سعید جلیلی، کاندیدای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: رئیس جمهور باید بتواند اجماع ایجاد کند. در سال‌هایی که دبیر شورای عالی امنیت ملی بودم شاید بیشترین اختلاف بین قوای سه گانه وجود داشت، اما بیشترین پناه هم به این دبیرخانه آمد و می‌توانست اجماع و همدلی ایجاد کند.
دیدارنیوز: کاندیدای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: باید بدانیم در روابط با سایر کشور‌ها چه اشتراکاتی داریم و از آن‌ها چه فرصت‌هایی بدست می‌آید. اولین ایراد این است که به دو سه کشور تمرکز کنید که با آن‌ها بیشترین اختلاف را دارید و آن‌ها برای شما فرصت تولید نمی‌کنند، بلکه تهدید تولید می‌کنند.
سعید جلیلی دوشنبه شب؛ چهارم تیر ۱۴۰۳ با حضور در چهارمین مناظره انتخابات ۱۴۰۳ با موضوع «ایران در جهان امروز» در فرصت ۵ دقیقه بخش اول مناظره که به فرصت‌ها و ظرفیت‌های سیاست خارجی اختصاص داشت، اظهار کرد: در سیاست خارجی فرصت اینگونه شکل می‌گیرد که کشور‌ها بر اساس اشتراکات خود، تعامل و فرصت بدست می‌آورند؛ بویژه در زمینه اقتصادی.
وی ادامه داد: باید بدانیم در روابط با سایر کشور‌ها چه اشتراکاتی داریم و از آن‌ها چه فرصت‌هایی بدست می‌آید. اولین ایراد این است که به دو سه کشور تمرکز کنید که با آن‌ها بیشترین اختلاف را دارید و آن‌ها برای شما فرصت تولید نمی‌کنند، بلکه تهدید تولید می‌کنند. باید همه کشور‌ها را دید. کشور‌های فراوانی وجود دارد که زمینه همکاری با آن‌ها را داریم، ولی باید اولویت بندی در اقتصاد داشته باشید و بدانید هدف شما در اقتصاد چیست.
وی ادامه داد: اشتغال و ارزآوری دو مساله اصلی کشور است که باید در عمل خود را در سیاست خارجی نشان دهد. سیاست خارجی‌ای موفق است که معلوم باشد در پایان دولت چقدر به اشتغال و ارزاوری کمک کرد. لازمه این کار این است که اقتصاد خود را در زنجیره اقتصاد جهان جانمایی کنید. باید الویت بندی خود را مشخص کنید. باید بدانید چگونه با کشور‌های همسایه می‌خواهید همکاری داشته باشید. برخی اوقات فقط از اشتراکات، فرصت ایجاد نمی‌شود بلکه از اختلاف سایر کشور‌ها برای شما فرصت ایجاد می‌شود. زمانی روسیه ۱۱ میلیارد دلار صیفی‌جات خود را از اروپا وارد می‌کرد، اما بعد از ایجاد اختلاف بین روسیه و اروپا، فرصت صادرات ۱۱ میلیارد دلار صیفی‌جات برای ما به روسیه ایجاد شد. زمانی با ترکمنستان روابط ما ۶ میلیارد دلار بود که به دلیل اینکه اولویت‌ها را نشناختند و ارزآوری در اولویت نبود، این عدد به ۲۰۰ میلیون دلار رسید؛ این به اقتصاد کشور لطمه می‌زند.
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری تصریح کرد: هر سفارت ما باید سکویی برای صادرات باشد و برای ایجاد اشتغال و ارزاوری ماموریت داشته باشد. در هر سفری دیپلماتیک، باید عده‌ای از فعالان اقتصادی همراه باشند. نباید فرصت‌ها را در هر جا از جمله از آمریکای لاتین، آفریقا، کشور‌های همسایه و حوزه مقاومت کنار بگذاریم. زمانی معاون امریکای لایتن وزارت خارجه بودم که توانستیم صادرات خود را با دو سه کشور آمریکای لاتین به چند میلیارد دلار برسانیم.
