آلاسکای شیرین ترامپ برای پوتین

دیدارنیوز: با گذشت ۱۲۵۰ روز از جنگ ویرانگر روسیه و اوکراین با تلفات چند صد هزاری طرفین و خسارات قریب هزار میلیارد دلاری روزنه‌های صلح و آتش‌بس کورسویی دارد و ترامپ در ۸ ماهه حضور مجدد در کاخ سفید نمایش‌های مختلفی را برای پایان جنگ به روی صحنه برده که تاکنون با موفقیت روبه‌رو نبوده ولی روح معامله‌گری و پشتکار پیگیرانه‌اش تداوم تلاش‌ها را موجب شده و دیدار در آلاسکا با رئیس کرملین نیز در این مسیر ارزیابی می‌شود. 

دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت ملی روسیه و نخست وزیر و رئیس جمهوری سابق فدراسیون روسیه، گفت که اجلاس ترامپ و پوتین نشان داد که مذاکرات بدون پیش شرط امکان‌پذیر است، در حالی که مسکو به عملیات خود در جبهه اوکراین ادامه می‌دهد. مذاکرات بین ترامپ و پوتین به نتایج مشخصی منجر نشد و دو رهبر بدون هیچ گونه اظهار نظری در مورد آتش‌بس احتمالی در اوکراین، به دیدار خود در آلاسکا پایان دادند. رئیس جمهوری آمریکا در بیانیه خود در پایان اجلاس، از توافقاتی در مورد برخی نکات مهم صحبت کرد، اما جزئیاتی ارائه نداد. از سوی دیگر، رهبر کرملین به توافقاتی اشاره کرد که به گفته او می‌تواند نقطه شروعی برای حل مناقشه اوکراین باشد. در پایان بیانیه‌های مطبوعاتی، پوتین گفت که دیدار بعدی با دونالد ترامپ می‌تواند در مسکو برگزار شود.

آندری گورولیوف، ژنرال بازنشسته و عضو فعلی پارلمان روسیه اعلام داشته که اظهارات پوتین هنگام حضورش در کنار ترامپ پس از جلسه در روز جمعه نشان داد که موضع کرملین تزلزل‌ناپذیر است. وی در کانال تلگرام خود نوشت، اگر یک دستاورد مهم وجود داشته باشد، این است که پوتین توانست دلایل جنگ را مستقیماً برای ترامپ توضیح دهد. همچنین سخنگوی رسمی وزارت امور خارجه روسیه، ماریا زاخارووا، رسانه‌های غربی را به سخره گرفت و گفت که پس از سه سال گزارش دادن مبنی بر انزوای روسیه، اکنون با دیدن اینکه رئیس جمهور روسیه با فرش قرمز از همتای آمریکایی خود در آلاسکا استقبال شد، در حالت دیوانگی کامل قرار گرفته‌اند. در ادامه نیز پسکوف سخنگوی کرملین گفته است گفت‌و‌گو در واقع بسیار مثبت بود و هر دو رهبر نیز همین را گفتند. این نوع بحثی است که به ما اجازه می‌دهد تا قاطعانه مسیر جست‌وجوی گزینه‌های مشترک برای یک توافق صلح‌آمیز را دنبال کنیم.

