این هشتاد و نهمین برنامه مجله خبری تحلیلی دیدارنیوز است که با اجرای محمدرضا حیاتی و با حضور کارشناسان و صاحب نظران تقدیم مخاطبان گرامی می‌شود.
دیدارنیوز _ اتاق خبر: درود بر شما بینندگان و همراهان عزیز دیدارنیوز. اینجا استودیوی تلویزیونی دیدارنیوز و من، محمدرضا حیاتی با یک مجله خبری دیگر در خدمت شما هستم.
در این برنامه می‌بینید و می‌شنوید:
۱- انفجار در بندرعباس؛ آتش به جان ایران
۲- محموله‌های خطرناک یا کالا‌های معمولی؟
۳- شمشیر مکانیزم ماشه بر سر توافق
۴- احتمال پیوستن سوریه به توافق‌نامه ابراهیم
ویدیوی این مجله خبری را می‌توانید اینجا، یوتیوب و آپارات ببینید
ارغوان این چه رازی است که هر بار بهار با عزای دل ما می‌آید؟ که زمین هر سال از خون پرستو‌ها رنگین است وین چنین بر جگر سوختگان داغ بر داغ می‌افزاید؟ فاجعه بندر عباس را به همه مردم ایران به ویژه به مردم مهربان و خونگرم و مصیبت دیده بندرعباس تسلیت می‌گویم.
انفجار در بندرعباس، آتشی شدید که دل ملت ایران را سوزاند
حادثه مهیب انفجار در بندر شهید رجایی تلفات و خسارات بسیاری برجای گذاشت که تشعشات آن هنوز ادامه دارد. براثر این انفجار‌های بزرگ و آتش سوزی‌های پس‌از آن بیش از ۱۰ هزار کانتینر کاملا سوخت.
استاندار هرمزگان، تعداد کشته شدگان حادثه انفجار بندر شهید رجایی بندرعباس را تاکنون ۴۰ نفر و تعداد مصدومان را هزارو دویست نفر اعلام کرده است.
مطلب مرتبط:
فاجعه در بندر؛ افزایش تعداد فوتی‌ها به ۷۰ نفر
محمد جمالیان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی هم گفت که در انفجار اسکله رجایی بندر عباس تعداد زیادی از پیکر‌های جانباختگان قابل شناسایی نیست و نیاز به تست دی‌ان‌ای دارند.
بندر شهید رجایی نقش بسیار زیادی در صادرات و واردات ایران دارد. ۸۵٪ عملیات کانتینری،۷۰٪ ترانزیت کالا، پنجاه و هشت درصد عملیات غیرنفتی و چهل و سه درصد عملیات نفتی در بندر شهید رجایی انجام می‌شود. دسترسی عالی به کریدور شمال وجنوب ریلی وزمینی واتصال سریع به تنگه هرمزموقعیت عالی این بندر را هدف واردات و صادرات ایران کرده است.
انگشت اتهام برخی از مسئولان جمهوری اسلامی بسوی اسرائیل
یک نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در خصوص انفجار در بندر رجایی گفت: این انفجار به هیچ وجه تصادفی نبوده و نشانه‌های واضحی از دخالت اسرائیل در آن مشاهده می‌شود.
محمد سراج اظهار داشت: وقتی در چهار نقطه مختلف انفجار رخ می‌دهد، این نشان می‌دهد مواد منفجره از قبل در کانتینر‌ها جاسازی شده بود.
نماینده تهران در مجلس افزود: کانتینر‌ها یا در مبدا و از سوی کشور صادرکننده آلوده شده بودند یا در مسیر حمل و نقل و یا حتی توسط عوامل داخلی به مواد منفجره مجهز شده بودند. آنها دقیقاً زمان رسیدن کانتینر‌ها به بندر را محاسبه کرده بودند تا بیشترین آسیب را وارد کنند.
صادق زیباکلام تحلیلگر مسائل سیاسی نیز گفت: فکر می‌کنم انفجار بندرعباس کار اسرائیل است. اسرائیلی‌ها نگران هستند که آمریکا با ایران توافق کند و ممکن است آمریکا در جریان این اقدام اسرائیل نبوده باشد.
