روند صعودی ابتلا به ایدز در ایران

دیدارنیوز: معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایدز ایران گفت: با بررسی‌های انجام شده در خصوص انتقال اچ. ای. وی طی سال‌های گذشته، رابطه جنسی محافظت نشده از اعتیاد تزریقی پیشی گرفته است و با انتقال این بیماری از طریق اعتیاد تزریقی کمتر مواجه‌ایم.

سید‌احمد سید‌علی‌نقی به تشریح وضعیت بیماری اچ. ای. وی در کشور پرداخت و اظهار داشت: براساس آمار تخمین زده شده تعداد مبتلایان به بیماری اچ. آی. وی بالغ بر حدود ۵۵ هزار نفر در کشور است، اما آمار ثبت شده بالغ بر حدود ۲۳ هزار نفر فرد زنده است و این اختلاف موجود حاکی از آنست که افرادی مبتلا به این بیماری هستند، اما از بیماری خود بی خبر هستند!

ثبت ۲۳ هزار فرد مبتلا به HIV در ایران

وی با بیان اینکه در کشور اولویت باید بر تشخیص و شناسایی این افراد در جهت ارائه خدمات مراقبت و درمان باشد، افزود: باتوجه به اینکه درمان به نوعی از انتقال این بیماری در جامعه پیشگیری می‌کند از تعداد حدود ۲۳ هزار مبتلای زنده ثبت شده تعداد حدود ۱۶ هزار نفر برای دریافت خدمات به مراکز مشاوره بیماری رفتاری در سطح کشور مراجعه می‌کنند.

علی نقی خاطر نشان کرد: یکی از مشکلاتی که در خصوص این بیماری با آن مواجه ایم تفاوت بین آمار تخمین و موارد ثبت شده است، یعنی افرادی هستند که مبتلا به این بیماری هستند، اما از آن بی اطلاع‌ا‌ند و در صورت داشتن رفتار‌های پرخطر ممکن است عفونت اچ آی وی را به دیگران منتقل کنند.

سهم دو رقمی زنان در ابتلا به ایدز

وی با اشاره به اینکه شناسایی تعداد مبتلایان به این بیماری تنها به منظور ثبت و گزارش دهی آمار نیست، گفت: تلاش ما بر اینست تا بتوانیم خدمات مراقبت و درمان مرتبط با اچ. ای. وی را به مبتلایان ارائه بدهیم تا انتقال این بیماری در جامعه کاهش یابد.

علی نقی اضافه کرد: در آمار تجمیعی ثبت شده که حدود ۴۳ هزار نفر است، بالغ بر ۸۱ درصد از مبتلایان به این بیماری را مردان و ۱۹ درصد را زنان تشکیل می‌دهد. این در حالیست که سهم زنان در ابتلا به اچ. ای. وی در مقایسه با سال‌های گذشته که درصد آن تک رقمی بوده متآسفانه این درصد دو رقمی شده است و این موضوع نشان می‌دهد که سهم زنان از ابتلا به این بیماری در حال افزایش است و این موضوع در سطح کشور و جامعه به عنوان یک زنگ خطر است.

تشریح راه‌های انتقال HIV در ایران

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایدز ایران به تشریح راه‌های انتقال این بیماری در آمار تجمیعی پرداخت و افزود: بالغ بر حدود ۵۸ درصد از افراد از طریق اعتیاد تزریقی، حدود ۲۴ درصد رابطه جنسی محافظت نشده، انتقال از مادر به کودک ۱.۷ درصد و حدود دو دهم درصد از طریق فرآورده‌های خونی به این بیماری مبتلا شده‌اند.