جلیلی افزود: شهید رئیسی در سفر خود به سریلانکا، رقم نیم میلیارد صادرات فنی ما را به رخ کشید. در زمینه گردشگری، سلامت، آموزش، مسایل فرهنگی را می‌توانیم با دیپلماسی برای ایجاد فرصت همراه کنیم. یک جهان فرصت برای ما وجود دارد. در منطقه مقاومت بیشترین همکاری را داشتیم و جوانان ما به آنجا رفته و به حق مقاومت کرده و دفاع کردند و امروز باید روابط اقتصادی ما متناسب باشد و بیشترین روابط اقتصادی را با کشور‌های همسایه از جمله پاکستان و سوریه داشته باشیم نه اینکه برخی کشور‌ها روابط بیشتری با این کشور‌ها نسبت به ما داشته باشند. بازار پتروشیمی و صنایع پایین دستی در منطقه ۱۳۵ میلیارد دلار است که سهم ما خیلی کم است و باید حضور فعال داشته باشیم.
جلیلی: در قضیه کرسنت فساد رخ داده است
جلیلی در فرصت ۵ دقیقه دوم خود در مناظره بیان کرد: رئیس‌جمهور باید موضوعات کشور را خوب بداند و به آن‌ها اشراف داشته باشد و با جمله‌ای که در راهرو می‌شنود، تصمیم نگیرد که چند موردش را آقای پورمحمدی هم اشاره کرد. در سیاست و حکمرانی یک تصمیم غلط موجب می‌شود میلیون‌ها نفر متضرر شوند. وفاق در سیاست خارجی وقتی ایجاد می‌شود که مسائل ملی را درست تشخیص بدهید. شما موضوعات را اشتباه مطرح می‌کنید و نمی‌دانید موضوعات چیست.
جلیلی خطاب به پورمحمدی گفت: شما جمله‌ای راجع به FATF گفتید که نمی‌دانم خواب‌نما شده اید یا چیز دیگر. اصلا موضوع FATF آن نبود که شما مطرح کردید و سه سال بعد پیش آمد. شما می‌خواهید رئیس جمهور شوید، ولی اصلا موضوع را نمی‌دانید. FATF می‌گوید ۴۱ بند را با شما امضا کرده است، همان آقای طیب نیا. شما ۳۲ بند آن را اجرا می‌کنید، ولی می‌بینید کار شما پیش نمی‌رود و سخنگوی دولت وقت می‌گوید تحریم و FATF مانع خرید واکسن است. میلیون‌ها نفر از این ضرر می‌کنند. مگر FATF حل شد؟ پس چرا واکسن را توانستیم بخریم؟ وقتی تشخیص غلط می‌دهید، تجویز غلط هم می‌دهید. دوستمان می‌فرماید در قضیه برجام با توافق حل می‌کنیم و هم چرخ اقتصاد می‌چرخد و هم چرخ سانتریفیوژ، ولی چه کار کردند؟ توافق کردند و آژانس ۱۵ بار گفت توافق را اجرا کردند. بیشتر هم اجرا کردند که مدیون نباشد، ولی طرف کلا خارج شد و بعد شما کشور را متهم می‌کنید. تمام بند‌های FATF را که آقای طیب‌نیا امضا کرد اجرا می‌کنید و به جای اینکه طلبکار باشید، کشور را متهم می‌کنید.
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری خاطرنشان کرد: در قضیه کرسنت فساد رخ داده و به ثمن‌بخس قرارداد بسته اند و باید برخورد شود و فرد باید متهم باشد، ولی دادگاه می‌گوید پس رئیس‌جمور شما فردی که متهم است را چرا به عنوان وزیر نفت استخدام کرد؟ این رفتار را باید جواب بدهید.