در این رابطه گفت‌و‌گو می‌کنم با مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردمسالاری و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی. آقای کواکبیان، از آنجا که هم احتمال قصور در انفجار محموله‌های خطرناک در بندرعباس وجود دارد و هم احتمال خرابکاری، بنظر شما این انفجار چه تاثیری در روند توافق احتمالی ایران و آمریکا دارد و تهران چه رویکردی را باید در پیش بگیرد؟
چه عواملی باعث انفجار‌های مهیب بندرعباس شد
شمار قربانیان رسمی انفجار بندر شهیدرجایی تاکنون به ۴۰ کشته و هزار و دویست مجروح رسیده و بیم آن می‌رود که این آمار افزایش یابد. آتش‌سوزی هنوز به‌طور کامل مهار نشده و دود نارنجی-قهوه‌ای، منطقه را آلوده کرده است.
روسیه با اعزام هلیکوپتر و هواپیما در حال کمک رسانی برای خاموش کردن شعله‌های آتش است. مقامات دفاعی جمهوری اسلامی هرگونه ارتباط انفجار با مواد سوخت موشکی را رد کرده‌اند.
رضا طلایی‌نیک، سخنگوی وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران گفت: هیچ‌گونه محموله صادراتی و وارداتی برای کاربرد نظامی در محدوده آتش‌سوزی بندر شهید رجایی وجود نداشته و ندارد.
اما منابع اطلاعاتی غربی و نهاد امنیتی آمبری تأکید می‌کنند محموله‌های سدیم پرکلرات و نیترات آمونیوم وارداتی از چین در ماه‌های گذشته، عامل انفجار بوده است.
نیترات آمونیوم ماده‌ای با کاربرد گسترده در کشاورزی و صنعت است که در صورت ذخیره‌سازی نادرست، می‌تواند به ماده‌ای انفجاری تبدیل شود.
محموله‌های «بسیار خطرناک» منفجر شده در بندر شهید رجایی، تحت عنوان «کالای معمولی» وارد و دپو شده بود
مدیرعامل شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا، شرکتی که انفجار مهیب اسکله شهید رجایی در محوطه اختصاصی این شرکت رخ داده گفت: این سانحه درپی اظهارات خلاف واقع در مورد محموله‌های وارداتی رخ داده و محموله‌های «بسیار خطرناک» منفجر شده بندر شهیدرجایی تحت عنوان «کالای معمولی» وارد و دپو شده بود.
وزیر کشور: علت اولیۀ شروع آتش‌سوزیِ بندر شهید رجایی هنوز مشخص نیست
اسکندر مومنی وزیر کشور گفت: کمیتۀ ویژه‌ای مشغول بررسی ابعاد حادثه است. قصور‌های احتمالی و حتی عدم اظهار صحیح وجود مواد اشتعال‌زا بررسی خواهد شد.
وزیر کشور گفت: احتمال افزایش تعداد کشته شدگان وجود دارد، اما مردم مطمئن باشند با مقصران احتمالی در هر سطحی برخورد خواهد شد.
اعلام جرم دادستانی تهران علیه چند رسانه و فعال رسانه‌ای
دادستانی تهران اعلام کرد که علیه چند رسانه و فعال رسانه‌ای در فضای مجازی در ارتباط با اطلاع رسانی در زمینه انتشار مطالب مرتبط با انفجار بندر شهید رجایی، اعلام جرم کرده است.
دادستانی تهران بدون ذکر نام این رسانه‌ها و افراد، جرم آنها را انتشار اخبار خلاف واقع، نشر اکاذیب و برهم زدن امنیت روانی جامعه اعلام کرده است.
اظهار امیدواری محتاطانه پس از پایان دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط
برگزاری سومین دور مذاکرات ایران و آمریکا تحت الشعاع انفجار‌ها و آتش سوزی در بندر عباس قرار گرفت. اما مذاکره کنندگان جمهوری اسلامی و آمریکا هر دو با احتیاط نسبت به روند مثبت آن اظهار امیدواری کردند.
عراقچی وزیر امور خارجه ایران گفت؛ مذاکرات خیلی جدی و تکنیکی بود؛ چندین بار مذاکراتمان را به صورت مکتوب رد و بدل کردیم. موضوع مذاکرات فقط هسته‌ای است. از روند و سرعت مذاکرات راضی هستم.
عراقچی گفت از کلیات در حال ورود به جزئیات هستیم. موفقیت فقط به اراده نیست باید به عمل ختم شود. قرار شد دور چهارم مذاکرات در اروپا برگزار شود.
