آب‌معدنی‌های موجود در بازار، آب آشامیدنی معمولی است/ ماجرای مرغ‌های تریاکی شایعه بود

دیدارنیوز ـ حسین عزیزی، مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو در نشست خبری که به صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد، درباره وضعیت پایش سلامت آب‌های معدنی و همچنین تفاوت آن با آب آشامیدنی و درج عبارت معدنی و آشامیدنی بر روی بسته‌بندی‌ها اظهار کرد: باید توجه داشت تمام محصولاتی که به کشور وارد یا در داخل کشور تولید می‌شود، از جمله آب معدنی تحت نظارت سازمان غذا و دارو قرار دارند و به صورت ادواری از آن‌ها نمونه‌برداری انجام می‌شود و اگر عدم انطباق داشته باشند، بر اساس آن عدم انطباق با شرکت‌ها برخورد می‌شود. اگر جزئی باشد به آن‌ها تذکر داده می‌شود و اگر نیاز به تغییراتی در خط تولید و ... باشد، انجام و نظارت می‌شود. در حال حاضر خوشبختانه مشکلی در زمینه آب‌های معدنی نداریم.

تبلیغات گمراه‌کننده آب‌معدنی و آب آشامیدنی

وی افزود: همه اصطلاحا به این بسته‌بندی‌های آب، آب معدنی می‌گویند، اما خیلی از این‌ها آب معدنی نیست و از معادن یا چشمه‌ها برداشت نمی‌شود، بلکه همین آب شرب معمولی است که مجددا تصفیه می‌شود. یعنی آب معمولی را مجددا تصفیه می‌کنند تا از نظر فاکتور‌های سلامتی کاملا مورد اطمینان باشد و بعد بسته‌بندی می‌کنند. بر این اساس ما پیگیر بوده‌ایم که آن برندی که آب آشامیدنی است، روی آن «آب آشامیدنی» درج شود تا مصرف‌کننده گمره نشود و آنکه از چشمه‌ها و معادن برداشت شده، «آب معدنی» نوشته شود.

مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو بیان کرد: هر آب معدنی هم به صرف اینکه معدنی است، ممکن است خیلی خوب نباشد و املاحش زیاد باشد و برای مصرف‌کننده به ویژه در درازمدت مشکل ایجاد کند که به آن‌ها اعلام می‌کنیم و باید این مورد را اصلاح و املاح را تعدیل کنند و قبل از پر شدن بطری، اصلاحات انجام می‌شود.

عزیزی تاکید کرد: اکنون استاندارد‌ها رعایت می‌شود و فکر می‌کنم که مسئله آشامیدنی و معدنی را روی برچسب‌ها درج می‌کنند. در عین حال ما برچسب‌ها را هم به صورت ادواری ارزیابی می‌کنیم و اگر برچسبی مشکل داشته باشد به صاحب شرکت تذکر داده می‌شود و مطابق با دستورالعمل با او برخورد می‌کنیم.

پالم فقط در پنیر پیتزا و روکش بستنی

مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو درباره استفاده از پالم در پنیر پیتزا بیان کرد: موضوع روغن پالم قدیمی بوده و سال‌هاست موضوع آن مطرح شده و باید توجه داشت ذهنیت‌های ایجادشده درباره روغن پالم در کشور ما خیلی درست نیست و روغن پالم در همه کشور‌های دنیا مصرف می‌شود و اینطور نیست که پالم روغن مضری باشد و هیچ کس از آن استفاده نکند؛ بنابراین موضوعات مطرح‌شده علمی و کارشناسی نیست و در لبنیات استفاده از پالم ممنوع شده است.

وی بیان کرد: اکنون تنها در تاپینگ پیتزا (پنیر روی پیتزا) از روغن گیاهی استفاده می‌شود که حدود ۳۰ درصد آن پالم است و روی تاپینیگ‌ها این موضع درج شده است. البته مصرف‌کننده پیتزا دیگر نمی‌داند که پنیر روی پیتزا پالم دارد و باید توجه داشت که برخلاف ذهنیت عمومی روغن‌های گیاهی از روغن‌های حیوانی بهتر هستند و حتی کره گیاهی بهتر از کره حیوانی است. اخیرا در سطح بین المللی با کره با منشأ حیوانی مخالفت‌های بسیاری شده است و روغن‌های گیاهی سالم‌تر و ارزان‌تر هستند و احتمال تقلب در قیمت آن وجود دارد. همچنین در روکش بستنی هم از روغن پالم استفاده می‌شود.

