این یازدهمین برنامه مجله اقتصادی دیدارنیوز است که با اجرای لیلا قصاب‌زاده به بررسی آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان در هفته گذشته می‌پردازد و با حضور کارشناسان و صاحب نظران تقدیم شما مخاطبان گرامی می‌شود.
دیدارنیوز: به نام حضرت دوست؛ درود بر شما بینندگان و همراهان عزیز. اینجا استودیوی تلویزیونی دیدارنیوز و من لیلا قصاب‌زاده با یک مجله اقتصادی دیدار همراه شما هستم.
گزیده خبرهای این مجله اقتصادی:
۱- پشت‌پرده مذاکرات تهران–واشنگتن؛ کدام منافع اقتصادی در انتظار است؟
۲- «برداشت از بودجه بیماران خاص؛ زنگ خطر برای نظام سلامت»
۳- طوفان تعرفه‌ای ترامپ؛ از جنگ با چین تا شکایت کالیفرنیا
۴- افزایش شاخص کل بورس تهران
ویدیوی این مجله خبری را می‌توانید اینجا، یوتیوب و آپارات ببینید
«برداشت از بودجه بیماران خاص؛ زنگ خطر برای نظام سلامت»
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با انتقاد از عملکرد نهاد‌های مسئول در حوزه درمان بیماران خاص، از وضعیت کنونی نظام بیمه‌ای کشور به شدت گلایه کرد.
دکتر سلمان اسحاقی در یک برنامه رادیویی اظهار داشت: «نظام بیمه‌ای، نظامی بر هم ریخته است. رئیس جمهور وعده داده بود در نظام درمان کشور همه بر سر یک سفره نشسته و جامعه طبقاتی نظام بیمه‌ای از بین برود.»
اسحاقی همچنین از اقدام سازمان برنامه و بودجه در برداشت از اعتبارات مربوط به بیماران خاص ابراز نارضایتی کرد و افزود: «قرار بود در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ تخصیص کامل برای درمان بیماران خاص در نظر گرفته شود که متأسفانه تاکنون به‌صورت کامل اجرایی نشده است. دیوان محاسبات به این موضوع ورود کرده و امیدواریم نظارت مؤثری در این زمینه صورت گیرد.»
وی با بیان اینکه بخش زیادی از مشکلات فعلی کشور ارتباطی با تحریم‌ها ندارد، تأکید کرد: «بسیاری از بحران‌ها نتیجه سوء‌مدیریت و بی‌توجهی به اولویت‌های واقعی مردم است.»
در همین حال، بررسی‌های مربوط به بودجه سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که اولویت‌بندی‌ها در تخصیص منابع با انتقاد‌های جدی همراه بوده است. یکی از بخش‌های بحث‌برانگیز، افزایش بی‌سابقه اعتبارات نظامی است؛ موضوعی که بسیاری از کارشناسان آن را تهدیدی برای بخش‌هایی همچون سلامت، آموزش و رفاه اجتماعی می‌دانند.
در این خصوص صحبت می‌کنم با دکتر حسن خسروی، متخصص امور برنامه و بودجه کشور. آقای خسروی چگونه می‌توان تضمین کرد که بودجه سالیانه به درستی تخصیص یابد و اولویت‌های واقعی کشور، مانند بهبود معیشت مردم و توسعه بخش‌های حیاتی مانند بهداشت و آموزش، به‌طور موثر تأمین شوند؟
طوفان تعرفه‌ای ترامپ؛ از جنگ با چین تا شکایت کالیفرنیا
در هفته آخر فروردین ۱۴۰۴، دونالد ترامپ موج جدیدی از تعرفه‌ها را کلید زد؛ این بار نه‌فقط علیه چین، بلکه علیه واردات خودرو، دارو و تراشه از سراسر جهان. آمریکا همزمان تلاش می‌کند کشور‌های دیگر را وادار کند با چین همکاری نکنند.
در واکنش، هنگ‌کنگ ارسال کالا به آمریکا را متوقف کرد و ایالت کالیفرنیا از ترامپ به‌دلیل سوءاستفاده از اختیاراتش شکایت کرد. کسب‌وکار‌های کوچک هم علیه تعرفه‌های تازه دست به اعتراض قانونی زدند.