در همین خصوص گفت‌و‌گو می‌کنم با حسن بهشتی پور تحلیلگر مسائل بین الملل. آقای بهشتی پور، ارزیابی شما از دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا چیست و آیا ورود به مرحله جزئیات تکنیکی، زمانبر خواهد بود؟
اسرائیل اعلام کرد بازگشت به برجام اشتباه راهبردی است
پس از سومین دور مذاکرات ایران و آمریکا با میانجی‌گری عمان در مسقط هر دو طرف آن را سازنده توصیف کردند، اما طبق معمول جزئیات محتوایی از آن فاش نشد.
آمریکایی‌ها تأکید کردند تمرکز اصلی بر محدودسازی برنامه هسته‌ای تهران و جلوگیری از دستیابی به سلاح اتمی است، درحالی که جمهوری اسلامی بر لغو تحریم‌ها و حق غنی‌سازی به‌عنوان «خط قرمز» پافشاری می‌کند.
دونالد ترامپ اعلام کرد به‌زودی درباره ایران تصمیم‌گیری خواهد کرد و گفت: ترجیح می‌دهم به توافق برسیم، اما گزینه نظامی را هم باز گذاشته‌ام.
اسرائیل هم با انتشار بیانیه‌ای هرگونه بازگشت به برجام یا توافق مشابه را «اشتباه راهبردی» خواند و هشدار داد آماده عملیات نظامی برای خنثی‌سازی توان هسته‌ای تهران است.
آیا مکانیزم ماشه توسط اروپا فعال می‌شود؟
عراقچی وزیر امورخارجه گفت: روابط ایران با سه کشور اروپایی در حال حاضر در وضعیت نامناسبی قرار دارد.
در سپتامبر گذشته در نیویورک، زمانی که با وزرای خارجه ۳ کشور اروپایی و سایر همتایان اروپایی دیدار کردم، پیشنهاد گفت‌و‌گو دادم. به جای تقابل، همکاری را پیشنهاد کردم، نه تنها در موضوع هسته‌یی، بلکه در هر زمینه دیگری که منافع و نگرانی‌های مشترک داریم. متأسفانه آنها مسیر دشوار را انتخاب کردند.
وزیر امور خارجه گفت: من بار دیگر دیپلماسی را پیشنهاد می‌کنم. پس از رایزنی‌های اخیرم در مسکو و پکن، آماده‌ام تا اولین گام را با سفر به پاریس، برلین و لندن بردارم.
درباره این موضوع گفت‌و‌گو می‌کنم با امیرعلی ابوالفتح، تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا و کارشناس مسائل بین‌الملل. آقای ابوالفتح، با توجه به اینکه احتمال فعال شدن مکانیزم ماشه از سوی سه کشور اروپایی مطرح شده، آیا این احتمال جدی است و بنظر شما تاثیر آن بر روند مذاکرات تهران – واشنگتن چگونه است؟
نتانیاهو بار دیگر بر اجرای روش لیبی درباره برنامه هسته‌ای ایران تاکید کرد
نخست وزیر اسراییل در اظهاراتی علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت: ما ایرانی‌ها را ۱۰ سال پس از آن که فکر می‌کردند در آستانه دستیابی به سلاح هسته‌ای هستند به عقب انداختیم.
نخست وزیر اسرائیل اظهار داشت: ما رآکتور‌های هسته‌ای و تأسیسات غنی‌سازی ایران را نابود خواهیم کرد تا اطمینان حاصل کنیم که آنها نمی‌توانند برای هر هدفی غنی‌سازی کنند.
نتانیاهو بار دیگر تاکید کرد ما چیزی کمتر از نابودی کامل ظرفیت‌های هسته‌ای ایران را نمی‌پذیریم تا اطمینان حاصل کنیم که آنها تلاشی برای احیای برنامه‌شان تحت دولت دیگری در آمریکا نخواهند داشت. حل و فصل موضوع هسته‌ای ایران جز از طریق روش لیبی نمی‌پذیریم.
احتمال پیوستن سوریه به توافق‌نامه ابراهیم: زلزله ژئوپلیتیکی در خاورمیانه
دمشق در حال بررسی پیوستن به توافق‌نامه ابراهیم است؛ اتفاقی که تا چندی پیش غیرقابل‌تصور بود. اجرایی شدن این طرح می‌تواند «مقاومت» را با بحران مواجه کند.