ماجرای رسوب ۵۰۰ تن ماده اولیه شیرخشک نوزاد در گمرک

عزیزی در ادامه درباره ماجرای دپوی ۵۰۰ تن ماده اولیه شیرخشک نوزاد در گمرگ و احتمال فاسد شدن آن اظهار کرد: مواد اولیه شیرخشک نوزاد شامل املاح و پودر شیرخشک بدون چربی است، شیرخشک در ایران تولید می‌شود و شیرخشک نوزادان باید ویژگی‌های بهتری داشته باشد و به همین دلیل پودر شیرخشک وارد می‌شود و یک کارخانه در ایران شیرخشک بدون چربی برای نوزاد تولید می‌کند و این کارخانه به وزارت صمت مراجعه و اعلام کرده است که می‌تواند تمام نیاز مواد اولیه شیرخشک‌های داخلی را تامین کند.

وی ادامه داد: وزارت صمت بر اساس اعلام تولیدکننده تعرفه شیرخشک وارداتی را تغییر داده و ارز از ترجیحی به نیمایی تغییر کرده است و در این فاصله تغییرات ۵۰۰ تن شیرخشک وارد شده است و وارد کننده هنگام ترخیص دچار مشکل شده است چرا که باید به جای ارز ۴۲۰۰ تومانی ۳۰ هزار تومان هزینه کند و سازمان غذا و دارو با وزارت صمت مکاتبه کرده است تا تعرفه ارز این محموله ۵۰۰ تنی ارز دولتی باشد، اما هنوز وزارت صمت این موضوع را نپذیرفته و این شیرخشک‌ها در گمرک مانده است و اگر شیرخشک‌ها مدت طولانی در گمرگ بمانند فاسد می‌شود و ویژگی‌های آن تغییر می‌کند.

وی درباره تخصیص یارانه به موادغذایی بیان کرد: تصمیم گیری درباره پرداخت یارانه برای غذا به عهده وزارت بهداشت نیست و وزارت بهداشت نظرات خود را اعلام می‌کند و درباره کاهش مصرف گوشت، مرغ، تخم مرغ و لبنیات وزارت بهداشت هشدار‌ها را در این زمینه داده است و باید توجه کرد دولت از نظر میزان درآمد و مقدار یارانه تخصیصی وضعیت را ببرسی می‌کند و سبد‌ها و یارانه‌ها را تعیین می‌کند و ممکن است به طور غیرمستقیم به برخی موادغذایی یارانه تعقل بگیرد و اکنون به نان یارانه قابل توجهی پردخت می‌شود تا قیمت آن پایین بماند. البته شنیده‌ایم که برای افزایش یارانه‌های غذایی برنامه‌هایی در دست اقدام است تا ۵ دهک اول که قشر آسیب‌پذیر هستند، از یارانه‌های غذایی استفاده و موادغذایی را به قیمت مناسب تهیه کنند.

عزیزی گفت: هر سال ۱۶ اکتبر از نظر سازمان‌های بین‌المللی یعنی فائو روز جهانی غذا است که در ایران هم ۲۴ یا ۲۵ مهر ماه را به عنوان روز جهانی غذا نام‌گذاری شده است. همه کشور‌های دنیا روز جهانی غذا را جشن می‌گیرند و برنامه‌هایی را در جهت رفع گرسنگی، تولید غذای سالم و رساندن غذا به همه طبقات به ویژه طبقات و دهک‌هایی که مقداری آسیب‌پذیرترند و ممکن است از نظر تامین غذا با مشکل مواجه باشند، اجرا می‌کنند. ما هم امسال ۲۴ مهر ماه را مصادف با روز جهانی غذا داریم.

وی افزود: وزارت بهداشت که وظیفه خاصی در زمینه سلامتی غذا دارد، همیشه این روز را گرامی می‌دارد و طبق روال هر سال برای این روز برنامه داریم. برنامه‌هایی که وجود دارد، در جهت معرفی غذای سالم است تا مردم رژیم سالم را رعایت کنند و به سمت رژیم‌های سالم‌تر بروند. در عین حال شعار کاهش مصرف نمک، شکر و روغن چند سالی مطرح و اعلام شده است که زیاده روی در مصرف این مواد، می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت و ... باشد.