ترامپ با شعار «تولید در آمریکا» برگشته، اما این بار با مخالفان داخلی و خارجی بیشتری روبه‌روست.
افزایش شاخص کل بورس تهران
در روز‌های پایانی فروردین شاخص کل بورس تهران با جهشی خیره‌کننده بیش از ۲۳ هزار واحدی، به عدد ۲ میلیون و ۹۶۶ هزار واحد رسید؛ تنها یک قدم مانده تا مرز ۳ میلیون که مدت‌هاست تبدیل به «خط قرمز روانی» سرمایه‌گذاران شده است.
کارشناسان می‌گویند این صعود ناگهانی ممکن است مقدمه بازگشت سرمایه‌های خُرد و جان گرفتن دوباره بورس باشد. اما در پس این رونق، برخی نیز نگرانند: آیا رشد فعلی واقعی‌ست یا فقط یک حباب جدید در راه است؟
با چشم‌هایی نگران، اما امیدوار، بازار سرمایه ایران حالا دوباره زیر ذره‌بین است.
پشت‌پرده مذاکرات تهران–واشنگتن؛ کدام منافع اقتصادی در انتظار است؟
درحالی‌که مذاکرات ایران و آمریکا همچنان در هاله‌ای از ابهام پیش می‌رود، زمزمه‌هایی از یک پیشنهاد بالقوه جنجالی از سوی تهران شنیده می‌شود؛ پیشنهادی که ممکن است معادلات بازی را دگرگون کند.
باز کردن در‌های اقتصاد ایران به روی غول‌های سرمایه‌گذاری آمریکا، از بوئینگ گرفته تا دیگر بنگاه‌های صنعتی، به‌عنوان مشوقی جدی برای رسیدن به توافق.
در حالی که ایران رفع تحریم‌ها را اولویت خود می‌داند و آمریکا نگران توسعه برنامه هسته‌ای تهران است، این سناریو می‌تواند منافع اقتصادی دو طرف را به یکدیگر گره بزند.
تجربه برجام نشان داد بازار ایران برای سرمایه‌گذاران آمریکایی جذاب است؛ از منابع طبیعی گرفته تا نیروی انسانی متخصص و بازار مصرفی عظیم ۹۰ میلیونی.
تحلیلگران می‌گویند ورود سرمایه آمریکایی به ایران، نه‌تنها چرخ اقتصاد کشور را روان‌تر خواهد کرد، بلکه فشار برای برداشته شدن تحریم‌ها را افزایش می‌دهد. هرچند برخی نسبت به تداوم چالش‌های ساختاری در اقتصاد ایران حتی پس از توافق هشدار می‌دهند.
در این خصوص صحبت می‌کنم با دکتر مهدی رفتاری صاحب نظردر حوزه حکمرانی. آقای رفتاری موانع پیش روی کسب دستاورد‌های بزرگ برای تحرک بخشی به حوزه کارآفرینی واقعی ایرانیان در مذاکرات پیش رو چیست؟
کالابرگ زیر ذره‌بین؛ حمایت یا محدودیت؟
با آغاز مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی در ۲۷ فروردین ۱۴۰۴، انتقادات جدیدی از سوی کارشناسان و مردم نسبت به نحوه اجرای این طرح مطرح شده است. هرچند دولت از آن به‌عنوان راهکاری برای حمایت معیشتی نام می‌برد، اما برخی معتقدند این طرح بیش از آن‌که «یارانه‌ای موثر» باشد، به «بسته‌ای محدودکننده» تبدیل شده است.
محدود بودن کالاها، اجبار در پرداخت مابه‌التفاوت بالا، نبود نظارت کافی بر فروشگاه‌های مجری و ناهماهنگی در اجرا از مهم‌ترین انتقاد‌ها هستند. برخی نیز می‌گویند این نوع کمک غیرنقدی، با واقعیت‌های اقتصادی و اولویت‌های زندگی مردم هم‌خوانی ندارد.