مقامات اوکراینی در کی‌یف با نگرانی نظاره‌گر بیانیه مشترک شده و به دنبال سرنخ‌هایی در مورد سرنوشت کشورشان بودند. اما پس از پایان جلسه بدون هیچ نتیجه‌ای، اکنون معتقدند که جنگ حداقل فعلاً با همان شدت ادامه خواهد یافت. اولکساندر مرژکو، رئیس کمیته امور خارجه پارلمان اوکراین، گفته من فکر می‌کنم این یک شکست است، زیرا پوتین دوباره در مورد نگرانی‌های امنیتی صحبت کرده و از لفاظی‌های معمول خود استفاده کرده است. من هیچ تغییری نمی‌بینم و اگرچه این جلسه بی‌نتیجه بود، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، از انزوای دیپلماتیک خارج شده است. او تأکید کرد پوتین به عنوان فردی برابر با رئیس جمهور ترامپ ظاهر شده و در جنگ اطلاعاتی پیروز شد. زلنسکی نیز نسبت به تلاش آقای پوتین مبنی بر فریب دادن ترامپ بر شروط اساسی کشورش برای پایان منازعه پیچیده تاکید کرد. همچنین اولکسی گونچارنکو، نماینده مجلس اوکراین، گفت که به نظر می‌رسد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، پس از مذاکراتی که با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا داشت، زمان بیشتری خریده است. هیچ توافقی در مورد آتش‌بس یا کاهش تنش‌ها حاصل نشد.

در امریکا جان بولتون، مشاور امنیت ملی اسبق دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا که به منتقد سرسخت رئیس جمهور تبدیل شده، گفت که مشخص است چه کسی از نشست بین ترامپ و ولادیمیر پوتین پیروز بیرون آمده است، باید گفت ترامپ نباخت، اما پوتین به وضوح برنده شد و ترامپ چیزی جز جلسات پیگیری بیشتر به دست نیاورد، در عین حال، که پوتین گام بزرگی در احیای روابط برداشت، که من همیشه فکر می‌کردم هدف اصلی او بوده است و می‌توان گفت رییس کرملین از تحریم‌ها خارج شده و نگاه اولویتی به آتش‌بس ندارد. 

پس از دیدار رهبران روسیه و آمریکا در آلاسکا گروهی از رهبران اروپایی پس از مذاکرات صبحگاهی با دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی، بیانیه مشترکی منتشر و طی آن اعلام کردند که گام بعدی اکنون باید ادامه مذاکرات، از جمله با رئیس‌جمهور زلنسکی، باشد؛ هم‌زمان شورای اروپا بعداً پیامی صادر کرد و در آن از اوکراین و اجلاس سه‌جانبه ایالات متحده؛ اوکراین و روسیه حمایت کرد. همچنین رهبران از تلاش‌های رئیس‌جمهور ترامپ برای توقف کشتار در اوکراین، پایان دادن به جنگ تجاوزکارانه روسیه و دستیابی به صلحی عادلانه و پایدار استقبال کردند. هم‌زمان از بیانیه رئیس‌جمهور ترامپ مبنی بر آمادگی ایالات متحده برای ارائه ضمانت‌های امنیتی استقبال کرده و ائتلاف مایل به اقدام آماده است تا نقشی فعال ایفا کند و نباید هیچ محدودیتی برای نیرو‌های مسلح اوکراین یا همکاری آن با کشور‌های ثالث وجود داشته باشد، موضوع مهمتر این که روسیه نمی‌تواند در مسیر اوکراین به سمت اتحادیه اروپا و ناتو حق وتو داشته باشد و اوکراین در مورد قلمرو خود تصمیم خواهد گرفت. مرز‌های بین‌المللی نباید با زور تغییر کنند.

در مجموع ارزیابی چندگانه‌ای در مورد دیدار رهبران امریکا و روسیه وجود دارد و بسیاری نتیجه این رویداد را موفقیتی شایان برای رئیس کرملین ارزیابی کرده‌اند و دسترسی ترامپ به نتیجه ملموس در توقف این منازعه مرموز را به تلاش‌های مضاعف و به‌ویژه همراهی کشور‌های اروپایی با نقش آفرینی لندن را نیازمند دانسته‌اند؛ البته بر کسی پوشیده نیست که در ملاقات سران واشینگتن و مسکو دیگر موضوعات مهم جهانی نیز بررسی شده که توافقات غیر اعلامی نیز حاصل شده که در برگیرنده تحولات خاورمیانه و محور اورآسیا به‌ویژه قفقاز جنوبی است./دیپلماسی ایرانی

نویسنده خبر: علی بمان اقبالی زارچ