تلاش برای انسداد مذاکرات و کاسبی از تحریم

دیدارنیوز: «بعد از آنکه علی اکبر صالحی، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی و از دیپلمات‌های برجسته وزارت خارجه، در پیشنهادی به دولت رئیسی، مذاکره مستقیم با امریکا برای رفع مخاصمات را مطرح کرد، یکی از مجریان شبکه سه با تکرار بیانیه‌ای سیاسی که مسئولیتی در برابر معیشت و اقتصاد مردم را متوجه خود نمی‌کرد، فضایی آرمانی را تصویر کرد که در آن فضا، جدال و ستیزی همیشگی و ابدی بین ایران و امریکا برقرار است.»

رسول سلیمی در خبرآنلاین نوشت: «شبکه سوم صدا و سیما که بعد از حضور علی فروغی، به تریبون سیاسی تندرو‌ها تبدیل شده، این بار با بیانیه خوانی علیه علی اکبر صالحی، از هرگونه مذاکره دولت رئیسی با امریکا برای رفع تحریم‌ها انتقاد کرد.

مذاکره برای رفع تحریم‌ها که محوری‌ترین وعده رئیسی در انتخابات۱۴۰۰ بود، حالا آنچنان با مخالفت تندرو‌های محافظه کار مواجه شده که در اقدامی عجیب، یکی از مجریان شبکه سه با قرائت بیانیه‌ای سیاسی، از مذاکره دولت رئیسی با امریکا انتقاد کرد.

مذاکره دولت رئیسی با امریکا که شش ماه بعد از انتخابات ۱۴۰۰ آغاز شد با موانع جدی از سوی جریانات تندرو در داخل کشور مواجه بود تا اینکه بعد از حمله روسیه به اوکراین، به دلیل اینکه ایران با واسطه روسیه، مذاکرات را ادامه می‌داد، عملا شروع جنگ در اروپا، پایانی بود بر هر گونه مذاکره غیرمستقیم با امریکا.

مذاکراتی که برجسته‌ترین مخالفانش را جریان سیاسی تشکیل می‌داد که مرجعیت فکری آن در قم و مشهد و بازو‌های اجرایی آن در تهران بودند. تندرو‌هایی که سوابقی از جمله حمله به سفارت عربستان و قطع ارتباط دیپلماتیک هشت ساله ایران و عربستان را در کارنامه خود دارند و اگر سیاست کلان حاکمیت برای بهبود روابط با عربستان نبود، نواختن بر طبل تندروی علیه عربستان را از تریبون‌های رسمی ادامه می‌دادند.

اما حالا و بعد از آنکه علی اکبر صالحی، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی و از دیپلمات‌های برجسته وزارت خارجه، در پیشنهادی به دولت رئیسی، مذاکره مستقیم با امریکا برای رفع مخاصمات را مطرح کرد، یکی از مجریان شبکه سه با تکرار بیانیه‌ای سیاسی که مسئولیتی در برابر معیشت و اقتصاد مردم را متوجه خود نمی‌کرد، فضایی آرمانی را تصویر کرد که در آن فضا، جدال و ستیزی همیشگی و ابدی بین ایران و امریکا برقرار است.

او خطاب به علی اکبرصالحی گفته بود «امریکایی دوست هستید یا منافعتان با امریکا است؟»

تفکری که اگرچه رهبران آن در قیدحیات نیستند، اما تندرو‌های جوان مخالفان عقلانیت در سیاست خارجی، عملا از رسانه ملی بر طبل استمرار و ادامه تحریم‌ها می‌کوبند و بدون توجه به معیشت مردم و ناتوانی دولت در برگرداندن پول‌های مردم ایران از حساب‌های بلوکه شده در خارج از کشور، مخالفت خود را با مذاکره با امریکا اعلام می‌کنند.

این در حالی است که ابراهیم رئیسی در مناظرات انتخاباتی به مردم وعده داده بود «برجام حتما به یک تعهد پایبندیم، اما برجام را یک دولت مقتدر باید اجرا کند.»، اما با گذشت دو سال از دولت سیزدهم و با وجود گره خوردن تجارت و اقتصاد ایران به تحریم‌های امریکا که حتی مجوز انتقال پول‌های ایران از کشور‌های دولت همچون عراق را نمی‌دهد، یک جریان تندرو در داخل کشور به دنبال جلوگیری از هرگونه فضای گفتگوی مستقیم و غیرمستقیم دولت رئیسی با امریکا است. این اقدام بیش از آنکه ناشی از تفکرات چپ، نزدیک به روسیه یا ناشی از شم ضد امپریالیستی باشد از نگاه بسیاری از مردم و منتقدان ریشه در منافع ناشی از تحریم‌ها دارد؛ همان که سبب شده تا جماعت مخالفت مذاکره را به عنوان کاسبان تحریم بشناسند.

چه آنکه علی اکبرصالحی در پیشنهاد خود برای مذاکره مستقیم با امریکا، دو پیش شرط ضروری را برای آمادگی دولت سیزدهم مطرح کرده بود. صالحی در مورد شرایط مذاکرات با آمریکا گفته بود: «چنین گفتگو‌هایی اقتضائاتی دارد، اولا باید دستمان پر باشد. برای ورود به این گفتگو باید یک آمادگی‌هایی داشته باشیم. ما یک سری عناصر قدرت را در منطقه داریم. عنصر نظامی‌مان قوی و واقعی است. شرط دیگر برای ورود به یک چنین گفت‌وگویی این است که باید انسجام و وحدت ملی را بیش از پیش تقویت کرده و آنرا در معرض دید جهانیان قرار داد. این انسجام و وحدت ملی اگر تقویت شود، بسیار مهم است.».

اما حالا با فعال شدن تریبون تندرو‌ها در شبکه سوم صداوسیما، منافع کاسبان تحریم در شرایط وخیم اقتصاد و معیشت مردم، چشم اندازی از استمرار و افزایش تحریم‌هایی را پیش روی ایران قرار می‌دهند که در دولت نهم و دهم با تحمیل شش قطعنامه شورای امنیت تحمیل شد و در نهایت با ابتکار عمل علی اکبرصالحی و مراجعه به رهبر انقلاب در ماه‌های پایانی دولت احمدی نژاد برای دریافت مجوز مذاکره مستقیم با امریکا، زمینه‌ها برداشته شدن تحریم‌ها در مذاکرات ایران و امریکا در عمان فراهم شد.

تحریم‌هایی که اگر با ابتکارعمل علی اکبرصالحی برداشته نمی‌شدند، حالا و در آستانه شهریور ۱۴۰۲، امکان رفع تحریم تسلیحاتی ایران برای نیرو‌های مسلح ایران فراهم نمی‌شد. حالا این فرصت برای دولت سیزدهم فراهم است تا با نگاه به وعده‌های انتخاباتی خود، از فرصت انتخابات پیش رو برای تقویت سرمایه اجتماعی، تقویت اراده سیاسی، بازسازی تیم مذاکره کننده و جایگزینی با افراد مجرب و متخصص و جلوگیری از دخالت نهاد‌های غیرمسئول و جریانات تندرو، برای رفع تحریم‌ها از مسیر مذاکره اقدام نماید. مسیری که احمدی نژاد هم بر انسداد آن تاکید می‌کرد، اما مسیر پیش رو به لغو تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران ختم شد.»