وی در ادامه خطاب به پورمحمدی تصریح کرد: در مورد سمن‌ها هم خواب‌نما شده اید. بگویید چند تا از سمن‌هایی که می‌گفتید می‌خواهم به ان‌ها کمک کنم، ریشه در فرهنگ ملی ما داشت؟ بسیاری از نهاد‌های مردم‌نهاد داریم. بودجه‌های فراوان به سمن‌هایی دادید که فقط در ظاهر سمن بودند مثل شرکت‌های قراردادی که ثبت کرده‌اند و فقط امتیاز گرفته اند. این اسمش کار ملی و اجتماعی می‌شود؟ وقتی مساله را نمی‌دانید، تجویز هم نمی‌توانید بکنید.
جای متهم در دادگاه است نه اینکه در تلویزیون مناظره کند
جلیلی در فرصت ۵ دقیقه اول بخش دوم مناظره گفت: در جلسه پریشب آقای پورمحمدی گفت شما برنامه‌های خیلی خوب دارید و به من بدهید و اگر رئیس‌جمهور شدم آن‌ها را اجرا می‌کنم. شما اگر برنامه ندارید، ما حاضر بودیم این برنامه‌ها را بدهیم. پورمحمدی پاسخ داد که من اا سال زنبیل نگذاشته بودم برای این کار.
جلیلی هم چنین واکنش داد: شما باید بگذارید و احساس وظیفه کنید و بی گدار و بدون تحزب نیایید. اگر می‌خواهید کشور را اداره کنید، باید به مسائل کشور اشراف داشته باشید. این افتخار نیست که من برنامه ندارم و کاری نکرده‌ام، چون برنامه نداریم، یک چیزی از این ور و یک چیزی از ان ور بردارید.
این نامزد انتخابات ادامه داد: در دو سه سال اخیر در هر دانشگاه گفتم هر دانشگاه باید یک دولت در سایه باشد و این همان تشکل مردمی این است نه اینکه بگویید دولت سایه چیست. ما می‌گوییم باید به دولت‌ها کمک کنید.
جلیلی تاکید کرد: ما امروز بزرگ‌ترین فرصت‌ها را در سیاست خارجی داریم که عده‌ای در هشت سال به بهانه‌های مختلف این فرصت‌ها را از دست دادند. در برجام چه شد؟ دلار ۳ هزار تومانی شد ۳۰ هزار تومان. تعداد تحریم‌ها از ۸۰۰ تا به ۱۵۰۰ رسید. آیا مشکل مردم حل شد؟ الان باید جواب دهند. از یک طرف صحبت از وفاق می‌کنند و از یک طرف هیچ کسی را قبول ندارند. شش جلسه درباره برجام صحبت کردیم. کدام یک غلط از آب درآمد؟ تحریم‌ها برداشته شد یا نه؟ نظر کارشناسی این است. گفتم در زمانی برجام را اجرا می‌کنید و امتیاز می‌دهید که اوباما گفت هیچ ابزاری نداشتیم و تمام ابزار‌های فشار اقتصادی ما داشت به بن بست می‌رسید، ولی این توافق حاصل شد. آیا این‌ها را ندیدید؟ با این موضوعات هشت سال کشور را معطل کردید و فرصت اشتغال و ارزآوری را از بین بردید.
وی خاطرنشان کرد: بعد الان از فساد بین دفاع می‌کنید؟ جای متهم در دادگاه است نه اینکه در تلویزیون مناظره کند. اول باید در دادگاه جواب بدهد. نمی‌شود متهم اول به تلویزیون بیاید البته این متهم به من هم نگفته که مناظره کند. نمی‌دانم از کجا این الهامات به شما می‌شود؟ مبارزه با فساد یک بحث جدی است که اگر رئیس جمهور شوم آن را دنبال می‌کنم. مگر می‌شود ده‌ها میلیارد دلار سرمایه کشور را به یغما بدهند و نسبت به آن بی‌تفاوت باشیم؟ خود آقای روحانی اولین نامه را در دولت خاتمی نوشت و گفت مشکل دارد و بعد شما می‌گویید هیچی و چرا فلان شد. شما در قوه قضاییه و سازمان بازرسی بودید و شما باید جواب دهید که چرا این فساد را پیگیری نکردید. من با فساد مبارزه خواهم کرد و می‌دانم امثال شما صدایش در می‌آید.
