امیرعلی ابوالفتح می‌گوید افزایش قدرت نظامی ایران قدرت چانه‌زنی تهران را افزایش خواهد داد
دیدارنیوز: رویارویی مستقیم میان ایران و اسراییل در شرایطی به اوج خود رسیده که به ادعای گروهی از ناظران، نه تنها در نقطه پایان قرار ندارد، بلکه به نظر می‌رسد حلقه‌ای جدید از زنجیره‌ای پیچیده‌تر از درگیری‌ها در منازعات غرب آسیا شکل گرفته است. در این تقابل، در حالی که زیرساخت‌هایی از هر دو طرف هدف قرار گرفته و همزمان هشدار‌ها از سوی بازیگران بین‌المللی لحظه به لحظه اوج می‌گیرد، تهران، اما موضع ثابتی اتخاذ کرده است و مقام‌های رسمی کشورمان تاکید دارند که ایران زیر فشار حملات، به میز مذاکره باز نخواهد گشت.
در این میان و در بحبوحه تلاش‌ها برای برگزاری دور ششم مذاکرات که پیش‌تر بنا بود در مسقط برگزار شود، همزمان گزارش‌هایی ادعایی توسط رسانه‌های غربی مبنی بر تمایل ایران به ازسرگیری گفت‌و‌گو‌ها و بی‌میلی کاخ سفید به ورود مستقیم به درگیری میان ایران و اسراییل منتشر شده است. این در حالی است که پیش‌تر نیز خبرگزاری‌های امریکایی گزارش دادند که شاید نشستی سطح بالا با حضور فرستادگان ویژه‌ای، چون جی‌دی ونس، معاون دونالد ترامپ یا استیو ویتکاف، نماینده ویژه رییس‌جمهور امریکا در خاورمیانه طی روز‌های آینده برگزار شود.
با این همه، اما برخی تحلیلگران معتقدند تحرکات اخیر دونالد ترامپ همچنان نشان می‌دهد نگاه او به تحولات اخیر خاورمیانه درگیر دور باطلی از تحرکات و عدم قطعیت‌هاست. گروهی از ناظران نیز مدعی‌اند در مقطع کنونی، بازگشت زودهنگام ترامپ از نشست گروه هفت و همزمان تشکیل جلسه شورای امنیت ملی در اتاق وضعیت کاخ سفید نشان از تمرکز رییس‌جمهوری ایالات متحده بر رویارویی ایران و اسراییل است. با وجود این، بنا بر گزارش‌های ادعایی نشریات غربی، هر چند کاخ سفید در اتخاذ تصمیمی برای ورود مستقیم به جنگ فعلا مکث کرده، اما تماس‌های ترامپ با نتانیاهو و تهدیدات پی در پی رییس‌جمهوری امریکا در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد واشنگتن همچنان در آستانه یک انتخاب استراتژیک و در عین حال پرهزینه قرار دارد؛ انتخابی که متحدش تل‌آویو به این بازیگر تحمیل کرده است.
در همین راستا با هدف ارزیابی چشم‌انداز درگیری ایران و اسراییل، همزمان با افزایش گمانه‌زنی‌هایی ادعایی مبنی بر ورود احتمالی واشنگتن به تنش‌های حاکم با امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل امریکا گفت‌و‌گو کرده‌ایم.
ابوالفتح درگفت‌وگو با «اعتماد» ضمن تاکید بر اینکه مذاکرات ایران و امریکا هنوز به پایان نرسیده و دوگانه توافق یا جنگ واقعی نیست؛ معتقد است فشار‌ها برای کشاندن ایران به میز مذاکره ادامه دارد، اما توان نظامی ایران در تعیین سرنوشت مذاکرات نقشی کلیدی دارد.
مشروح این گفت‌و‌گو را در ادامه می‌خوانید.
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل امریکا در پاسخ به سوالی در باب تشدید گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش فشار‌ها بر ایران جهت بازگشت به میز مذاکره گفت: اول بگویم که بر خلاف آنچه در برخی رسانه‌ها مطرح می‌شود، جمهوری اسلامی ایران از میز مذاکرات خارج نشده است. در واقع، دوگانه‌ای که میان «توافق یا جنگ» ترسیم می‌شود، هنوز به واقعیت نپیوسته است. به باور ابوالفتح آنچه در حال حاضر شاهد آن هستیم، نه یک جنگ جایگزین برای توافق، بلکه تلاشی است برای رسیدن به توافق از طریق جنگ؛ به این معنا که تلاش می‌شود ایران از طریق فشار‌های همه‌جانبه ازجمله حمله به زیرساخت‌ها، اعمال فشار بر نیرو‌های مسلح، حاکمیت و حتی مردم تهران وادار به پذیرش شرایط مطلوب ایالات متحده شود.