عزیزی گفت: بر همین اساس که سال‌هاست که سازمان غذا و دارو روی مواد برچسب غذایی نشانگر رنگی با عنوان چراغ راهنما گذاشته که شامل سبز، زرد و قرمز است. سبز به معنی سالم بودن ماده غذایی است، زرد به معنای متوسط و قرمز هشدار است که نمک، شکر یا چربی محصول زیاد است. به ویژه افراد در معرض خطر بیشتر باید به این نشانگر‌های رنگی توجه کرده و غذایشان را بر اساس این نشانگر‌ها انتخاب کنند. در سطح کشور که حدود ۷۰ دانشگاه علوم پزشکی داریم که در شهر‌های خودشان برنامه‌هایی برای روز غذا دارند. برای هر روز هفته برنامه‌هایی داریم.

ماجرای مرغ‌های تریاکی شایعه بود

مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو درباره اضافه کردن مواد غیرمجاز به آب آشامیدنی مرغ‌ها و بحث مرغ تریاکی، گفت: این موضوع را مدیر دفتر سلامت وزارت جهاد کشاورزی مطرح کرد که البته قبلا رئیس سازمان دام پزشکی بوده است، اما رئیس فعلی سازمان دام پزشکی این موضوع را تکذیب کرد و اعلام کرد که چنین چیزی نیست. ما هم طبق بررسی‌هایی که انجام دادیم و با آزمایش گوشت مرغ، اثری از این قضیه ندیدم. فکر می‌کنم که این موضوع بیشتر جنبه شایعه دارد و شاید خیلی کار کارشناسی روی آن انجام نشده و فردی که این موضوع را مطرح کرده، بهتر بود که ابتدا بررسی‌ها را انجام می‌داد و با مدارک و مستندات اعلام می‌کرد.

وی افزود: این مباحث مقداری منجر به تشویش اذهان عمومی می‌شود و ما دوست نداریم که به هیچ عنوان مطالبی مطرح شود که قبل از اینکه ثابت شده باشد، منجر به تشویش اذهان عمومی شود؛ بنابراین ما این موضوع را تکذیب می‌کنیم. هورمون‌ها هم که سال‌هاست مطرح شده، چنین چیزی اصلا نیست و به مرغ‌ها هورمون یا تریاک داده نمی‌شود. تنها چیزی که به مرغ‌ها داده می‌شود، آنتی‌بیوتیک است که بیمار نشوند. زیرا رشدشان بسیار سریع است و باید به همراه غذا آنتی بیوتیک بخورند که وجود آنتی‌بیوتیک را هم در گوشت مرغ در چندین طرح تحقیقاتی بررسی کردیم و در هیچ موردی باقی‌مانده‌ای در گوشت مرغ وجود نداشته است. اگر هم بوده در حد مجاز بوده است.

عزیزی افزود: درباره افزودنی‌ها و سموم شاید فرآورده‌ای را پیدا نکنیم که اصلا در آن‌ها وجود نداشته باشد. بلکه هر یک از این‌ها حد مجاز دارند. در این مورد هیچکدام از حد مجاز خارج نیست و از نظر سلامتی مورد تایید است و مشکلی ندارد.

تبلیغ کالا‌های مضر

عزیزی درباره تبلیغات کالا‌های مضر بر سلامت و همچنین ادعا‌های دروغین آنها، گفت: این مشکلی است که سال‌هاست که با آن مواجهیم. وزارت بهداشت سال‌هاست که لیست کالا‌های آسیب‌رسان را اعلام می‌کند و متاسفانه تقریبا به این لیست اعتنایی نشده است و به دلیل مسائل مالی آن را نادیده می‌گیرند. همچنین تبلیغات را بدون اینکه از سازمان‌های مسئولی مانند وزارت بهداشت حداقل تاییدیه محتوایی بگیرد، تبلیغ می‌کنند.

