گفت‌و‌گوی مفصل حامد شجاعی با داود سلیمانی پیرامون فعالیت‌های سیاسی دانشجویی در دهه‌های اخیر، حاوی نکات تازه‌ای است که بخشی از آن برای نخستین بار بیان می‌شود. تنگنای نوزدهم را علاوه بر سایت در تلگرام و یوتیوب دیدار نیز می‌توانید ببینید.
دیدارنیوز ـ حامد شجاعی: دهه شصت خورشیدی را به واسطه حجم تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی می‌توان اخص دهه‌های سده چهاردهم در ایران دانست. در این دهه از پس تحولات و وقایع سال‌های پایانی دهه پنجاه، حکومت برآمده از انقلاب با اعمال روش‌های گوناگونی که در سایه کاریزمای رهبر انقلاب برای توده‌ها، توجیهات متناسب با فضای انقلابی و البته اشتباهات خام‌دستانه رفقای دیروز و رقبای آن روز طبقه حاکمه، مشروعیت پیدا کرده بود، صدا‌های مخالف را تا حد امکان خاموش کرد و مرحله تثبیت خود را آغاز نمود. نخستین سال این دهه به تعبیر خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال عبور از بحران بود. این امر ممکن نمی‌شد مگر به مدد نهاد‌های ریز و درشتی که در بخش‌های مختلف شکل گرفته بودند و هر یک به نحوی بازوی اجرایی سران حکومت در حوزه‌های گوناگون شده بودند.
ویدیو قسمت اول تنگنای نوزدهم را اینجا ببینید
دفتر تحکیم وحدت یا همان اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان یکی از این نهاد‌ها بود که به عنوان ثمره تسخیر سفارت آمریکا داعیه‌دار سلطه بر فضای دانشگاه‌ها شد و علاوه بر ایفای نقش در مقطع انقلاب فرهنگی، در عصر حیات بنیانگذار جمهوری اسلامی، خود را یگانه یا لااقل مهم‌ترین تشکیلات پیرو خط امام در دانشگاه‌ها و فراتر از آن، کل فضای سیاسی می‌دانست. به ویژه آنکه نام این تشکل هم برگرفته از توصیه آیت‌الله خمینی به بنیانگذاران این تشکیلات در همان روز‌های نخست پس از تسخیر سفارت آمریکا بود که «بروید تحکیم وحدت کنید».
در این مقطع اگر چه تحکیم وحدت، به واسطه ارتباط نزدیک با سیداحمد خمینی خود را متصل و مطیع رهبری می‌دانست، اما کم نبودند افرادی که مناسبات درون‌تشکیلاتی تحکیم را با مطالبات خود از فضای فعالیت دانشجویی همراه نمی‌دیدند و از این رو ساز جدایی کوک کردند. حشمت طبرزدی و همفکرانش از یک سو و مجموعه‌ای که بعدا خود را جامعه اسلامی دانشجویان می‌دانستند از سوی دیگر، سعی در به چالش کشیدن اتوریته انجمن‌های اسلامی در دانشگاه‌ها داشتند و در این راه از حمایت‌های مستقیم و غیرمستقیم برخی چهره‌ها و مقامات و مشخصا، جناح راست حزب جمهوری اسلامی برخوردار بودند.
در این شرایط شاید افراد و گروه‌های گوناگون دانشجویی و حتی غیر دانشگاهی در محدوده دانشگاه‌ها به اشکال مختلف سعی در اعمال محدودیت‌های مدنظر برای دانشگاهیان در راستای شعار‌های آرمانگرایانه و انقلابی خود داشتند، اما آنچه در ذهن حاضران در دانشگاه‌ها در آن سال‌ها نقش بسته، یک عبارت پررنگ است: تحکیم وحشت!
یک سال پس از درگذشت آیت‌الله خمینی، دهه شصت در سال به تعبیر هاشمی رفسنجانی، اعتدال و پیروزی به پایان می‌رسد تا زنگ‌های تغییر در شیوه حکمرانی جمهوری اسلامی به صدا دربیایند. اما به نظر می‌رسد درست از همین سال، سکه اقبال دفتر تحکیم وحدت، از روی اعتدال و پیروزی آن بر زمین نمی‌افتد و روزگار دلخوری‌های متقابل و فاصله گرفتن‌های این تشکل پیرو خط امام از جانشین وی و رییس‌جمهوری که نزدیک‌ترین فرد و مشاور امین او در آن سال‌هاست آغاز می‌شود.
بخش نخست گفتگو با داود سلیمانی که از چهره‌های مهم دفتر تحکیم وحدت در آن دهه محسوب می‌شود به مرور وقایع آن سال‌های پر فراز و نشیب اختصاص یافت و سلیمانی با صراحت لهجه همیشگی خود پاسخگوی برخی پرسش‌ها و نقاط ابهام درباره نقش انجمن‌های اسلامی دانشجویان و دفتر تحکیم وحدت در رخداد‌های گوناگون سیاسی و اجتماعی آن سال‌ها و موضوعاتی همچون گزینش‌ها یا تفکیک جنسیتی فضای دانشگاه شد.
بخش نخست این گفتگو با بیان خاطره نخستین دیدار اعضای دفتر تحکیم وحدت با آیت‌الله خامنه‌ای، به عنوان رهبر جدید نظام، حدود یک سال پس از نشستن ایشان بر این مسند به پایان می‌رسد تا سال اعتدال و پیروزی از منظر هاشمی رفسنجانی برای سلیمانی و دوستانش چندان نشانی از هیچکدام از این واژه‌ها نداشته باشد. چرا که آن‌ها بخشی از همان جریانی بودند که به کرات در خاطرات هاشمی رفسنجانی با تعابیری، چون تندرو‌ها مورد اشاره قرار می‌گرفتند و قرار بود در چند سال آینده محنت‌کش بروز و ظهور جریان‌هایی شوند که در رسانه‌ها و تریبون‌ها و تجمعات خود، مخالفت با هاشمی را مخالفت با رهبری و مسلسل‌وار مخالفت با ایشان را دشمنی با پیغمبر می‌دانستند. غافل از آنکه دیری نمی‌پایید که همین جریان‌ها در جایگاه متهمان اصلی با چنین برچسب‌هایی می‌نشستند و آن حشمت و جایگاه در نگاه حاکمان را از دست می‌دادند.