وی با بیان اینکه سیاست خارجی باید سرمایه‌های ملت را ارتقا دهد نه بر باد بدهد، تصریح کرد:در برجام طرف کلا خارج شد و بعد می‌گویند طرف مقابل خارج شد. کسانی که می‌گفتند باید چرخ کارخانه بچرخد، افتخارشان این شد که کاپ اخلاق بگیرد و گفتند بعد ما امنیت را بدست آوردیم، ولی دیدند امنیت بدست نیامد و با همین رفتارها، آمدند سلیمانی ما را شهید کردند. این رئیس‌جمهوری می‌شود که باید از حقوق ملت و منافع کشور دفاع کند. باید بداند در قرارداد چه پیش می‌آید نه اینکه بگوید قرارداد را منظم در کشو گذاشتم. نتیجه چه شد؟ چرا پیگیری نکردید؟ شما باید جواب بدهید. شما رییس سازمان بازرسی بودید و این موضوع مهم در زمان شما انجام شده و شما باید پیگیری می‌کردید.
افراد گذشته‌ای را تعریف می‌کنند که غلط است
جلیلی در فرصت ۵ دقیقه دوم بخش دوم مناظره ادامه داد: دوستانی که صحبت از تحزب می‌کنند، کار عمیق تحزبی را زنبیل گذاشتن می‌گویند. از قطعنامه‌ها صحبت می‌کنند، ولی سه قطعنامه اول در دوره مسئولیت آقای لاریجانی تصویب شد که آقای پورمحمدی عضو کمیته هسته‌ای بود که اصلا یادش نیست. می‌گویند با مردم صحبت کنید که من ده‌ها جلسه در دانشگاه‌ها حضور یافته و صحبت کرده‌ام.
وی با بیان اینکه ما یک گذشته داریم و یک آینده، اظهار کرد: این‌ها دارند گذشته‌ای تعریف می‌کنند که غلط است و هیچ نتیجه نداشت و دلار را از سه هزار تومان سی هزار تومان و تحریم‌ها را دو برابر کرد. می‌گویند همین روش باید ادامه یابد. می‌گویند اگر برجام بد بود چرا ترامپ خارج شد؟ خارج شد، چون می‌گفت شما همه تعهدات خود را اجرا کردید، ولی من خارج می‌شوم و دولت وقت می‌گفت اگر خارج هم بشود، ما هستیم و ترامپ گفت خارج می‌شوم. مثل اینکه جنسی را فروخته اید و می‌گویید اگر پول هم ندهید من قرارداد را قبول دارم. می‌گویید چرا ادامه می‌دهید؟ چون طلب ملت است و باید طرف مقابل، سهم و حق ملت را بدهد.
این نامزد انتخاباتی همچنین گفت: از اتاق بازرگانی بپرسید؛ زمانی که طرف از برجام خارج نشده بود، کل صادرات ما به اتحادیه اروپا نصف افغانستان بود. چرا نتیجه نگرفت و همه چیز بهم خورد؟ همین‌ها دارند می‌ترسانند. چون بلد نیستند و صحنه را نمی‌شناسند. در زمانی که برجام امضا شد، رشد اقتصادی ما صفر و منفی و متوسط آن هفت دهم درصد شد. ما از یک جهان فرصت و رشد می‌گوییم. ولی آن‌ها از هشت ماه جلوتر می‌ترسانند که اگر طرف بیاید چه می‌شود. اگر موفقیتی بدست می‌اوریم، می‌گویند این موفقیت ما نبود، او نمی‌خواست. این رویکرد برای ما موفقیت نخواهد آورد و برای جوان ما شغل درست نمی‌کند.