وی بیان کرد: چندین بار در این زمینه مذاکره کردیم و حتی اعلام کردیم که حاضریم قبل از پخش محتوا‌ها آن‌ها را اصلاح کنیم، اما متاسفانه توجه نکردند. اخیرا رئیس جمهور هم به این موضوع اشاره کرد که باید به تبلیغات سروسامان داده شود و مواردی که ممکن است منجر به گمراهی مردم شود، پخش نشود که بسیار خوب است و امیدواریم این موضوع با قدرت ادامه یابد و ما هم حاضر هستیم که نهایت همکاری را انجام دهیم که نه تنها مقدار تبلیغات کم نشود، بلکه بیشتر هم شود، اما محتوای پخش شده، محتوای درستی باشد.

نظر وزارت بهداشت درباره محصولات تراریخته ممتنع است

عزیزی درباره تولید محصولات تراریخته بیان کرد: تراریخته سه جنبه دارد که یک جنبه آن کاشت محصولات تراریخته است و ربطی به وزارت بهداشت ندارد و مجوز کاشت را وزارت جهاد کشاورزی صادر می‌کند و تاکنون هیچ محصول تراریخته در کشور کاشت و تولید نشده است وعمده محصولات تراریخته وارداتی ذرت برای خوراک دام و طیور و سویاست که بیشتر هم روغن سویا وارد می‌شوند واندکی واردات کلزا تراریخته داریم و عمده محصولات تراریخته سویا و ذرت هستند.

عزیزی افزود: ما وظیفه نظارت بر سلامت آن‌ها را داریم و وظیفه کاشت و توسعه را به عهده نداریم و در این زمینه تابع شورای عالی ایمنی زیستی هستیم و هر تصمیمی درباره واردات بگیرند ما برسلامت آن نظارت می‌کنیم و از نظر مطابقت با استاندارد‌های بین المللی که اکنون استاندارد ما استاندارد اروپا به عنوان سخت‌ترین استاندارد جهانی است، نظارت صورت می‌گیرد و نظر وزارت بهداشت درباره محصولات تراریخته ممتنع است و تولید و واردات را تشویق نمی‌کنیم و مانع هم نمی‌شویم، زیرا مراجع بالاتری اجازه واردات را می‌دهند و ما فقط سلامت محصولات را بررسی می‌کنیم و سخت‌ترین استاندارد را برای واردات محصولات تراریخته داریم.

وی درباره وضعیت تولید محصولات تراریخته گفت: روی برچسب فرآورده‌هایی که تراریخته باشد، ذکر می‌شود تا مصرف‌کننده آگاهی داشته باشد که اگر دوست ندارد این فرآورده را استفاده کند، آن را استفاده نکند البته در سطح دنیا درباره تراریخته سه نظر وجود دارد؛ یکی اینکه تراریخته با غیرتراریخته فرقی ندارد. مانند کشورهایی، چون آمریکا و کانادا و ژاپن این نظر را دارند. البته اصلاح ژنتیکی هم چند مدل دارد که یکی اصلاح ژنتیکی سنتی است که تقریبا کسی روی آن نظر مخالف ندارد و دیگری اصلاح ژنتیکی جدید است که ژن‌ها را از یک فرآورده دیگر به محصول دیگری منتقل می‌کند.

عزیزی بیان کرد: طبق وظیفه‌ای که برعهده وزارت بهداشت گذاشته شده، روی برچسب این محصولات ذکر می‌کنیم که تراریخته است. در عین حال اروپایی‌ها می‌گویند، وقتی فرآورده‌ای تراریخته است، هرچه از آن تولید شود هم تراریخته است، اما بسیاری از کشور‌های دیگر می‌گویند ما باید محصول را کنترل کنیم. مثلا اگر از ذرت تراریخته روغن می‌گیریم، اگر ژنی در آن پیدا نکردیم، غیرتراریخته محسوب می‌شود. ما فعلا از استاندارد اروپا پیروی می‌کنیم که از همه سختگیرانه‌تر است و منبع اولیه را ملاک قرار می‌دهد. به همین دلیل است که روی روغن‌ها اصطلاح تراریخته را درج می‌کنیم.