این کارشناس مسائل امریکا در ادامه گفت‌وگوی خود خاطرنشان کرد: در همین راستا، دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا به تازگی ادعایی مطرح کرده مبنی بر اینکه ایران باید «تسلیم بدون قید و شرط» شود. این در حالی است که تاکنون جمهوری اسلامی ایران به روشنی اعلام کرده حاضر نیست در میانه موشک‌باران و حملات، به میز مذاکره بازگردد.
به گفته ابوالفتح در روز‌های اخیر نیز برخی رسانه‌ها به نقل از منابعی از مامور شدن افرادی مانند جی‌دی ونس، معاون ترامپ یا استیو ویتکاف، رییس هیات مذاکره‌کننده امریکایی برای ادامه رایزنی‌ها با ایران خبر داده‌اند. با این حال، خود ترامپ مجددا در اظهاراتی متناقض چندی پیش مدعی شد که حوصله مذاکره با ایران را ندارد. بنابراین مشخص نیست که اصلا مذاکره‌ای در کار خواهد بود یا نه و آیا دو طرف خود را برای دور ششم گفت‌و‌گو‌ها آماده می‌کنند یا خیر.
ابوالفتح در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در صورت بازگشت طرفین به میز مذاکره، تهران با توسل به چه اهرم‌هایی می‌تواند طرف امریکایی را برای دستیابی به امتیاز‌های مورد نظر خود و حراست از خطوط قرمزش قانع کند، خاطرنشان کرد: به باور من میزان تاب‌آوری ایران و مقاومت کشورمان در برابر فشار‌ها و حملات اخیر رژیم اسراییل، به‌ویژه توانایی در وارد کردن ضربات جدید، نقش کلیدی در تعیین مسیر آینده ایفا می‌کند.
به گفته این کارشناس مسائل سیاست خارجی اینکه ایران تا چه اندازه بتواند به طرف مقابل آسیب وارد کند و هزینه‌ها و خساراتی را تحمیل کند، مستقیما بر قدرت چانه‌زنی آن در مذاکرات اثر خواهد داشت. به بیان دیگر، اگر ایران بتواند نشان دهد که از طریق جنگ می‌تواند امریکا و اسراییل را وادار به امتیازدهی کند، طرف مقابل ناگزیر خواهد شد برای دستیابی به توافق، امتیازات بیشتری اعطا کند. در مقابل، اگر ایران در درگیری‌ها نتواند دست بالا را حفظ کند و اثرگذاری توان نظامی‌اش به مرور کاهش یابد، ممکن است زمینه برای گرفتن امتیازات بیشتر از سوی طرف مقابل فراهم شود، در حالی که ایران در مذاکرات، امتیازات کمتری به دست خواهد آورد.
ابوالفتح در ارزیابی گزینه‌های دیگر از جمله هدف قرار دادن نفتکش‌ها یا حتی بستن تنگه هرمز خاطرنشان کرد: درست است که گزینه‌هایی مانند بستن تنگه هرمز یا تاثیرگذاری بر بازار جهانی نفت نیز در تحلیل‌های اخیر مطرح شده‌اند، اما تمامی این موارد در دست و زیرمجموعه اقدامات نظامی قرار می‌گیرند که البته من تخصصی در مسائل نظامی ندارم و صرفا برداشت‌ها و تحلیل‌های خودم را بر اساس آنچه همگی شاهد هستیم، ارایه می‌کنم.
به باور این کارشناس مسائل امریکا در مجموع، یک اصل روشن وجود دارد و آن، این است که هر چه قدرت نظامی یک کشور بیشتر باشد، قدرت چانه‌زنی‌اش در میز مذاکره نیز بالاتر خواهد بود. بالعکس، ضعف در عرصه نظامی به معنای کاهش نفوذ در میدان دیپلماسی خواهد بود.
ابوالفتح در پایان تاکید کرد: اینکه اکنون نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران چه گزینه‌هایی در اختیار دارند، چه ظرفیت‌هایی هنوز استفاده نشده باقی مانده و با چه ابزار‌هایی می‌توانند معادلات را تغییر دهند، پرسش‌هایی است که پاسخ آنها در اختیار نهاد‌های نظامی است. اما به باور من سرنوشت نهایی این تقابل دست‌کم در مقطع کنونی و در هفته پیش رو یا یک ماه دیگر چه خواهد شد در اختیار «میدان» و در این مقطع دیپلماسی نیز تابع میدان است.