علی نقی با اشاره به اینکه در حدود ۱۶ درصد از موارد، راه انتقال این بیماری نامشخص است و این احتمال وجود دارد که موارد نامشخص در ارتباط با انتقال از طریق رابطه جنسی باشد، گفت: این آمار تجمعی می‌باشد، اما با بررسی‌های انجام شده طی سال‌های گذشته انتقال این بیماری از طریق رابطه جنسی محافظت نشده از اعتیاد تزریقی پیشی گرفته است و با انتقال آن از اعتیاد تزریقی کمتر مواجه‌ایم و این بررسی نشان می‌دهد که سهم انتقال در رابطه جنسی محافظت نشده در حال افزایش است و این موضوع زنگ خطری است برای همه که به راه‌های پیشگیری در سطح جامعه توجه بیشتری داشته باشند.

سهم ۴۰ درصدی رابطه جنسی در انتقال ایدز

این پژوهشگر حوزه اچ. آی. وی با ابراز نگرانی در خصوص رابطه جنسی پرخطر، ادامه داد: براساس آمار تفکیکی انجام شده سالیانه حاکی از سهم انتقال این بیماری از طریق رابطه جنسی پر خطر است که به بیش از ۴۰ درصد هم می‌رسد.

علی نقی یادآور شد: در خصوص فرآورده‌های خونی نیز براساس آمار تجمعی تاکنون در این حوزه انتقال بیماری بسیار پایین بوده است و مردم خیال شان راحت باشد که هم اکنون در این مورد انتقال وجود ندارد و خون سالم دریافت می‌کنند.

وی همچنین به سن مبتلایان اشاره کرد و افزود: بیشترین گروه سنی مبتلا به این بیماری جوانان ۲۵ تا ۳۹ سال است، اما همه باید آگاه باشیم که اچ. آی. وی یک بیماری مزمن است و کشنده نیست و در صورتی که فرد پایبند به درمان باشد و دارو‌های خود را مصرف کند می‌توان این بیماری را کنترل کند و عمر وی همانند سایر افراد جامعه باشد.

جمعیت‌های کلیدی برای مبتلایان به بیماری اچ آی وی

علی نقی در ادامه در خصوص بروز بیماری اچ پی وی یا زگیل تناسلی و تآثیر آن بر انتقال اچ. ای. وی پاسخ داد: نباید جامعه را بیش از حد نگران کرد. این در حالیست که در یک رابطه جنسی محافظت نشده شانس ابتلا به هر بیماری آمیزشی وجود دارد و برای ابتلا به بیماری‌هایی همچون هپاتیت بی، اچ پی وی و اچ. آی. وی عوامل بسیاری نقش دارند و تنها یک عامل موثر نیست.

وی اضافه کرد: باتوجه به جمعیت‌های کلیدی که برای مبتلایان به بیماری اچ آی وی تعریف شده است این افراد شامل معتادین تزریقی، زنان و مردان در معرض خطر اچ. ای. وی و ترنس‌ها (ترا جنسیتی) می‌باشند که میزان شیوع اچ. آی. وی در مقایسه آن‌ها با افراد عادی جامعه بالاتر است و با مطالعاتی که بر روی همه گروه‌ها انجام شده است به جز زندانیان که شیوع اچ آی وی آن‌ها کمتر از یک درصد است، اما در مابقی گروه‌ها شیوع ابتلا به این بیماری بیش از یک درصد است. این در حالیست که در سایر افراد عادی جامعه این میزان حدود سه دهم درصد است و این به دلیل رفتار‌های پر خطری است که برخی گروه‌های کلیدی می‌توانند داشته باشند و افراد را در معرض ابتلا به این بیماری و یا سایر بیماری‌های آمیزشی قرار دهد.

تقبل هزینه درمان مبتلایان از سوی وزارت بهداشت

علی نقی همچنین در خصوص میزان هزینه‌های درمان دارویی این بیماری گفت: هزینه درمان مبتلایان به این بیماری را وزارت بهداشت متقبل شده است و مبتلایان بابت درمان مبلغی پرداخت نمی‌کنند و دارو‌ها به صورت رایگان در مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری در سطح کشور در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: دارو‌هایی که در درمان اچ آی وی کاربرد دارد در داروخانه‌های معمولی وجود ندارد و باتوجه به اینکه عمده این دارو‌ها تولید داخلی کشور هستند شرکت‌های تولید دارو این پتانسیل را دارند که در دراز مدت نسبت به تولید آن‌ها اقدام کنند و در صورتی که مشکل تآمین مواد اولیه نداشته باشند می‌توانند نسبت به تولید داروی با کیفیت اقدام کنند.