تبلیغات فود تستر‌ها را تایید نمی‌کنیم

عزیزی درباره تبلیغات فودتستر‌ها در فضای مجازی که اغلب موادغذایی چرب و مضر را تبلیغ می‌کنند هم اظهار کرد: برخی فود تستر‌ها در فضای مجازی معروف شده اند و ما نمی‌توانیم در این زمینه دخالتی داشته باشیم. رستوران‌ها و فست فود‌ها برای فروش بیشتر و تبلیغات محصول از این افراد استفاده می‌کنند و ما آن را تایید نمی‌کنیم. زیرا اغلب موادغذایی خوشمزه نمک، چربی و قند زیادی دارند و برای سلامت مضر هستند و ما تبلیغات فود تستر‌ها را تایید نمی‌کنیم، اما اکنون قوانین و دستورالعملی برای برخورد با آن‌ها نداریم و شاید نیاز به ورود دستگاه‌ها و وزارتخانه‌هایی مثل وزارت ارشاد داشته باشیم.

وی درباره سند امنیت غذایی بیان کرد: سند‌های بسیاری در ادوار مختلف توسط وزارت بهداشت و وزارت کشاوری نوشته است و اخیرا هم سندی از طرف کمیسیون کشاورزی مجلس پیشنهاد شده بود که نقد‌هایی از طرف سازمان‌ها ونهاد‌های مختلف به آن وارد شده است و باید توجه داشت موضوع امنیت غذایی که بیشتر به تولید و تامین غذا بر می‌گردد بر عهده وزارت کشاورزی است و باید ایمنی غذا را از امنیت غذا جدا کنیم و ایمنی غذا یعنی اینکه غذای مصرفی مردم سالم باشد و وزارت بهداشت متولی ایمنی غذاست و ما بر سلامت محصولات داخلی و خارجی وارداتی باید نظارت داشته باشیم و در سند‌های مرتبط با غذا هر جا از ما دعوت کرده اند در جلسات شرکت کرده ایم و سند‌هایی از قبل بوده است و در سند‌های جدید می‌توان با توجه به اسناد قبلی موضوعات جدید را وارد کرد تا ایمنی و امنیت غذا ارتقا پیدا کند.

مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو درباره کوچک شدن سفره غذایی مردم ناشی از گرانی و مشکلات اقتصادی به ویژه در دوران کرونا اظهار کرد: وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو امکانات کمی برای آگاهی رسانی دارند و ما از طرقی مانند سایت سازمان غذا ودارو و وزارت بهداشت می‌توانیم اطلاع رسانی می‌کنیم، اما اطلاع رسانی وسیع به وسیله صدا و سیما صورت می‌گیرد و ما به صدا وسیما اعلام کرده ایم که آماده هستیم در زمینه مسائل مربوط به غذا و معرفی جایگزین موادغذایی شبانه روزی و حتی ایام تعطیل به صدا و سیما در زمینه اطلاع رسانی کمک کنیم.

عزیزی بیان کرد: به عنوان مثال برنج گران شده است و می‌توان آن را با ماکارونی جایگزین کرد، یا می‌توان تخم مرغ را جایگزین گوشت کرد، اما جایگزین مناسبی برای شیر وجود ندارد و وزارت بهداشت به دنبال آن است که موادغذایی ارزان‌تر به دست مردم برسد، زیرا غذا می‌تواند از بسیاری بیماری‌ها پیشگیری کند و اگر غذای سالم در اختیار مردم قرار گیرد هزینه‌های درمان کاهش پیدا می‌کند و لازم است که دولت به غذا توجه بیشتری داشته باشد و در تخصیص یارانه و مالیات که می‌تواند قیمت موادغذایی را کاهش دهد، فعال‌تر عمل کند تا موادغذایی ارزان‌تر و بهتر در دسترس آحاد جامعه قرار گیرد.

مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو بیان کرد: تمام غذا‌هایی که تولید می‌کنیم تابع استاندارد‌های ملی و بین المللی هستند و در موادغذایی صنعتی استاندارد‌های ملی ما بر اساس استاندارد‌های بین المللی است و بسیاری از محصولات صنعتی سابقه تولید سنتی و بومی نداشته اند و برای نخستین بار اغلب در دنیا تولید شده اند. البته ممکن است برخی از این موادغذایی نمک، چربی یا شکر بیشتری داشته باشند و در این زمینه ما هشدار‌های لازم را می‌دهیم و مردم آن موادغذایی را کمتر مصرف کنند و باید توجه داشت که هیچ غذایی سم نیست و حتی اگر موادغذایی مفید مانند شیر به میزان زیاد مصرف شوند، مضر خواهند بود.