه فعالیت اردویی و اردوگاهها و کانونهای فرهنگی و تربیتی، گسترش فعالیتهای فرهنگی و هنری، مسابقات و جشنوارهها، ظهور و تولد تشکلهای جدید دانشآموزی، شوراهای دانشآموزی، سازمان دانشآموزی و ... حوزه فعالیتهای پرورشی را بسیار گسترده نمود، ولی به تناسب این گستردگی، امکانات و منابع آن، حتی در برخی موارد کمتر از گذشته شد.
از طرفی، مسائل مدرسه و دانشآموزان و سطح توقع کاملا متفاوت شد، هجمه فرهنگی دشمنان انقلاب اسلامی هم به جهت شکست در دوران گذشته، تغییر پیدا کرد وپیچیدهتر شد و این بار برای تغییر مسیر نسل جدید با بسیج امکانات، به شیوههای به اصطلاح مدرنتری متوسل شدند.
سربازان عاشق و مشتاق خدمت در سنگر امورتربیتی و برنامهریزان آن، از طرفی در محاصره یک حمله وسیع نامرئی از طرف دشمن قرار گرفتند، از طرف دیگر هم مورد بی مهری برخی از حامیان داخلی که ماموریت امور تربیتی را پایان یافته تلقی میکردند. از سوی دیگر حضور در صحنه و میدان بدون مهمات و امکانات محدود و مستهلک شده با سطح توقع بالای مخاطبان، والدین، جامعه و رسانهها، شرایط بسیار پیچیدهای را به وجود آورده بود.
اما در یک تحلیل منصفانه باید میزان موفقیت امروز امور تربیتی را با امکانات داده شده به آن سنجید. برخی به غلط کل موفقیت و یا عدم موفقیت در تربیت را به امور تربیتی نسبت میدهند، در حالی که امور تربیتی، متولی بخش محدودی از انجام فعالیتهای گسترده نظام تعلیم وتربیت در مدارس بوده و به همان میزان، باید مورد ارزیابی قرار گیرد.
برای آنکه نگاهی به آینده داشته باشیم، بقا و توسعه فعالیتهای امورتربیتی در فردای مدارس کشور به عوامل زیر بستگی دارد:
۱- اجرای کامل قانون احیای امورتربیتی، خصوصا گزینش، آموزش و نگهداشت نیروی انسانی مومن، متخصص و با انگیزه
۲- تامین منابع مورد نیاز فعالیتهای پرورشی به همراه توسعه، بازسازی، نوسازی و شادابسازی فضاهای پرورشی
۳- ایجاد پیوند مستمر حوزههای فناوری و فضای مجازی با فعالیتهای حوزه پرورشی
۴- مدرسه محور کردن فعالیتهای پرورشی با احیای سرانه پرورشی مدارس
۵- جدی گرفتن تشکلهای دانشآموزی و مشارکت دادن آنها در فعالیتهای مدرسهای
۶- توزیع متوازن فعالیتهای پرورشی در تمامی ساحتهای تربیتی با بازنگری برنامههای موجود
۷- حذف برخی از فعالیتهای کم بازده و تعریف فعالیتهای نوین و جدید پرورشی با تاکید بر استفاده از هنر و امکانات فضای مجازی
۸- تغییر نقش مربی تربیتی در مدرسه از مجری فعالیتها به راهبر تربیتی
۹- حذف گزارش گیریهای صوری و تدوین و اجرای نظام ارزشیابی حضوری
۱۰- توسعه مشارکت خانوادهها در برنامهها و فعالیتهای پرورشی
*معاون پیشین پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش