
پس از نابودی پهپاد آمریکایی توسط ایران آنها باید به جدیت کشورمان در عمل کردن به تهدیدات خود پی میبردند، البته درست است که ترامپ به دنبال یک تنش محدود کنترل شده و در صورت امکان یک درگیری نظامی کنترل شده در خلیج فارس به نقع خود است تا از آن بهره ببرد، اما وجود بازیگران دیگر و اقدامات ایران هم به این سمت حرکت میکند تا بازی را تا حد ممکن از دست آمریکا خارج کند.
دیدارنیوز ـ عصر روز جمعه یک فروند نفتکش انگلیسی با نام" "stena impero" هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین المللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد.
ساعتی پس از انتشار خبر توقیف این نفتکش، شبکه خبری سیانان به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد که یک نفتکش دیگر نیز توسط ایران توقیف شده است و خبرگزاری رویترز به نقل از منابع معتبری که تردد نفتکشها را رصد میکنند گزارش داده است ابرنفتکش MESDAR، با پرچم لیبریا که در اختیار بریتانیا قرار دارد به توقیف درآمده است، اما خبرگزاری تسنیم، بامداد روزشنبه نوشت که «تنها کشتی توقیف شده از سوی جمهوری اسلامی ایران، نفتکش انگلیسی استِنا امپِرو است و کشتی مصدر توقیف نشده است». این خبرگزاری در ادامه گزارش خود نوشته است که «گشتیهای نیروهای مسلح ایران در منطقه خلیج فارس، نفتکش مصدر را صرفاً نسبت به ضرورت دریانوردی بیضرر و رعایت مقررات زیست محیطی توجیه کردهاند و این نفتکش سپس به مسیر خود داده است.»
شرکتی که مصدر را مدیریت میکند گفت که این کشتی اکنون آزاد است به راهش ادامه می دهد و "شرکت کشتیرانی نوربالک یو کی" در گلاسکو که مصدر تحت مدیریت آن قرار دارد، گفته است که ارتباط با این کشتی دوباره برقرار شده و خدمه آن ایمن و سالم هستند.
دو هفته قبل، نیروی دریایی بریتانیا یک نفتکش ایرانی را در تنگه جبلالطارق توقیف کرد و ایران توقیف "گریس ١" را "راهزنی دریایی" خواند و گفت این اقدام بیپاسخ نخواهد ماند. روز جمعه دادگاهی حکم داد که توقیف این نفتکش ایرانی یک ماه دیگر تمدید شود.
این بگیر و ببندها واکنشهایی را نیز به دنبال داشت. آمریکا توقیف نفتکش بریتانیایی را به عنوان خشونت و تشدید تنش محکوم کرده و گفته برای "دفاع در برابر اقدامات خصمانه ایران" با متحدان آمریکا همکاری میکند.
«تام واتسون» نائب رهبر حزب کارگر در توییتی تحولات امروز را "یک نگرانی واقعی" خواند و افزود که "هر حرکتی برای توقیف یک کشتی بریتانیایی باعث تشدید جدی و زیانبار تنش در شرایطی است که نیازمند رفع تنش است. "
فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) نیزمی گوید" در قالب تلاشی چندملیتی قصد افزایش عملیات تجسسی و امنیتی در آبراههای حساس خلیج فارس را دارد تا در پرتو رویدادهای اخیر از آزادی کشتیرانی اطمینان حاصل کند. "علاوه براینها روز چهارشنبه گزارش شده بود که آمریکا درحال اعزام حدودا ۵۰۰ سرباز به عربستان سعودی است. وزارت امورخارجه آلمان نیزتوقیف نفتکش انگلیسی را محکوم کرده و از ایران خواست تا این کشتی و خدمهاش را هرچه فوری آزاد کند.
رحمان قهرمانپور کارشناس روابط بینالملل در رابطه با توقیف نفتکش بریتانیایی توسط ایران و اینکه آیا رویای ترامپ در رابطه با ناامن جلوه دادن تنگه هرمز با این کار محقق میشود، به دیدارنیوز گفت: بحث بر سر خواستن یا نخواستن تنش از سوی ترامپ نیست، مسئله قدری فراتر از این موضوع قرار دارد.
