
دور اول مذاکرات ایران و آمریکا در شهر مسقط عمان با رضایت دو طرف به پایان رسید و قرار است هفته آینده این مذاکرات ادامه داشته باشد. در این میان دونالد ترامپ گفته مذاکرات خوب پیش رفته، اما تندروهای داخلی که تشنه جنگ و اختلاف با آمریکا و غرب هستند، ناراضیاند.
دیدارنیوز: واکنشهای بینالمللی به پایان نخستین دور از گفتگوها میان ایران و آمریکا بر سر موضوع هستهای همچنان ادامه دارد. رئیس جمهوری آمریکا معتقد است مذاکرات "خوب پیش میرود. " وزیر خارجه ایران نیز مذاکرات را "سازنده" توصیف کرد.
به نقل از دویچهوله فارسی، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا بامداد یکشنبه ۱۳ آوریل (۲۴ فروردین) در اولین اظهارنظر ساعاتی پس از پایان نخستین دور مذاکرات میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده آمریکا، اظهار داشت "گفتگوها خوب پیش میروند."
ترامپ که در هواپیمای ریاست جمهوری در بازگشت از فلوریدا به واشنگتن به پرسشهای خبرنگاران پاسخ میداد، افزود: «فکر میکنم خوب پیش میرود.»
او در عین حال تاکید کرد: «تا زمانی که کار به پایان نرسد، هیچ چیز مهم نیست؛ بنابراین دوست ندارم در مورد آن صحبت کنم. اما اوضاع خوب پیش میرود. به نظر من، وضعیت ایران بسیار خوب پیش میرود.»
مذاکرات اتمی میان جمهوری اسلامی و آمریکا روز شنبه ۲۳ فروردین در مسقط برگزار شد. استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیسجمهوری آمریکا و آنا اسکروجیما، سفیر آمریکا در عمان، در این مذاکرات شرکت داشتند. در هیئت ایرانی نیز عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، مجید تخت روانچی، کاظم غریبآبادی، اسماعیل بقائی و چند کارشناس وزارت خارجه حضور داشتند. وزیر خارجه عمان میزبان این مذاکرات بود.
عراقچی: مذاکرات سازنده بود
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران از برگزاری دور بعدی گفتگوها در روز شنبه آتی خبر داد. او در توضیح اولین دیدار با نماینده دولت آمریکا گفت: «به نظر من، بهعنوان جلسه اول، جلسه سازندهای بود که در یک محیط آرام و بسیار محترمانه انجام شد. هیچ زبان غیرمناسب به کار گرفته نشد و طرفین تعهد خود را به پیشبرد گفتگوها برای رسیدن به یک توافقی که مطلوب دوطرف باشد و از موضع برابر صورت بگیرد، نشان دادند.»
وزیر خارجه ایران همچنین تصریح کرد که ایران و آمریکا "خواهان یک مذاکره بیحاصل، گفتگو برای گفتگو، اتلاف وقت و مذاکرات فرسایشی" نیستند.
به گفته او ایالات متحده خواهان "توافقی در کوتاهترین زمان" است، اما "این کار آسانی نخواهد بود و احتیاج به اراده دو طرف دارد".
عراقچی همچنین گفت که در پایان مذاکرات دو هیئت در حضور وزیر خارجه عمان با یکدیگر گفتگو کردند، اما "یک بحث معمولی بود و چیز فوقالعادهای نبود."
واکنش تندروهای داخلی
در رسانههای ایران دائما "غیرمستقیم" بودن مذاکرات برجسته میشود. به نظر میرسد این امر به نوعی استراتژی جمهوری اسلامی در برابر طرفداران حکومت است تا مخالفتهای پیشین نسبت به "هرگونه گفتگو با آمریکا" را به نوعی تلطیف کند.
حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی و از چهرههای جناح تندرو در حاکمیت با اشاره به دیدار چند دقیقهای عراقچی و ویتکاف، به عراقچی حمله کرد و این دیدار را "غیرمتعارف و خلاف حدود اختیارات وی" خواند.
رسایی در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «در مذاکرات امروز آقای عراقچی ده دقیقه دیرتر حضور یافته که کلی روی آن خبرسازی شد، اما در عوضش وقت پایان، ملاقات و مذاکره مستقیم صورت گرفت چرا؟ جناب عراقچی! شما برای مذاکره غیر مستقیم اذن داشتید، این برخورد اصلا چیز معمولی نیست میتوانستید مثل شروع، دیرتر محل را ترک و گفتگو نکنید.»
در این میان روزنامه کیهان به سردبیری حسین شریعتمداری که منعکس کننده نظرات جناح تندروی حاکمیت است، مدعی شده که با "درجه وثوق بالایی" از متن مذاکرات خبر دارد.
کیهان نوشته که در پیشنویسی که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در خاورمیانه به عراقچی ارائه کرده است، "هیچ اثر، نشانه و یا اشارهای از آنچه در تبلیغات پرحجم این روزها مطرح میشود، وجود ندارد. مسائلی نظیر برچیدن تاسیسات هستهای، احتمال حمله نظامی و... دیده نمیشود و تنها روی کسب اطمینان از غیرتسلیحاتی بودن فعالیت هستهای ایران تاکید شده است. "
کیهان برای این ادعای خود منبعی ارائه نکرده است.
پیش از این نیز حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان با انتشار یادداشتی با عنوان "نتیجه مذاکرات شنبه؛ یک هیچ به نفع ما" نوشته بود که مذاکرات بینتیجه خواهد ماند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، ماه گذشته با انتشار نامهای به رهبر جمهوری اسلامی، پیشنهاد مذاکرات مستقیم درباره توافق هستهای جدید را داده بود. ترامپ در عین حال هشدار داده بود که در صورت عدم موافقت تهران با محدودسازی برنامه هستهای بحثبرانگیز خود، تهران با پیامدهای نظامی روبهرو خواهد شد.
واکنشهای بینالمللی
به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه (تاس)، میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین نتایج مذاکرات ایران و آمریکا در عمان را "اطمینانبخش" خواند.
اولیانوف در کانال تلگرام خود نوشت: «در مورد نتایج دیدار امروز در عمان، هم ایرانیها و هم آمریکاییها مذاکرات را مثبت و سازنده توصیف کردند و این اطمینانبخش است».
دولت قطر نیز با انتشار بیانیهای از "روحیه مثبت" در مذاکرات ابراز امیدواری کرد و افزود که این کشور از "رویکرد دیپلماسی و گفتگو برای حل و فصل همه مسائل باقیمانده بین ایالات متحده و ایران، به عنوان بخشی از اعتقاد تزلزل ناپذیر این کشور به اهمیت تقویت امنیت، صلح، ثبات و توسعه در هر دو سطح منطقهای و بینالمللی"، حمایت میکند.
بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، که میانجی مذاکرات میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده آمریکا بود، نیز پیش از این با انتشار مطلبی در شبکه اجتماعی اکس فضای مذاکرات را دوستانه و صلح آمیز توصیف و از دو طرف تشکر کرده بود.
وزارت امور خارجه عربستان سعودی هم در بیانیهای اعلام کرد که این کشور از مذاکرات ایران و آمریکا استقبال میکند. در این بیانیه آمده است: «امیدواریم نتایج مذاکرات ایران و آمریکا به تقویت امنیت و ثبات و صلح در منطقه و جهان کمک کند.»