اکنون، در حالی که دولت بر ادامه طرح اصرار دارد، تحلیلگران هشدار می‌دهند: اگر به نقد‌ها بی‌توجهی شود، کالابرگ ممکن است به جای «ابزار حمایت»، به «عامل نارضایتی» تبدیل شود.
فاجعه مدیریتی در حوزه نظام سلامت
احمد نجاتیان، در دیدار با رئیس مجتمع و مدیران پرستاری بیمارستان امام خمینی (ره) تهران، افزود: برای بیمارستانی مانند بیمارستان امام خمینی (ره) که عمده خدمات آن تخصصی و فوق تخصصی است، کمبود پرستار به تخت یک فاجعه مدیریتی در حوزه نظام سلامت است.
وی ادامه داد: با وجود کمبود شدید پرستار در بیمارستان‌ها نگاه اداری و کوچک سازی دولت که در سازمان‌های برنامه و بودجه و امور استخدامی وجود دارد، نگاه قابل قبولی نیست؛ بنابراین یکی از اولویت‌هایی که سازمان نظام پرستاری امسال باید از نهاد‌های مسئول پیگیری کند، کمبود پرستار است.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری گفت: می‌دانیم که پرستاری کشور با معضلات وسیعی مواجه است و مهم‌ترین آن کمبود نیرو است. بر اساس آماری که ارائه شده نسبت یک پرستار به ازای یک تخت واقعاً فشار زیادی را به همکاران وارد می‌کند.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری، با عنوان این مطلب که تهران یکی از فقیرترین استان‌ها از نظر تعداد پرستار است، گفت: هر پرستار به جای دو نفر کار می‌کند.
پس از گذشت سال‌ها مذاکره و هماهنگی، توافقنامه تجارت آزاد میان جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا سرانجام از ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ اجرایی خواهد شد. این توافق که در ابتدا به‌صورت موقت از سال ۱۳۹۸ در قالب یک تعرفه ترجیحی آغاز شده بود، اکنون با حذف گسترده تعرفه‌ها، شکل رسمی و بلندمدتی به خود گرفته و می‌تواند فصل تازه‌ای را در روابط اقتصادی ایران با کشور‌های منطقه اوراسیا بگشاید.
صادرات بدون تعرفه؛ ایران به قلب بازار اوراسیا می‌رسد
بر اساس اعلام مقامات گمرک و وزارت صمت، در قالب این توافقنامه، ۸۷ درصد از کد‌های تعرفه‌ای میان ایران و پنج کشور عضو این اتحادیه یعنی روسیه، بلاروس، قزاقستان، ارمنستان و قرقیزستان حذف یا به‌شدت کاهش یافته‌اند. این اقدام، همزمان با ارتقای موقعیت ژئوپلیتیکی ایران در محور شمال-جنوب، می‌تواند مسیر صادرات غیرنفتی را هموار کرده و در صورت بهره‌برداری مؤثر، حجم مبادلات تجاری را تا ۱۲ میلیارد دلار در سال افزایش دهد.
در عین حال، کارشناسان نسبت به موانعی که بر سر راه بهره‌برداری کامل از این توافقنامه وجود دارد هشدار می‌دهند؛ یکی از مهم‌ترین آنها، کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل، لجستیک و گمرکی به‌ویژه در مرز‌های شمالی کشور است. در حال حاضر، ظرفیت ایستگاه‌های ریلی و جاده‌ای ایران برای تبادل حجم بالا و سریع کالا با کشور‌های اوراسیا محدود است و سرمایه‌گذاری‌های لازم برای توسعه این مسیر‌ها هنوز صورت نگرفته است.
از سوی دیگر، تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت در نظام بانکی ایران، یکی دیگر از موانع مهمی است که می‌تواند کارایی این توافق را کاهش دهد. در غیاب سیستم پرداخت بین‌المللی پایدار و شفاف، انتقال پول و گشایش اعتبار برای تجار با دشواری مواجه خواهد بود.
عوامل برنامه:
تهیه کننده و کارگردان: سهیل محمدیان
فیلمبردار: حسین بابازاده
مجری و سردبیر: لیلا قصاب‌زاده
تدوین: نیکو مجدی
با تشکر از: حسن خسروی و مهدی رفتاری کارشناسان این برنامه
