دیدارنیوز - محسن اسماعیلی در هفتمین همایش نقش پژوهش در فرآیند قانون‌گذاری، اظهار کرد: اگر قانون خوب است، باید قابلیت اجرا در جامعه را هم داشته باشد. مهم کارآمدی قانون است کما این‌که نظارت بر اجرای قانون و پایبندی بر آن نیز جزو فرآیند قانون‌گذاری به شمار می‌آید.
وی اضافه کرد: اگر قانون تصویب شود و در رده مسئولان کشور حرمت نداشته و زیرپا گذاشته شود کیان مجلس و روح قانون‌گذاری لطمه می‌خورد.
این عضو حقوق‌دان شورای نگهبان تاکید کرد: معنایی ندارد که استفاده از فلان شبکه ممنوع باشد، اما همه ما در آن فعالیت داشته باشیم. چه‌طور در این شرایط انتظار دارید که مردم به مصوبات ما عمل کنند، در حالی که شب نشده خودمان مصوبات را نقض می‌کنیم. اگر قانون خوب است برای همه خوب بوده و اگر بد است برای همه بد است. باید قانون را مقدس شمرد.
وی با بیان این‌که در زمان شکل‌گیری مرکز پژوهش‌ها صحبت از نیاز وجود چنین مرکزی بود، گفت: اکنون ما در مرحله‌ای هستیم که باید به سمت آینده‌پژوهی رفته و از آینده‌نگری عبور کنیم. بدان معنا که پیش از این آینده را حدس می‌زدیم و براساس آن تقنین می‌کردیم. امروز گفتمان عوض شده، نباید آینده را حدس زد بلکه باید آینده را بسازیم و با این نگاه جلو برویم.
اسماعیلی با بیان این‌که باید با سرعت عقب‌ماندگی در این حوزه را جبران کنیم، اظهار کرد: اکنون تحول در حوزه فناوری با چنان سرعتی پیش می‌رود که اگر آینده‌پژوهی نباشد، دچار عقب‌افتادگی می‌شویم. باید با قدرت بیشتری حرکت کنیم که از جمله آن توجه به این نکته است که باید قبل و بعد از تقنین را هم مورد توجه قرار داد. برای این کار به افرادی احتیاج است که واقعیات جامعه را بشناسند.
این عضو حقوق‌دان شورای نگهبان توضیح داد: گاهی قانون خوب نوشته می‌شود، اما با واقعیات اجتماعی سازگار نیست، لذا مجبور می‌شویم که قانون را منسوخ کرده و یا به آن توجه نکنیم یا این‌که اجرایی شده که آن هم خسارت‌بار است، لذا باید قبل و بعد از قانون‌گذاری را دید.
وی خاطر نشان کرد: 100 سال پیش در فقه شیعی گفته شد قانون به عنوان رساله عملی است، لذا امروز نباید در قانون تردید شود حساسیت خوب است، اما معلوم نیست که این نوع اعمال حساسیت موفق باشد. امروز میزان اظهارنظر کسانی که دست‌شان در عمرشان به کیبورد نخورده درباره فضای مجازی کشور از همه اظهارنظرهای مدیر عامل مایکروسافت بیشتر است. این حساسیت‌ها خوب است ولی وقتی جواب می‌دهد که آینده‌پژوهی کرده باشیم.
این عضو حقوق‌دان شورای نگهبان ادامه داد: ما نمی‌توانیم جلوی واقعیات بایستیم، باید واقعیات را پذیرفت و به دنبال تعامل و نه تقابل بود.
به گفته اسماعیلی اگر مرکز پژوهش‌ها بتواند اقدامات و فناوری را مدیریت کند و تحولات داشته باشد، موفق خواهد بود. ما نیازمند تحول هستیم. باید فرآیند قانون‌گذاری را تفسیر کنیم. اگر قرار است کشور ما در منطقه و جهان نقش منحصربه فردی ایفا کند بدون آینده‌پژوهی ممکن نیست. آینده‌پژوهی هم بدون امکانات و در نظر گرفتن شرایط هم میسر نخواهد بود.