وی در ادامه اضافه کرد: شرایط از کنترل یک کشور صرف، خارج شده و چنین نیست که تمام داستان در اختیار ترامپ قرار داشته باشد. رئیسجمهور آمریکا آغازگر این بازی محسوب میشود، ایران هم گفته بود که ترامپ ممکن است شروع کننده باشد، اما خاتمه دهنده آن نخواهد بود. به طور حتم برای رئیسجمهور آمریکا منفعت دارد تا مسیر تحولات در خاورمیانه به خصوص خلیج فارس را به سمتی سوق دهد که سود او را در برگیرد، ولی واقعیت این است که در عرصه سیاست، احتمال روی دادن اتفاقاتی میرود که این کار را ناممکن میکند، از جمله توقیف کشتی بریتانیایی زیرا آنها (آمریکا و اروپا) براین تصور نبودند که ایران تهدید خود را عملی سازد.
این کارشناس روابط بینالملل دراین خصوص یادآور شد: پس از نابودی پهپاد آمریکایی توسط ایران آنها باید به جدیت کشورمان درعمل کردن به تهدیدات خودپی میبردند و این داستان عجیبی بود، البته متاسفانه در داستان نفتکشها بریتانیا با آمریکاییها همراهی کرد و بر تشدید بحران اضافه شد؛ بنابراین درست است که ترامپ به دنبال یک تنش محدود کنترل شده و در صورت امکان یک درگیری نظامی کنترل شده در خلیج فارس به نقع خود است تا از آن بهره ببرد، اما وجود بازیگران دیگر و اقدامات ایران هم به این سمت حرکت میکند تا بازی را تا حد ممکن از دست آمریکا خارج کند.
قهرمانپور ارزیابی خود را از سیاست جدید ایران در خصوص توقیف نفتکش بریتانیایی چنین بیان کرد: حرکت ایران در خصوص توقیف نفتکشها سیاست محسوب نمیشود زیرا سیاست به مسئله ادامهدار تعلق میگیرد. در واقع مسئله فوق واکنشی به توقیف نفتکش ایرانی بدون دلیل حقوقی و رعایت موازین حقوق بینالملل و کشتیرانی آزاد در دریاهای بینالمللی و آزاد از سوی بریتانیا بود.
وی در اینباره افزود: ایران تلاش زیادی به کاربرد تا نفتکش توقیف شده آزاد شود و آقای ظریف در نیویورک با بسیاری از مقامات در این زمینه دیدار کرد و به نظر میرسید که مسئله در حال حل شدن است و درست در لحظاتی که امیدواری به آزاد سازی آن زیاد شده بود، ناگهان خبری آمد که توقیف برای ۳۰ روز دیگر به تمدید درآمده و این پیام بیان کرد که ایران از مسیر دیپلماتیک و حقوقی نمیتواند به خواسته خود دست یابد. ایران هم از آنجا که پیش از این اعلام کرده بود کشتی آزاد نشود، اقدام متقابلی انجام خواهد داد و در واقع از نظر حقوقی همان اندازه که بریتانیا میتواند کشتی ایران را توقیف کند با همان موارد هم ایران قادر به انجام این کار درباره کشتی آنها است؛ بنابراین این کار یک اقدام متقابلی بود که ایران انجام داد و سیاست مستمر دائمی به حساب نمیآید.
این کارشناس روابط بینالملل در رابطه با آنکه گره به وجود آمده چطور گشوده خواهد شد، تصریح کرد: گره را ایجاد کننده باید باز کند که آن هم کشور بریتانیا است. این کشور باید نفتکش توقیفی ایران را آزاد کند و مسئله کاملا روشن است.
قهرمانپور درباره کشور متضرر در جریان توقیف نفتکشها اظهار داشت: هر دو طرف از نتیجه این بازی متضرر خواهند شد و قاعدتا شروع کننده هزینه بیشتری پرداخت خواهد کرد، البته هزینه این بازی شامل متحدان و کشورهای کوچک خلیج فارس هم میشود، زیرا هفته گذشته اعلام کردند که هزینه عبور و مرور در خلیج فارس رو به افزایش است.