سانسورِ نام علی دایی!

دیدارنیوز: در ظاهر و با نگاهی ساده‌انگارانه شاید حذف دو کلمه باشد: «علی دایی»! اما در اصل، سانسورِ بخشی از تاریخچه و اعتبار فوتبال ایران است. حذف این نام از کلام اسطوره‌ای دیگر به نام «علی پروین»، در حالی در یکی از بخش‌های خبری صداوسیما شکل گرفته و در ساعات اخیر در فضای مجازی دست به دست می‌شود که بی‌شک این رویکرد، اصلی اساسی به نام «اعتمادسازی مخاطب» را هدف قرار می‌دهد.

سرمربی پیشین تیم ملی فوتبال ایران که اخیرا اعلام کرده است فعلا قصد فعالیت در حوزه فوتبال را ندارد، بی‌شک یکی از ماناترین چهره‌های فوتبالی کشورمان است. بر این اساس در مصاحبه‌ای که به انگیزه جشن تولد علی پروین و محمد خوردبین در یکی از تمرین‌های تیم فوتبال پرسپولیس برگزار شد، علی پروین نام علی دایی را در ابتدای فهرستی از بزرگان فوتبال ایران و اسامی، چون کریم باقری، خداداد عزیزی و فرهاد مجیدی قرار می‌دهد؛ اما این کلام تقطیع شده و در شرایطی که بسیاری از رسانه‌های مکتوب و تصویری به انتشار کامل صحبت‌های مرد باسابقه فوتبال پرسپولیس پرداخته‌اند، در یکی از بخش‌های خبری صداوسیما نام علی دایی حذف می‌شود!

مطلب مرتبط:

علی دایی؛ رسم عاشق‌کُشی

در پی این اتفاق، برخی رسانه‌ها با قرار دادن فیلم اصلی در کنار آنچه از تلویزیون پخش شد، به رویکرد سلیقه‌ای رسانه ملی در قبال حذف نام «علی دایی» واکنش نشان داده و با طرح این پرسش که «چرا نام علی دایی هم حذف کردید؟»، سعی در شفاف‌سازی داشتند.

تا لحظه انتشار این گزارش، پاسخی از سوی سازمان صداوسیما درباره‌ِ دلایل این تصمیم و مجرای تصمیم‌گیرنده اعلام نشده است؛ اما از آنجا که رییس فعلی، خود از قدیمی‌های رسانه ملی در عرصه خبر و اطلاع‌رسانی است و از همان بدو ورود هم طرح تحولش را با اتخاذ شعار شفاف‌سازی در حوزه خبر آغاز کرد و بر اصل «اعتمادسازی» پافشاری داشت، باید دید چنین رویکردی در رسانه ملی در نهایت با چه واکنشی از سوی پیمان جبلی مواجه خواهد شد.

مطلب مرتبط:

علی دایی: به جای انگ اغتشاشگر زدن به مردم، مشکلاتشان را حل کنید

ضمن اینکه اتفاقاتی از این دست را در حالی همچنان در رسانه ملی شاهد هستیم که در این سال‌ها بار‌ها از سوی کارشناسان رسانه و استادان ارتباطات، درباره‌ لزوم اتخاذ رویکرد حذف و سانسور حداقلی خبر با هدف جذب حداکثری مخاطب هشدار داده شده است.

در گفتگو‌هایی که پیشتر با مدیران رسانه و همچنین استادان ارتباطات داشته‌ایم، بر این نکته تاکید کرده‌ایم.

چنانچه محمدعلی پیرعلی ـ مدیر مسؤول روزنامه «سیاست روز» ـ در گفت‌وگویی درباره خط قرمز‌هایی که در اخبار صداوسیما وجود دارد، گفته است: به نظرم صداوسیما خودسانسوری دارد و نگران هجمه‌های مختلفی است که از گروه‌های مختلف به سمتش روانه می‌شود. صداوسیما بالاخره باید تکلیف خود را روشن کند و به جای اینکه خطوط قرمزی که فرد یا گروهی تعریف کرده‌اند را اعمال کند، خطوط قرمز خود را بر اساس مصالح و منافع نظام در نظر بگیرد؛ البته این نگرانی‌های صداوسیما قابل درک است و باید خود را آماده کند که اگر توانست منطبق با خطوط قرمز مصالح و منافع نظام عمل کند و از هیچ هجمه‌ای هراس نداشته باشد. اما به نظرم در حال حاضر صداوسیما ممکن است نگران این باشد که گروه و فردی از آن انتقاد کنند؛ بنابراین دچار خودسانسوری می‌شود و زمینه‌ای را فراهم می‌کند که مخاطب استقبال نمی‌کند و احساس می‌کند که باید از یک منبع دیگری اطلاعات و خبر خود را به دست آورد.

یا حمید شکری‌خانقاه، استاد ارتباطات درباره‌ی عملکرد بخش‌های خبری صداوسیما معتقد است که گزینشی عمل کردن صداوسیما در پوشش اخبار به طور ناخواسته باعث نبود شفافیت و ایجاد ابهام در جامعه می‌شود.

او در گفت‌وگویی با تاکید بر گزینشگری اخبار در صداوسیما اظهار کرده است: صداوسیما به عنوان یک رسانه ملی و با توجه به مسؤولیت‌ها و وظایفی که بر عهده داشته باید اخبار واقعی و رویداد‌ها را با حفظ مصلحت‌های جامعه اطلاع‌رسانی کند. صداوسیما واقعیت‌های جامعه را نشان می‌دهد، اما به دلیل اینکه گزینشی عمل می‌کند متهم به دستکاری اخبار است. زمانی که در رسانه بخشی از واقعیت را نشان دهیم به سانسور و دستکاری اخبار متهم خواهیم شد. گزینشی عمل کردن صداوسیما به طور ناخواسته باعث نبود شفافیت و ابهام در جامعه می‌شود.