سوریه که در زمان حکومت اسد از متحدان اصلی جمهوری اسلامی ایران و حامی حزب‌الله بود، اکنون تحت فشار اقتصادی و سیاسی شدید به دنبال گشایش‌های دیپلماتیک است.
چندروز پیش هم دولت جدید سوریه اعلام کرده بود آماده برقراری روابط سیاسی با اسرائیل است.
در این خصوص گفت‌و‌گو می‌کنم با عبدالرضا فرجی‌راد، استاد ژئوپولیتیک، دیپلمات با سابقه و سفیر پیشین ایران در نروژ. آقای فرجی راد، با توجه به وقایع بعد از ۷ اکتبر و حملات اسرائیل به غزه با هدف محو حماس، آیا هنوز احتمال انعقاد توافق نامه ابراهیم باقی هست؟ و اساساً پیوستن سوریه به این توافق احتمالی مهم تلقی می‌شود؟
سرمایه‌گذاران خارجی در انتظارخلع سلاح کامل حزب‌الله برای حضور در بازار لبنان
میشل معوض، نماینده پارلمان لبنان و رئیس حزب استقلال ملی، تأکید کرد که بدون تحویل کامل سلاح‌های حزب‌الله و گروه‌های فلسطینی به دولت، خبری از بازسازی لبنان یا ورود سرمایه‌های خارجی نخواهد بود.
معوض با تأکید بر اینکه هیچ سرمایه گذاری‌ای بدون تسلیم همه سلاح‌ها به دولت انجام نمی‌شود، تصریح کرد: قبل از تحویل سلاح حزب‌الله به دولت و پیش از انجام اصلاحات جدی در ساختار مالی و اقتصادی لبنان، هیچکس به ما کمک نخواهد کرد، نه برای بازسازی، نه برای توسعه.
وی خواستار تسلیم همه سلاح‌های گروه‌های مختلف به دولت لبنان شد و گفت: مشکل، کل سلاح‌های خارج از حاکمیت دولت است، نه فقط سلاح حزب‌الله.
حماس: درباره سلاح‌مان مذاکره نمی‌کنیم، محمود عباس صلاحیت رهبری مردم فلسطین را ندارد
«طاهر النونو» از رهبران ارشد حماس درباره خلع سلاح حماس گفت: سلاح مقاومت در هیچ کجای دیگر قابل مذاکره نیست و تا زمانی که اشغالگران صهیونیست در اراضی فلسطین هستند، سلاح ما در دستمان باقی خواهد ماند.
این فرمانده نظامی حماس به سخنان چند روز پیش رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در باره حماس گفت: سخنان زشت و رکیک محمود عباس علیه مقاومت در جلسه شورای مرکزی فلسطین را به شدت محکوم می‌کنیم و چنین سخنانی هرگز شایسته روند مبارزاتی مقاومت فلسطین نیست.
او گفت؛ محمود عباس فاقد صلاحیت برای رهبری مردم فلسطین است و اظهارات و مواضع اخیر او به جای متحد کردن صفوف فلسطینیان علیه اشغالگران صهیونیست موجب ایجاد و تعمیق شکاف‌ها در جامعه فلسطینی شد.
رییس جمهور آمریکا می‌گوید؛ اوکراین کریمه را به روسیه واگذار خواهد کرد
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا گفت که فکر می‌کند زلنسکی آماده است تا از بازپس‌گیری حاکمیت شبه‌جزیره کریمه صرف نظر کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، ترامپ درباره احتمال اینکه ولودیمیر زلنسکی آماده چشم‌پوشی از بازگرداندن حاکمیت کریمه به اوکراین است گفت: فکر می‌کند که اینطور باشد.
رئیس جمهوری ایالات متحده بار دیگر تاکید کرد که روسیه کریمه را در سال ۲۰۱۴ و در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما به خاک خود ملحق کرده و این مساله به تلاش‌های او برای پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین ربطی ندارد.
عوامل برنامه:
تهیه کننده و کارگردان: سهیل محمدیان
فیلمبردار: حسین بابازاده
اجرا: محمدرضا حیاتی
تدوین: نیکو مجدی
سردبیر: حسین جعفری
با تشکر از: مصطفی کواکبیان، حسن بهشتی‌پور، امیرعلی ابوالفتح و عبدالرضا فرجی‌راد کارشناسان این برنامه