علی نقی همچنین این نکته را یادآور شد که در سراسر کشور حدود ۱۲۰ مرکز مشاوره بیماری‌های رفتاری وجود دارد که خدمات و درمان رایگان را به افراد مبتلا به این بیماری ارائه می‌دهند و علاوه بر این مراکز، تعداد ۳۷ باشگاه یاران مثبت در سطح کشور زیر نظر بهزیستی فعالیت دارند که مبتلایان می‌توانند از خدمات مربوط به حوزه حمایت‌های اجتماعی و روانی بهره‌مند شوند.

میزان ابتلای ایدز در استان‌ها

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایدز ایران در ادامه در خصوص بیشترین میزان ابتلای این بیماری در استان‌ها، پاسخ داد: در استان‌های مرزی نسبت به سایر استان‌ها بیشتر با میزان ابتلا به بیماری اچ آی وی مواجه ایم. به طوری که در استان‌هایی که مهاجر‌پذیری بیشتری وجود دارد و تبادلات آن با خارج مرز‌ها بیشتر می‌باشد میزان شیوع و ابتلا به بیماری نسبت به استان‌های مرکزی مقداری بیشتر است.

علی نقی خاطر نشان کرد: نباید این موضوع را فراموش کنیم که به خاطر انگ یا نگاه منفی که به این افراد در جامعه وجود دارد برخی مبتلایان به این بیماری ممکن است به مراکز درمانی در شهر خود مراجعه نکنند و به سایر مراکز در استان‌های دیگر مراجعه کنند.

موضوع ورود مهاجرین به کشور از دیگر موضوعاتی بود که معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایدز ایران به آن اشاره کرد و افزود: ما زمانی می‌توانیم این احساس خطر را نسبت به مهاجرین داشته باشیم که آمار دقیقی از میزان ابتلای افراد به این بیماری در کشور داشته باشیم، اما شواهد علمی دقیقی در خصوص اینکه در کدام گروه قرار می‌گیرند، در دسترس نیست.

روند صعودی ابتلا به ایدز در خاورمیانه

به گفته علی نقی توصیه می‌شود در استان‌های مرز نشین که تبادلات بیشتری با مرز‌ها دارند باید توجه بیشتری به آن‌ها بویژه در زمینه ازدواج صورت گیرد. چرا که حتی در ازدواج‌هایی که قانونی است و میان یک فرد مهاجر و یک فرد ایرانی است نباید از توجه به آن‌ها غفلت شود و ممکن است این افراد هم در معرض خطر انتقال اچ. ای. وی باشند.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایدز ایران در پایان در خصوص جایگاه کشور در این بیماری پاسخ داد: آمار بروز اچ. ای. وی در خاورمیانه صعودی است و شیوع و بروز این بیماری در کشور‌های غربی، اروپایی و آمریکایی سیر رو به پایین دارد، چرا که در دو حوزه درمان و خدمات پیشگیری این کشور‌ها نسبت به سایر کشور‌های دیگر پیشی گرفته اند. اما در خاورمیانه آمار صعودی است و ایران نیز در مقایسه با سایر کشور‌های منطقه با سیستم گزارش دهی که از حدود ۱۸ سال پیش شکل گرفته است و آمار واقعی و درست گزارش می‌دهد، اما بایستی تمام توجه ما در این زمان به تشخیص، بویژه تشخیص زودهنگام و میزان رفتار‌های پرخطر و ابتلای به اچ. ای. وی در جمعیت عمومی باشد.