جلیلی افزود:در عرصه سیاست خارجی فرصت‌های فراوان وجود دارد؛ در سریلانکا نیم میلیارد دلار صادرات خدمات فنی بستیم. ما با ده‌ها کشور می‌توانیم این کار را انجام دهیم. هر سفارت باید سکوی صادرات کشور باشد. بازار منطقه در پتروشیمی ۱۳۵ میلیارد دلار است که سهم ما چیست؟ چرا اینکار را نتوانستید انجام دهید؟ چرا؟ چون بلد نیستند. در سه سال گذشته کار بزرگی انجام شد و دروازه‌های کشور باز شد. می‌گفتند تحریم‌ها همان روز اول لغو می‌شود خب چه شد؟ لغو شد؟
وی درباره دستاورد‌های دوره مسئولیت خود گفت: ما از امنیت کشور دفاع می‌کنیم. وقتی مسئول شدم شرق و غرب کشور را آمریکا اشغال کرده بود و همین‌ها از ترس می‌گفتند باید برویم فلان امتیاز را بدهیم. وقتی مسئولیت را تحویل دادم، امریکا با خفت از دو کشور مواجه شده بود. در ده‌ها نامه به ما التماس می‌کرد که ما دچار مشکل شده ایم. وقتی در سوریه گروه‌های متحجر به سمت ملت ما داشتند می‌آمدند، چه کسی تصمیم دقیق گرفت و چه کسانی دچار خطای راهبردی شدند؟ ما هیچ وقت اکتفا به گفتگو نکردیم و دنبال خنثی سازی تحریم‌ها بودیم. ما کمیته مقابله با تحریم ایجاد کردیم؛ البته باید دشمن را با ابزار اقتصادی از تحریم پشیمان کنیم و برای آن برنامه عملیاتی داریم.
رئیس جمهور باید بتواند اجماع ایجاد کند
جلیلی در بخش جمع‌بندی اظهارات خود در این مناظره بیان کرد: مباحث این جلسه نشان داد که می‌توانیم در چهار سال آینده از فرصت‌ها استفاده حداکثری کنیم یا دچار مباحث غلط شویم که که هیچ فایده‌ای برای ملت ندارد و همه را ۴ سال سرگرم کنیم. ما از حقوق هسته‌ای کشور دفاع کردیم. ما می‌گوییم با سازوکار‌های جدی می‌توان تحریم‌ها را رفع کرد و تحریم کننده را پشمان کرد.
وی همچنین گفت: باید با سیاست خارجی اشتغال درست کرد. با برنامه‌های مشخص می‌توانیم از گردشگری و ترانزیت برای درآمد کشور استفاده کنیم. کشور ما موقعیت بسیار خوبی دارد و می‌تواند در برخی کالا‌ها هاب منطقه بشود. ظرفیت‌های کارخانه‌های آرد کشور با یک سوم کار می‌کند. می‌توان گندم را به داخل کشور آورد و آن را به آرد تبدیل کرد و آرد را صادر کنید. می‌توان از هند گندم بیاورید و آرد را به عراق صادر کنید. ۱۱ میلیارد دلار برای بازار صیفی‌جات وجود دارد که رقیب کنار رفته است. کشاورزان چقدر می‌توانند از این فرصت استفاده کنند. می‌توانیم در زمینه سلامت ظرفیت‌های بزرگ ایجاد کنیم.
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در ادامه افزود: برخی نگران مهاجرت دانمشندان هستند. مهاجرت این دانشمندان به خاطر این است که برای آن‌ها نتوانستید بازار درست کنید. ما امروز به مدد دانشمندان و استفاده از فناوری‌های مهم مثل کوانتوم، هوش مصنوعی و بحث‌های دیجیتال می‌توانیم هم بازار دنیا را بگیریم و هم قدرت کشور را ارتقا دهیم.
جلیلی در پایان گفت: رئیس جمهور باید بتواند اجماع ایجاد کند. در سال‌هایی که دبیر شورای عالی امنیت ملی بودم شاید بیشترین اختلاف بین قوای سه گانه وجود داشت، اما بیشترین پناه هم به این دبیرخانه آمد و می‌توانست اجماع و همدلی ایجاد کند.
